Eaha to roto?

Tapura tumu parau

TUMU PARAU MATAMUA | EAHA TE Ô FAUFAA ROA ˈˈE?

No te horoa i te ô o te faaoaoa mau

No te horoa i te ô o te faaoaoa mau

E ere i te mea ohie ia ite eaha te ô maitai roa ˈˈe. E riro hoi ei mea faufaa ia au i te huru o te taata e fanaˈo i te reira. Hau atu â, mea taa ê ta tera e tera taata e au.

No reira, e riro paha te taoˈa uira o tei matara apî mai ei ô maitai roa na te taurearea. Peneiaˈe no te taata paari, mea au aˈe na ˈna te ô no ǒ mai i te metua. I roto i te tahi mau nunaa taata, ua riro te moni ei ô maitai no te feia apî e tei paari. E nehenehe hoi tei fanaˈo i te reira e faaohipa mai ta ˈna e hinaaro.

E rave rahi o te tamau i te imi i te ô maitai roa ˈˈe no te taata ta ratou e here ra. Peneiaˈe eita tatou e ite mai i te ô maitai roa ˈˈe, ma te haapao râ i te tahi mau tuhaa, e nehenehe te reira e riro ei oaoaraa na tei fanaˈo i tera ô. E hiˈo anaˈe e maha tuhaa.

Te mau hinaaro o te taata e horoahia te ô. Ua parau te tahi taata i Belfast, Irelane apatoerau, ua riro te pereoo tataahi o tei horoahia i te 10 aore ra 11raa o to ˈna matahiti ei ô maitai roa ˈˈe o ta ˈna i fanaˈo. Eaha te tumu? Teie ta tera taata i parau: “No te mea, tera mau ta ˈu i hinaaro.” Te auraa, e tia ia haapao i te hinaaro o te tahi taata no te ite e haafaufaa anei oia i te tahi ô. A feruri i te taata o ta oe e manaˈo e horoa i te ô no te ite eaha te mea faufaa no ˈna. E pinepine hoi te reira i te tuati i te mea ta ˈna e hinaaro. A hiˈo na, no te papa e te mama ruau, mea faufaa te taime ta raua e fanaˈo e te utuafare. E hinaaro ïa raua e ite pinepine i te mau tamarii e te mootua. E au roa paha raua i te apiti atu na muri i te utuafare i te taime faafaaearaa. No raua, aita ˈtu ô maitai aˈe!

Te tahi ravea no te ite eaha te hinaaro o te tahi taata, o te faaroo-maite-raa ïa ia ˈna. Te faaitoito ra te Bibilia, “ia ineine te taata atoa i te faaroo e tia ˈi, eiaha e ru i te paraparau.” (Iakobo 1:19) A paraparau ai e te hoa aore ra fetii, a faaroo maite ia taa ia oe eaha ta ˈna e au e ta ˈna e ore e au. E tauturu atu te reira ia ite mai eaha te ô o te faaoaoa ia ˈna.

Te tupuraa o te taata e horoahia te ô. E au paha te tahi taata i te ô noa ˈtu mea haihai roa no te mea e faufaa-mau-hia o ˈna i te reira i roto i to ˈna tupuraa. Eaha te tauturu atu ia ite eaha te ô e tano ia horoa?

Te ravea ohie roa ˈˈe no te ite, o te aniraa ïa ia ˈna. Eita râ te rahiraa o te feia e horoa i te ô e au i tera raveraa, te manaˈo ra hoi ratou e faaiti mai te reira i te oaoa. Mea au aˈe na ratou ia maere te taata ia horoahia ˈtu te ô mau ta ˈna i hinaaro. A haamanaˈo râ e faaite ohie vetahi eaha ta ratou e au e e ore e au, area te tahi atu, eita roa ïa.

A feruri ïa i te tupuraa o tera taata. E taurearea anei aore ra e ruhiruhia? Mea faaea taa noa aore ra mea faaipoipohia? Ua taa anei raua to ˈna hoa faaipoipo aore ra ua pohe? E rave ohipa anei aore ra ua faatuhaahia? I muri iho, a feruri eaha te ô o te haamâha i te mau hinaaro o tera taata.

E nehenehe e paraparau i te feia o tei farerei i te hoê â tupuraa. E faaite atu paha ratou i te mau hinaaro taa ê ta te rahiraa i ore i ite. Ua taa ˈtura ïa ia oe eaha te ô o te tano i roto i to ˈna tupuraa, o ta te tahi atu i ore i manaˈo.

Te taime tano. Te na ô ra te Bibilia: “E maitai rahi to te parau i parau hia i te tau au ra.” (Maseli 15:23,Te Bibilia Moˈa V.C.J.S., 1988) Te faaite mai ra tera irava mea faufaa roa ia faahiti i te parau i te taime tano. Hoê â huru no te ohipa ta tatou e rave. Mai te parau e faahitihia i te taime tano, e nehenehe te ô o te horoahia i te taime tano e faaoaoa mau i te taata e fanaˈo i te reira.

E faaipoipo anei te tahi hoa to oe? Ua fatata anei te mahana e fanaˈo ai te tahi i ta ˈna parau tuite? E tamariihia anei na hoa faaipoipo? E rave rahi atu â taime e pinepine ai te taata i te horoa i te ô. Ua tapao roa vetahi i te taio mahana e tupu ai tera mau taime oaoa. E nehenehe ïa ratou e faaineine atea i te ô e horoa no tera e tera tupuraa. a

E nehenehe râ tatou e oaoa i te horoa i te ô i te tahi atu mau taime, eiaha noa râ i te mau oroa. Ia na reira râ tatou, e tia ia haapao maitai. A hiˈo na, ia horoa te tahi tane i te ô na te hoê vahine aita e tumu taa ê, e nehenehe tera vahine e manaˈo e te faahinaarohia ra o ˈna. Mai te peu e ere tera tei opuahia, e nehenehe te fifi e tupu mai. No reira, e titauhia ia haapao i te tahi atu tuhaa faufaa, te manaˈo turai o te taata e horoa i te ô.

Te manaˈo turai o te taata e horoa i te ô. Mai te hiˈoraa faahitihia i nia ˈtu, mea maitai ia rave i te taime no te feruri eita anei te taata o te fanaˈo i te ô e hamani i te manaˈo. Ia hiˈopoa atoa te taata horoa ia ˈna iho, eaha te turai ra ia ˈna ia horoa i te ô. E manaˈo maitai to te rahiraa, e rave rahi râ o te na reira ma te faatia ture noa i te taime o te mau oroa. E na reira atoa vetahi no te fanaˈo i te tahi mea taa ê aore ra ia horoahia ˈtu te tahi faahoˈiraa.

E nafea ia papu e manaˈo maitai to oe a horoa ˈi i te ô? Te na ô ra te Bibilia: “Ia ravehia ta outou mau ohipa atoa na roto i te here.” (Korinetia 1, 16:14) Mai te peu na te here e te manaˈo hamani maitai i turai atu ia na reira, e oaoa roa te taata e fanaˈo i te ô. E rahi atoa mai to oe oaoa no te mea ua horoa oe ma te aau tae. Hope roa atoa ïa to tatou Metua i te raˈi i te mauruuru ia oe! Ua na ô te aposetolo Paulo i te mau Kerisetiano no Korinetia: “Mea here hoi na te Atua te taata o te horoa ma te aau tae.” Ua haapopou oia ia ratou i te horoaraa ma te aau tae e te oaoa no te tauturu i te mau hoa Kerisetiano i Iudea.—Korinetia 2, 9:7.

Ma te haapao i te mau tuhaa ta tatou i hiˈopoa iho nei, e tauturu te reira ia oe ia horoa i te ô o te faaoaoa mau ia vetahi ê. Ua haapao atoa te Atua i tera mau tuhaa e i te tahi atu a horoa ˈi i te ô faufaa roa ˈˈe no te huitaata. A taio i te tumu parau i muri nei no te ite eaha tera ô faahiahia mau.

a E rave rahi atoa o te horoa i te ô i te mahana fanauraa e i te tahi atu mau oroa. Tera râ, e pinepine eita te mau peu o te ravehia i tera mau taime e tuati i ta te Bibilia e haapii ra. A hiˈo i te tumu parau “Uiraa a te feia taio: E oroa anei te Noela na te mau Kerisetiano?” i roto i teie vea.