Eaha to roto?

Tapura tumu parau

‘E haere e faariro i te taata ei pǐpǐ’

‘E haere e faariro i te taata ei pǐpǐ’

‘E haere e faariro i te taata ei pǐpǐ’

“O te mana atoa i te raˈi e te ao atoa nei ua pûpûhia mai tei ia ˈu anaˈe. E teie nei, e haere outou e faariro i [te taata] . . . ei pǐpǐ.”—MATAIO 28:18, 19; MN.

1, 2. (a) Eaha te ohipa ta Iesu i horoa na ta ˈna mau pǐpǐ? (b) E hiˈopoahia teihea mau uiraa no nia i ta Iesu mau faaueraa?

 TEI te tau uaaraa tiare i Iseraela i te matahiti 33 T.T. ra, e ua putuputu mai ta Iesu mau pǐpǐ i nia i te hoê mouˈa i Galilea. Ua fatata to ratou Fatu tei faatia-faahou-hia mai i te maue i te raˈi, na mua râ, e parau faufaa ta ˈna e faaite ia ratou. E ohipa ta Iesu na ratou. Eaha râ? Eaha te huru o ta ˈna mau pǐpǐ i mua i te reira? E nafea tera ohipa e au ai ia tatou i teie tau?

2 Ua papaihia ta Iesu i parau i roto i te Mataio 28:18-20 (MN): “O te mana atoa i te raˈi e te ao atoa nei ua pûpûhia mai tei ia ˈu anaˈe. E teie nei, e haere outou e faariro i [te taata o] te mau fenua atoa ei pǐpǐ, a bapetizo atu ai ia ratou i roto i te iˈoa o te Metua, e no te Tamaiti, e no te [varua moˈa]; ma te haapii atu ia ratou i te haapao i te mau mea atoa ta ˈu i parau atu ia outou na: e inaha, tei pihai atoa iho vau ia outou [i te mau mahana atoa] e tae noa ˈtu i te hopea o [te faanahoraa o te mau mea].” Ua faahiti Iesu i “te mana atoa,” “te mau fenua atoa,” “te mau mea atoa,” e “te mau mahana atoa.” Te haamatara ra ta ˈna mau faaueraa i taaihia i na parau rahi e maha i te tahi mau uiraa faufaa, o te nehenehe e haapotohia na roto i te mau taˈo no te aha? ihea? eaha? e i teihea taime? E hiˈopoa anaˈe na i na uiraa taitahi. *

‘O te mana atoa ua pûpûhia mai ia ˈu’

3. No te aha e mea tia ˈi ia auraro tatou i te faaueraa e faariro i te taata ei pǐpǐ?

3 A tahi, no te aha e mea tia ˈi ia auraro tatou i te faaueraa e faariro i te taata ei pǐpǐ? Ua parau Iesu e: ‘O te mana atoa i te raˈi e te ao atoa nei ua pûpûhia mai tei ia ˈu anaˈe. E teie nei, e haere outou e faariro i te taata ei pǐpǐ.’ Te faaite ra te parau “e teie nei” i te hoê tumu faufaa e mea tia ˈi ia auraro tatou i teie faaueraa. No te mea tei ia Iesu, tei horoa i te faaueraa, “te mana atoa.” Mai te aha te rahi to ˈna mana?

4. (a) Mai te aha te rahi to Iesu mana? (b) E nafea to tatou maramarama i to Iesu mana e ohipa ˈi i nia i ta tatou hiˈoraa i te faaueraa e faariro i te taata ei pǐpǐ e tia ˈi?

4 E mana to Iesu i nia i ta ˈna amuiraa, e mai te matahiti 1914 mai â, e mana to ˈna i nia i te Basileia tei haamau-apî-hia o te Atua. (Kolosa 1:13; Apokalupo 11:15) O oia te melahi rahi e te faatere ra oia i te hoê nuu o te raˈi o te mau hanere mirioni melahi. (Tesalonia 1, 4:16; Petero 1, 3:22; Apokalupo 19:14-16) Ua faatiahia oia e to ˈna Metua ia hope roa ia ˈna i te faaore i “te mau hau, e te mana, e te puai” o te patoi ra i te mau faaueraa tumu parau-tia. (Korinetia 1, 15:24-26; Ephesia 1:20-23) Aita to Iesu mana i taotiahia i tei ora. E “haava” atoa oia “i tei ora e tei pohe ra” e tei ia ˈna te puai i horoahia e te Atua e faatia faahou i te feia e taoto ra i roto i te pohe. (Ohipa 10:42; Ioane 5:26-28) Papu maitai, e mea tia ia hiˈohia te hoê faaueraa i horoahia e Tei faatoroa-rahi-hia ei mea faufaa roa ˈˈe. E auraro ïa tatou ma te faatura e ma te aau tae i te faaueraa a te Mesia ‘e haere e faariro i te taata ei pǐpǐ.’

5. (a) Mea nafea to Petero auraroraa i ta Iesu mau parau? (b) E hopoi mai to ˈna auraroraa i ta Iesu mau faaueraa i teihea haamaitairaa?

5 I te omuaraa o ta ˈna taviniraa i te fenua nei, ua haapii Iesu i ta ˈna mau pǐpǐ ma te faahiahia e e hopoi mai te fariiraa i to ˈna mana e te auraroraa i ta ˈna mau faaueraa i te mau haamaitairaa. I te hoê taime, ua parau oia ia Petero, e taata ravaai oia, e: “Ho atu i te vahi moana, e tuu i ta outou upeˈa i te hoê haroa.” Ua papu ia Petero e aita e iˈa, ua parau atura oia ia Iesu e: “E te Fatu, i haa noa na matou e ao noa aˈenei te rui, e aore roa i noaa.” Ua na ô faahou râ Petero ma te haehaa e: “E tuu râ vau i te upeˈa o oe i parau mai na.” I muri aˈe i to Petero auraroraa i te faaueraa a te Mesia, e “haroa iˈa” tei noaa ia ˈna. No te teiaha, ua “tipapa ihora” Petero “i te pae turi o Iesu i te na ôraa ˈtu e, E haere ê oe, e te Fatu, e taata hara hoi au.” Ua pahono mai râ Iesu e: “Eiaha e mǎtaˈu, i teie nei, e taata ta oe e noaa.” (Luka 5:1-10; Mataio 4:18) Eaha ta tatou e haapii na roto i tera faatiaraa?

6. (a) Eaha ta te faatiaraa o te noaa-semeio-raa te iˈa e faahohoˈa ra no nia i te huru auraroraa ta Iesu e titau ra? (b) E nafea tatou e pee ai ia Iesu?

6 Ua horoa Iesu na Petero, Anederea, e te tahi atu mau aposetolo, i te ohipa e riro “ei ravaai taata,” eiaha na mua ˈtu, i muri aˈe râ i te noaaraa ia ratou ma te maere te iˈa. (Mareko 1:16, 17) Papu maitai, aita Iesu i titau i te auraroraa matapo. Ua horoa oia na tera na taata i te hoê tumu papu e mea tia ˈi ia auraro raua ia ˈna. Mai te auraroraa i ta Iesu faaueraa e tuu i ta raua upeˈa e noaa mai ai te mau faahopearaa maere, e hopoi atoa mai te auraroraa i ta Iesu faaueraa e ‘noaa te taata’ i te mau haamaitairaa rahi. Ma te tiaturi roa, ua farii na aposetolo i ta Iesu i parau atu. Te faaoti ra te faatiaraa: “E tae maira to ratou pue pahi i tahatai, faarue anaˈe ihora ratou e ua pee maira ia ˈna.” (Luka 5:11) I teie tau, a faaitoito ai tatou ia vetahi ê ia apiti atu i te ohipa faariroraa i te taata ei pǐpǐ, te pee ra tatou ia Iesu. Eita tatou e titau ia rave noa te taata i ta tatou e parau, e faataa râ tatou i te mau tumu papu e mea tia ˈi ia auraro ratou i te faaueraa a te Mesia.

Tumu papu e manaˈo turai e tano

7, 8. (a) Eaha te tahi mau tumu bibilia no te pororaa i te Basileia e te faariroraa i te taata ei pǐpǐ? (b) Eaha iho â râ te irava e turai ia outou ia tamau i te ohipa pororaa? (A hiˈo atoa i te nota i raro i te api.)

7 No te mea te farii ra tatou i te mana o te Mesia, e apiti tatou i te ohipa pororaa i te Basileia e te faariroraa i te taata ei pǐpǐ. Eaha ˈtu â te mau tumu bibilia e rave ai i tera ohipa ta tatou e nehenehe e horoa i te feia ta tatou e turai no te mau ohipa maitatai? A hiˈo na i te mau parau a te tahi mau Ite haapao maitai i muri nei no te mau fenua ê, e a tapao na e nafea te mau irava i faahitihia e paturu ai i ta ratou mau tatararaa.

8 Roy, bapetizohia i te matahiti 1951: “I to ˈu pûpûraa ia ˈu na Iehova, ua fafau vau e tavini noa ia ˈna. E hinaaro vau e tapea i ta ˈu euhe.” (Salamo 50:14; Mataio 5:37) Heather, bapetizohia i te matahiti 1962: “Ia manaˈo vau i te mau mea atoa ta Iehova i rave no ˈu, e hinaaro vau e haamauruuru ia ˈna na roto i te taviniraa ia ˈna ma te taiva ore.” (Salamo 9:1, 9-11; Kolosa 3:15) Hannelore, bapetizohia i te matahiti 1954: “I te mau taime atoa e haere ai tatou i roto i te taviniraa, te paturuhia ra tatou e te mau melahi—auê ïa fanaˈoraa taa ê!” (Ohipa 10:30-33; Apokalupo 14:6, 7) Honor, bapetizohia i te matahiti 1969: “Ia tae mai ta Iehova taime haavaraa, eita vau e hinaaro ia faahapa hoê aˈe taata o ta ˈu tuhaa fenua ia Iehova e to ˈna mau Ite no te haapao ore, e ia parau e: ‘Aita vau i faaara-noa ˈˈe-hia!’” (Ezekiela 2:5; 3:17-19; Roma 10:16, 18) Claudio, bapetizohia i te matahiti 1974: “Ia poro tatou, ‘tei mua tatou i te aro o te Atua’ e te apitihia nei tatou ‘e te Mesia.’ A feruri na! A haere ai tatou i roto i te taviniraa, e fanaˈo tatou i te auhoaraa o to tatou nau Hoa maitai roa ˈˈe.”—Korinetia 2, 2:17. *

9. (a) Eaha ta te faatiaraa o te ravaairaa a Petero e a te tahi atu mau aposetolo e faaite ra no nia i te manaˈo turai e tano no te auraro i te Mesia? (b) Eaha te manaˈo turai e tano no te auraro i te Atua e te Mesia i teie tau, e no te aha?

9 Te faaite atoa ra te faatiaraa o te noaaraa faahiahia o te iˈa i te faufaaraa o te manaˈo turai e tano no te auraro i te Mesia—te here. Ia Petero i parau e, ‘E haere ê atu oe, e taata hara hoi au,’ aita Iesu i faaatea, aita atoa oia i faautua ia Petero no te tahi hara. (Luka 5:8) Aita atoa Iesu i faahapa ˈtu i to Petero aniraa ia ˈna ia haere ê. Ua pahono mǎrû râ Iesu e: “Eiaha e mǎtaˈu.” E manaˈo turai tano ore te mǎtaˈu faaino no te auraro i te Mesia. Ua parau râ Iesu ia Petero e e riro oia e to ˈna mau hoa ei ravaai taata faufaa. I teie tau, eiaha atoa tatou e faaohipa i te mǎtaˈu aore ra te tahi atoa manaˈo faatoaruaru, mai te aau faahapa e te haama, no te faahepo ia vetahi ê ia auraro i te Mesia. O te auraroraa anaˈe ma te nephe atoa i niuhia i nia i te hinaaro i te Atua e te Mesia te faaoaoa i to Iehova aau.—Mataio 22:37, MN.

“E faariro i te taata o te mau fenua atoa ei pǐpǐ”

10. (a) Eaha te tuhaa rii no nia i ta Iesu faaueraa e faariro i te taata ei pǐpǐ e haafifi roa ra i ta ˈna mau pǐpǐ? (b) Eaha to ratou huru i mua i ta Iesu faaueraa?

10 Te uiraa piti e matara ra i taaihia i te faaueraa a te Mesia, Ihea ïa e mea tia ˈi ia ravehia teie ohipa faariroraa i te taata ei pǐpǐ? Ua na ô Iesu i ta ˈna mau pǐpǐ e: “E faariro i te taata o te mau fenua atoa ei pǐpǐ.” Hou te tau o te taviniraa a Iesu, ua fariihia te mau nunaa atoa mai te peu e ua tae mai ratou i Iseraela no te tavini ia Iehova. (Te mau arii 1, 8:41-43) Ua poro na mua roa Iesu iho i te mau ati Iuda tumu, i teie nei râ, te parau ra oia i ta ˈna mau pǐpǐ e haere i te taata o te mau fenua atoa ra. Inaha, ua taotiahia te mau vahi ravaairaa, aore ra tuhaa fenua pororaa, a ta ˈna mau pǐpǐ i te hoê “roto” iti—te mau ati Iuda tumu—ua fatata râ te “miti” taatoa o te huitaata i te ô mai. Noa ˈtu e e ohipa fifi teie no te mau pǐpǐ, ua ineine ratou i te auraro i ta Iesu faaueraa. Aita i tia e 30 matahiti i muri aˈe i to Iesu poheraa, ua nehenehe te aposetolo Paulo e papai e ua faaite-haere-hia te evanelia eiaha noa i te mau ati Iuda, teie râ “i te taata atoa i raro aˈe i teie nei raˈi.”—Kolosa 1:23.

11. Teihea faaanoraa o te mau ‘vahi ravaairaa’ tei ravehia mai te omuaraa o te senekele 20 mai â?

11 Aita i maoro roa aˈenei, ua itehia te aano-atoa-raa o te tuhaa fenua pororaa. I te omuaraa o te senekele 20, i roto tau fenua anaˈe hoi te mau ‘vahi ravaairaa.’ Ua pee râ te mau pǐpǐ a te Mesia i tera ra tau i te hiˈoraa o te mau Kerisetiano no te senekele matamua e ua faaano ratou ma te aau tae i te tuhaa fenua i reira ratou i poro ai. (Roma 15:20) I te omuaraa o te mau matahiti 1930, ua faariro ratou i te taata ei pǐpǐ fatata i roto hoê hanere fenua. I teie tau, te itehia nei ta tatou mau ‘vahi ravaairaa’ i roto e 235 fenua.—Mareko 13:10.

“I te mau parau atoa”

12. Eaha te tautooraa ta te parau tohu i itehia i roto i te Zekaria 8:23 e haamataratara ra?

12 E tautooraa te faariroraa i te taata ei pǐpǐ i te mau fenua atoa eiaha noa no te rahi o te tuhaa fenua, no te reo e rave rahi atoa râ. Na roto i te peropheta Zekaria, ua tohu Iehova e: “Ia tae i taua mau mahana ra, e haru mai ai na taata tino ahuru no roto i te mau parau atoa o te mau fenua ra, i te hiti ahu o te hoê ati Iuda ta ratou e haru, a na ô atu ai, E haere atoa matou i ǒ na: ite aˈenei matou e, tei ia outou te Atua.” (Zekaria 8:23) I roto i te tupuraa rahi aˈe o teie parau tohu, te faahohoˈa ra te “ati Iuda” i te toea o te mau Kerisetiano faatavaihia, area “na taata tino ahuru,” te faahohoˈa ra ïa i te “feia rahi roa.” * (Apokalupo 7:9, 10; Galatia 6:16) E itehia teie feia rahi roa o te mau pǐpǐ a te Mesia i te fenua e rave rahi, e mai ta Zekaria i papai, e mea rahi roa te reo ta ratou e paraparau ra. Te faaite ra anei te tuatapaparaa no teie tau o te nunaa o te Atua i tera tuhaa o te riroraa ei pǐpǐ? Oia iho â.

13. (a) Eaha tei tupu no nia i te mau reo i rotopu i te nunaa o te Atua no teie tau? (b) Mea nafea te pǔpǔ o te tavini haapao maitai i te pahonoraa i te hinaaro e maraa noa ˈtura no te maa varua i roto i te reo ê? (A faaô i te tumu parau tarenihia “Papai na te matapo.”)

13 I te matahiti 1950, o te reo Beretane te reo tumu no fatata e 3 i nia i te 5 Ite no Iehova na te ao nei. I te matahiti 1980, ua taui tera numera e fatata ïa e 2 i nia i te 5, e i teie tau o te reo Beretane te reo tumu no 1 anaˈe i nia i te 5 Ite. Mea nafea te tavini haapao maitai e te paari i te pahonoraa i teie tauiraa i te pae o te reo? Ma te horoa i te maa varua i roto e rave rahi atu â reo. (Mataio 24:45) Ei hiˈoraa, i te matahiti 1950, ua neneihia ta tatou mau papai i roto e 90 reo, i teie râ tau, ua piri atu i te 400. E mau faahopearaa anei tei noaa mai i teie ara-maite-raa rahi i te feia o te mau pǔpǔ reo rau? E! E fatata e 5 000 taata o “te mau reo atoa” i te faito au noa te riro nei ei pǐpǐ a te Mesia i te mau hebedoma atoa o te matahiti! (Apokalupo 7:9) E te tamau noa nei te maraaraa. I te tahi mau fenua, mea rahi roa te iˈa i roto i te “upeˈa”!—Luka 5:6; Ioane 21:6.

Hoê taviniraa hoona, e nehenehe anei outou e apiti atu?

14. E nafea paha tatou e tauturu ai i te feia i roto i ta tatou tuhaa fenua e paraparau ra i te hoê reo ê? (A faaô i te tumu parau tarenihia “Reo aparaa rima e te faariroraa i te taata ei pǐpǐ.”)

14 I te fenua Hitia o te râ e rave rahi, e mea faufaa ia faariro i te taata o “te mau reo atoa” ei pǐpǐ i roto i to tatou iho fenua no te rahi o te taata ê e tae maira. (Apokalupo 14:6) E nafea tatou e tauturu ai i te feia i roto i ta tatou tuhaa fenua o te paraparau ra i te tahi atu reo ê i to tatou? (Timoteo 1, 2:4) E nehenehe tatou e faaohipa i te taˈo ravaairaa e tano, ei auraa parau. A pûpû atu na tera mau taata i te mau papai i roto i to ratou reo. Mai te peu e e nehenehe, a maiti i te hoê Ite e paraparau ra i to ratou reo no te haere e farerei ia ratou. (Ohipa 22:2) E mea ohie aˈe i teie nei ia faanaho atu, i te mea e e rave rahi te Ite e haapii ra i te hoê reo ê atu i to ratou iho no te tauturu i te feia ê ia riro ei pǐpǐ a te Mesia. Te faaite ra te hoê parau faataa e e ohipa hoona te na reiraraa i te tauturu.

15, 16. (a) Eaha te mau hiˈoraa e faaite ra e mea hoona ia tauturu i te feia e paraparau ra i te reo ê? (b) Eaha te mau uiraa no nia i te taviniraa i roto i te tuhaa fenua reo ê ta tatou e nehenehe e hiˈopoa?

15 A rave na i na hiˈoraa e piti no te mau Pays-Bas mai, i reira te raveraahia te pororaa faanahohia i te Basileia i roto e 34 reo. Ua pûpû na hoa faaipoipo ia raua no te haere e faariro i te taata ei pǐpǐ i rotopu i te feia reo Poronia. Ua rahi roa te faahopearaa o ta raua mau tutavaraa e ua turaihia te tane ia faaiti mai i ta ˈna ohipa ia fanaˈo oia i te hoê mahana hau i te hebedoma no te haapii i te Bibilia e te feia e anaanatae ra. Aita i maoro, te faatere ra na hoa faaipoipo e 20 tiahapa haapiiraa bibilia i te mau hebedoma atoa. Teie ta raua i parau: “E faaoaoa roa ta mâua taviniraa ia mâua.” E oaoa iho â tei faariro i te taata ei pǐpǐ ia faaite te feia e faaroo ra i te pue parau mau bibilia i roto i to ratou iho reo i to ratou mauruuru. Ei hiˈoraa, i te hoê putuputuraa reo Viêt Nam, ua tia maira te hoê taata ruhiruhia e ua ani aˈera ia paraparau oia. Ma te roimata, ua parau oia i te mau Ite e: “Mauruuru no ta outou mau tutavaraa e haapii i to ˈu reo fifi. E mauruuru rahi roa to ˈu i te iteraa i te mau mea faahiahia no roto mai i te Bibilia i to ˈu ruhiruhiaraa.”

16 E ere ïa i te mea maere e ua hoona rahi te feia e tavini ra i roto i te mau amuiraa reo ê. Ua na ô na hoa faaipoipo no Beretane e: “Te taviniraa i roto i te tuhaa fenua reo ê, o te hoê ïa o te mau ohipa oaoa roa ˈˈe ta mâua i fanaˈo aˈenei i roto i na matahiti e 40 o ta mâua taviniraa i te Basileia.” E nehenehe anei ta outou e rave i te mau tauiraa i roto i to outou oraraa no te apiti i teie taviniraa faaitoito? Mai te peu e te haere noa ra outou i te haapiiraa, e nehenehe anei ta outou e haapii i te hoê reo ê ei faaineineraa no teie huru taviniraa? E aratai te na reiraraa ia outou i te hoê oraraa hoona tei î i te mau haamaitairaa. (Maseli 10:22) No te aha e ore ai e tauaparau atu e to outou nau metua?

Tauiuiraa i ta tatou mau raveraa

17. E nafea tatou e farerei rahi ai i te taata i roto i te tuhaa fenua o ta tatou amuiraa?

17 Parau mau, eita te mau tupuraa e faatia i te rahiraa o tatou ia tuu i ta tatou “upeˈa” i roto i te mau tuhaa fenua reo ê. Teie râ, e farerei paha tatou i te taata e rave rahi aˈe i ta tatou e na reira ra i teie nei i roto i te tuhaa fenua a ta tatou iho amuiraa. E nafea? Na roto i te tauiuiraa, eiaha i ta tatou poroi, i ta tatou râ mau raveraa. I te vahi e rave rahi, te rahi noa ˈtura te taata e ora ra i roto i te mau fare tahua teitei paruru-maitai-hia. E mea rahi atu â aita i te fare ia haere tatou i roto i ta tatou taviniraa i tera fare i tera fare. No reira e hinaaro paha tatou e tuu i ta tatou “upeˈa” i te tahi atu taime e i te tahi atu mau vahi. E pee ïa tatou ia Iesu. Ua tutava oia i te paraparau i te taata i roto i te mau tupuraa rau.—Mataio 9:9; Luka 19:1-10; Ioane 4:6-15.

18. Mea nafea te pororaa i roto i te mau tupuraa rau i te manuïaraa? (A faaô i te tumu parau tarenihia “Faariroraa i te feia tapihoo ei pǐpǐ.”)

18 I te tahi mau fenua, e raveraa faufaa te pororaa i te mau vahi atoa e nehenehe ai e farerei i te taata no te faariro ei pǐpǐ. Ua haapao atu â tei aravihi i te faariro i te taata ei pǐpǐ i te poro i te mau vahi rau. Hau atu â i te apiti i te taviniraa i tera fare i tera fare, te faaite haere ra te feia poro i teie nei i te mau tauraa manureva, piha ohipa, fare toa, vairaa pereoo, vahi tapearaa pereoo uta taata, aroâ, aua huiraatira, tahatai, e i te tahi atu vahi. Mea rahi te Ite bapetizo-apî-hia i Hawaii i farereihia na i tera mau vahi. E tauturu te tauiuiraa i ta tatou mau raveraa ia tatou ia rave hope roa i ta Iesu faaueraa e faariro i te taata ei pǐpǐ.—Korinetia 1, 9:22, 23.

19. Eaha na tuhaa e piti o ta Iesu faaueraa ia tatou te tauaparauhia i roto i te tumu parau i muri nei?

19 Te vai ra i roto i ta Iesu ohipa e faariro i te taata ei pǐpǐ i te mau tuhaa riirii eiaha noa no te aha e ihea e mea tia ˈi ia rave tatou i tera ohipa eaha e e tae noa ˈtu i teihea taime atoa râ e mea tia ˈi ia tamau tatou i te na reira. E hiˈopoahia i teie na tuhaa e piti o ta Iesu faaueraa ia tatou i roto i te tumu parau i muri nei.

[Nota i raro i te api]

^ E hiˈopoa tatou i na uiraa matamua e piti i roto i teie tumu parau. E tauaparauhia na uiraa hopea e piti i roto i te tumu parau i muri nei.

^ E itehia te tahi mau tumu hau no te pororaa i roto i te Maseli 10:5; Amosa 3:8; Mataio 24:42; Mareko 12:17; Roma 1:14, 15.

^ No te mau haamaramaramaraa hau o te tupuraa o teie parau tohu, a hiˈo i Te Pare Tiairaa o te 15 no Me 2001, api 12 e La prophétie d’Isaïe, lumière pour tous les humains, buka 2, api 408, neneihia e te mau Ite no Iehova.

Te haamanaˈo ra anei outou?

• No teihea mau tumu e ma teihea manaˈo turai e apiti ai tatou i te pororaa i te Basileia e te faariroraa i te taata ei pǐpǐ?

• I nia i teihea faito e rave ai te mau tavini a Iehova i teie tau i ta Iesu faaueraa e faariro i te taata o te mau fenua atoa ei pǐpǐ?

• E nafea tatou e tauiui ai i ta tatou ‘raveraa ravaai,’ e no te aha e mea tia ˈi ia na reira tatou?

[Uiraa haapiiraa]

[Tumu parau tarenihia/Hohoˈa i te api 21]

Papai na te matapo

E matahiapo Kerisetiano e e tavini taime taatoa o Albert o te ora ra i te Hau Amui. E matapo oia. Te tauturu ra te faaohiparaa i te mau papai bibilia Braille ia ˈna ia manuïa ˈtu â ta ˈna taviniraa, tae noa ˈtu ta ˈna mau ohipa ei tiaau no te taviniraa. E nafea oia e amo ai i ta ˈna ohipa i roto i ta ˈna amuiraa?

Te na ô ra James, te tiaau peretiteni e: “Aita roa ˈtu matou i fanaˈo i te hoê taviniraa manuïa ˈtu â ei tiaau no te taviniraa i roto i ta matou amuiraa ia Albert.” O Albert te hoê o na fatata e 5 000 matapo i te Hau Amui o tei fanaˈo, i te roaraa o te mau matahiti, i te mau papai bibilia Beretane e Paniora Braille. Oia mau, mai te matahiti 1912 e haere atu ai, ua nenei te pǔpǔ a te tavini haapao maitai hoê hanere tiahapa papai taa ê Braille. Ma te faaohipa i te mau raveraa o te tau apî, te nenei ra te mau fare neneiraa a te mau Ite no Iehova i teie nei e mau mirioni api Braille i te mau matahiti atoa i roto hoê ahuru tiahapa reo e te opere ra i te reira i na 70 tiahapa fenua. Ua matau anei outou i te tahi taata o te nehenehe e fanaˈo i te mau papai bibilia i faaineinehia na te matapo?

[Tumu parau tarenihia/Hohoˈa i te api 22]

Reo aparaa rima e te faariroraa i te taata ei pǐpǐ

Te haapii ra e mau tausani Ite na te ao atoa, tae noa ˈtu te feia apî itoito rahi e rave rahi, i te reo aparaa rima no te tauturu i te taata ia riro ei pǐpǐ a te Mesia. Ei faahopearaa, i Beresilia noa, e 63 feia tariˈa turi tei bapetizohia i roto hoê matahiti e e 35 Ite tariˈa turi no reira e tavini ra i teie nei ei poro evanelia taime taatoa. I te ao atoa nei, te vai ra 1 200 tiahapa amuiraa e pǔpǔ reo aparaa rima. O te tuhaa haaati reo aparaa rima anaˈe i Rusia, ia hiˈohia i te pae teotarafia, te tuhaa haaati rahi roa ˈˈe i te fenua atoa, ati aˈe ia Rusia taatoa.

[Tumu parau tarenihia i te api 23]

Faariroraa i te feia tapihoo ei pǐpǐ

Ia ˈna i haere i te feia tapihoo i roto i te mau piha ohipa e haa ˈi ratou, ua farerei te hoê vahine Ite i Hawaii i te hoê tia faatere o te hoê taiete utaraa. Noa ˈtu te rahi o te ohipa, ua farii tera taata e haapii i te Bibilia e 30 minuti i te hebedoma i roto i ta ˈna piha ohipa. I te mau Mahana toru poipoi atoa, e parau oia i ta ˈna rave ohipa eiaha e tâpû ia ˈna e te niuniu paraparau e te haapao roa ra oia i te haapiiraa. Te haapii ra te tahi atu â Ite i Hawaii i te Bibilia hoê taime i te hebedoma e te hoê fatu fare toa tataîraa tiaa. Ua faaterehia te haapiiraa i te vahi aufauraa. Ia haere mai te hoê hoani, e faaatea te Ite. Ia reva te hoani, e haapoto raua i te haapiiraa.

Ua farereihia te tia faatere e te fatu fare toa no te mea ua rave na Ite e piti i te taahiraa matamua e tuu i ta raua “upeˈa” i te tahi atu mau vahi. Te manaˈo ra anei outou i te mau vahi i roto i te tuhaa fenua o ta outou amuiraa e farerei paha ˈi outou i te taata e mea fifi roa ia ite i te fare?

[Hohoˈa i te api 23]

E nehenehe anei outou e tavini i roto i te hoê tuhaa fenua reo ê?