Eaha to roto?

Tapura tumu parau

E maitai ta te feia tapiri maitatai e hopoi mai

E maitai ta te feia tapiri maitatai e hopoi mai

E maitai ta te feia tapiri maitatai e hopoi mai

“E maitai aˈe hoi to te taua ia fatata mai, i te tuaana i te atea ê ra.”—Maseli 27:10.

I TE senekele matamua T.T., ua ui te hoê aivanaa ia Iesu e: “O vai hoi to ˈu taata-tupu?” I roto i ta ˈna pahonoraa, ua parau atu Iesu eiaha o vai to ˈna taata-tupu, maori râ eaha te faariro i te hoê ei taata-tupu mau. Ua ite maitai paha outou i te faahohoˈaraa a Iesu. Mea rahi tei matau i te reira mai te parabole o te ati Samaria hamani maitai o tei papaihia i roto i te Evanelia a Luka. Teie te faatiaraa a Iesu:

“Te hoê taata no Ierusalema i te haereraa i Ieriko, roohia ihora i te nǎnǎ eiâ haru, taratarahia ihora tana ahu e ratou, e paruparu ihora oia, haere atura, faarue ihora ia ˈna, ua fatata i te pohe. Ua haere noa maira te hoê tahuˈa na taua eˈa ra, e ite atura oia ia ˈna, faahahau ê aturâ, na te tahi pae eˈa ˈtura i te haere. E te hoê ati Levi hoi i te haerea na taua eˈa ra, e fatata maira taua vahi ra, e ite atura ia ˈna, ohipa ê atura na te tahi pae eˈa. Te hoê taata râ no Samaria i haere noa i to ˈna haerea, e tae atura i taua vahi ra, e ite atura oia ia ˈna, aroha ˈtura; haere atura i pihai iho, ua ninii ihora i te hinu e te uaina i roto i te mau puta no ˈna ra; vehî ihora, e haaparahi atura ia ˈna i nia i tana iho puaa, aratai atura ia ˈna i te fare tipaeraa, utuutu atura ia ˈna. E ao aˈera, ia haere ê oia ra, ua rave aˈera oia i e piti moni veo, tuu atura i te taata fare ra, na ô atura ia ˈna, E utuutu oe i teie nei taata, e ia riro atoa ta oe ra moni, na ˈu ïa e hopoi atu i te hoo ia oe ia hoˈi mai au ra. O vai te taata-tupu i to oe manaˈoraa i taua na taata tootoru ra, i te taata i roohia i te nǎnǎ eiâ hara ra?”—Luka 10:29-36.

E au ra e ua taa i te aivanaa te manaˈo tumu. Ma te haamarirau ore, ua faataa maitai oia o vai te taata-tupu o te taata i pepe: “O tei aroha ia ˈna ra.” Ua parau atura Iesu ia ˈna e: “E haere oe, e na reira atoa.” (Luka 10:37) Auê ïa faahohoˈaraa puai mau o te auraa e riro ei taata-tupu mau e! E turai atoa paha te parabole a Iesu ia tatou ia ui ia tatou iho e: ‘Teihea huru taata-tupu o vau nei? Na to ˈu nunaa anei aore ra to ˈu aiˈa e faataa o vai to ˈu mau taata-tupu? Te taotia ra anei tera mau mea i ta ˈu hopoia e tauturu i to ˈu mau taata-tupu i roto i te fifi? E tutava ˈtu â anei au i te riro ei taata-tupu maitai?’

Ihea e haamata ˈi?

Ia hiˈo tatou e mea hinaarohia ia haamaitai tatou i taua tuhaa ra, e tia ïa ia tatou ia haamata i roto i to tatou huru feruriraa. Ia haapao tatou i te riroraa ei taata-tupu aore ra taata tapiri maitai. E tauturu atoa te reira ia fanaˈo tatou i te feia tapiri maitatai. E fatata e piti tausani matahiti aˈenei, ua haamataratara Iesu i taua manaˈo tumu faufaa ra no nia i te mau taairaa i rotopu i te taata, i roto i ta ˈna Aˈoraa tuiroo i nia i te mouˈa. Ua parau oia e: “Te mau mea atoa ta outou i hinaaro ia vetahi ê ra, e na reira atoa ˈtu outou ia ratou.” (Mataio 7:12) Ia haa outou ma te faatura, te tura, e te maitai i nia ia vetahi ê, e faaitoitohia ïa ratou ia na reira atoa i nia ia outou.

I roto i te tumu parau “Ia au oe i to oe tuhaa fenua” i roto i te vea The Nation Since 1865, ua faahiti te papai vea e papai buka ra o Lise Funderburg i te tahi noa mau mea e nehenehe e ravehia no te faaitoito i te mau taairaa i rotopu i te feia tapiri. Teie ta ˈna i papai: “E hinaaro vau . . . ia tupu te tahi mau farereiraa i roto i te mau ohipa rii maitatai e rave rahi ta te feia tapiri e rave no te tahi e te tahi—mai te ohiraa i te vea, te haapaoraa i te mau tamarii, te raveraa mai i te tahi mea i te fare toa. E hinaaro vau ia tupu teie taairaa i roto i te hoê ao tei atea ê roa ino, e te fifihia ra te mau tuhaa oire i te mǎtaˈu e te ohipa ino.” Te na ô faahou ra oia e: “E tia ia outou ia haamata i te tahi vahi. E peneiaˈe i pihai noa mai.”

Ua horoa atoa te vea Canadian Geographic i te hoê manaˈo faufaa o te nehenehe e tauturu i te feia tapiri ia faaite i te hoê haerea maitai i nia i te tahi e te tahi. Teie ta te vahine papai ra o Marni Jackson i parau: “Te feia tapiri, mai te utuafare, e mau taata ïa ta outou e ore noa e maiti i roto i to outou oraraa. E titau te mau taairaa i te ite i te peu, te tahi peu maitai e te faaoromai.”

E mau taata horoa aau tae te feia tapiri maitatai

Parau mau, e haama paha e rave rahi o tatou i te paraparau i te feia tapiri. E mea ohie aˈe e ape i te haamatau atu e e faaea noa i ǒ tatou. Te parau ra râ te Bibilia e e “mea maitai i te horoa ˈtu i te rave mai.” (Ohipa 20:35) No reira, e faaitoito te hoê taata tapiri maitai i te haamatau i te feia i pihai ia ˈna. Ma te ore e hinaaro e faahoa roa ˈtu, e faaitoito oia i te haamata i te paraparau rii atu i te tahi taime, na roto noa paha i te hoê mata ataata aore ra hoê aparaa rima auhoa.

Mai tei parauhia aˈenei, o “te mau ohipa rii maitatai e rave rahi” ta te feia tapiri e rave no te tahi e te tahi, te mea faufaa mau â no te haamau e no te atuatu i te mau taairaa maitatai e te feia tapiri. E mea maitai ïa ia imi i te tahi mau ohipa rii maitatai ta outou e nehenehe e rave no te hoê taata tapiri, no te mea e faaitoito pinepine te reira i te hoê huru feruriraa haa amui e te faatura te tahi i te tahi. Hau atu â, ia na reira tatou, e faaohipa ïa tatou i te aˈoraa bibilia: “Eiaha oe e tapea i te maitai i te taata e au ia ˈna ia hopoi ra, tei to rima taua maitai ra ia hopoi.”—Maseli 3:27; Iakobo 2:14-17.

E mau taata rave mai aau mehara te feia tapiri maitatai

Mea maitai roa ia nehenehe tatou e parau e te farii ra te taata atoa i te tauturu e te ô ma te aau mehara. Tera noa râ, e ere mai te reira noa. Mea rahi hoi te tauturu e te ô, o tei horoahia ma te manaˈo maitai, tei fariihia ma te mauruuru ore e manaˈo ai paha te taata horoa haavare ore e, ‘O te hopea!’ I te tahi taime, e tairi noa mai te feia tapiri i te upoo ma te aau tae ore ei pahonoraa i ta outou mau tutavaraa atoa e aroha ia ratou.

I roto râ e rave rahi tupuraa, e ere iho â te taata rave mai i te mea ite ore i te peu, noa ˈtu e e mai tera rii to ˈna huru ia hiˈohia. Peneiaˈe no to ˈna taˈere e taiâ ˈi aore ra e haama ˈi oia e ore atu ai e haapao e e faahoa roa mai. I te tahi aˈe pae, i roto i teie ao mauruuru ore, e manaˈo paha te tahi mau taata e mea huru ê to outou auhoaraa, aore ra e manaˈo ino atoa paha i to outou mau manaˈo turai. E hinaaro paha ratou i te tahi tamahanahanaraa. No reira, e titauhia te taime e te faaoromai no te haamau i te mau taairaa auhoa e vetahi ê. Teie râ, e tauturu atoa te feia tapiri, o tei haapii i te riro ei taata horoa maitai e ei taata rave mai aau mehara, i te faatupu i te hoê huru hau e te oaoa i roto i te tuhaa fenua.

Ia tupu te ati

E hopoi mai iho â te hoê taata tapiri maitai i te maitai rahi ia tupu te ati. I roto hoi i te ati e itehia ˈi te huru feruriraa maitai mau i rotopu i te feia tapiri. Mea rahi te aamu o te mau ohipa miimii ore i ravehia e te feia tapiri i taua mau taime ra. E turai te ati i te feia tapiri ia haa amui noa e ia rohi no te maitai o te tahi e te tahi. E pinepine, e haa amui atoa te feia e ere hoê â manaˈo to ratou.

Ei hiˈoraa, ua faatia The New York Times e i te tupuraa te hoê aueueraa fenua ino roa i Turekia i te matahiti 1999, ua turu te mau enemi tumu i te feia tapiri. “Ua haapiihia matou ia riri i to Turekia ehia matahiti i te maoro,” o ta te papai vea ra o Anna Stergiou ïa i papai i roto i te hoê vea no Ateno. “Aita râ to ratou oto uˈana i horoa mai i te oaoa. Ua peapea roa e ua oto matou mai te huru ra e ua ore te riri tahito i to matou iteraa i te mau aiû pohe.” I te tapearaahia te mau ohipa faaoraraa, ua patoi te mau pǔpǔ taata faaora Heleni i te faaea i te maimi i te feia i ora mai.

Papu roa e e ohipa maitai roa e te itoito te raveraa i te ohipa faaoraraa i muri aˈe i te ati. Teie râ, e riro te faaoraraa i te hoê taata tapiri ma te faaara ia ˈna hou te hoê ati e tupu ai, ei ohipa maitai faufaa ˈtu â. Tera noa râ, te faaite maira te tuatapaparaa e aita te feia o tei faaara i te feia tapiri no nia i te ati e piri maira i farii-maitai-hia, no te mea i te taime i horoahia ˈi te faaararaa, aita i ite-maite-hia te ati e fatata i te tupu. E pinepine, eita te feia o te faaara e tiaturihia. E titauhia te tuutuu ore e te haapaeraa rahi ia ratou iho ia tamata te taata i te tauturu ia vetahi ê, o te ore hoi e ite ra e mea atâta to ratou huru tupuraa.

Te ohipa hamani maitai rahi roa ˈˈe

I teie mahana, e tupu te hoê mea faufaa aˈe i te hoê ati natura i nia i te huitaata. O te ohipa ïa ta te Atua Mana hope i tohu, oia hoi e faaore i te ohipa ino, te ino, e te mau fifi i nia i te fenua. (Apokalupo 16:16; 21:3, 4) E ere teie ohipa faufaa roa i te hoê tupuraa papu ore, mea papu râ! Te ru nei te mau Ite no Iehova i te faaite i te taata e rave rahi roa ˈˈe i te ite e hinaarohia no te ora ˈtu i teie tupuraa o te fatata roa i te faaaueue i te ao. No reira ratou e rave ai ma te tuutuu ore i ta ratou ohipa pororaa matau-maitai-hia e ati aˈe te ao nei. (Mataio 24:14) Te na reira nei ratou ma te aau tae, no to ratou here i te Atua e i te taata-tupu.

No reira, eiaha te manaˈo oti noa aore ra te riri e tapea ia outou eiaha e faaroo i te mau Ite o te haere mai i ǒ outou aore ra o te paraparau ia outou i te tahi atu vahi. Te tamata ra ratou i te riro ei taata-tupu maitai. No reira, a farii i ta ratou pûpûraa e haapii i te Bibilia e o outou. Ia ite outou e nafea te Parau a te Atua e haapapu mai ai e e fatata te feia tapiri i te ora amui a muri aˈe. I reira, eita te faataa-ê-raa nunaa, haapaoraa, aore ra pǔpǔ taata e faaino faahou i te taairaa mahanahana ta te rahiraa o tatou e hinaaro mau â ra.

[Hohoˈa i te mau api 6, 7]

Mea maitai ia rave i te tahi mau ohipa hamani maitai i roto i to outou tuhaa fenua

[Faaiteraa i te tumu]

Fenua: Mountain High Maps® Copyright © 1997 Digital Wisdom, Inc.