Eaha to roto?

Tapura tumu parau

Ua hara anei outou i te varua moˈa?

Ua hara anei outou i te varua moˈa?

Ua hara anei outou i te varua moˈa?

“Te vai nei te hara pohe roa.”—IOANE 1, 5:16.

1, 2. Mea nafea tatou i ite ai e e nehenehe e hara i te varua moˈa o te Atua?

 “UA AHOAHO roa vau i te manaˈoraa e ua hara vau i te varua moˈa.” O ta te hoê vahine i Heremani ïa i papai noa ˈtu e te tavini ra o ˈna i te Atua. E nehenehe mau anei te hoê Kerisetiano e hara i te varua moˈa, aore ra puai ohipa, o te Atua?

2 E, e nehenehe e hara i te varua moˈa o Iehova. “E tia te mau hara atoa e te faaino a te taata nei ia faaore,” ta Iesu Mesia ïa i parau, “eita râ te faaino i te [v]arua e faaorehia.” (Mataio 12:31; MN) Te faaarahia ra tatou e: “Ua noaa na ia tatou te ite i te parau mau a rave hinaaro mau ai i te hara, aita roa ˈtu e taraehara toe, area e manaˈonaˈoraa riaria i te utua.” (Hebera 10:26, 27) E ua papai te aposetolo Ioane e: “Te vai nei te hara pohe roa.” (Ioane 1, 5:16) Teie râ, na te taata anei i hara ino mau e faaoti e ua rave o ˈna i “te hara pohe roa”?

Ia tatarahapa e faaorehia ïa te hapa

3. Te aha ra paha ïa tatou mai te peu e te mauiui roa ra tatou no te hara ta tatou i rave?

3 O Iehova te Haava hopea i te feia rave hara. Oia mau, e faˈi tatou paatoa i te parau ia ˈna, e e rave noa oia i te mea tia. (Genese 18:25; Roma 14:12) Na Iehova e faaoti e ua rave anei tatou i te hoê hara e ore e tia ia faaorehia, e e nehenehe ta ˈna e rave ê atu i to ˈna varua. (Salamo 51:11) Tera râ, mai te peu e te mauiui roa ra tatou no te hara ta tatou i rave, te tatarahapa mau ra paha ïa tatou. Eaha râ te tatarahapa mau?

4. (a) Eaha te auraa e tatarahapa? (b) No te aha e mea tamahanahana roa ˈi te Salamo 103:10-14?

4 Te auraa e tatarahapa, e taui ïa tatou i to tatou manaˈo no nia i te hoê hara tahito aore ra opua-mau-hia e e oto tatou aore ra e tatarahara a fariu ê atu ai i te hoê haerea hara. Mai te peu e ua hara ino mau tatou tera râ ua rave tatou i te mau taahiraa titauhia no te faaite e ua tatarahapa mau â tatou, e nehenehe ïa tatou e tamahanahanahia e te mau parau a te papai salamo: “Aita aˈenei oia [Iehova] i tahoo mai ia tatou e ia faito i ta tatou mau hara, aore hoi i faautua mai ia tatou e ia faito i to tatou mau ino. Mai te teiteiraa o te mau raˈi i nia i te fenua nei, mai te reira te rahi o to ˈna aroha i te feia i mǎtaˈu ia ˈna ra. Mai te hitia o te râ e taa ê i te tooa o te râ ra, o ta ˈna ia faataa-ê-raa i ta tatou mau hara ia tatou nei. Mai te aroha o te metua i ta ˈna ra mau tamarii, o to Iehova ïa aroha i te feia i mǎtaˈu ia ˈna ra. Ua ite hoi oia i to tatou huru; te manaˈo ra oia e, e repo tatou nei.”—Salamo 103:10-14.

5, 6. A horoa i te manaˈo faufaa o te Ioane 1, 3:19-22, e a faataa i te auraa o te mau parau a te aposetolo.

5 E mea tamahanahana atoa te mau parau a te aposetolo Ioane: “O te mea teie e ite ai tatou e, no te parau mau tatou, e e mahoru ai to tatou aau i mua ia ˈna ra, Ia faahapa mai hoi to tatou aau ia tatou, e rahi te Atua i to tatou aau, e ua ite oia i te mau mea atoa nei. E au mau here e, ia ore to tatou aau ia faahapa mai ia tatou ra, aore o tatou taiâraa i reira i te Atua ra. E ta tatou e ani atu ia ˈna ra, e noaa ïa ia tatou, no te mea, te haapao nei tatou i ta ˈna parau, e te rave nei i te mau mea e mauruuru ai oia ra.”—Ioane 1, 3:19-22.

6 ‘Ua ite tatou e no te parau mau tatou’ i te mea e e aroha taeae to tatou e aita tatou e rave noa nei i te hara. (Salamo 119:11) Ia faahapa mai to tatou aau ia tatou no te tahi mau tumu, e mea maitai ia haamanaˈo tatou e “e rahi te Atua i to tatou aau, e ua ite oia i te mau mea atoa nei.” E aroha mai Iehova ia tatou no te mea ua ite oia i to tatou “aroha taeae haavare ore,” ta tatou aroraa i te hara, e ta tatou mau tutavaraa e rave i to ˈna hinaaro. (Petero 1, 1:22) E ‘ore to tatou aau e faahapa mai ia tatou’ ia tiaturi tatou ia Iehova, ia faaite tatou i te aroha taeae, e ia ore tatou e rave i te hara opua mau. E pure tatou ‘aore e taiâraa i te Atua,’ e e pahono mai oia no te mea te haapao nei tatou i ta ˈna mau faaueraa.

Tei hara i te varua

7. Na te aha e faaite e e hara anei o te tia ia faaorehia aore ra eita?

7 Eaha te mau hara e ore e tia ia faaorehia? No te pahono i teie uiraa, e hiˈopoa anaˈe i te tahi mau hiˈoraa bibilia. E nehenehe te reira e tamahanahana papu ia tatou mai te peu e e tatarahapa tatou, tera râ te hepohepo rahi noa ra tatou no ta tatou mau hape ino mau. No te ite e e hara anei o te nehenehe e faaorehia aore ra eita, e ere noa tei te huru hara i ravehia, tei te huru atoa râ o te manaˈo turai, o te aau, e o te hinaaro mau.

8. Mea nafea te tahi mau aratai haapaoraa ati Iuda o te senekele matamua i hara ˈi i te varua moˈa?

8 Ua hara te tahi mau aratai haapaoraa ati Iuda o te senekele matamua i te varua moˈa i to ratou patoi-ino-raa ia Iesu Mesia. Ua ite ratou i te varua o te Atua i te ohiparaa i nia ia Iesu a faatupu ai oia i te mau semeio tei faahanahana ia Iehova. Ua parau râ teie mau enemi o te Mesia e no ǒ mai teie mana i te Diabolo ra o Satani. Ia au i ta Iesu parau, te feia i faaino i te varua moˈa o te Atua e hara ta ratou e ore e tia ia faaorehia ‘i teie nei ao e i te ao a muri atu.’—Mataio 12:22-32.

9. Eaha te faaino, e eaha ta Iesu i parau no nia i te reira?

9 Te faaino, e parau haavare ïa, tairoiro, aore ra ino. I te mea e o te Atua te Tumu o te varua moˈa, ia faainohia to ˈna varua te faaino-atoa-hia ra ïa Iehova. Ia faahiti-noa-hia tera huru parau ma te tatarahapa ore, e ore ïa e tia ia faaorehia. Te faaite nei ta Iesu mau parau no nia i tera huru hara e te faahiti ra o ˈna i te feia patoi mau i te ohiparaa a te varua moˈa o te Atua. No te mea ua ite te mau Pharisea i te ohiparaa te varua o Iehova i nia ia Iesu e ua parau râ ratou e no ǒ mai teie mana i te Diabolo, ua faaino ïa ratou i te varua ma te hara. No reira Iesu i parau ai e: “O te faaino i te [varua moˈa] ra, e ore roa ta ˈna e faaorehia, e au râ ia ˈna te pohe mure ore.”—Mareko 3:20-29MN.

10. No te aha Iesu i parau ai ia Iuda “te tamaiti o te pohe”?

10 A hiˈo atoa na ia Iuda Isakariota. Ua pee oia i te hoê haerea tia ore, ma te eiâ i te moni i roto i te afata ta ˈna i haapao. (Ioane 12:5, 6) I muri aˈe ua haere Iuda i te mau tia ati Iuda e ua faanaho e hoo ia Iesu no e 30 moni ario. Oia, ua ite Iuda i ta ˈna hapa i muri aˈe i to ˈna hooraa ia Iesu, aita roa râ o ˈna i tatarahapa i ta ˈna hara opua mau. No reira, eita Iuda e faatiahia mai. Inaha ua parau Iesu ia ˈna “te tamaiti o te pohe.”—Ioane 17:12; Mataio 26:14-16.

Tei ore i hara i te varua

11-13. Mea nafea te arii Davida i hara ˈi raua Bate-seba, e eaha te tamahanahanaraa e noaa mai i te huru raveraa a te Atua ia raua?

11 I te tahi taime, te hepohepo noa ra paha te tahi mau Kerisetiano ma te manaˈonaˈo i ta ratou mau ofatiraa tahito i te ture a te Atua noa ˈtu e ua faˈi ratou i ta ratou hara ino mau e ua tauturu hoi te mau matahiapo o te amuiraa ia ratou i te pae varua. (Iakobo 5:14) Ia ahoaho tatou iho mai tera, e maitaihia paha tatou ia hiˈopoa i te mau parau a te mau Papai no nia i te feia i faaorehia ta ratou mau hara.

12 Ua hara ino mau te arii Davida raua Bate-seba, te vahine a Uria. I to ˈna iteraa na nia mai i to ˈna tapoˈi fare i teie vahine faaipoipo haviti e horoi ra ia ˈna, ua faaue Davida e aratai ia ˈna i to ˈna aorai e ua taoto oia ia ˈna. I muri aˈe i to Davida iteraa e ua hapû oia, ua opua oia e ia taoto ta ˈna tane o Uria ia ˈna no te huna i te faaturi. Aita râ te opuaraa ino i manuïa, ua faanaho atura te arii ia pohe Uria i te tamaˈi. I muri aˈe, ua riro Bate-seba ei vahine na Davida e ua fanau maira i te hoê tamarii o tei pohe.—Samuela 2, 11:1-27.

13 Ua faaafaro Iehova i te mau mea no nia ia Davida raua Bate-seba. Ua faaore te Atua i ta Davida hara, e au ra e ma te haapao i te tahi mau mea mai to ˈna tatarahapa e te faufaa o te Basileia ta ˈna i faaau ia ˈna. (Samuela 2, 7:11-16; 12:7-14) Ua faaite maitai Bate-seba i te hoê haerea tatarahapa, ua fanaˈo hoi oia i te haamaitairaa e riro ei metua vahine no te arii Solomona e ei tupuna no Iesu Mesia. (Mataio 1:1, 6, 16) Mai te peu e ua hara tatou, e mea maitai ia haamanaˈo e e tapao Iehova i to tatou haerea tatarahapa.

14. Mea nafea te rahi o ta te Atua faaoreraa i te hapa i itehia ˈi i roto i te tupuraa o te arii Manase?

14 E ite-atoa-hia te rahi o ta Iehova faaoreraa i te hapa i roto i te tupuraa o te arii Manase no Iuda. Ua rave oia i te mea ino i te aro o Iehova. Ua faatia o Manase i te mau fata na Baala, ua haamori i “to te raˈi atoa,” e ua patu atoa i te mau fata na te mau atua hape i roto e piti aua o te hiero. Ua pûpû oia i ta ˈna mau tamaroa i te auahi, ua faaitoito i te mau peu tahutahu, e o ˈna te tumu ‘i rahi ai to Iuda e to Ierusalema ino i to te mau fenua i pohe ia Iehova i te aro o te tamarii a Iseraela.’ Aita i haapaohia te mau faaararaa a te mau peropheta a te Atua. I te pae hopea, ua afai tîtî te arii o Asura ia Manase. I to ˈna tapearaahia, ua tatarahapa o Manase e ua pure haehaa noa oia i te Atua, o tei faaore i ta ˈna hapa e tei faahoˈi ia ˈna ei arii i Ierusalema, i reira to ˈna faahaereraa i te haamoriraa mau i mua.—Paraleipomeno 2, 33:2-17.

15. Eaha tei tupu i roto i te oraraa o te aposetolo Petero o te faaite ra e e faaore “rahi” Iehova i te hara?

15 E senekele i muri aˈe, ua rave te aposetolo Petero i te hara ino i to ˈna hunaraa ia Iesu. (Mareko 14:30, 66-72) Ua faaore “rahi” râ Iehova i te hara a Petero. (Isaia 55:7) No te aha? No te mea ua tatarahapa mau Petero. (Luka 22:62) Ua ite-maitai-hia e ua faaore te Atua i ta ˈna hapa, i te mahana Penetekose ua fanaˈo taa ê Petero i te horoaraa i te hoê faaiteraa mǎtaˈu ore no nia ia Iesu. (Ohipa 2:14-36) E nehenehe mau â tatou e tiaturi e e faaore atoa te Atua i te hapa a te mau Kerisetiano tatarahapa mau i teie mahana, e ere anei? “Ahiri oe, e Iehova, e tapao na i te mau hara nei, o vai, e Iehova, te taata e mau?” ta te papai salamo ïa i himene, “tei ia oe râ te faaore i te hara.”—Salamo 130:3, 4.

Ia iti te taiâ i te hara i te varua moˈa

16. No teihea mau tupuraa e farii ai te Atua i te faaore i te hapa?

16 E tauturu te mau hiˈoraa i faahitihia aˈenei i te faaiti i to tatou taiâ i te hara i te varua moˈa. Te faaite nei te reira e e faaore Iehova i te hapa a te feia hara tatarahapa mau. Te mea faufaa roa, ia pure tatou i te Atua ma te haavare ore. Mai te peu e ua hara tatou, e nehenehe tatou e taparuparu ia faaorehia ta tatou hapa na nia i te tusia taraehara o Iesu, to Iehova aroha hamani maitai, to tatou huru tia ore i tutuuhia mai, e ta tatou taviniraa taiva ore. Ma te ite i to Iehova aroha mau, e nehenehe tatou e ani ia faaorehia ta tatou hapa, ma te tiaturi e e fariihia te reira.—Ephesia 1:7.

17. Ia aha tatou e tia ˈi mai te peu e ua hara tatou e e hinaaro tatou i te tauturu i te pae varua?

17 E nafea ïa mai te peu e ua hara tatou, eita râ e haere ia tatou ia pure no te mea ua paruparu tatou i te pae varua no ta tatou hara? Ua papai te pǐpǐ Iakobo no nia i te reira: “E tii [teie huru taata] i te mau [“matahiapo o te amuiraa,” MN] ra, e na ratou e pure ia ˈna, ma te faatahinu ia ˈna i te monoˈi i te iˈoa o te Fatu ra [o Iehova]. E e ora taua maˈi ra i te pure faaroo, e na te Fatu [o Iehova] oia e faatia i nia; e i rave na oia i te hara ra, e faaorehia ta ˈna hara.”—Iakobo 5:14, 15.

18. No te aha e ere ai te hara a te hoê taata i te hara e ore e tia ia faaorehia noa ˈtu e ua tiavaruhia o ˈna i rapae i te amuiraa?

18 E ere no te mea aita te hoê taata rave hara i tatarahapa e ua tiavaruhia oia i rapae i te amuiraa, ua rave ïa oia i te hara e ore e tia ia faaorehia. Ua papai Paulo no nia i te hoê taata rave hara faatavaihia i tiavaruhia i Korinetia e: “Atira na taua pohe i tuuhia ˈtu e te taata e rave rahi i taua taata ra. E teie nei, e faaore atu outou i ta ˈna hara, e e haamahanahana ˈtu e tia ˈi, o te horomii-noa-hia taua taata ra e te oto rahi.” (Korinetia 2, 2:6-8; Korinetia 1, 5:1-5) Ia afaro mai râ ratou i te pae varua, e titauhia ia farii te feia i hahi ê i te tauturu pae varua bibilia a te mau matahiapo Kerisetiano e ia faaite papu i te tatarahapa mau. Ia “tuu mai na [ratou] i tei au i te tatarahapa” e tia ˈi.—Luka 3:8.

19. Eaha te nehenehe e tauturu ia tatou ia vai “puai i roto i te faaroo”?

19 Eaha paha te tumu e manaˈo ai tatou e ua hara tatou i te varua moˈa? No te taiâ rahi paha aore ra te maˈimaˈi. I roto i teie huru tupuraa, e mea maitai ia pure e ia faafaaea ˈtu â. Eiaha roa tatou ia vaiiho ia Satani ia faatoaruaru ia tatou, a faaea ˈi tatou i te tavini i te Atua. I te mea e eita Iehova e mauruuru i te pohe o te taata ino, eita atoa o ˈna e au ia pohe te hoê o ta ˈna mau tavini. No reira, ia taiâ tatou i te hara i te varua, e mea tia ia taio tamau tatou i te Parau a te Atua, i te mau irava tamahanahana atoa mai te Salamo. E titauhia ia tae tamau tatou i te mau putuputuraa a te amuiraa e ia apiti i te pororaa i te Basileia. E tauturuhia ïa tatou ia “puai i roto i te faaroo” e ia ore ia taiâ i te rave paha i te hara e ore e tia ia faaorehia.—Tito 2:2MN.

20. Eaha te haaferuriraa o te tauturu paha i te hoê taata ia ite e aita oia i hara i te varua moˈa?

20 Ia ui te taata e taiâ nei i te hara i te varua moˈa: ‘Ua faaino anei au i te varua moˈa? Ua tatarahapa mau anei au i ta ˈu hara? Te tiaturi ra anei au e e faaore te Atua i te hapa? E apotata anei au o tei patoi i te maramarama pae varua?’ Peneiaˈe e taa i teie mau taata e aita ratou i faaino i te varua moˈa o te Atua, e aita atoa ratou i riro ei apotata. Ua tatarahapa ratou, e te tiaturi noa nei ratou e e faaore Iehova i ta ratou hapa. Mai te peu e e, aita ïa ratou i hara i te varua moˈa o Iehova.

21. E hiˈopoa te tumu parau i muri nei i teihea mau uiraa?

21 E mâmâ mau â tatou i te ite-papu-raa e aita tatou i hara i te varua moˈa! No nia i teie parau, te vai nei te mau uiraa e hiˈopoahia i roto i te tumu parau i muri nei. Ei hiˈoraa, e ui paha tatou: ‘Te aratai-mau-hia ra anei au e te varua moˈa o te Atua? Te ite-maitai-hia ra anei te hotu a te varua i roto i to ˈu oraraa?’

Eaha ta outou e pahono?

• Eaha te tumu e parauhia ˈi e e nehenehe e hara i te varua moˈa?

• Eaha te auraa e tatarahapa?

• O vai ma tei hara i te varua i to Iesu parahiraa mai i te fenua?

• E nafea ia tinai i te taiâ i te rave i te hoê hara e ore e tia ia faaorehia?

[Uiraa haapiiraa]

[Hohoˈa i te api 4]

Ua hara te feia i parau e ua faatupu Iesu i te mau semeio i te mana o Satani, i te varua moˈa o te Atua

[Hohoˈa i te api 6]

Noa ˈtu e ua huna oia ia Iesu, aita Petero i rave i te hara e ore e tia ia faaorehia