Eaha to roto?

Tapura tumu parau

E varua pohe ore anei to outou?

E varua pohe ore anei to outou?

E varua pohe ore anei to outou?

“TE MAU Papai atoa, e mea faaurua ïa e te Atua e e mea faufaa ei haapiiraa, ei faahaparaa, ei faatitiaifaroraa i te mau mea, ei aˈoraa ma te parau-tia ra,” tera ta te aposetolo Paulo i papai. (Timoteo 2, 3:16, MN) Oia, e buka o te parau mau te Bibilia no ǒ mai i te Atua mau ra o Iehova.—Salamo 83:18.

I te mea e o Iehova te Atua Poiete i te mau mea atoa, tae noa ˈtu i te taata, ua ite maitai oia eaha te tupu i nia ia tatou ia pohe tatou. (Hebera 3:4; Apokalupo 4:11) E i roto i ta ˈna Parau faauruahia, te Bibilia, ua horoa mai oia i te mau pahonoraa mau e te mauruuru i te mau uiraa no nia i te ao no a muri aˈe.

Eaha te varua?

I roto i te Bibilia, te auraa tumu o te mau taˈo tei hurihia ei “varua,” e “aho” ïa. E hau atu â râ te reira i te huti-noa-raa i te aho. Te na ô ra, ei hiˈoraa, te taata papai bibilia ra o Iakobo e: “Te tino nei hoi ia ore te varua ra, e mea pohe ïa.” (Iakobo 2:26) No reira, te varua, o te mea ïa e oraora ˈi te tino.

Eita teie puai ora e nehenehe e riro ei aho noa, aore ra ei mataˈi, e faaî haere ra i te mau mahaha. No te aha? No te mea ia faaea te hutiraa aho, e vai noa te ora i roto i te mau taoˈa tahi o te tino maa taime iti—“tau minuti i te maoro,” ia au i te buka ite rahi ra The World Book Encyclopedia. No reira te mau tutavaraa e faaora faahou mai e nehenehe ai e manuïa. Ua ore anaˈe râ te maa ora i roto i te mau taoˈa tahi o te tino, aita e faufaa te mau tutavaraa atoa e faahoˈi mai i te ora. E pau ta te aho, aore ra mataˈi, o te ao atoa, eita iho â te hoê noa ˈˈe taoˈa tahi e ora faahou mai. Te varua, o te puai ora itea ore ïa—te maa ora o te faaoraora i te mau taoˈa tahi e te taata. Na te hutiraa aho e atuatu i teie puai ora.—Ioba 34:14, 15.

E ohipa noa anei taua varua ra i roto i te taata? E tauturu mai te Bibilia ia noaa mai ia tatou te hoê manaˈo tano no nia i te reira. Ua parau te arii paari ra o Solomona e “hoê hoi” to te taata e to te animara “atoa ra [varua],” e ua ui oia e: “O vai te ite i te varua o te taata e reva i nia ra? e te varua o te puaa e reva i raro i te repo ra?” (Koheleta 3:19-21; MN) No reira, te parauhia ra e e varua to te animara mai to te taata atoa ra. Eaha ïa?

E nehenehe te varua, aore ra puai ora, e faaauhia i te uira e ohipa ra i roto i te hoê matini aore ra te hoê tauihaa. E faaohipahia te uira itea ore no te mau ohipa rau, tei te huru ïa o te tauihaa ta ˈna e faatere. Ei hiˈoraa, e hamanihia te hoê umu uira no te haaveavea, te hoê roro uira no te tapao i te mau parau, te hoê afata teata no te haruharu mai i te mau hohoˈa e te taˈi. Teie râ, eita roa ˈtu te uira e haru mai i te huru o te tauihaa ta ˈna e faatere ra. E vai noa te reira ei puai. Oia atoa, eita te puai ora e haru mai i te mau huru o te mea poietehia ta ˈna e faaoraora ra. Aita to te varua e huru taata, aita e feruriraa. “Hoê hoi” to te taata e to te animara “atoa ra [varua].” (Koheleta 3:19; MN) No reira, ia pohe te hoê taata, eita to ˈna varua e tamau i te ora i roto i te tahi atu ao ei mea poiete-varua-hia.

Eaha ïa te huru o te feia pohe? E eaha te tupu i nia i te varua ia pohe te hoê taata?

“E hoˈi faahou atu â oe i te repo”

I to te taata matamua ra o Adamu faaroo-ore-raa i ta te Atua faaueraa, ua na ô Iehova ia ˈna e: “E amu oe i ta oe maa ma te hou i nia i to rae, e hoˈi noa ˈtu oe i raro i te repo, no reira mai hoi oe; e repo hoi oe, e e hoˈi faahou atu â oe i te repo.” (Genese 3:19) Teihea Adamu hou Iehova a hamani ai ia ˈna i te repo? Aita roa ˈtu oia i te hoê noa ˈˈe vahi! Aita noa oia e vai ra. No reira, i to te Atua ra o Iehova parauraa e e ‘hoˈi Adamu i raro i te repo,’ te na ô ra ïa oia e e pohe o Adamu e e riro faahou oia ei repo. Eita Adamu e haere atu i roto i te ao varua. Ia pohe oia, e hoˈi faahou Adamu i te huru ora ore. O te pohe—te ora ore—ta ˈna utua, eiaha râ te faahaereraa i roto i te tahi atu ao.—Roma 6:23.

E te tahi atu â mau taata tei pohe? Te faataa-maitai-hia ra te huru o te feia pohe i roto i te Koheleta 9:5, 10 i reira tatou e taio ai e: “Aita râ a te feia i pohe ra e parau itea. . . . Aore hoi e ohipa, aore e imiraa, aore hoi e ite, aore hoi e paari, i te apoo ta oe e haere na.” Te pohe, o te vai-ore-raa ïa. Ua papai te rohipehe o te salamo e ia pohe te hoê taata, “te reva nei hoi to ˈna varua, te hoˈi nei oia i to ˈna ra repo; mou roa ˈtura ta ˈna i opua i taua mahana ra.”—Salamo 146:4.

Papu maitai, aita tei pohe e ora ra. Aita ratou i ite i te hoê noa ˈˈe mea. Eita ta ratou e nehenehe e hiˈo mai, e faaroo mai, aore ra e paraparau mai ia outou. Eita atoa ta ratou e nehenehe e tauturu mai aore ra e totova mai ia outou. Eiaha roa ˈtu outou e mǎtaˈu i tei pohe. Eaha râ ïa te varua e ‘reva ˈi’ i te taime e pohe ai te hoê taata?

E ‘hoˈi te varua i te Atua ra’

Te parau ra te Bibilia e ia pohe te hoê taata, ‘e hoˈi te varua i te Atua i horoa maira.’ (Koheleta 12:7) O te auraa anei ïa e e reva mau te hoê varua taa ê na roto atu i te reva teitei e i pihai i te Atua? Eita roa ˈtu! Ia au i te faaohiparaa a te Bibilia i te taˈo ra “hoˈi,” aita e faufaa ia haere roa mai te hoê vahi e i te tahi atu. Ei hiˈoraa, ua faauehia te mau Iseraela taiva e: “E [hoˈi] mai outou ia ˈu [nei], e na ˈu e [hoˈi mai] ia outou [ra], te parau maira Iehova sabaota ra.” (Malaki 3:7; MN) Te ‘hoˈiraa’ o Iseraela ia Iehova ra, o te fariu-ê-raa mai ïa i te haerea hape e te faaau-faahou-raa ˈtu i nia i te eˈa parau-tia a te Atua. E te ‘hoˈiraa’ o Iehova ia Iseraela ra, o to ˈna ïa haapao-faahou-raa ˈtu i to ˈna nunaa ma te farii maitai. I roto i na tupuraa e piti, o te hoê haerea te titauhia ra, eiaha râ te hoê haere-tino-raa mai te hoê vahi e i te tahi atu.

Oia atoa, ia pohe te hoê taata, aita e haereraa mai te fenua ˈtu e i te raˈi ia “hoˈi” te varua i te Atua ra. Ua ore anaˈe te puai ora i roto i te hoê taata, tei te Atua noa te ravea e hoˈi mai ai te reira i roto ia ˈna. No reira, ‘e hoˈi te varua i te Atua ra,’ te auraa ïa e i teie nei, tei te Atua anaˈe te tiaturiraa o taua taata ra no te hoê oraraa a muri aˈe.

A hiˈo na eaha ta te mau Papai e parau ra no nia i te poheraa o Iesu Mesia. Te faatia ra te papai evanelia ra o Luka e: “Ua pii hua ˈtura to Iesu reo, e muri aˈera, na ô atura, E tau Metua, te tuu atu nei au i tau varua i to rima na; e oti aˈera taua parau ra, pohe ihora.” (Luka 23:46) Ua reva te varua o Iesu, aita râ e reva ˈtura i nia i te raˈi. Aita Iesu i faatiahia mai te pohe mai hou te toru o te mahana, e ua mairi e 40 â mahana hou oia a maue ai i te raˈi. (Ohipa 1:3, 9) I te taime râ i pohe ai Iesu, ua tuu atu Iesu ma te tiaturi i to ˈna varua i te rima o to ˈna Metua ra, a tiaturi roa ˈi i te ravea a Iehova e faahoˈi mai ia ˈna i te ora.

Oia, o te Atua anaˈe te nehenehe e faahoˈi mai i te hoê taata i te ora. (Salamo 104:30) Auê ïa mau ohipa i te rahi ta te reira e faatia!

Te hoê tiaturiraa papu

Te na ô ra te Bibilia e: ‘Te fatata mai nei hoi te hora e faaroo ai te feia atoa i roto i te [mau menema mehararaa] i to Iesu reo, e e haere mai ai i rapae.’ (Ioane 5:28, 29; MN) Oia, ua fafau Iesu Mesia e e faatiahia mai te feia atoa e vai ra i roto i te mehara o Iehova, aore ra e faahoˈihia mai i te ora. I roto ia ratou, te vai ra iho â ïa te feia o tei tapi i te hoê haerea tia ei mau tavini na Iehova. Teie râ, e mau mirioni taata atoa tei pohe hou ratou a faaite ai e e pee anei ratou i te mau ture tia a te Atua. Te vai ra o tei ore i ite i ta Iehova mau titauraa aore ra aita i navai te taime no te rave i te tahi mau tauiraa e hinaarohia. O teie mau taata atoa ta te Atua e haamanaˈo e e faatia mai, te na ô ra hoi te Bibilia e: “E tia-faahou-raa to tei pohe, te feia parau-tia e te feia parau-tia ore.”—Ohipa 24:15.

I teie mahana, ua î te fenua i te riri e te aroraa, te haavîraa uˈana e te haamaniiraa toto, te haaviiviiraa e te maˈi. Mai te peu e e faahoˈihia mai te feia pohe i te ora i nia i te hoê fenua mai teie, papu maitai ïa e eita e maoro to ratou oaoa. Ua tǎpǔ râ te Atua Poiete e fatata oia i te haamou i teie nei ao e faaterehia ra e te Diabolo ra o Satani. (Maseli 2:21, 22; Daniela 2:44; Ioane 1, 5:19) Ia oti, e haamauhia te hoê huitaata tia, oia hoi te hoê “fenua apî.”—Petero 2, 3:13.

I taua taime ra, ‘e ore to reira e parau e, Ua paruparu vau i te maˈi.’ (Isaia 33:24) Eita faahou te taata e riaria i te pohe, no te mea ‘e horoi te Atua i to ratou roimata atoa; e e ore roa te pohe, e te oto, e te mihi, e te mauiui, e ore atoa ïa, no te mea ua mou te mau mea tahito ra.’ (Apokalupo 21:4) Tera mau â te tiaturiraa no te feia “i roto i te mau menema mehararaa”!

I te taime e faaore ai Iehova i te ino i nia i te fenua, eita oia e haamou i te feia parau-tia e te feia iino. (Salamo 37:10, 11; 145:20) Inaha, e ‘feia rahi roa no te mau fenua atoa, e te mau opu atoa, e te mau nunaa atoa, e te mau reo atoa’ o te ora ˈtu i “te ati rahi,” o te haamou hoi i teie nei ao ino. (Apokalupo 7:9-14) No reira, na te hoê nahoa rahi e farii mai i te feia pohe.

E hinaaro anei outou e farerei faahou i tei herehia? E hinaaro anei outou e ora e a muri noa ˈtu i nia i te hoê fenua paradaiso? Mea titauhia ïa ia noaa mai ia outou te ite mau i te hinaaro e te mau opuaraa a te Atua. (Ioane 17:3) O te hinaaro hoi o Iehova ‘ia ora te taata atoa e ia noaa te ite i te parau mau.’—Timoteo 1, 2:3, 4.

[Hohoˈa i te api 4]

“E repo hoi oe, e e hoˈi faahou atu â oe i te repo”

[Hohoˈa i te api 5]

E nehenehe te varua e faaauhia i te uira

[Hohoˈa i te api 7]

E hopoi mai te tia-faahou-raa i te oaoa mure ore