Eaha to roto?

Tapura tumu parau

Ia patuhia tatou e te aroha

Ia patuhia tatou e te aroha

Ia patuhia tatou e te aroha

“Hinaaro oe i to Atua ia Iehova ma to aau atoa, e ma to [nephe] atoa, e ma to manaˈo atoa.”—MATAIO 22:37; MN.

1. (a) Eaha te tahi mau mea ta te hoê Kerisetiano e faahotu? (b) Eaha te huru maitai Kerisetiano faufaa roa ˈˈe, e no te aha?

 E FAAHOTU te hoê Kerisetiano e rave rahi mau mea no te riro ei tavini aravihi. Te haamataratara ra te buka Maseli i te faufaa o te ite, te maramarama, e te paari. (Maseli 2:1-10) Ua faahohonu te aposetolo Paulo i te faufaaraa o te hoê faaroo puai e te hoê tiaturiraa papu. (Roma 1:16, 17; Kolosa 1:5; Hebera 10:39) Mea faufaa atoa te faaoromai e te hitahita ore. (Ohipa 24:25; Hebera 10:36) Aita anaˈe râ hoê noa mea, e mâuˈa ïa te tahi atu â mau huru maitatai atoa e e nehenehe atoa e faufaa ore. O te aroha taua mea ra.—Korinetia 1, 13:1-3, 13.

2. Nafea Iesu i faaite ai i te faufaaraa o te aroha, e eaha te mau uiraa e hiti maira?

2 Ua faaite Iesu i te faufaaraa o te aroha i to ˈna parauraa e: “O te mea teie e ite ai te taata atoa e, e pǐpǐ outou na ˈu, ia aroha outou ia outou iho. (Ioane 13:35) I te mea e o te aroha te tapao e faaite e e Kerisetiano mau tatou, mea hinaarohia ïa ia ui tatou i teie mau uiraa, Eaha te aroha? No te aha e mea faufaa roa te reira i parau ai Iesu e tera te tapao, hau aˈe i te tahi mea, e itehia ˈi o vai ta ˈna mau pǐpǐ? Nafea tatou e faahotu ai i te aroha? Ia aroha tatou ia vai ma? E faahohonu tatou i teie mau uiraa.

Eaha te aroha?

3. Nafea tatou e faataa ˈi i te aroha, e no te aha te reira e taaihia ˈi i te feruriraa e te aau?

3 Te hoê faataaraa o te aroha, o ‘te hoê ïa manaˈo hohonu o te auhoaraa mahanahana aore ra te hinaaro hohonu, te auraa mahanahana i te tahi atu taata.’ E huru maitai teie o te turai i te taata ia haa no te maitai o vetahi ê, ma te mau haapaeraa rahi i te tahi taime. Ua taaihia te aroha, ia au i te faataaraa a te Bibilia, i te feruriraa e i te aau atoa. E tuhaa ta te feruriraa, aore ra te maramarama, no te mea e aroha te hoê taata ma te ite maitai e e mau paruparu e e mau huru maitatai faahiahia to ˈna e to te tahi atu mau taata ta ˈna e aroha. E titauhia ˈtu â te feruriraa no te mea e aroha te hoê Kerisetiano i te vetahi—noa ˈtu e aita paha to ˈna aau i tae i te tahi taime—no te mea ua ite oia, na roto i ta ˈna taioraa bibilia, e tera te hinaaro o te Atua. (Mataio 5:44; Korinetia 1, 16:14) No roto roa mai râ te aroha i te aau. Te aroha mau mai tei faataahia i roto i te Bibilia, e ere roa ˈtu ïa i ta te maramarama noa. E titau te reira i te haavare ore hohonu e te faaauraa hope o te aau.—Petero 1, 1:22.

4. Nafea te aroha e riro ai ei taairaa puai roa?

4 Mea varavara, eita e noaa i te feia aau miimii i te faatupu i te hoê taairaa î i te aroha mau no te mea ua ineine te hoê taata o te aroha i te haapao i te maitai o te tahi atu na mua ˈˈe i to ˈna. (Philipi 2:2-4) E parau mau iho â ta Iesu “e mea maitai i te horoa ˈtu i te rave mai” ia horoahia ma te aroha. (Ohipa 20:35) E taairaa puai roa te aroha. (Kolosa 3:14) E pinepine, e taaihia te reira i te auhoaraa, mea puai aˈe râ te taairaa o te aroha i to te auhoaraa. I te tahi taime, e parauhia te taairaa i rotopu i te hoê tane e ta ˈna vahine te here; te aroha râ ta te Bibilia e faaitoito maira ia faahotu tatou, e vai maoro aˈe ïa i te faahinaaroraa i te pae tino. Ia here mau na taata faaipoipo te tahi i te tahi, e faaea noa raua noa ˈtu e eita te hoê taairaa pae tino e manuïa faahou no te mau paruparu o te matahiti rahi anei aore ra mea paruparu roa te hoê o raua.

Te aroha—Te hoê huru maitai faufaa roa

5. No te aha e huru maitai faufaa te aroha no te hoê Kerisetiano?

5 No te aha e huru maitai faufaa roa te aroha no te hoê Kerisetiano? A tahi, no te mea ua faaue Iesu i ta ˈna mau pǐpǐ ia aroha te tahi i te tahi. Ua na ô oia e: “O outou to ˈu taua ia haapao outou i te mau parau atoa ta ˈu i parau atu ia outou na. Teie ta ˈu parau ia outou, Ia aroha outou ia outou iho.” (Ioane 15:14, 17) A piti, no te mea o Iehova iho te aroha, ia pee ïa tatou ia ˈna ei feia haamori. (Ephesia 5:1; Ioane 1, 4:16) Te na ô ra te Bibilia e e noaa te ora mure ore, ia ite tatou ia Iehova e ia Iesu. Nafea tatou e nehenehe ai e parau e ua ite tatou i te Atua mai te peu e aita tatou e tutava ra i te pee ia ˈna? Ua haaferuri te aposetolo Ioane e: “O tei ore i aroha ra, aore ïa i ite i te Atua; e aroha hoi te Atua.”—Ioane 1, 4:8.

6. Nafea te aroha e faafaito ai i te mau tuhaa rau o to tatou oraraa?

6 Mea faufaa te aroha no te toru o te tumu: E tauturu te reira ia vai faito noa te mau tuhaa rau o to tatou oraraa e ia rave tatou i te mau mea ma te manaˈo maitai. Ei hiˈoraa, mea faufaa roa ia haapii tamau i te Parau a te Atua. No te hoê Kerisetiano, e au taua ite ra i te maa. E tauturu te reira ia ˈna ia riro ei taata paari e ia ohipa ia au i te hinaaro o te Atua. (Salamo 119:105; Mataio 4:4; Timoteo 2, 3:15, 16) Ua faaara râ Paulo e: ‘E teoteo tei te ite, area te aroha e faarahi ïa i te maitai.’ (Korinetia 1, 8:1) E ere, e ere te ite mau i te mea ino. Tei ia tatou ra te fifi—e mau hinaaro hara to tatou. (Genese 8:21) Aita anaˈe te mana faito noa o te aroha, e nehenehe te hoê taata e teoteohia i te ite, a manaˈo ai e mea maitai aˈe o ˈna ia vetahi ê. Eita te reira e tupu mai te peu e na te aroha oia e turai. “E ore te aroha e faarahi, e ore hoi e faaahaaha.” (Korinetia 1, 13:4) Eita te hoê Kerisetiano o te turaihia e te aroha e faaoru noa ˈtu e e noaa mai ia ˈna te ite rahi. No te aroha oia e vai haehaa noa ˈi e e ore ai e hinaaro ia tui to ˈna roo.—Salamo 138:6; Iakobo 4:6.

7, 8. Nafea te aroha e tauturu ai ia tatou ia haapao i te mau ohipa faufaa aˈe?

7 Ua papai atu Paulo i to Philipi e: “Te pure nei au ia tupu maite â to outou hinaaro e ia rahi atu â ma te ite e te haroaroa o te aau ra; ia [hiˈopoa] hoi outou i te mau mea [faufaa aˈe].” (Philipi 1:9, 10; MN) E tauturu te aroha Kerisetiano ia faaohipa tatou i teie faaitoitoraa e hiˈopoa i te mau mea faufaa aˈe. A rave na ei hiˈoraa i te mau parau a Paulo ia Timoteo: “Ia hinaaro uˈana te hoê taata i te toroa [tiaau] ra, ua hinaaro oia i te ohipa maitai.” (Timoteo 1, 3:1; MN) I te roaraa o te matahiti taviniraa 2000, na te ao atoa nei, 1 502 amuiraa tei haamauhia, o te horoa mai ïa i te hoê numera taatoa apî e 91 487. No reira, te hinaarohia ra te tahi atu â mau matahiapo, e ia haapopouhia te feia e hinaaro uˈana ra i teie mau fanaˈoraa taa ê.

8 Tera râ, e vai faito noa te feia e hinaaro uˈana i te hopoia tiaau ia haamanaˈo ratou i te tapao o te reira. E ere o te fanaˈoraa i te mana faatere aore ra te tiaraa teitei aˈe te mea faufaa. No te hinaaro ia Iehova e te aroha i to ratou mau taeae e hinaaro uˈana ˈi te mau matahiapo, o te faaoaoa ra ia Iehova, i te reira. Aita ratou e imi ra i te tiaraa aore ra te mana. I muri aˈe i to ˈna aˈoraa i te mau matahiapo o te amuiraa ia tapea noa i te hoê haerea maitai, ua onoono te aposetolo Petero i nia i te faufaaraa o “te haehaa.” Ua aˈo oia i te taatoaraa i roto i te amuiraa e: “E faahaehaa ia outou iho i raro aˈe i te rima mana o te Atua.” (Petero 1, 5:1-6) E tia ia hiˈo te feia atoa e hinaaro uˈana ra i te toroa tiaau i te hiˈoraa o te rahiraa o te mau matahiapo ohipa roa e te haehaa na te ao nei, e no reira, e haamaitairaa ratou no ta ratou mau amuiraa.—Hebera 13:7.

E tauturu mai te hinaaro maitai ia faaoromai

9. No te aha te mau Kerisetiano e haamanaˈo noa ˈi i te mau haamaitairaa tǎpǔhia a Iehova?

9 E itehia te faufaaraa ia tavini tatou ma te aroha na roto i te tahi atu â ravea. Te tǎpǔ ra te Bibilia i te mau haamaitairaa rahi i teie nei e te mau haamaitairaa faahiahia eita e nehenehe e ferurihia a muri aˈe no te feia e tapi ra i te paieti ma te aroha. (Timoteo 1, 4:8) E tauturuhia te hoê Kerisetiano o te tiaturi papu i teie mau tǎpǔ e o Iehova “te faautua i te feia i imi papu ia ˈna,” ia mau papu i roto i te faaroo. (Hebera 11:6) E hinaaro te rahiraa o tatou ia tupu te mau tǎpǔ a te Atua e e pee atoa i te manaˈo o te aposetolo Ioane: “Amene. Oia ïa, a haere mai, e te Fatu, e Iesu e!” (Apokalupo 22:20) Oia, mai te peu e mea haapao maitai tatou, e faaitoito mai te feruriruriraa i te mau haamaitairaa e tiai maira ia tatou ia faaoromai tatou, mai ia Iesu o tei tauturuhia ia faaoromai ma te haamanaˈo i “te [oaoa] i tuuhia mai i mua i tana aro.”—Hebera 12:1, 2; MN.

10, 11. Nafea te aroha e tauturu ai ia tatou ia faaoromai?

10 Eaha râ mai te peu e o te hinaaro e ora i roto i te ao apî te tumu hoê e tavini ai tatou ia Iehova? E nehenehe ïa tatou e fatimauu ohie aore ra e ore e mauruuru ia fifi mai aore ra ia ore te mau mea e tupu mai ta tatou i manaˈo aore ra i te taime ta tatou i manaˈo. E roohia paha tatou i te fifi ino mau e fariu ê roa. (Hebera 2:1; 3:12) Ua faahiti o Paulo i te hoê hoa tahito o Dema te iˈoa, tei faarue ia ˈna. No te aha? No te mea ‘ua nounou oia i teie nei ao.’ (Timoteo 2, 4:10) E nehenehe te feia atoa e tavini ra no te tahi mau tumu miimii e na reira atoa. E anaanatae paha ratou i te mau ravea oioi a te ao e eita e hinaaro e rave i te mau haapaeraa i teie nei no te fanaˈo i te mau haamaitairaa i mua.

11 Mea tano iho â ia hinaaro e fanaˈo i te mau haamaitairaa no a muri aˈe e ia matara te mau fifi, maoti râ te aroha e taa ˈi ia tatou eaha te mea faufaa roa i roto i to tatou oraraa. O te hinaaro o Iehova, eiaha to tatou, te mea faufaa. (Luka 22:41, 42) Oia, e patu te aroha ia tatou. E turai te reira ia tatou ia oaoa i te tiai ma te faaoromai i to tatou Atua, ia mauruuru i te mau haamaitairaa atoa ta ˈna e horoa maira e ia papu e e fanaˈo tatou i te mau mea atoa ta ˈna i tǎpǔ—e hau atu â—i te taime ta ˈna i faataa. (Salamo 145:16; Korinetia 2, 12:8, 9) A tiai noa ˈtu ai, e tauturu mai te aroha ia tamau noa tatou i te tavini ma te miimii ore no te mea ‘eita te aroha e imi i te maitai no ˈna iho.’—Korinetia 1, 13:4, 5.

Ia aroha te mau Kerisetiano ia vai mai?

12. Ia au ia Iesu, ia aroha tatou ia vai ma?

12 Ua horoa Iesu i te hoê faaueraa tumu rahi no nia i te feia ta tatou e aroha i to ˈna faahitiraa e piti tuhaa o te Ture a Mose. Ua na ô oia e: “Hinaaro oe i to Atua ia Iehova ma to aau atoa, e ma to [nephe] atoa, e ma to manaˈo atoa” e, “E aroha ˈtu oe i to taata-tupu, mai to aroha ia oe iho na.”—Mataio 22:37-39; MN.

13. Nafea tatou e haapii ai i te hinaaro ia Iehova, noa ˈtu e aita tatou e ite mata ra ia ˈna?

13 Ia au i te mau parau a Iesu, mea maramarama maitai te mea faufaa roa ˈˈe, ia hinaaro tatou ia Iehova. Aita râ tatou i fanauhia mai e te hinaaro ia Iehova tei tupu hope roa. Mea faahotu teie mea, e tia ˈi. I to tatou faarooraa no nia ia ˈna no te taime matamua, ua anaanatae tatou ia ˈna maoti te mau mea ta tatou i faaroo. Ua haapii mǎrû noa tatou nafea to ˈna faaineineraa i te fenua no te taata. (Genese 2:5-23) Ua haapii tatou nafea to ˈna hamani-maitai-raa i te taata, ma te ore e faarue ia tatou i te ôraa te hara i roto i te fetii taata nei i te matamua ra, ma te rave râ i te mau faanahoraa no te hoo mai ia tatou. (Genese 3:1-5, 15) Ua hamani maitai oia i te feia haapao maitai, e i te pae hopea, ua horoa mai oia i ta ˈna Tamaiti fanau tahi no te faaore i ta tatou mau hara. (Ioane 3:16, 36) Maoti teie ite maraa noa i rahi ai to tatou mauruuru ia Iehova. (Isaia 25:1) Ua parau te arii Davida e e hinaaro rahi to ˈna ia Iehova no to ˈNa hamani maitai î i te here. (Salamo 116:1-9) I teie mahana, te haapao ra, te aratai ra, te patu ra, e te faaitoito ra Iehova ia tatou. E rahi noa ˈtu â tatou i te haapii no nia ia ˈna, e hohonu noa ˈtu â to tatou hinaaro ia ˈna.—Salamo 31:23; Zephania 3:17; Roma 8:28.

Nafea tatou e faaite ai i to tatou aroha?

14. Nafea tatou e faaite ai e e hinaaro mau to tatou i te Atua?

14 Parau mau, na te ao atoa nei, mea rahi o te parau ra e te hinaaro ra ratou i te Atua, aita râ to ratou haerea e tu ra e ta ratou e parau ra. Nafea tatou e ite ai e e hinaaro mau to tatou ia Iehova? E nehenehe tatou e paraparau e e faaite i to tatou manaˈo ia ˈna na roto i te pure. E e nehenehe tatou e rave i te mau mea o te faaite i to tatou hinaaro. Ua na ô te aposetolo Ioane e: ‘O tei haapao i ta te Atua ra parau ua maitai roa mau â te hinaaro o te Atua ia ˈna: o te mea ïa e ite ai tatou e, tei roto tatou ia ˈna ra.’ (Ioane 1, 2:5; 5:3) Taa ê atu i te tahi mau mea, te faaue maira te Parau a te Atua ia amui tatou paatoa e ia mâ to tatou oraraa i te pae morare. E haapae tatou i te huru haavare, e faaite i te parau mau, e e vai mâ noa to tatou manaˈo. (Korinetia 2, 7:1; Ephesia 4:15; Timoteo 1, 1:5; Hebera 10:23-25) E faaite tatou i te aroha na roto i te tautururaa i te pae materia i te feia e erehia ra. (Ioane 1, 3:17, 18) E eiaha tatou e haamarirau i te paraparau no nia ia Iehova ia vetahi ê. E rave atoa ïa tatou i te ohipa pororaa i te parau apî maitai o te Basileia na te ao atoa nei. (Mataio 24:14; Roma 10:10) O te auraroraa i te Parau a te Atua i roto i teie mau tuhaa te faaiteraa e e hinaaro mau to tatou ia Iehova.

15, 16. Nafea te hinaaro ia Iehova i ohipa ˈi i nia i te taata e rave rahi i te matahiti i mairi aˈenei?

15 E tauturu te hinaaro ia Iehova i te taata ia rave i te mau faaotiraa maitatai. I te matahiti i mairi aˈenei, ua pûpû na 288 907 taata i to ratou oraraa na Iehova e ua faataipe i taua faaotiraa ra na roto i te bapetizoraa i roto i te pape, no to ratou hinaaro ia ˈna. (Mataio 28:19, 20) E pûpûraa faufaa roa ta ratou. Ua tapao te reira i te hoê tauiraa i roto i to ratou oraraa. Te vai ra te hiˈoraa o Gazmend, hoê o te mau aito taora popo i roto i te ete numera hoê i Albanie. Tau matahiti i te maoro, ua haapii raua ta ˈna vahine i te Bibilia e noa ˈtu te mau haafifiraa, ua riro mai raua ei feia poro i te Basileia. I te matahiti taviniraa 2000, ua bapetizohia o Gazmend e na 366 taata i Albanie. Ua nenei te hoê vea i te hoê tumu parau no nia ia ˈna e ua na ô e: “E auraa to to ˈna oraraa, e no reira, te fanaˈo ra oia e to ˈna utuafare i te mau mahana oaoa roa ˈˈe o to ratou oraraa. No ˈna, e ere faahou o te iteraa nafea oia e faufaahia ˈi i te oraraa te mea faufaa, ehia râ ta ˈna e nehenehe e horoa no te tauturu ia vetahi ê.”

16 Oia atoa, ua pûpûhia te hoê tiaraa faahiahia roa i te hoê tuahine bapetizo-apî-hia e rave ra i te ohipa na te hoê taiete mori i Guam. I muri aˈe i to ˈna haereraa i mua i te pae o te toroa, ua pûpûhia ˈtura ia ˈna e riro ei vahine mono peretiteni matamua i roto i te tuatapaparaa o te taiete. I teie nei râ, ua pûpû oia i to ˈna oraraa na Iehova. No reira, i muri aˈe i te tauaparauraa e ta ˈna tane, ua patoi te tuahine apî i te pûpûraa e ua faanaho râ no te hoê ohipa afa mahana ia nehenehe oia e haere i mua no te riro ei tavini taime taatoa, aore ra pionie. No to ˈna hinaaro ia Iehova i tavini ai oia ia ˈna ei pionie eiaha râ e tapi i te mau faufaa i te pae moni a teie nei ao. Oia mau, na te ao atoa nei, no teie hinaaro i rave ai na 805 205 taata i te mau tuhaa taa ê o te taviniraa pionie i te matahiti taviniraa 2000. Auê ïa faaiteraa i te aroha e te faaroo ta taua mau pionie ra i horoa!

Faaitoitohia ia here ia Iesu

17. Eaha te hiˈoraa maitai o te here ta Iesu i vaiiho mai?

17 O Iesu te hiˈoraa faahiahia o te hoê taata tei faaitoitohia e te here. Hou oia a riro ai ei taata, mea here na ˈna to ˈna Metua e te huitaata. Ei hiˈoraa hau aˈe o te paari, ua na ô oia e: “Tei pihaiiho hoi au ia ˈna i reira mai te tamaiti faaamu; e te oaoa noa ra vau i te mau mahana atoa ra, i te oaoa tamau-maite-raa i mua i tana aro; i te oaoa-maite-raa i te fenua i parahihia e te taata ra; e tei te mau tamarii a te taata ra to ˈu oaoaraa.” (Maseli 8:30, 31) No to ˈna here i faarue ai Iesu i to ˈna parahiraa i nia i te raˈi e i fanauhia mai ai ei tamarii ravea ore. Ua hamani maitai oia ma te faaoromai i te feia haehaa e te riirii e ua haamauiuihia oia e te mau enemi o Iehova. I te pae hopea, ua pohe oia no te taata atoa i nia i te hoê pou haamauiuiraa. (Ioane 3:35; 14:30, 31; 15:12, 13; Philipi 2:5-11) Auê ïa hiˈoraa maitai o te hinaaro maitai e!

18. (a) Nafea tatou e faahotu ai i te here ia Iesu? (b) Nafea tatou e haapapu ai i to tatou here ia Iesu?

18 Ia taio te feia aau tia i te mau aamu o te oraraa o Iesu i roto i te mau Evanelia e ia feruriruri i te mau rahiraa haamaitairaa ta to ˈna oraraa haapao maitai i hopoi mai na ratou, e aroha hohonu te hotu i roto ia ratou. I teie mahana, e au tatou i te feia ta Petero i parau atu e: “O [Iesu] ta outou i hinaaro na, ore noa ˈi te ite ia ˈna.” (Petero 1, 1:8) E itehia to tatou here ia faahotu tatou i te faaroo ia ˈna e ia pee i to ˈna oraraa haapae. (Korinetia 1, 11:1; Tesalonia 1, 1:6; Petero 1, 2:21-25) I te 19 no Eperera 2000, 14 872 086 taata taatoa tei haamanaˈohia ˈtu te mau tumu e here ai tatou ia Iesu i to ratou haereraa mai i te oroa Haamanaˈoraa i to ˈna poheraa i te mau matahiti atoa. E numera rahi tera! Mea faaitoito mau â ia ite e mea rahi roa o te hinaaro ra i te faaoraraa maoti te tusia a Iesu! Oia mau, te patuhia ra tatou e to Iehova e to Iesu aroha ia tatou e to tatou here ia raua.

19. Eaha na uiraa no nia i te aroha ta tatou e hiˈopoa i roto i te tumu parau i muri nei?

19 Ua parau Iesu e ia hinaaro tatou ia Iehova ma to tatou aau, nephe, manaˈo, e puai atoa. Ua na ô atoa râ oia e ia aroha tatou i to tatou taata-tupu mai ia tatou iho. (Mareko 12:29-31) O vai ma ratou? E nafea te aroha i te taata-tupu e tauturu mai ai ia vai faito noa tatou e ia tapea i te hoê hinaaro e tano? E hiˈopoahia teie nau uiraa i roto i te tumu parau i muri nei.

Te haamanaˈo ra anei outou?

• No te aha e huru maitai faufaa roa te aroha?

• Nafea tatou e haapii ai i te hinaaro ia Iehova?

• Nafea to tatou haerea e haapapu ai i to tatou hinaaro ia Iehova?

• Nafea tatou e faaite ai i to tatou here ia Iesu?

[Uiraa haapiiraa]

[Hohoˈa i te mau api 10, 11]

E tauturu te aroha ia tatou ia tiai ma te faaoromai i te tamǎrûraa

[Hohoˈa i te api 12]

E turai te tusia rahi a Iesu ia tatou ia hinaaro ia ˈna2h6