Eaha to roto?

Tapura tumu parau

Fanaˈoraa i te aau aroha o Iehova

Fanaˈoraa i te aau aroha o Iehova

Fanaˈoraa i te aau aroha o Iehova

“O tei paari ra, e . . . ite hoi oia i te [aau aroha] o Iehova ra.”—SALAMO 107:43; MN.

1. Afea ra te parau i hurihia ei “aau aroha” i te faaohiparaahia no te taime matamua i roto i te Bibilia, e eaha te mau uiraa no nia i teie huru maitai ta tatou e hiˈopoa?

 FATATA a 4 000 matahiti aˈenei, ua parau te tamaiti fetii o Aberahama ra o Lota no nia ia Iehova e: “Ua faarahi oe i to oe [aau aroha].” (Genese 19:19; MN) O te taime matamua teie e itehia ˈi te parau i hurihia ei “aau aroha” i roto i te Bibilia. Ua faahiti atoa Iakoba, Naomi, Davida, e te tahi atu mau tavini a te Atua i teie huru maitai o Iehova. (Genese 32:10; Ruta 1:8; Samuela 2, 2:6) Oia mau, e itehia taua taˈo Hebera ra fatata e 250 taime i roto i te mau Papai Hebera tumu. Eaha râ hoi te aau aroha o Iehova? Ua faaitehia te reira i nia ia vai i mutaa ihora? E nafea tatou ia fanaˈo atu i teie tau?

2. No te aha e fifi roa ˈi ia faataa i te taˈo Hebera i hurihia ei “aau aroha,” e eaha te tahi atu ravea tano e huri ai i te reira?

2 I roto i te mau Papai, e huriraa te parau ra “aau aroha” no te hoê taˈo Hebera auraa taa ê roa aita ta te rahiraa o te mau reo e taˈo otahi e faataa ra i to ˈna auraa mau ma te tano. Aita ïa te mau huriraa ei “aroha,” “aroha hamani maitai,” e ei “haapao maitai” e faataa maitai roa ra i to ˈna auraa hohonu. Teie râ, ua huri maitai Les Saintes Écritures—Traduction du monde nouveau i te taˈo Hebera ra ei “bonté de cœur/amour fidèle,” o te taa-maitai-aˈe-hia e te faataa maitai aˈe i te auraa o te taˈo ra. aExodo 15:13; Salamo 5:7.

E taa ê te reira i te aroha e i te taiva-ore-raa

3. E nafea te aau aroha e taa ê ai i te aroha?

3 E taairaa piri to te aau aroha, aore ra aroha taiva ore, e te mau huru maitatai ra oia te aroha e te taiva-ore-raa. Mea faufaa râ te mau taa-ê-raa. A hiˈo na e nafea te aau aroha e te aroha e taa ê ai. I roto i te tahi mau reo, e nehenehe te aroha e faataehia i nia i te mau tauihaa e te mau manaˈo. Te parau ra te Bibilia no nia i te “hinaaro i te uaina e te hinu” e te “hinaaro i te parau paari.” (Maseli 21:17; 29:3) E au râ te aau aroha i te taata, eiaha i te mau manaˈo e i te mau mea ora ore. Ei hiˈoraa, o te taata tera e parauhia ra ia na ô te Exodo 20:6 (MN) e ‘te [faaohipa ra Iehova i te aau aroha] e tausani noa ˈtu te ui.’

4. E nafea te aau aroha e taa ê ai i te taiva-ore-raa?

4 Mea aano aˈe atoa te auraa o te taˈo Hebera i hurihia ei “aau aroha” i te taˈo ra “taiva-ore-raa.” I roto i te tahi mau reo, e rave-pinepine-hia te parau ra “taiva-ore-raa” no te haerea e tia i te hoê taata haehaa aˈe ia faaite atu i nia i te hoê taata teitei aˈe. Mai ta te hoê râ vahine maimi i tapao, ia au i te Bibilia, “e au pinepine aˈe” te aau aroha “i te huru taairaa ê roa: na tei teitei aˈe e taiva ore i tei paruparu aˈe aore ra i tei hinaaro i te tauturu.” No reira te arii Davida i nehenehe ai e taparuparu ia Iehova e: “Ia ite mai to mata i to tavini; ia ora hoi au i to oe ra [aau] aroha!” (Salamo 31:16; MN) Te anihia ra Iehova, tei puai, ia faaite i te aau aroha, aore ra aroha taiva ore, i nia i tei hinaaro ra i te tauturu, o Davida. I te mea e aita e mana to tei hinaaro ra i te tauturu i nia i tei puai, e faaitehia te aau aroha, mai i ǒ nei, ma te aau tae, eiaha ma te faahepohia.

5. (a) Eaha te tahi mau huru o te aau aroha o te Atua e haamahitihitihia ra i roto i ta ˈna Parau? (b) E hiˈopoa tatou i teihea mau faaiteraa i to Iehova aau aroha?

5 O vai “tei paari ra”? o ta te papai salamo ïa i ui. “E ite hoi oia i te [aau aroha] o Iehova ra.” (Salamo 107:43; MN) E nehenehe te aau aroha o Iehova e horoa mai i te faaoraraa e te ora. (Salamo 6:4; 119:88, 159) E paruru te reira e mea faufaa ei tamǎrûraa i te mau ahoaho. (Salamo 31:16, 21; 40:11; 143:12) No teie huru maitai, e nehenehe te hara e faaorehia. (Salamo 25:7) Ia hiˈo faahou tatou i te tahi mau aamu bibilia e ia hiˈopoa i te tahi atu mau irava bibilia, e ite mai tatou e (1) te faaitehia ra te aau aroha o Iehova na roto i te tahi mau ohipa taa maitai e (2) ua fanaˈohia e ta ˈna mau tavini haapao maitai.

Te faaoraraa—te hoê ïa faaiteraa i te aau aroha

6, 7. (a) Mea nafea to Iehova faarahiraa i to ˈna aau aroha i roto i te hiˈoraa o Lota? (b) Afea ra to Lota faahitiraa i to Iehova aau aroha?

6 Peneiaˈe te ravea maitai roa ˈˈe e faataa ˈi i te auraa mau o te aau aroha o Iehova, o te hiˈopoaraa ïa i te mau aamu bibilia i reira te faaohiparaahia teie huru maitai. I roto i te Genese 14:1-16, te ite ra tatou e ua hopoi-ê-hia o Lota, te tamaiti fetii o Aberahama, e te mau nuu enemi. Ua faaora râ Aberahama ia Lota. Ua faaû atoa o Lota i te ati i to Iehova faaotiraa e haamou i te oire ino ra o Sodoma e faaeahia ra e Lota e to ˈna utuafare.—Genese 18:20-22; 19:12, 13.

7 Hou rii noa te haamouraa o Sodoma, ua aratai te mau melahi a Iehova ia Lota e to ˈna utuafare i rapae i te oire. I taua taime ra, ua na ô Lota e: “Ua herehia mai to tavini e oe, e ua faarahi oe i to oe [aau aroha] ia ˈu, oe i faaora ia ˈu nei.” (Genese 19:16, 19; MN) Na roto i teie mau parau, te faˈi ra Lota e ua faaite Iehova i te aau aroha taa ê i te faaoraraa ia ˈna. I ǒ nei, ua faaitehia to te Atua aau aroha na roto i te faaoraraa e te ora.—Petero 2, 2:7.

To Iehova aau aroha e ta ˈna aratairaa

8, 9. (a) Eaha te ohipa i faauehia i te tavini a Aberahama? (b) No te aha te tavini i pure ai no te ani i te aau aroha o te Atua, e eaha tei tupu a pure ai oia?

8 I roto i te Genese pene 24, te taio ra tatou no nia i te tahi atu â faaiteraa i te aau aroha, aore ra aroha taiva ore, o te Atua. Te faatia ra te aamu e ua faaue Aberahama i ta ˈna tavini e fano atu i te fenua o te mau fetii o Aberahama e imi i te hoê vahine na ta ˈna tamaiti o Isaaka. (Irava 2-4) Mea fifi te ohipa i faauehia, ua papu râ i te tavini e e aratai te melahi a Iehova ia ˈna. (Irava 7) I te pae hopea, ua taea i te tavini te hoê apoo pape i rapaeau i “te oire o Nahora” (i Harana anei aore ra i te hoê vahi fatata) i te taime mau i haere mai ai te mau vahine e tii i te pape. (Irava 10, 11) I to ˈna iteraa i te mau vahine i te tapiriraa mai, ua taa ia ˈna e ua tae mai te taime faufaa roa o ta ˈna ohipa faauehia. E nafea râ oia e maiti ai i te vahine e tano?

9 Ma te ite maite e te hinaaro ra oia i te tauturu a te Atua, ua pure te tavini a Aberahama e: “E Iehova e, e te Atua no tau fatu no Aberahama e, te pure nei au ia oe, e haamanuïa mai oe ia ˈu i teie nei mahana, e [faatupu oe i te aau aroha i nia] i tau fatu ia Aberahama.” (Irava 12; MN) E nafea Iehova ia faaite i to ˈna aau aroha? Ua titau te tavini i te hoê tapao taa maitai ia faataa oia i te vahine apî ta te Atua i maiti. (Irava 13, 14) Ua rave mau te hoê vahine i te mea ta ˈna i ani ia Iehova. Oia nei, e au atura e ua faaroo oia i ta ˈna pure! (Irava 15-20) “Te maere noa ra” te tavini “ia ˈna.” Teie râ, e tiâ ia faataa i te tahi mau mea faufaa roa. E fetii anei teie vahine haviti no Aberahama? E mea faaipoipo ore noa anei oia? No reira, ua “mamû noa” te tavini “ia ite oia i te manuïaraa to ˈna tere ia Iehova e te oreraa.”—Irava 16, 21.

10. No te aha te tavini a Aberahama i faaoti ai e ua faaite Iehova i te aau aroha i nia i to ˈna fatu?

10 Aita i maoro i muri aˈe, ua faaite roa mai te vahine apî ra e “e tamahine” oia “na Betuela a Mileka, ta ˈna i fanau ia Nahora,” te taeae o Aberahama. (Genese 11:26; 24:24) I taua taime ra, ua taa i te tavini e ua pahono mai Iehova i ta ˈna pure. Ma te putapû roa, piˈo aˈera oia i raro e na ô atura e: “Ia haamaitaihia Iehova, te Atua o tau fatu ra o Aberahama, aore aˈenei oia i faaea i to ˈna [aau aroha] e ta ˈna parau mau i tau fatu ra, tei te eˈa vau ra, ua aratai mai Iehova ia ˈu i te utuafare o te fetii o tau fatu ra.” (Irava 27; MN) Na roto i te aratairaa mai ia ˈna, ua faaite te Atua i te aau aroha i nia i te fatu o te tavini, o Aberahama.

E hopoi mai te aau aroha o te Atua i te tamǎrûraa e te paruru

11, 12. (a) I roto i teihea mau tamataraa i fanaˈo ai Iosepha i te aau aroha o Iehova? (b) Mea nafea te faaiteraahia te aau aroha o te Atua i roto i te hiˈoraa o Iosepha?

11 I muri iho, e hiˈopoa anaˈe i te Genese pene 39. O te aamu ïa o te hina o Aberahama oia o Iosepha tei hoohia ei tîtî i Aiphiti. Teie râ, “tei ia Iosepha ra Iehova.” (Irava 1, 2) Oia mau, tae noa ˈtu te fatu Aiphiti o Iosepha, o Potiphara, tei faaoti e tei ia Iosepha ra Iehova. (Irava 3) Teie râ, ua farerei Iosepha i te hoê tamataraa ino mau. Ua pari-haavare-hia oia i te maferaraa i te vahine a Potiphara e ua hurihia i roto i te tapearaa. (Irava 7-20) ‘Tei roto i te tapearaa te mauiuiraa to ˈna avae i te tapea, ua mau hoi oia i te auri.’—Genese 40:15; Salamo 105:18.

12 Eaha tei tupu i taua taime tamataraa teimaha mau ra? “Tei pihaiiho râ Iehova ia Iosepha, e ua [tamau i te faatupu i te aau aroha i nia] ia ˈna.” (Irava 21a; MN) Ua omua te hoê ohipa aau aroha taa maitai i te hoê anairaa tupuraa tei aratai i muri aˈe i te tamǎrûraa i te mau ahoaho ta Iosepha e farerei ra. Ua rave Iehova e ia “herehia mai oia e te [raatira] tiai i taua tapearaa ra.” (Irava 21b; MN) No reira te raatira tiai i faataa ˈi ia Iosepha no te haapao i te hoê hopoia. (Irava 22) I muri aˈe, ua farerei Iosepha i te taata tei faatae atu ia ˈna i te pae hopea i mua ia Pharao, te arii o Aiphiti. (Genese 40:1-4, 9-15; 41:9-14) Ei faahoˈiraa, ua faateitei te arii ia Iosepha i te tiaraa mono arii i Aiphiti, no to ˈna raveraa i te hoê ohipa faaoraraa taata i te fenua o Aiphiti e roohia ra i te oˈe. (Genese 41:37-55) Ua haamata Iosepha i te mauiui i te 17raa o to ˈna matahiti e ia hau atu i te 12 matahiti i te maoro! (Genese 37:2, 4; 41:46) I te roaraa râ o taua mau matahiti ahoaho e ati ra, ua faaite noa te Atua ra o Iehova i to ˈna aau aroha i nia ia Iosepha na roto i te parururaa ia ˈna i te ati ino roa e na roto i te faaoraraa ia ˈna no te hoê hopoia e fanaˈoraa taa ê i roto i ta ˈNa opuaraa.

Eita roa ˈtu te aau aroha o te Atua e mou

13. (a) Teihea mau faaiteraa i te aau aroha o Iehova e itehia i roto i te Salamo 136? (b) Eaha mau na te aau aroha?

13 Ua faaite tamau Iehova i to ˈna aau aroha i nia i te mau Iseraela ei nunaa. Te faatia ra te Salamo 136 e, i roto i to ˈna aau aroha, ua faaora oia ia ratou (Irava 10-15), ua aratai atu (Irava 16), e ua paruru atu. (Irava 17-20) Ua faaite atoa te Atua i to ˈna aau aroha i nia i te tahi mau taata. Ia faaite te hoê taata i te aau aroha i nia i te taata-tupu, e na reira oia na roto i te mau ohipa aau tae no te haamâha i te hoê hinaaro faufaa roa. No nia i te aau aroha, te na ô ra te hoê faatoro Bibilia e: “O te hoê ïa ohipa o te faaora aore ra o te haamaitai i te oraraa. O te hoê ïa arairaa no te hoê taata e roohia ra i te ati aore ra i te ahoaho.” Te faataa ra te hoê aivanaa i te reira mai “te aroha e faarirohia ei ohipa.”

14, 15. No te aha e papu ai ia tatou e ua riro Lota ei tavini farii-maitai-hia e te Atua?

14 Te faaite maira te mau aamu o te Genese ta tatou i hiˈopoa e eita roa ˈtu e ore, e faaite iho â Iehova i te aau aroha i nia i te feia e here ia ˈna. I ora na Lota, Aberahama e o Iosepha i roto i te mau huru tupuraa taa ê e ua faaû ratou i te mau ati taa ê mau. E mau taata tia ore ratou, e mau tavini farii-maitai-hia râ e Iehova, e ua hinaaro ratou i ta ˈna tauturu. E nehenehe tatou e tamahanahanahia i te mea e e faaite to tatou Metua î i te here i nia i te raˈi i te aau aroha i te mau taata mai tera.

15 Ua rave Lota i te tahi mau faaotiraa paari ore tei faatupu i te mau fifi. (Genese 13:12, 13; 14:11, 12) Ua faaite atoa râ oia i te mau huru maitatai popou. I te taeraa ˈtu e piti melahi a te Atua i Sodoma, ua farii maitai atu Lota ia raua. (Genese 19:1-3) Ma te faaroo, ua faaara oia i ta ˈna na hunoa tane no nia i te haamouraa ia Sodoma e fatata roa maira. (Genese 19:14) E itehia te manaˈo o te Atua ia Lota i roto i te Petero 2, 2:7-9 i reira tatou e taio ai e: “E faaora ˈtura [Iehova] ia Lota parau-tia ra, o tei mauiui i te parau viivii a te feia parau iino ra: (mauiui atura hoi te aau parau-tia o taua taata parau-tia ra i te parahiraa i roto ia ratou, i te hiˈoraa e te faarooraa ˈtu i tera mahana, i tera mahana, i ta ratou parau-tia ore.) Ua ite maori te Fatu i te faaora i te feia paieti i roto i te ati ra.” Oia, e taata parau-tia o Lota, e te na ô ra te parauraa e e taata paieti oia. Mai ia ˈna, e fanaˈo tatou i te aau aroha o te Atua ia rave tatou i te mau ohipa “haapao maitai e te paieti.”—Petero 2, 3:11, 12.

16. Eaha te mau parau maitatai i faahitihia i roto i te Bibilia no nia ia Aberahama e ia Iosepha?

16 Te haapapu maitai ra te aamu i roto i te Genese pene 24 e e taairaa piri to Aberahama e o Iehova. Te na ô ra te irava matamua e “i haamaitai na hoi Iehova ia Aberahama i te mau mea atoa ra.” Ua parau te tavini a Aberahama ia Iehova “te Atua no tau fatu no Aberahama.” (Irava 12, 27) E te na ô ra te pǐpǐ ra o Iakobo e ua “tiahia” Aberahama e “i parauhia mai hoi oia e, e Taua no te Atua.” (Iakobo 2:21-23) E parau mau atoa te reira no Iosepha. Te haamahitihitihia ra te taairaa piri i rotopu ia Iehova e ia Iosepha i roto i te taatoaraa o te Genese pene 39. (Irava 2, 3, 21, 23) Hau atu â, no nia ia Iosepha, ua parau te pǐpǐ ra o Setephano e: “Tei ia ˈna ra te Atua.”—Ohipa 7:9.

17. Eaha ta tatou e haapii mai na roto i te hiˈoraa o Lota, Aberahama e o Iosepha?

17 Te feia i fanaˈo i te aau aroha o te Atua ta tatou i hiˈopoa iho nei, e mau taata ïa tei atuatu i te taairaa maitai e te Atua ra o Iehova e tei paturu i ta ˈna opuaraa na roto i te tahi mau ravea. Ua faaû ratou i te mau haafifiraa aita i tia ia ratou ia faaruru o ratou anaˈe. Mea atâta te parururaa i te ora o Lota, te huaai o Aberahama, e te tuhaa ohipa a Iosepha. O Iehova anaˈe te tia ia haapao i te mau hinaaro o taua mau taata paieti ra, e ua na reira mau â oia na roto i te arairaa mai maoti te mau ohipa aau aroha. Ia hinaaro tatou e fanaˈo i te aau aroha o te Atua ra o Iehova e a muri noa ˈtu, e tia atoa ia tatou ia faatupu i te taairaa piri e oia e ia tamau i te rave i to ˈna hinaaro.—Ezera 7:28; Salamo 18:50.

E farii-maitai-hia te mau tavini a te Atua

18. Eaha ta te mau irava bibilia rau e faaite ra no nia i te aau aroha o Iehova?

18 “Ua î te fenua nei” i te aau aroha o Iehova, e mea au mau na tatou teie huru maitai! (Salamo 119:64) E pahono tatou ma te aau tae i te himene a te papai salamo: “Ia haamaitai hoi ratou ia Iehova i to ˈna ra [aau] aroha, e te ohipa ravea tae ê na ˈna i te tamarii a te taata nei.” (Salamo 107:8, 15, 21, 31; MN) Te oaoa nei tatou e e faatae Iehova i to ˈna aau aroha i nia i ta ˈna mau tavini farii-maitai-hia—ei taata taitahi anei aore ra ei pǔpǔ. Na roto i te pure, ua faahiti te peropheta Daniela ia Iehova mai “te Atua [mau e te] rahi, e te mǎtaˈu, i te haapao-maite-raa i te faufaa e te [aau] aroha i te feia hinaaro mai ia oe ra, e tei haapao i ta oe ra parau.” (Daniela 9:4; MN) Ua pure te arii Davida e: “E tamau â oe i to [aau aroha] i te feia i ite ia oe ra.” (Salamo 36:10; MN) Auê tatou i te mauruuru e e faaite Iehova i te aau aroha i nia i ta ˈna mau tavini!—Mau arii 1, 8:23; Paraleipomeno 1, 17:13.

19. I roto i te tumu parau i muri nei, e hiˈopoa tatou i teihea mau uiraa?

19 Oia mau, mea fanaˈo tatou ei nunaa o Iehova! Hau atu i te fanaˈoraa i te aroha o te Atua i faaitehia i nia i te huitaata, te fanaˈo ra tatou i te mau haamaitairaa taa ê no roto mai i te aau aroha, aore ra aroha taiva ore, o to tatou Metua i te raˈi. (Ioane 3:16) I te taime iho â râ e hinaarohia ˈi, e fanaˈo tatou i teie huru maitai faufaa o Iehova. (Salamo 36:7) E nafea râ tatou ia pee i te aau aroha o te Atua ra o Iehova? Te faaite ra anei tatou taitahi i teie huru maitai faahiahia? E hiˈopoahia teie mau uiraa e te tahi atu â mai te reira i roto i te tumu parau i muri nei.

[Nota i raro i te api]

a Na roto i te reo Tahiti, ua huri matou i te parau ra “bonté de cœur/amour fidèle” ei “aau aroha/aroha taiva ore.”

Te haamanaˈo ra anei outou?

• Eaha te tahi atu huriraa i te parau ra “aau aroha” i roto i te Bibilia?

• E nafea te aau aroha e taa ê ai i te aroha e i te taiva-ore-raa?

• Mea nafea to Iehova faaiteraa i te aau aroha i nia ia Lota, Aberahama e ia Iosepha?

• Eaha te haapapuraa ta tatou e nehenehe e huti mai na roto i ta Iehova mau faaiteraa i te aau aroha i mutaa ihora?

[Uiraa haapiiraa]

[Hohoˈa i te api 13]

Ua ite anei outou mea nafea to te Atua faaiteraa i te aau aroha i nia ia Lota?

[Hohoˈa i te api 15]

I roto i to ˈna aau aroha, ua aratai Iehova i te tavini a Aberahama

[Hohoˈa i te api 16]

Ua faaite Iehova i te aau aroha na roto i te parururaa ia Iosepha