Eaha to roto?

Tapura tumu parau

Nafea o Iehova e aratai ai ia tatou

Nafea o Iehova e aratai ai ia tatou

Nafea o Iehova e aratai ai ia tatou

“E aratai [oe] ia ˈu na te eˈa manina.”—SALAMO 27:11.

1, 2. (a) Nafea o Iehova e aratai ai i to ˈna nunaa i teie mahana? (b) Eaha te titauhia no te haafaufaa roa i te mau putuputuraa?

 O IEHOVA te Tumu o te maramarama e te parau mau, mai ta tatou i haapii i roto i te tumu parau na mua ˈtu. Te turama ra ta ˈna Parau i to tatou eˈa a haere ai tatou na te eˈa manina. Te aratai ra Iehova ia tatou na roto i te haapiiraa mai ia tatou i to ˈna mau haerea. (Salamo 119:105) Mai te papai salamo i tahito ra, te farii nei tatou ma te mauruuru i te mau aratairaa a te Atua e te pure nei e: “E haapii mai oe, e Iehova, i to oe ra eˈa, e aratai ia ˈu na te eˈa manina.”—Salamo 27:11.

2 Hoê ravea ta Iehova e faaohipa ra no te horoa mai i te haapiiraa i teie mahana, o te mau putuputuraa Kerisetiano ïa. Te haafaufaa roa ra anei tatou i teie faanahoraa î i te here na roto i (1) te haere-tamau-raa ˈtu, (2) te faaroo-maitai-raa i te porotarama, e (3) te ineineraa i te apiti atu i roto i te mau tumu parau e titau ra i te feia i putuputu mai ia pahono? Hau atu â, te farii ra anei tatou ma te mauruuru i te mau manaˈo o te tauturu mai ia haere noa tatou na “te eˈa manina”?

Eaha te huru o to outou haereraa i te mau putuputuraa?

3. Nafea to te hoê tavini ma te taime taatoa matau-maitai-raa i te haere tamau i te mau putuputuraa?

3 Ua haere tamau noa na te tahi feia poro i te Basileia i te mau putuputuraa mai to ratou tamarii-rii-raa mai â. “I to ˈu e to ˈu mau tuahine paariraa mai i te mau matahiti 1930,” ta te hoê ïa tavini ma te taime taatoa a te mau Ite no Iehova e parau ra, “aita matou i ani i to matou mau metua e e haere anei matou i te putuputuraa. Ua ite matou e e haere iho â matou taa ê noa ˈtu e ia maˈihia matou. Aita to matou utuafare i mairi noa ˈˈe i te mau putuputuraa.” Mai te peropheta vahine ra o Ana, “aore roa” teie tuahine “i faarue” i te vahi haamoriraa a Iehova.—Luka 2:36, 37.

4-6. (a) No te aha vetahi feia poro i te Basileia e mairi ai i te mau putuputuraa? (b) No te aha mea faufaa roa ia haere i te mau putuputuraa?

4 Tei rotopu anei outou i te feia e haere tamau aore ra i te feia e haere i te tahi noa mau taime i te mau putuputuraa Kerisetiano? Ua opua te tahi mau Kerisetiano o tei manaˈo e mea maitai ratou i te reira paeau e hiˈopoa i te reira. Tau hebedoma i te maoro, ua tapao ratou i te mau putuputuraa atoa ta ratou i haere. I to ratou hiˈo-faahou-raa i te tabula i te hopea o te area taime i faataahia, ua maere ratou i te rahiraa putuputuraa ta ratou i mairi.

5 ‘E ere te reira i te mea maere,’ ta te hoê taata paha ïa e parau. ‘Te faaruru ra te taata e rave rahi roa faaheporaa i teie mahana, e ere ïa i te mea ohie no ratou ia haere tamau i te mau putuputuraa.’ E parau mau te reira, inaha te ora nei tatou i te mau tau hepohepo mau. Hau atu â, mea papu maitai e e maraa te faaheporaa. (Timoteo 2, 3:13) Tera râ, e ere anei i te mea faufaa roa ˈtu â ia haere tamau tatou i te mau putuputuraa? Ia ore tatou e amu tamau i te maa maitai i te pae varua, eita e noaa ia tatou i te faaruru i te mau faaheporaa a teie faanahoraa. Inaha, aita anaˈe e auhoaraa tamau, e nehenehe tatou e faarue roa i ‘te eˈa o te feia parau-tia’! (Maseli 4:18) Parau mau, ia tapae tatou i te fare i te hopea o te hoê mahana rohirohi roa, i te tahi mau taime, eita paha tatou e hinaaro e haere i te hoê putuputuraa. Ia haere noa râ tatou noa ˈtu to tatou rohirohi, e faufaahia tatou, e e faaitoito tatou i to tatou mau taeae Kerisetiano i te Piha a te Basileia.

6 Te horoa maira te Hebera 10:25 i te tahi atu â tumu e tia ˈi ia tatou ia haere tamau i te mau putuputuraa. I reira, te aˈo ra te aposetolo Paulo i te mau taeae Kerisetiano ia haaputuputu ‘no te mea te hiˈo ra ratou i taua mahana ra i te fatataraa mai.’ Oia, eiaha ia moehia ia tatou e te fatata maira te ‘mahana o Iehova.’ (Petero 2, 3:12) Ia parau tatou e mea atea â te hopea o teie faanahoraa, e vaiiho paha ïa tatou i ta tatou iho mau fa ia na nia ˈˈe i te mau ohipa pae varua faufaa roa, mai te haereraa i te mau putuputuraa. I reira ïa, mai ta Iesu i faaara, ‘e roohia mai ai tatou e taua mahana ra aore i manaˈohia.’—Luka 21:34.

Ia riro tatou ei feia o te faaroo maitai

7. No te aha mea faufaa no te mau tamarii ia faaroo maitai i te mau putuputuraa?

7 Eita e navai ia haere noa i te mau putuputuraa. E tia ia tatou ia faaroo maitai, ia haapao i tei parauhia i reira. (Maseli 7:24) Ta tatou mau tamarii atoa. Ia haere te hoê tamarii i te haapiiraa, e titauhia ia ˈna ia haapao maitai i te orometua haapii, noa ˈtu e aita o ˈna e anaanatae ra i te hoê tumu parau taa ê aore ra e au ra e aita o ˈna e taa maitai ra. Ua ite te orometua haapii e ia tamata te tamarii i te haapao maitai, e faufaa-rii-aˈe-hia oia i tei haapiihia ˈtura. E ere anei ïa i te mea tano ia haapao maitai te mau tamarii haere haapiiraa i te mau mea e hohorahia ra i te mau putuputuraa a te amuiraa, maoti râ i te vaiiho ia ratou ia taoto i te haamataraa iho â o te putuputuraa? Parau mau, “e mea imi taiata hoi e tahi pae” o te mau parau mau faufaa roa i roto i te mau Papai. (Petero 2, 3:16) Eiaha râ tatou e haafaufaa ore i te ravea a te hoê tamarii no te haapii mai. Aita te Atua e na reira ra. I te mau tau Bibilia, ua faaue oia i te mau tavini apî ia ‘ite, ia haapii, ia mǎtaˈu ia Iehova, ia haapao, e ia rave i te mau parau atoa o teie ture,’ mea papu e mea fifi no te mau tamarii ia taa i te tahi mau mea. (Deuteronomi 31:12; a hiˈo i te Levitiko 18:1-30.) Mea iti aˈe anei ta Iehova e titau ra i te mau tamarii i teie mahana?

8. Eaha ta te tahi mau metua e rave no te tauturu i ta ratou mau tamarii ia faaroo maitai i te mau putuputuraa?

8 Ua ite te mau metua Kerisetiano e te mâha ra te tahi tuhaa o te mau hinaaro pae varua o ta ratou mau tamarii na roto i ta ratou e haapii ra i te mau putuputuraa. No reira te tahi mau metua e faanaho ai e ia taotooto rii ta ratou mau tamarii hou te mau putuputuraa ia araara maitai e ia ineine ratou i te haapii ia tae ratou i te Piha a te Basileia. E taotia roa paha te tahi mau metua aore ra eita e vaiiho ma te paari i te mau tamarii ia mataitai i te afata teata i te mau po putuputuraa. (Ephesia 5:15, 16) E e faaiti mai taua mau metua ra i te mau faaanaanataeraa manaˈo, o te faaitoito ïa i ta ratou mau tamarii ia faaroo e ia haapii, ia au i to ratou faito matahiti e to ratou aravihi.—Maseli 8:32.

9. Eaha te nehenehe e tauturu mai ia haamaitai tatou i ta tatou ravea no te faaroo?

9 Te paraparau ra o Iesu i te feia paari i to ˈna na ôraa e: “E ara i to outou faarooraa.” (Luka 8:18) I teie nei tau, e pinepine mea ohie aˈe i te parau i te rave. Parau mau, e ere i te mea ohie ia faaroo maitai, e nehenehe râ te ravea no te faaroo e haamaitaihia. A faaroo ai outou i te hoê oreroraa parau Bibilia aore ra i te hoê tumu parau i te putuputuraa, a tamata i te haamatara i te mau manaˈo faufaa. A feruri aˈena i ta te taeae orero e parau i muri iho. A imi i te mau manaˈo ta outou e nehenehe e faaohipa i roto i ta outou taviniraa aore ra to outou oraraa. A haamanaˈo faahou i te mau manaˈo e hohorahia ra. A rave i te mau tapaopaoraa poto.

10, 11. Nafea te tahi mau metua i tauturu ai i ta ratou mau tamarii ia faaroo maitai aˈe, e eaha te tahi mau ravea ta outou i ite e mea faufaa?

10 E matau maitai aˈe te tamarii ia haapii i te faaroo i te nainairaa. Te faaitoito ra te tahi mau metua i ta ratou mau tamarii, aita hoi i haere atura i te haapiiraa e aita i ite atura i te taio e te papai, ia rave i te “mau tapaopaoraa” i te mau putuputuraa. E tapao ïa ratou i nia i te hoê api parau ia faaroo ratou i te mau taˈo matauhia mai ia “Iehova,” “Iesu,” aore ra “Basileia.” Mea na reira te mau tamarii e nehenehe ai e haapii i te haamau i to ratou feruriraa i nia i te mea e parauhia ra na mua mai.

11 E hinaaro atoa te mau tamarii paari aˈe i te tahi mau taime i te faaitoitoraa ia faaroo maitai. I to ˈna iteraa e te nevaneva noa ra ta ˈna tamaiti, 11 matahiti, i te hoê tairururaa Kerisetiano, ua horoa ˈtura te metua tane i te hoê Bibilia i te tamaroa ra e ani atura ia ˈna ia imi i te mau irava ta te mau taeae orero e faahiti. Ua mataitai noa te metua tane, o te rave ra i te mau tapaopaoraa, i ta ˈna tamaiti e tapea ra i te Bibilia. I muri aˈe, ua faaroo te tamaroa i te porotarama o te tairururaa ma te anaanatae atu â.

Ia faaroohia to outou reo

12, 13. No te aha mea faufaa ia apiti i te himene-amui-raa?

12 Ua himene te Arii Davida e: “A haaati atu ai au i to fata, e Iehova! A faaite atu ai ma te reo haamaitai.” (Salamo 26:6, 7) Te horoa maira te mau putuputuraa a te mau Ite no Iehova i te mau taime maitai roa no te faaite ma te reo puai i to tatou faaroo. E nehenehe tatou e na reira na roto i te himene-amui-raa. E tuhaa faufaa teie no ta tatou haamoriraa, e nehenehe râ te reira e tuu-ohie-hia i te hiti.

13 E tamau te tahi mau tamarii, aitâ i ite atura i te taio, i te mau parau o te mau himene o te Basileia e himenehia i te mau putuputuraa i te mau hebedoma atoa. E oaoa roa ratou i te himene e te feia paari. A paari mai ai râ te mau tamarii, e iti mai paha to ratou hinaaro e himene i te mau himene o te Basileia. E haama atoa te tahi feia paari ia himene i te mau putuputuraa. Tera râ, e tuhaa te himene no ta tatou haamoriraa mai te taviniraa atoa. (Ephesia 5:19) Te rave nei tatou i te faito rahi roa ˈˈe no te arue ia Iehova i roto i te taviniraa. Eita atoa anei ta tatou e nehenehe e faahanahana ia ˈna na roto i te faateiteiraa i to tatou reo—noa ˈtu e mea navenave aore ra eita—i roto i te mau himene arueraa haavare ore?—Hebera 13:15.

14. No te aha e titauhia ˈi ia faaineine maitai aˈena i te tumu parau ta tatou e haapii i te mau putuputuraa a te amuiraa?

14 E arue atoa tatou i te Atua ia horoa tatou i te mau pahonoraa faaitoito i roto i te mau tuhaa o ta tatou mau putuputuraa o te titau ra i te feia i tae mai ia pahono. E titau te reira i te faaineineraa. E titauhia te taime no te feruri maitai i te mau tuhaa hohonu aˈe o te Parau a te Atua. Ua taa i te aposetolo Paulo, te hoê taata ru i te haapii i te mau Papai, te reira. Ua papai oia e: “Auê te rahi hau ê atu o te paari e te ite o te Atua e!” (Roma 11:33) E te mau upoo utuafare e, mea faufaa roa ia tauturu outou i te melo taitahi o to outou utuafare ia imi i te paari o te Atua, tei faahitihia i roto i te mau Papai. A faataa i te tahi taime i roto i te haapiiraa Bibilia a te utuafare no te tatara i te tahi mau manaˈo fifi e no te tauturu i to outou utuafare ia faaineine ia ratou no te mau putuputuraa.

15. Eaha te tahi mau manaˈo e nehenehe e tauturu i te hoê taata ia pahono i te mau putuputuraa?

15 Ia hinaaro outou e pahono pinepine atu â i te mau putuputuraa, no te aha e ore ai e faaineine oioi i ta outou e hinaaro e parau? Aita e faufaa te mau parau taa ê. E fariihia te hoê irava Bibilia e tano o te taiohia ma te tiaturi papu aore ra te tahi noa mau parau maiti-maitai-hia no roto mai i te mafatu. E ani te tahi mau taata poro i te taeae faatere i te haapiiraa ia faaherehere i te pahonoraa matamua o te hoê paratarapha taa ê na ratou, ia ore ratou e mairi i te ravea no te faahiti i to ratou faaroo.

E riro te taata maua ei taata paari

16, 17. Eaha te aˈoraa ta te hoê matahiapo i horoa na te hoê tavini tauturu, e no te aha te reira i manuïa ˈi?

16 I te mau putuputuraa a te mau Ite no Iehova, te faahaamanaˈo-pinepine-hia ra tatou ia taio i te Parau a te Atua i te mau mahana atoa. Mea haumǎrû te na reiraraa. E tauturu atoa mai te reira ia rave tatou i te mau faaotiraa paari, ia faatitiaifaro i te mau huru paruparu, ia patoi i te mau faahemaraa, e ia hoˈi mai to tatou vai-faito-raa i te pae varua mai te peu e ua hape to tatou haerea.—Salamo 19:7.

17 Ua ineine te mau matahiapo aravihi o te amuiraa i te horoa i te mau aˈoraa Bibilia tei faaauhia i to tatou mau hinaaro. E tia ia tatou paatoa ia “huti mai” na roto i te aniraa i ta ratou mau aˈoraa niuhia i nia i te Bibilia. (Maseli 20:5, MN) I te hoê mahana, ua ani te hoê tavini tauturu apî aau tae i te tahi mau manaˈo i te hoê matahiapo nafea ia riro atu â ei tauturu i roto i te amuiraa. Ua iriti aˈera te matahiapo, o tei matau maitai i te taata apî, i ta ˈna Bibilia i te Timoteo 1, 3:3 o te na ô ra e e tia i te mau tane i nominohia ia “mǎrû.” Ua faaite atura oia ma te auhoa i te tahi mau ravea e nehenehe ai te taata apî e faaite i to ˈna mǎrû i roto i to ˈna mau taairaa e o vetahi ê. Ua inoino anei te taeae apî ra i te aˈoraa huna ore i horoahia? Aita roa ˈtu! “Ua faaohipa te matahiapo i te Bibilia,” ta ˈna ïa i faataa, “ua taa ïa ia ˈu e no ǒ mai te aˈoraa ia Iehova ra.” Ua faaohipa te tavini tauturu ma te mauruuru i te aˈoraa e te haere maitai ra oia i mua.

18. (a) Eaha tei tauturu i te hoê Kerisetiano apî ia patoi i te faahemaraa i te fare haapiiraa? (b) Eaha te mau irava Bibilia ta outou e haamanaˈo ia faahemahia outou?

18 E nehenehe atoa te Parau a te Atua e tauturu i te feia apî ia ‘maue ê i te mau hinaaro o te apîraa ra.’ (Timoteo 2, 2:22) Ua nehenehe te hoê Ite no Iehova apî, o tei noaa aita i maoro aˈenei te parau tuite i te haapiiraa tuarua, e patoi i te faahemaraa i te roaraa o ta ˈna tau haapiiraa na roto i te feruri-hohonu-raa e te faaohiparaa i te tahi mau irava Bibilia. Ua manaˈo pinepine oia i te aˈoraa i papaihia i roto i te Maseli 13:20: “O tei amui atoa to ˈna haerea i to te feia paari ra, e paari atoa ïa.” No reira, ua haapao maitai oia i te faahoa noa i te feia e faatura hohonu ra i te mau faaueraa tumu Bibilia. Ua feruri oia e: “E ere au i te mea faahiahia aˈe i te tahi atu. Ia amuimui au i te feia iino, e hinaaro ïa vau e faaoaoa i to ˈu mau hoa, e e nehenehe te fifi e tupu mai.” Ua tauturu atoa te aˈoraa a Paulo i roto i te Timoteo 2, 1:8 ia ˈna. Ua papai oia e: “Eiaha oe e haama i te parau o to tatou Fatu, . . . e farii atoa râ oe i te pohe o te evanelia nei.” Ia au i taua aˈoraa ra, ua faaite oia ma te mǎtaˈu ore i to ˈna mau tiaturiraa niuhia i nia i te Bibilia i to ˈna mau hoa haapiiraa i te mau taime atoa i tano. I te mau taime atoa i anihia ia ˈna ia hohora i te hoê tumu parau i mua i te piha, ua maiti oia i te hoê tumu parau ia nehenehe oia e horoa i te hoê faaiteraa, ma te faatano i te parau, no nia i te Basileia o te Atua.

19. No te aha i ore ai i noaa i te hoê taata apî ia faaruru i te mau faaheporaa a teie nei ao, e na te aha i horoa ia ˈna te puai i te pae varua?

19 Ia atea ê noa ˈtu tatou i ‘te eˈa o te feia parau-tia,’ e nehenehe te Parau a te Atua e tauturu mai ia faatitiaifaro tatou i to tatou mau haerea. (Maseli 4:18) Ua ite roa ˈtu te hoê taata apî e faaea ra i Afirika i te reira. I to te hoê Ite no Iehova pororaa ia ˈna, ua farii oia i te hoê haapiiraa Bibilia. Ua oaoa oia i ta ˈna e haapii ra, aita râ i maoro, ua amuimui atu oia e te feia iino i te fare haapiiraa. I muri iho, ua topa oia i roto i te hoê oraraa tia ore i te pae morare. “Ua haapeapea noa to ˈu haava manaˈo ia ˈu, aita ˈtura vau i haere faahou i te mau putuputuraa,” ta ˈna ïa e faˈi ra. I muri aˈe, ua hoˈi faahou oia i te mau putuputuraa. Teie te mau parau faufaa a te taata apî ra: “Ua ite au e te tumu matamua o teie mau mea atoa, oia ïa te pohe ra vau i te poiâ i te pae varua. Aita ta ˈu e haapiiraa taitahi. No reira i ore ai i noaa ia ˈu ia patoi i te faahemaraa. I muri iho, ua haamata vau i te taio i Te Pare Tiairaa e te A ara mai na! Ma te haere mǎrû noa, ua noaa faahou ia ˈu te puai i te pae varua e ua tamâ vau i to ˈu oraraa. Tera ïa te hoê faaiteraa maitai i te feia i ite i te mau tauiraa ta ˈu i rave. Ua bapetizohia vau, e te oaoa ra vau i teie nei.” Na te aha i horoa i teie taata apî te puai ia haavî i to ˈna mau paruparu i te pae tino? Ua noaa faahou ia ˈna te puai pae varua maoti te haapiiraa Bibilia taitahi tamau.

20. Nafea te hoê taata apî e nehenehe ai e faaruru i te mau aroraa a Satani?

20 E te mau Kerisetiano apî e, te arohia ra outou i teie mahana! No te patoi i te mau aroraa a Satani, e tia ia outou ia amu tamau i te maa pae varua. Ua taa te reira i te papai salamo, te hoê taata apî. Ua haamauruuru oia ia Iehova i te horoaraa mai i ta ˈna Parau, ia nehenehe ‘te hoê taata apî e tamâ i to ˈna eˈa.’—Salamo 119:9.

E haere tatou i te vahi atoa e aratai ai te Atua ia tatou

21, 22. No te aha tatou e ore ai e parau e mea fifi roa te eˈa o te parau mau?

21 Ua aratai o Iehova i te nunaa Iseraela i rapaeau ia Aiphiti e tae atu ai i te Fenua Tǎpǔhia. Ia hiˈo te hoê taata i te eˈa ta ˈna i maiti, e au ra e mea fifi faufaa ore ïa. Maoti i te rave i te eˈa ohie aˈe ia hiˈohia, te eˈa afaro aˈe na te pae Miti Mediteranea, ua aratai o Iehova i to ˈna nunaa na te eˈa fifi o te medebara. Tera râ, e faaiteraa mau â teie i te hamani maitai o te Atua. Noa ˈtu e mea poto aˈe te eˈa o te miti, e aratai râ te reira eˈa i te mau tamarii a Iseraela na te fenua o te mau ati Philiseti enemi. I to Iehova maitiraa i te tahi atu eˈa, aita ïa to ˈna nunaa i faaû atu i te mau ati Philiseti.

22 Oia atoa no te eˈa e na reira Iehova i te aratai ia tatou i teie mahana, e au ra e mea fifi i te tahi mau taime. I te mau hebedoma atoa, ua î maitai ta tatou tabula ohipa i te mau ohipa Kerisetiano, tae noa ˈtu i te mau putuputuraa a te amuiraa, te haapiiraa taitahi, e te taviniraa. E au ra paha e mea ohie aˈe te tahi atu mau eˈa. Tera râ, na roto noa i te peeraa i te aratairaa a te Atua e tapae ai tatou i te vahi ta tatou e rohi nei i te titau. No reira, e tamau anaˈe i te apo mai i te haapiiraa faufaa roa no ǒ mai ia Iehova ra e i te haere na “te eˈa manina” e a muri noa ˈtu!—Salamo 27:11.

E nehenehe anei outou e faataa?

No te aha e tia ˈi iho â ia tatou ia haere tamau i te mau putuputuraa Kerisetiano?

Eaha ta te mau metua e nehenehe e rave no te tauturu i ta ratou mau tamarii ia faaroo maitai i te mau putuputuraa?

Eaha te titauhia no te riro ei taata o te faaroo maitai?

Eaha te tauturu mai ia pahono tatou i te mau putuputuraa?

[Uiraa haapiiraa]

[Hohoˈa i te mau api 16, 17]

E tauturu mai te haereraa i te mau putuputuraa Kerisetiano ia haamanaˈo noa tatou i te mahana o Iehova

[Hohoˈa i te api 18]

Ua rau te mau ravea no te arue ia Iehova i te mau putuputuraa Kerisetiano