Eaha to roto?

Tapura tumu parau

Mea haapao maitai anei outou i te mau mea atoa?

Mea haapao maitai anei outou i te mau mea atoa?

Mea haapao maitai anei outou i te mau mea atoa?

“O tei haapao maitai i te mea iti ra, ua haapao maitai atoa i te mea rahi.”—LUKA 16:10.

1. Eaha hoê o te mau tuhaa e mea haapao maitai Iehova?

 A MAIRI riirii ai te mahana, ua tapao aˈena anei outou i te mea e tupu i nia i te hoê ata o te hoê tumu raau i nia i te repo? E taui noa te faito e te aveia o te ata! E pinepine e mea papu ore te mau tutavaraa e parau fafau a te taata mai te hoê ata. Area o te Atua ra o Iehova, eita roa ˈtu oia e taui i te roaraa o te tau. Ma te faahiti ia ˈna mai “te Metua o te maramarama,” te na ô ra te pǐpǐ Iakobo e: “Aore roa e hirohirouri ia ˈna ra, aore hoi e huru-ê-raa e vahi iti noa ˈˈe.” (Iakobo 1:17) E mea aueue ore e mea papu Iehova, i roto atoa i te mau tuhaa haihai roa ˈˈe. “E Atua parau mau [aore ra haapao maitai]” oia.—Deuteronomi 32:4.

2. (a) No te aha e mea tia ˈi ia hiˈopoa tatou ia tatou iho no te ite mai te peu e e mea haapao maitai tatou? (b) Eaha te mau uiraa no nia i te haapao maitai ta tatou e hiˈopoa?

2 Eaha to te Atua manaˈo no nia i te papuraa o to ˈna feia haamori? Hoê â atoa mai ia Davida i parau no ratou e: “Ei nia tau mata i te feia haavare ore o te fenua nei, ia parahi ratou i o ˈu nei. O te taata haerea piˈo ore ra, o to ˈu ïa tavini.” (Salamo 101:6) Oia, mea au na Iehova te haapao maitai o ta ˈna mau tavini. Ma te tumu papu, ua papai te aposetolo Paulo e: ‘E titauhia te tiaau nei, ei taata haapao mau.’ (Korinetia 1, 4:2) E titau te riroraa ei mea haapao maitai i te aha? I roto i teihea mau tuhaa o te oraraa e mea tia ˈi ia haa tatou ma te haapao maitai? Eaha te mau haamaitairaa o te “haerea piˈo ore”?

Eaha te auraa e riro ei mea haapao maitai

3. Na te aha e faataa mai te peu e e mea haapao maitai tatou?

3 “E haapao maitai mau â . . . to Mose ei tavini,” ta te Hebera 3:5 ïa e parau ra. Na te aha i faariro i te peropheta Mose ei mea haapao maitai? I roto i te hamaniraa e te faatiaraa i te sekene, ua “na reira ˈtura . . . Mose; te mau mea atoa ta Iehova i parau mai ia ˈna ra, o ta ˈna ïa i rave.” (Exodo 40:16) Ei feia haamori ia Iehova, e faaite tatou i te haapao maitai na roto i te taviniraa ia ˈna ma te auraro. Papu maitai e to roto atoa to tatou vai taiva-ore-raa ia Iehova a faaruru ai tatou i te mau tamataraa fifi aore ra fifi uˈana. Teie râ, e ere noa na te manuïaraa i te faaruru i tera mau tamataraa rarahi e faaite i to tatou haapao maitai. Ua na ô Iesu e: “O tei haapao maitai i te mea iti ra, ua haapao maitai atoa i te mea rahi: e o tei ore i haapao i te mea iti ra, aore atoa ïa i haapao i te mea rahi.” (Luka 16:10) E mea tia ia tapea tatou i te haapao maitai i roto atoa i te mau mea rii ia hiˈohia.

4, 5. E faaite to tatou haapao maitai i roto “i te mea iti” i te aha?

4 E mea faufaa ia auraro i roto “i te mea iti” i te mau mahana atoa no e piti tumu. A tahi, e faaite te reira i to tatou manaˈo no nia i te mana arii o Iehova. A feruri na i te tamataraa o te taiva ore i tuuhia i mua i na taata faaipoipo matamua o Adamu raua Eva. E ere te reira i te hoê titauraa fifi no raua. A fanaˈo noa ˈi raua i te mau huru maa atoa i te ô Edene, ua titau-noa-hia raua eiaha e amu i te maa o te hoê noa tumu raau—“te raau e ite ai i te maitai e te ino.” (Genese 2:16, 17) E faaite ïa to raua haapao maitai i roto i te auraroraa i tera faaueraa ohie e ua paturu na taata faaipoipo matamua i te faatereraa a Iehova. E faaite te peeraa i ta Iehova mau faaueraa i roto i to tatou oraraa i te mau mahana atoa e te paturu ra tatou i te mana arii o Iehova.

5 A piti, e ohipa to tatou haerea i roto “i te mea iti” i nia i te huru e farii ai tatou “atoa i te mea rahi,” oia ïa ia faaû tatou i te mau tupuraa rahi aˈe o te oraraa. I roto i teie tuhaa, a hiˈo na i tei tupu i nia ia Daniela e to ˈna na hoa Hebera haapao maitai e toru—Hanania, Misaela, e o Azaria. Ua hopoi-tîtî-hia ratou i Babulonia i te matahiti 617 H.T.T. Mea apî noâ ratou, peneiaˈe i to ratou taurearearaa, ua tuuhia ratou e maha i roto i te aorai o te arii Nebukanesa. I reira, ‘ua faataahia na ratou te tufaa maa a te arii no te mau mahana atoa, no roto i ta ˈna iho, e no te uaina hoi ta ˈna i inu ra; e ia na reirahia ratou i te faaamu e ia toru noa ˈtu te matahiti, a tia ˈtu ai ratou i mua i te aro o te arii ra.’—Daniela 1:3-5.

6. Eaha te tamataraa ta Daniela e to ˈna na hoa Hebera e toru i faaû i te aorai Babulonia?

6 Ua riro râ te maa a te arii Babulonia ei tautooraa no na taurearea Hebera e maha. Peneiaˈe to roto te maa opanihia e te Ture a Mose i te tufaa maa a te arii. (Deuteronomi 14:3-20) Aita te toto o te mau animara i tupaihia i haamanii-maitai-hia, e te ofati ra te amuraa i tera inaˈi i te Ture a te Atua. (Deuteronomi 12:23-25) E nehenehe atoa te maa e pûpûhia na te mau idolo, ia au i te taˈere i rotopu i te feia haamori Babulonia hou te amuraa maa no te hau.

7. Ua faaite te auraro o Daniela e to ˈna na hoa e toru i te aha?

7 Papu roa ino e e ere te mau opaniraa maa i te hoê fifi rahi no te utuafare o te arii Babulonia. Ua faaoti papu râ Daniela e to ˈna na hoa e toru i roto i to ratou aau eiaha e haaviivii ia ratou iho ma te amu i te maa i opanihia ia Iseraela e te Ture a te Atua. E tupuraa te reira tei taaihia i to ratou taiva ore e haapao maitai i te Atua. No reira, ua ani ratou e amu i te maa tanu e e inu i te pape, e ua faatiahia ratou ia na reira. (Daniela 1:9-14) No te tahi mau taata i teie mahana, e au ra e mea faufaa ore te ohipa ta tera na taata apî e maha i rave. Ua faaite râ to ratou auraro i te Atua i to ratou tiaraa no nia i te tumu parau o te mana arii o Iehova.

8. (a) Ua faaû na Hebera e toru i teihea tamataraa o te taiva ore? (b) Eaha te faahopearaa o te tamataraa, e eaha ta te reira e faaite ra?

8 Ua faaineine te faaiteraa i te haapao maitai i roto i te ohipa e au ra e e mea faufaa ore, i na hoa e toru o Daniela ia faaruru i te hoê tamataraa rahi aˈe. A tatara i te pene 3 o te buka bibilia a Daniela, e a taio no outou iho e mea nafea na Hebera e toru i te faaûraa i te utua pohe, no te patoiraa i te haamori i te hohoˈa auro ta te arii Nebukanesa i faatia. I to ratou aratairaahia i mua i te arii, ua faaite papu ratou ma te tiaturi e: “Ia hinaaro oia iho, e tia ïa i to matou Atua e haamori nei ia faaora oia ia matou i te umu auahi ura ra, e tia ïa ia ˈna ia faaora ia matou i to rima, e te arii; ia ore râ oia ia hinaaro, e ore â matou e haamori i to oe ra mau atua, ia ite mai oe, e te arii, e ore hoi e haamori i te tii auro i faatiahia e oe ra.” (Daniela 3:17, 18) Ua faaora anei Iehova ia ratou? Ua pohe te mau tiai o tei huri i na taata apî ra i roto i te auahi ura ra, ua ora mai râ na Hebera haapao maitai e toru—aita roa ˈtu ratou i paapaa i te ǎhu o te auahi ura! Ua tauturu to ratou hiˈoraa papu o te haapao maitai i te faaineine ia ratou ia haapao maitai i te roaraa o tera tamataraa fifi roa. Aita anei te reira e faaite ra i te faufaaraa ia riro ei mea haapao maitai i roto i te mea iti?

Te haapao maitai no nia i “te taoˈa tia ore”

9. Eaha te tupuraa o te mau parau a Iesu i papaihia i roto i te Luka 16:10?

9 Hou oia a faaite ai i te faaueraa tumu e te taata o te haapao maitai i te mea iti ia hiˈohia e haapao maitai atoa ïa i te mea rahi, ua aˈo Iesu i te feia e faaroo maira e: “E faataua ˈtu outou i te taua no outou i te taoˈa [tia ore] nei, e ia tuua-ê-hia outou ra, ia fariihia outou e ratou i roto i te fare tahuti ore ra.” Ua faaite atu oia i muri iho no nia i te haapao maitai i te mea iti. I muri iho, ua na ô Iesu e: “E teie nei, aore outou i haapao i te taoˈa [tia ore] ra, na vai e tuu atu ia outou i te taoˈa mau? . . . Aore e tavini e tia ia faaroo atu i te fatu piti; e riro oia i te ore i te au atu i te tahi, e te au atu i te tahi; e aore ïa, e riro i te haapao atu i te tahi e te faarue taue atu i te tahi. O outou nei hoi e ore e tia ia faaroo i te Atua e te Mamona.”—Luka 16:9-13; MN.

10. E nafea tatou e nehenehe ai e faaite i te haapao maitai i roto i ta tatou faaohiparaa i “te taoˈa tia ore”?

10 Ia au i te mau irava tapiri, no nia te faaohiparaa matamua o te mau parau a Iesu i roto i te Luka 16:10 i “te taoˈa tia ore,” ta tatou mau faufaa aore ra taoˈa materia. Ua parauhia e mea tia ore no te mea na te taata hara e faatere ra i te mau faufaa materia—te moni iho â râ. Hau atu â, e nehenehe te hinaaro ia noaa te mau faufaa e aratai atu i te mau ohipa tia ore ra. E faaite tatou i te haapao maitai na roto i te faahoturaa i te paari i roto i ta tatou faaohiparaa i ta tatou mau taoˈa materia. E hinaaro tatou e faaohipa i te reira no te faahaere i te mau faufaa a te Basileia i mua e no te tauturu i te feia i roto i te fifi eiaha râ no te mau opuaraa miimii. Ma te riro ei taata haapao maitai i roto i taua tuhaa ra, e faahoa ˈtu tatou i te Atua ra o Iehova raua Iesu Mesia, te mau fatu o “te fare tahuti ore [aore ra vahi mure ore].” E farii raua ia tatou i reira, ma te horoa mai i te ora mure ore i te raˈi aore ra i te Paradaiso i te fenua nei.

11. No te aha tatou e ore ai e haamarirau i te faataa i te mau fatu fare e e farii tatou i te mau ô no te ohipa e ravehia ra na te ao atoa nei e te mau Ite no Iehova?

11 A rave atoa na i te mea ta tatou e horoa ra i te feia ta tatou e vaiiho i te mau Bibilia aore ra papai bibilia a faaite haere ai tatou i te poroi o te Basileia e a faataa ˈi ia ratou e e farii tatou i te mau ô no te ohipa e ravehia ra na te ao atoa nei e te nunaa o Iehova. Aita anei tatou e horoa ra ia ratou i te ravea no te faaohipa ma te paari i ta ratou mau faufaa materia? Noa ˈtu e no nia te faaohiparaa matamua o te Luka 16:10 i te mau faufaa materia, ua tano atoa to reira faaueraa tumu i faahitihia i roto i te tahi atu mau tuhaa o te oraraa.

Mea faufaa mau te haerea tia

12, 13. I roto i teihea mau tuhaa e nehenehe ai tatou e faaite i te haerea tia?

12 Ua papai te aposetolo Paulo e: “Te tia nei to matou aau [aore ra manaˈo haava], i te opuaraa e ei haapao maitai ta matou i te mau mea atoa nei.” (Hebera 13:18) Papu maitai, i roto i “te mau mea atoa nei” te vai ra te mau ohipa atoa i taaihia i te faaohiparaa i te moni. E aufau oioi tatou i ta tatou mau tarahu e tute e ma te haavare ore. No te aha? E na reira tatou no to tatou manaˈo haava, e na mua roa no te here i te Atua e no te auraro i ta ˈna mau faaueraa. (Roma 13:5, 6) E nafea tatou ia ite tatou i te tahi mea e ere tatou te fatu? E tutava tatou i te faahoˈi atu i te fatu mau. Auê ïa faaiteraa maitai roa e noaa mai ia faataa tatou i tei turai ia tatou ia faahoˈi i te taoˈa a te taata!

13 E titau te riroraa ei mea haapao maitai e te haavare ore i roto i te mau mea atoa i te haerea tia i ta tatou vahi raveraa ohipa. E huti te haerea tia i roto i ta tatou mau peu matauhia i te ohipa i te ara-maite-raa i nia i te huru o te Atua ta tatou e tia ra. Eiaha tatou “e eiâ” i te taime ma te faatau. E haa puai râ tatou mai te mea e e na Iehova. (Ephesia 4:28; Kolosa 3:23) Te manaˈohia ra e i roto i te hoê fenua Europa, e na reira hoê i nia i te toru o te feia rave ohipa o te ani i te hoê rata parau faatia a te hoê taote e faaea i te rave i te ohipa no te maˈi ma te haavare. Eiaha te mau tavini mau a te Atua e hamani i te mau parau haavare no te ape i te haere i te ohipa. I te tahi mau taime, e pûpûhia na te mau Ite no Iehova te mau toroa teitei no te mea te hiˈopoa ra te mau fatu ohipa i to ratou haerea tia e ta ratou haaraa puai.—Maseli 10:4.

Te haapao maitai i roto i ta tatou taviniraa Kerisetiano

14, 15. Eaha te tahi mau ravea e nehenehe ai tatou e faaite e mea haapao maitai tatou i roto i te taviniraa Kerisetiano?

14 E nafea tatou e faaite ai i te haapao maitai i roto i te taviniraa i horoahia mai? Te na ô ra te Bibilia e: “Ia pûpû noa tatou i te Atua ra i te hoê tusia arueraa, oia hoi, te hotu a te vaha o te faaite i to ˈna ra iˈoa i mua i te taata.” (Hebera 13:15, MN) Te ravea faufaa roa ˈˈe no te faaite i te haapao maitai i roto i te taviniraa, o te apiti-tamau-raa ïa i te reira. No te aha hoi tatou e vaiiho ai ia mairi hoê avaˈe ma te ore e horoa i te faaiteraa no nia ia Iehova e ta ˈna opuaraa? E tauturu mai te apiti-tamau-raa i te ohipa pororaa ia haamaitai i to tatou ite e aravihi.

15 Te tahi atu ravea maitai roa no te faaite i te haapao maitai i roto i te taviniraa, o te faaohiparaa ïa i te mau manaˈo tauturu o Te Pare Tiairaa e Ta tatou taviniraa i te Basileia. Ia faaineine e ia faaohipa tatou i te mau faaiteraa e horoahia ra aore ra te tahi atu e mea tano noa, te ite ra anei tatou e te hotu maitai atu â ra ta tatou taviniraa? Ia farerei tatou i te tahi taata o te anaanatae ra i te poroi o te Basileia, e atuatu oioi anei tatou i teie anaanatae? E no nia i te mau haapiiraa bibilia i te fare ta tatou e nehenehe e haamata e te mau taata o tei anaanatae? E taata papu anei tatou e te haapao maitai i roto i te faatereraa i te reira? E nehenehe ta tatou faaiteraa i te haapao maitai i roto i te taviniraa e aratai ia tatou e te feia o te faaroo mai i te ora.—Timoteo 1, 4:15, 16.

Te faaatea-ê-noa-raa i teie ao

16, 17. E nafea tatou e nehenehe ai e faaite e ua faataa ê tatou i teie ao?

16 I roto i te pure i te Atua, ua na ô Iesu no ta ˈna mau pǐpǐ e: “Ua tuu atu vau i ta oe parau ia ratou, e te riri nei to te ao nei ia ratou, no te mea e ere ratou i to teie nei ao, mai ia ˈu nei hoi e ere i to teie nei ao ra. Aore au i pure ia oe e ia hopoi ê atu oe ia ratou i teie nei ao, ia tiai mai râ oe ia [ratou no te varua ino ra]. E ere ratou i to teie nei ao, mai ia ˈu nei hoi e ere i to teie nei ao.” (Ioane 17:14-16; MN) E nehenehe tatou e mau papu e e faaoti papu i te faataa ê noa i teie ao i nia i te mau tumu parau rahi mai te tiaraa amui ore, te mau oroa e peu faaroo matauhia, e te morare ore. Eaha ïa no te mau mea iti aˈe? Aita anei tatou e hema ra, ma te ite ore paha, i te mau eˈa o teie ao? Mai te peu e eita tatou e ara maitai, ei hiˈoraa, auê te ohie ia riro to tatou huru faanehenehe ei mea tura ore e te tano ore! E titau te riroraa ei mea haapao maitai i “te faaieie ore, e te [feruriraa] haapao maitai” no nia i te parau o te ahu e te faanehenehe. (Timoteo 1, 2:9, 10; MN) Oia, ‘aore roa tatou i tuu i te turoriraa i te taata atoa, ia ore ia faainohia [ta tatou taviniraa]: te horoa nei râ tatou ia tatou iho e e rave ohipa na te Atua i te mau mea atoa nei.’—Korinetia 2, 6:3, 4; MN.

17 No te hinaaro e faahanahana ia Iehova, e ahu tatou ma te tura i te mau putuputuraa a ta tatou amuiraa. Mai tera atoa ia farerei tatou e rave rahi i ta tatou mau tairururaa. E mea tia ia au e ia tano to tatou ahu. E horoa te reira i te faaiteraa i te tahi atu mau taata e hiˈopoa ra ia tatou. E tapao atoa te mau melahi i ta tatou ohipa, mai ia ratou i na reira i ta Paulo e to ˈna mau hoa Kerisetiano ohipa. (Korinetia 1, 4:9) Oia mau, ia tano noa to tatou faaahuraa e tia ˈi. No vetahi, te haapao maitai ia maiti i te ahu, e au ra e e ohipa iti te reira, area i mua i te aro o te Atua, e mea faufaa ïa.

Te mau haamaitairaa o te haapao maitai

18, 19. Eaha te mau haamaitairaa e noaa mai i te haapao maitai?

18 Te parauhia ra te mau Kerisetiano mau ei “tiaau maitai i te maitai huru rau o te Atua.” No reira, ‘ia au ïa ratou i [te puai] ta te Atua i horoa maira.’ (Petero 1, 4:10, 11; MN) Hau atu â, ei tiaau, ua horoahia mai i te mea e ere iho â o tatou te fatu—te mau faaiteraa i te maitai huru rau o te Atua, tae noa ˈtu te taviniraa. Ei haapapuraa e e tiaau maitai roa tatou iho, e tiaturi tatou i te puai ta te Atua e horoa, “te puai i hau aˈe i tei matauhia.” (Korinetia 2, 4:7, MN) Auê ïa haapiiraa maitai roa no te tauturu ia tatou ia faaû i te mau tamataraa atoa ta to a muri aˈe e nehenehe e faatupu mai!

19 Ua himene te papai salamo e: “O Iehova ta outou e hinaaro, e te feia [taiva ore] no ˈna e: te faaora nei Iehova i te feia haavare ore.” (Salamo 31:23; MN) E faaoti papu anaˈe i te faaite e mea haapao maitai tatou, ma te tiaturi taatoa e o Iehova “te Ora o te taata atoa nei, e rahi atu râ i te feia i faaroo [aore ra i haapao maitai].”—Timoteo 1, 4:10.

Te haamanaˈo ra anei outou?

• No te aha ‘ei mea haapao maitai tatou i te mea iti’ e tia ˈi?

• E nafea tatou e nehenehe ai e faaite e mea haapao maitai tatou

no nia i te haerea tia?

i roto i te taviniraa?

na roto i te faataa-ê-noa-raa i teie ao?

[Uiraa haapiiraa]

[Hohoˈa i te api 18]

E haapao maitai i te mea iti, e haapao maitai atoa i te mea rahi

[Hohoˈa i te api 21]

‘Ei haapao maitai ta outou i te mau mea atoa nei’

[Hohoˈa i te api 21]

Te hoê ravea maitai roa no te faaite i te haapao maitai, o te faaineine-maitai-raa ïa no te taviniraa

[Hohoˈa i te api 22]

Ei mea faaieie ore ia ahu e ia faanehenehe