Ua ineine anei outou no te ora ˈtu?
Ua ineine anei outou no te ora ˈtu?
“A haere oe e to fetii atoa i roto i te [araka]; o oe hoi ta ˈu taata parau-tia i ite i mua i tau aro i teie nei ui.”—GENESE 7:1; MN.
1. Eaha te faanahoraa no te ora ˈtu ta Iehova i rave i te tau o Noa?
UA “HOPOI mai” Iehova “i te diluvi i teie nei ao paieti ore” i te tau o Noa, ua rave atoa râ Oia i te hoê faanahoraa no te ora ˈtu. (Petero 2, 2:5) Ua horoa te Atua mau i te mau faaueraa taa maitai i te taata parau-tia ra ia Noa e nafea ia hamani i te hoê araka no te ora ˈtu i te hoê diluvi rahi. (Genese 6:14-16) Mai ta tatou e tiai ra i te hoê tavini haapao maitai a Iehova, “ua na reira hoi Noa i te mau mea atoa ta te Atua i faaue mai ia ˈna.” Oia mau, “o ta ˈna ïa i rave maite.” Te ora nei tatou i teie mahana, auaa aˈe o Noa i auraro ai.—Genese 6:22.
2, 3. (a) Mai te aha te huru o te feia i te tau o Noa i mua i ta Noa ohipa? (b) Ma teihea tiaturi i tomo ai Noa i roto i te araka?
2 E ere i te ohipa nainai te hamaniraa i te araka. Peneiaˈe, ua maere e rave rahi taata i ta Noa e to ˈna utuafare i rave. Aita râ te reira i ravai ia tiaturi te taata e ua taaihia to ratou faaoraraa i to ratou tomoraa i roto i te araka. I te pae hopea, ua hope to Iehova faaoromai i taua ao ino ra.—Genese 6:3; Petero 1, 3:20.
3 I muri aˈe tau ahuru matahiti i to Noa e to ˈna utuafare haa-uˈana-raa, ua parau Iehova ia Noa e: “A haere oe e to fetii atoa i roto i te [araka]; o oe hoi ta ˈu taata parau-tia i ite i mua i tau aro i teie nei ui.” Ma te faaroo e te tiaturi i ta Iehova parau, “ua tomo atura Noa, e ta ˈna vahine, e ta ˈna mau tamarii, e ta ratou mau vahine atoa, i roto i te [araka].” Ua opani Iehova i te uputa no te paruru i to ˈna feia haamori. I te diluviraahia te fenua, ua riro te araka ei faanahoraa papu a te Atua no te ora ˈtu.—Genese 7:1, 7, 10, 16; MN.
Te mau turua o teie tau e to Noa
4, 5. (a) Ua faaau Iesu i te tau o to ˈna vairaa mai i te aha? (b) Eaha te mau turua e vai ra i te tau o Noa e to tatou?
4 “Mai tei te anotau ra ia Noa ra, oia atoa te [vairaa] mai o te Tamaiti a te taata nei.” (Mataio 24:37; MN) Ua faaite Iesu na roto i teie mau parau e hoê â huru i te tau o to ˈna vairaa mai itea ore e to Noa, e o te reira mau â. Mai te matahiti 1919 iho â râ, ua porohia te hoê â poroi faaararaa e ta Noa i te taata o te mau fenua atoa. No te rahiraa, hoê â to ratou huru e to te taata i te tau o Noa.
5 Na roto i te Diluvi, ua haa Iehova i nia i te hoê ao o tei ‘î roa i te haavîraa uˈana.’ (Genese 6:13, MN) Ua papu roa i te taata atoa tei ite ia ratou e aita o Noa e to ˈna utuafare i amui atu i tera haavîraa uˈana e ua rave râ ratou i te ohipa hamani araka ma te hau. I ǒ nei, te ite atoa ra tatou i te hoê turua e to tatou tau. I teie nei, e nehenehe te taata haavare ore e ite “i te huru-ê-raa i te taata parau tia e te taata parau ino, i te taata i haamori i te Atua, e te taata e ore e haamori ia ˈna.” (Malaki 3:18) Ua faahiahia te feia hiˈopoa pae tahi ore i te haerea tia, te aau maitai, hau e te mahora o te mau Ite no Iehova, e te faataa ê ra teie mau huru maitatai reira i te nunaa o te Atua i te rahiraa o te ao. Te patoi nei te mau Ite i te mau huru haavîraa uˈana atoa e te vaiiho nei ia arataihia ratou e te varua o Iehova. No te reira ratou e haamaitaihia ˈi i te hau e e pee ai i te hoê haerea parau-tia.—Isaia 60:17.
6, 7. (a) Eaha ta te feia o to Noa ra tau i ore i taa, e nafea e hohoˈa ˈi te taata i te reira i teie mahana? (b) Eaha te mau hiˈoraa e faaite ra e ua ite te rahiraa e mea taa ê te mau Ite no Iehova?
6 Aita te feia o to Noa ra tau i taa e te turuhia ra Noa e te Atua e te pee ra o ˈna i te aratairaa a te Atua. No reira aita ratou i haapao maitai i ta ˈna pororaa e i ohipa i mua i ta ˈna poroi faaararaa. E i teie tau? Noa ˈtu e e maere e rave rahi i te ohipa e te haerea o te mau Ite no Iehova, aita te rahiraa e haapao maitai ra i te parau apî maitai e te faaararaa a te Bibilia. Te haapopou ra paha te feia tapiri, te mau paoti ohipa, aore ra te mau fetii i te mau huru maitatai roa o te mau Kerisetiano mau ma te autâ râ e, “Ahiri noa, e ere ratou i te mau Ite no Iehova!” Te moe ra i teie feia mataitai e te faaite nei te mau Ite i teie mau huru mai te here, te hau, te aau maitai, te maitai, te mǎrû, e te hitahita ore no te mea te arataihia ra ratou e te varua moˈa o te Atua. (Galatia 5:22-25; MN) No te reira, e mea titauhia ia tiaturi atu â te taata i ta ratou poroi.
7 I Rutia, ei hiˈoraa, ua patu te mau Ite no Iehova i te hoê Piha a te Basileia. Ua tapao te hoê taata i tapea no te paraparau atu i te hoê o te mau rave ohipa e: “E vahi paturaa maere mau â teie—aita e puhipuhiraa avaava, aita e parau iria, aita roa ˈtu e taata taero! E Ite no Iehova anei oe?” Ua ui atu te rave ohipa, “Ahiri au i parau e, aita, e tiaturi anei oe i te reira?” Ua pahono oioi te taata, “Aita.” I te tahi atu oire no Rutia, ua maere roa te tavana oire i to ˈna iteraa i te mau Ite i te paturaa i ta ratou Piha apî a te Basileia. Ua parau oia e noa ˈtu e ua manaˈo o ˈna na mua ˈˈe e hoê â huru te mau pǔpǔ faaroo atoa, i muri aˈe râ i to ˈna iteraa i te huru pipiri ore o te mau Ite no Iehova i te ohiparaa, aita ïa o ˈna i na reira faahou i te manaˈo. E piti noa hiˈoraa teie o te faaite ra e mea taa ê te nunaa o Iehova i te feia farii ore i te mau ture aveia o te Bibilia.
8. Ua taaihia to tatou oraraa ˈtu i te hopea o teie ao ino i te aha?
8 I te pae hopea o te tau o te ‘ao i tahito ra’ i mou i te Diluvi, e “taata i aˈo i te parau-tia” ma te haapao maitai o Noa. (Petero 2, 2:5) I teie nei mau mahana hopea o te faanahoraa o te mau mea, te faaite ra te nunaa o Iehova i ta te Atua mau ture aveia tia e te poro ra i te parau apî maitai no nia i te ravea e ora ˈtu ai i roto i te ao apî. (Petero 2, 3:9-13) Mai ia Noa ra e to ˈna utuafare mǎtaˈu i te Atua tei paruruhia i roto i te araka, ua taaihia te faaoraraa o te taata i teie mahana i to ratou faaroo e to ratou amuiraa ˈtu ma te taiva ore i te tuhaa i te fenua nei o te faanahonahoraa a Iehova o te ao taatoa.
E titauhia te faaroo no te ora ˈtu
9, 10. No te aha e mea faufaa roa ˈi te faaroo ia ora ˈtu tatou i te hopea o te faanahoraa o te mau mea a Satani?
9 E nafea te hoê taata e ora ˈtu ai i te haamouraa fatata roa o teie nei ao i te mana o Satani e tia ˈi? (Ioane 1, 5:19) Na mua ia taa oia i te faufaaraa ia paruruhia o ˈna. I muri iho, e mea tia ia faaohipa o ˈna i teie parururaa. Ua rave noa te feia o to Noa ra tau i ta ratou mau ohipa o te mahana taitahi mai ta ratou i matau e aita ratou i ite i te faufaaraa ia paruruhia ratou i te ati e fatata ra. Ua ere ratou i te tahi atu mea—te faaroo i te Atua.
10 I te tahi atu pae, ua farii o Noa e to ˈna utuafare i te faufaaraa ia paruruhia e ia faaorahia ratou. Ua faatupu atoa ratou i te faaroo i te Arii o te ao taatoa, te Atua ra o Iehova. “Aore e faaroo ra e ore roa [Iehova] e mauruuru” ta te aposetolo Paulo ïa i papai, “o te haamori i te Atua ra, e faaroo oia e, e Atua, e tia ˈi, e o oia te faautua i te feia i imi papu ia ˈna ra.” Ua na ô â Paulo e: “No te faaroo hoi to Noa, a faaitehia mai ai oia e te Atua i te mau mea aore â i itea maira, e roohia ihora e te mǎtaˈu, i tarai ai i te [araka] ia ora to ˈna fetii; faahapa ihora i to te ao, e riro atura oia ei fatu i te parau-tia e noaa i te faaroo ra.”—Hebera 11:6, 7.
11. Eaha te haapiiraa o ta tatou e nehenehe e huti mai i ta Iehova parururaa i te tau i tahito ra?
11 No te ora ˈtu i te hopea o teie nei ao ino, eita e navai noa te tiaturiraa e e haamouhia te reira. E mea tia ia faatupu tatou i te faaroo, ma te faaohipa maitai i te mau faanahoraa a te Atua no te ora ˈtu. Parau mau, e mea faufaa ia faatupu tatou i te faaroo i te tusia taraehara o te Tamaiti a te Atua, o Iesu Mesia. (Ioane 3:16, 36) E mea titauhia râ ia haamanaˈo tatou e o te feia anaˈe i roto i to Noa araka tei ora ˈtu i te Diluvi. Hoê â huru no te mau oire haapuraa i Iseraela i tahito ra e paruruhia te taparahi taata opua ore ahiri noa o ˈna i horo i tera huru oire e i faaea ˈi i reira a pohe noa ˈtu ai te tahuˈa rahi. (Numera 35:11-32) I te ahururaa o te ati i nia ia Aiphiti i te tau o Mose, ua haapohehia te matahiapo a to Aiphiti, ua ora mai râ ta to Iseraela. No te aha? Ua faaue Iehova ia Mose e: “E rave hoi ratou [te mau Iseraela] i te toto [o te arenio Pasa] a tairi ai i na pou uputa e te teˈa i nia ˈˈe, i te mau fare ta ratou e amu i taua fanauˈa ra. . . . E eiaha roa te hoê o outou e [haere] i rapae au i to ˈna ra uputa fare e ao noa ˈˈe.” (Exodo 12:7, 22; MN) O vai ïa matahiapo no Iseraela o te haamoe noa ˈtu i tera mau faaueraa no ǒ mai i te Atua ra ma te haere i rapae au i te hoê fare i tapaohia e te toto tairihia i nia i na pou uputa e te teˈa i nia ˈˈe?
12. Eaha te uiraa e mea titauhia ia ui tatou ia tatou iho, e no te aha?
12 No reira ïa tatou e feruri maitai ai i to tatou iho tiaraa. Tei roto mau anei tatou i te faanahoraa o te parururaa pae varua a Iehova? Ia tairi te ati rahi, e tahe te roimata oaoa e te mauruuru o te feia i imi i tera parururaa. No vetahi ê râ, e roimata oto e te tatarahapa ïa.
Te faaineine ra te mau faatano-riirii-raa ia tatou
13. (a) Eaha te opuaraa ta te mau faatanoraa a te faanahonahoraa i faatupu? (b) A faataa na i te tahi mau faatano-riirii-raa.
13 Ua rave Iehova i te mau faatano-riirii-raa i roto i te tuhaa o ta ˈna faanahonahoraa i te fenua. Ua riro te reira ei haamaitairaa, ei haapapuraa, e ei haapaariraa i ta ˈna faanahoraa no to tatou parururaa pae varua. Mai te mau matahiti 1870 e tae atu ai i 1932, na te mau melo o te amuiraa i maiti i te mau matahiapo e te mau diakono. I 1932, ua monohia te mau matahiapo maitihia e te hoê tomite tiaauraa maitihia e te amuiraa no te tauturu i te hoê faatere faatoroahia no te taviniraa. I te roaraa o te matahiti 1938, ua ravehia te mau faanahoraa no te faatoroaraa teotaratia i te mau tavini atoa o te amuiraa. Mai te matahiti 1972 mai â, mea na roto i te aratairaa a te Tino aratai a te mau Ite no Iehova i ravehia ˈi te mau poroiraa e mai te peu e e fariihia te reira, e faataehia te mau rata no te faatoroa-teotaratia-raa i te mau tiaau e te mau tavini tauturu i te mau amuiraa. I te roaraa o te mau matahiti, ua rahi mai te hopoia a te Tino aratai e ua ravehia te mau tauiraa no te faaohie i ta ratou ohipa.
14. Eaha te porotarama faaineineraa i haamata i 1959?
14 I te matahiti 1950, i te hiˈopoa-maite-raahia te Salamo 45:16 ua tupu mai ra te hoê porotarama faaineineraa tamau. Te na ô ra tera irava e: “E monohia mai to mau metua ra i to tamarii, e na oe ïa e faaarii i te mau fenua atoa nei.” I teie nei te faaineinehia ra te mau matahiapo o te rave i te upoo i roto i te amuiraa ia amo i te mau hopoia teotaratia i teie nei e i muri aˈe ia Aramagedo. (Apokalupo 16:14, 16) Ua haamata te Haapiiraa no te taviniraa o te Basileia i 1959. I reira ra, ua faanahohia te hoê haapiiraa hoê avaˈe i te maoro, na mua no te mau tavini iho â râ o te amuiraa, mai te mau tiaau peretiteni ia parauhia. I teie nei ua faaaanohia teie haapiiraa no te haapii atu i te mau tiaau e te mau tavini tauturu atoa. I muri iho, e rave tera mau taeae i te upoo no te faaineine i te mau Ite no Iehova taitahi o ta ratou iho mau amuiraa. E paturuhia te taatoaraa i te pae varua e e tauturuhia ratou no te haamaitai atu â i ta ratou taviniraa ei feia poro i te parau apî maitai o te Basileia.—Mareko 13:10.
15. Eaha na ravea e piti no te paruru i te amuiraa Kerisetiano?
15 E mea tia ia faaî te taata taitahi e hinaaro ra e riro ei melo o te amuiraa Kerisetiano i te tahi mau titauraa. Ma te tano, e vaiihohia i rapae au te feia tâhitohito o teie tau, mai tera atoa mau taata i ore i faatiahia ia tomo i roto i to Noa araka. (Petero 2, 3:3-7) Mai te matahiti 1952 iho â râ, ua turu hau atu â te mau Ite no Iehova i te hoê faanahoraa o te tauturu nei i te paruru i te amuiraa—oia ïa te tiavaruraa i te taata rave hara tatarahapa ore. Parau mau, e tauturuhia ma te here te feia ohipa ino ia ‘haamanina i te eˈa o to ratou avae.’—Hebera 12:12, 13; Maseli 28:13; Galatia 6:1.
16. Eaha te huru pae varua o te nunaa o Iehova?
16 E ere te ruperupe pae varua o te nunaa o Iehova i te ohipa maere e te manaˈo-ore-hia. Na roto i te peropheta Isaia, ua parau Iehova e: “Inaha, e amu tau mau tavini i te maa, e pohe râ outou i te poia; inaha, e inu to ˈu ra mau tavini, e pohe râ outou i te poihâ; inaha, e oaoa to ˈu ra mau tavini, e pohe râ outou i te haama: inaha, e himene hua to ˈu ra mau tavini i te oaoa aau ra; e pii hua râ outou i te aau mauiui; e auê hoi outou i te ati o te varua.” (Isaia 65:13, 14) Te tamau nei Iehova i te horoa rahi i te maa pae varua ora i te taime au ia vai puai tatou i te pae varua.—Mataio 24:45.
Faaineinehia no te ora ˈtu
17. Eaha te tauturu ia tatou ia ineine no te ora ˈtu?
17 Mai tei ore i itehia aˈenei, teie te taime no te “haapao maite â . . . te tahi i te tahi, a faaaraara ˈtu ai ia rahi te aroha, o te rave i te mau ohipa maitatai ra: eiaha hoi e faarue i to tatou haaputuputuraa, mai ta te tahi pae ra peu, e faaitoito râ; e ia rahi atu â te faaitoito.” (Hebera 10:23-25) E tauturu te ati-maite-raa ˈtu e te haaraa e te hoê o na e 98 000 e tiahapa amuiraa a te mau Ite no Iehova ia ineine tatou no te ora ˈtu. E turuhia tatou e to tatou mau hoa faaroo a tutava ˈi tatou i te faaite atu i te huru ‘taata apî’ e a faaitoito ai tatou ma to aau atoa i te tauturu atu ia vetahi ê ia ite i ta Iehova faanahoraa no te ora.—Ephesia 4:22-24; Kolosa 3:9, 10; Timoteo 1, 4:16.
18. No te aha e faaoti papu ai outou e ati maite atu i te amuiraa Kerisetiano?
18 Te hinaaro mau ra Satani e to ˈna ao ino e faahema ia tatou ia atea ê tatou i te amuiraa Kerisetiano. E nehenehe râ tatou e vai noa ei melo o te amuiraa Kerisetiano e e nehenehe tatou e ora ˈtu i te hopea o teie nei ao ino. Ia turai to tatou here ia Iehova e to tatou mauruuru i ta ˈna faanahoraa î i te here ia tatou ia faaoti papu e patoi i te mau tutavaraa a Satani. E haapaari te feruri-maite-raa i ta tatou mau haamaitairaa no teie tau i ta tatou faaotiraa. E hiˈopoahia te tahi o teie mau haamaitairaa i roto i te tumu parau i muri nei.
Eaha ta outou e pahono?
• E nafea to tatou tau e riro ai ei turua no to Noa ra tau?
• E titauhia teihea huru maitai no te ora ˈtu?
• Eaha te mau faatano-riirii-raa i haapaari i te faanahoraa a Iehova ia paruruhia tatou?
• E nafea tatou taitahi e nehenehe ai e ineine no te ora ˈtu?
[Uiraa haapiiraa]
[Hohoˈa i te api 12]
Aita te feia o to Noa ra tau i haapao maitai ia Noa
[Hohoˈa i te api 13]
E mea faufaa ia haapao maitai i te mau poroi faaararaa a te Atua
[Hohoˈa i te api 15]
Eaha te opuaraa a te Haapiiraa no te taviniraa o te Basileia?
[Hohoˈa i te api 16]
Teie te taime no te ati maite atu i te amuiraa Kerisetiano