Eaha to roto?

Tapura tumu parau

Ua “rahi” anei ta oe “taoˈa i te Atua”?

Ua “rahi” anei ta oe “taoˈa i te Atua”?

Ua “rahi” anei ta oe “taoˈa i te Atua”?

“O te huru ïa o te taata i haaputu i te taoˈa na ˈna iho, e aita i rahi ta ˈna taoˈa i te Atua ra.”—LUKA 12:21.

1, 2. (a) No teihea mea i ineine ai te mau taata i te rave i te mau haapaeraa rahi? (b) E mea tia ia faaû te mau Kerisetiano i teihea fifi e atâtaraa?

 E ERE noa te imiraa i te taoˈa huna i te tahi hauti ta te mau tamarii e au i te hauti, o te hoê tupuraa atoa râ o te oraraa mau o te ite-noa-hia i te tau e i te fenua e rave rahi. Ei hiˈoraa, ua huti te tapaparaa i te auro o te 19raa o te senekele i Auteralia, i Afirika Apatoa, i Kanada, e i Marite i te mau taata o te mau vahi atea roa mai o tei ineine i te faarue i te fare e te feia here no te imi e ia monihia ratou i te mau fenua matau-ore-hia, fifi roa i te tahi mau taime. Oia, mea rahi te taata o tei ineine i te faaû i te mau fifi ino mau e i te rave i te mau haapaeraa rahi roa no te titau i te mau faufaa ta to ratou aau e hinaaro.

2 Noa ˈtu e aita te rahiraa o te taata i teie mahana e imi mau nei i te taoˈa huna, e mea tia iho â ia rave puai ratou i te ohipa no te imi i te moni. E nehenehe te na reiraraa i roto i teie faanahoraa o te mau mea e riro ei mea fifi, ei mea rohirohi, e ei mea teimaha. E mea ohie ia tapitapi roa no te maa, te ahu, e te fare a tâuˈa-ore-hia ˈtu ai aore ra a moehia ˈtu ai atoa te mau mea faufaa roa. (Roma 14:17) Ua horoa Iesu i te hoê faahohoˈaraa, aore ra parabole, o tei faataa ma te tano i teie hinaaro o te taata. E itehia te reira i roto i te Luka 12:16-21.

3. A faatia poto noa i ta Iesu faahohoˈaraa i papaihia i roto i te Luka 12:16-21.

3 Ua horoahia ta Iesu faahohoˈaraa i te hoê â taime a paraparau ai oia no nia i te faufaaraa ia ara i te nounou, ta tatou hoi i hiˈopoa huˈahuˈa i roto i te tumu parau i na mua ˈtu. I muri aˈe i te faaararaa no nia i te nounou, ua paraparau Iesu no nia i te hoê taata taoˈa rahi o te ore e mauruuru ra i te mau fare vairaa maa i î i te mau taoˈa i noaa aˈena ia ˈna o te vavahi râ i te reira e o te faatia i te mea rahi aˈe no te haaputu atu â i te taoˈa. A manaˈo ai oia e ua ineine oia i te faafaaea e te ora i te hoê oraraa fanaˈo, e parau te Atua ia ˈna e e pohe oia e e horoahia te taoˈa atoa ta te taata i haaputu na te tahi atu taata. I muri iho, ua faahiti Iesu i te mau parau faaotiraa: “O te huru ïa o te taata i haaputu i te taoˈa na ˈna iho, e aita i rahi ta ˈna taoˈa i te Atua ra.” (Luka 12:21) Eaha ta tatou e nehenehe e haapii i teie parabole? E nafea tatou e nehenehe ai e faaohipa i te haapiiraa i roto i to tatou iho oraraa?

Te hoê taata e fifihia ra

4. Eaha ta tatou e nehenehe e parau no nia i te huru o te taata i faataahia i roto i ta Iesu parabole?

4 E faahohoˈaraa matauhia ta Iesu i horoa. Te tapao ra tatou e ua haamata Iesu i te aamu ma te parau noa e: “E fenua maa hotu to te hoê taata taoˈa rahi.” Aita Iesu i parau e ua noaa te mau taoˈa a te taata na roto i te tahi mau ravea piˈo aore ra opanihia e te ture. Te auraa, aita oia i faataahia mai te hoê taata ino. Inaha, ia au i ta Iesu i parau, e mea tano ia manaˈo e ua rave puai te taata i faataahia i roto i te parabole i te ohipa. E nehenehe e taahia e e taata oia o tei opua e tei haapue no a muri aˈe, ma te manaˈo paha i te maitai o to ˈna utuafare. No reira, ia au i te hiˈoraa a teie nei ao, e nehenehe oia e faahohoˈahia i te hoê taata rave puai i te ohipa o tei haapao maitai i ta ˈna mau hopoia.

5. Eaha te fifi ta te taata o ta Iesu parabole e faaû?

5 Noa ˈtu eaha te tupuraa, ua parau iho â Iesu i te taata o te parabole te taata taoˈa rahi, oia hoi te tahi taata i rahi aˈena ta ˈna mau taoˈa materia. Mai ta Iesu râ i faataa ˈtu, ua fifihia te taata taoˈa rahi. Ua hotu rahi aˈe to ˈna fenua i ta ˈna i tiaturi, rahi aˈe i ta ˈna i hinaaro aore ra i tia ia ˈna ia haapao. Ua titauhia ia aha oia?

6. Eaha te mau maitiraa ta te tavini a te Atua e rave rahi e faaû iho â i teie mahana?

6 E au roa te mau tupuraa ta e rave rahi tavini a Iehova o teie mahana e faaû ra i to te taata taoˈa rahi. Te tutava ra te mau Kerisetiano mau i te riro ei rave ohipa haerea tia, itoito, e te haapao maitai. (Kolosa 3:22, 23) Te rave ra ratou i te ohipa na vetahi ê aore ra na ratou iho, te manuïa pinepine nei ratou, te faaaravihi atoa ra ia ratou i roto i ta ratou e rave ra. Ia pûpûhia te mau hopoia rahi atu â aore ra te mau ohipa apî, e mea tia ia rave ratou i te hoê faaotiraa. E mea tia anei ia farii ratou i te hopoia aore ra ia noaa rahi mai te moni? Oia atoa, te faaaravihi atoa ra e rave rahi taurearea Ite ia ratou i te haapiiraa. Ei faahopearaa, e pûpûhia paha na ratou te mau re matamua aore ra te mau parau tuite no te haapiiraa teitei i roto i te mau pu tuiroo. E mea tia anei ia pee ratou i te haerea o te rahiraa o te taata e ia farii i te mea e pûpûhia ra?

7. Mea nafea te taata o ta Iesu parabole i te faatitiaifaroraa i to ˈna fifi?

7 E hoˈi mai anaˈe i nia i ta Iesu faahohoˈaraa, ua aha te taata taoˈa rahi i te hotu-rahi-roa-raa to ˈna fenua aita hoi e vahi no te haaputu i ta ˈna i ooti? Ua opua oia e vavahi i te mau fare vairaa maa na ˈna e e faatia i te mea rahi aˈe no te haaputu i te taatoaraa o te rahiraa o te taoˈa e te maa. E au ra e ua horoa ˈtu taua opuaraa ra i te hoê huru panoonoo ore e te mauruuru a manaˈo atu ai oia ia ˈna iho: “A parau ai au i tau [nephe] e, E tau [nephe], e taoˈa rahi ta oe ua pue i te vairaa no te mau matahiti a muri nei e rave rahi; e faaea maite, e amu, e inu, e ia rearea maite.”—Luka 12:19MN.

No te aha ‘mea maamaa ˈi’?

8. Eaha te tuhaa faufaa roa ta te taata o ta Iesu parabole i haamoe?

8 Mai ta Iesu râ i faataa, ua horoa te opuaraa a te taata taoˈa rahi i te hoê huru panoonoo ore haavare noa. Noa ˈtu e e mea tano paha ia hiˈohia, ua moehia râ te hoê tuhaa faufaa roa—te hinaaro o te Atua. Ua manaˈo te taata ia ˈna anaˈe iho, e nafea o ˈna e nehenehe ai e faafaaea, e amu, e inu e e faarearea ia ˈna iho. Ua manaˈo oia e no te mea “e taoˈa rahi” ta ˈna, e fanaˈo atoa ïa oia i ‘te mau matahiti e rave rahi.’ Te vahi peapea roa râ no ˈna, aita te mau mea i tupu mai tera. Mai ta Iesu i parau i na mua ˈtu, “rahi noa iho . . . ta te taata nei taoˈa, e ere hoi tei taua taoˈa na ˈna ra to ˈna ora.” (Luka 12:15) I taua iho rui ra, te mau mea atoa ta te taata i rave, ua ore taue ïa, no te mea ua parau te Atua ia ˈna e: “E tera ra maamaa e! ei teie nei â rui e tiihia mai ai to oe [ora], na vaiihora tena na mau taoˈa i haaputuhia e oe na?”—Luka 12:20MN.

9. No te aha te taata o te parabole i parauhia ˈi e maamaa?

9 Tei ǒ nei tatou i te manaˈo faufaa roa o ta Iesu faahohoˈaraa. Ua parau te Atua i te taata e maamaa. Te faataa ra te hoê titionare (Exegetical Dictionary of the New Testament) e te mau huru o te taˈo Heleni i faaohipahia “te auraa noa [ïa] te hoê ereraa i te maramaramaraa.” Te parau ra te titionare e i roto i teie parabole, te faataahia ra te Atua mai te faaohipa ra i te hoê parau no te faaite i “te faufaa ore roa o te mau opuaraa no a muri aˈe a te taata taoˈa rahi.” Te faahiti ra te taˈo, eiaha i te hoê taata o te ere ra i te maramaramaraa, i te “hoê taata [râ] o te ore ra e farii e ua taaihia oia i te Atua.” Te haamanaˈo ra ta Iesu faataaraa o te taata taoˈa rahi i ta ˈna i parau i muri aˈe i te mau Kerisetiano o te amuiraa o Laodikea o te senekele matamua, i Asia Iti: “Te parau na oe, E taoˈa rahi ta ˈu, ua faarahi au i ta ˈu taoˈa, e aore e mea toe ia au; e aita oe i ite e, e pohe rahi to oe, e mai te mea arohahia ra, e te faufaa ore, e te matapo, e te veve.”—Apokalupo 3:17.

10. No te aha mea papu ore ai te “taoˈa rahi” no te fanaˈo i ‘te mau matahiti e rave rahi’?

10 E mea tia ia feruriruri tatou i te haapiiraa. E nehenehe anei tatou e riro mai te taata o te parabole—e rave puai roa i te ohipa ia papu e e fanaˈo tatou i te “taoˈa rahi” eita râ e rave i te titauhia ia noaa te tiairaa no ‘te matahiti e rave rahi’? (Ioane 3:16; 17:3) Te na ô ra te Bibilia e: “Aita e faufaa to te taoˈa i te mahana e tupu ai te riri ra,” e “o tei tiaturi i ta ˈna taoˈa, e hiˈa ïa.” (Maseli 11:4, 28) No reira, ua apiti Iesu teie aˈoraa hopea i te parabole: “O te huru ïa o te taata i haaputu i te taoˈa na ˈna iho, e aita i rahi ta ˈna taoˈa i te Atua ra.”—Luka 12:21.

11. No te aha mea faufaa ore ai ia haamau tatou i te tiaturiraa e te panoonoo ore i nia i te mau taoˈa materia?

11 Ia Iesu i parau “o te huru ïa,” ua haamataratara oia e e tupu atoa tei roohia i nia i te taata taoˈa rahi o te faahohoˈaraa i nia i te feia e haamau i to ratou oraraa—to ratou tiaturiraa e to ratou panoonoo ore—i nia noa i te mau taoˈa materia. Te hape, e ere ïa te ‘haaputuraa i te taoˈa na ˈna iho,’ o te oreraa râ ‘i rahi te taoˈa i te Atua.’ Ua horoa atoa te pǐpǐ Iakobo i te hoê â faaararaa ia ˈna i papai: “E teie nei, o outou o tei parau e, E haere tatou auanei, e ananahi, i roto i te oire ra o mea, a hoo ai e ia hoê aˈe matahiti i te hooraa, e noaa ˈtu te taoˈa: outou hoi o tei ore i ite i te mau mea e tupu ananahi.” Ia aha ratou e tia ˈi? “E na ô râ to outou tia, I tia i te Fatu ra [o Iehova], e ia maoro to tatou aho, e rave ïa tatou i teie, e i tera.” (Iakobo 4:13-15) Noa ˈtu e mea ona paha te hoê taata aore ra mea rahi paha ta ˈna taoˈa, e faufaa ore pauroa aita anaˈe i rahi ta ˈna taoˈa i te Atua. Eaha ïa te auraa ia rahi te taoˈa i te Atua?

Ia rahi te taoˈa i te Atua

12. I te aharaa e taoˈahia ˈi tatou i te Atua?

12 I roto i ta Iesu faahitiraa, mea taa ê roa te rahiraa te taoˈa i te Atua i te haapueraa i te mau taoˈa materia no ˈna iho, aore ra te onaraa no ˈna iho i te pae materia. No reira, ua parau Iesu e ta tatou tapitapiraa matamua i roto i te oraraa, e ere ïa te haapueraa i te mau taoˈa materia aore ra te oaoaraa i te vai ra paha ia tatou. E mea tia râ ia faaohipa tatou i ta tatou mau faufaa ma te ravea e maitai ai, aore ra e paari ai, to tatou taairaa e o Iehova. I te na reiraraa, e taoˈahia tatou i te Atua. No te aha? No te mea e iriti te reira i te opani no te maitai e rave rahi no ǒ mai ia ˈna ra. Te faaite maira te Bibilia e: “Na Iehova te maitai i taoˈahia ˈi te taoˈa; e ore hoi e apiti-atoa-hia mai te ino i te reira.”—Maseli 10:22.

13. E nafea ‘e taoˈahia ˈi’ i te maitai a Iehova?

13 Ia haamaitai Iehova i to ˈna nunaa, e horoa noa oia na ratou i te mea maitai roa ˈˈe. (Iakobo 1:17) Ei hiˈoraa, ia Iehova i horoa na te mau Iseraela i te vahi e parahi ai ratou, o ‘te hoê ïa fenua tahe papu noa te û e te meli.’ Noa ˈtu e ua faataa-atoa-hia te fenua Aiphiti mai tera, mea taa ê te fenua ta Iehova i horoa na te mau Iseraela i roto i te hoê aˈe tuhaa faufaa roa. “E fenua i haapaohia mai e to Atua ra e Iehova,” ta Mose ïa i parau atu i te mau Iseraela. Te auraa, e ruperupe ratou no te mea e haapao Iehova ia ratou. A tapea noa ˈi te mau Iseraela i to ratou haapao maitai ia Iehova, ua haamaitai-rahi-hia ratou e ana e ua fanaˈo ratou i te hoê oraraa maitai roa ˈˈe i to te taatoaraa o te mau nunaa tapiri mai. Oia, na te maitai a Iehova ‘i taoˈahia ˈi’!—Numera 16:13; Deuteronomi 4:5-8; 11:8-15.

14. Eaha ta te feia i rahi te taoˈa i te Atua e fanaˈo ra?

14 Ua huri-atoa-hia te mau parau ra ‘e rahi te taoˈa i te Atua,’ ei “e rahi te taoˈa i te mata o te Atua” (Today’s English Version) aore ra “e rahi te taoˈa i te aro o te Atua.” (The New Testament in Modern English, a J. Phillips) E pinepine te feia i taoˈahia i te pae materia i te tapitapi e nafea ratou e hiˈohia ˈi paha i te aro o vetahi ê. E ite-pinepine-hia te reira i roto i to ratou huru oraraa. Te hinaaro ra ratou e haamaere i te taata e te mea ta te Bibilia e parau ra “te ahaaha o te oraraa nei.” (Ioane 1, 2:16) Area te feia i rahi te taoˈa i te Atua râ, te fanaˈo rahi roa ra ïa ratou i te farii maitai a te Atua e to ˈna maitai rahi e te hoê taairaa mahanahana e o ˈna. Papu maitai e horoa teie tupuraa faufaa roa i te huru maitai e te panoonoo ore, hau atu i ta te mau taoˈa materia e nehenehe e pûpû. (Isaia 40:11) Teie ïa te uiraa e toe ra, Ia aha tatou ia rahi te taoˈa i te aro o te Atua e tia ˈi?

Ia rahi te taoˈa i te aro o te Atua

15. E mea tia ia aha tatou ia rahi te taoˈa i te Atua?

15 I roto i ta Iesu faahohoˈaraa, ua faanaho e ua rave puai te taata i te ohipa no te faahoona noa ia ˈna iho, e ua parauhia oia e maamaa. No reira, ia rahi te taoˈa i te Atua, e mea tia ïa ia tutava tatou i te rave puai i te ohipa e i te apiti hope i te mau ohipa faufaa e te hoona mau i te aro o te Atua. I roto i te reira, te vai ra ta Iesu i faaue: “E teie nei, e haere outou e faariro i te mau fenua atoa ei pǐpǐ.” (Mataio 28:19) E nehenehe e faaauhia te faaohiparaa i to tatou taime, to tatou puai, e to tatou aravihi, eiaha no te haamaitai i to tatou tupuraa i roto i te oraraa, no te poro râ i te Basileia e no te faariro i te taata ei pǐpǐ, i te faaohiparaa moni. Ua hoona rahi mau â te feia i na reira i te pae varua, mai tei faaitehia e te mau tupuraa i muri nei.—Maseli 19:17.

16, 17. Eaha te mau tupuraa ta oe e nehenehe e faatia no te faaite i te huru oraraa e taoˈahia ˈi te hoê taata i te aro o te Atua?

16 A rave na i te tupuraa o te hoê tane Kerisetiano i te hoê fenua Asia. E ohipa aufau-maitai-hia ta ˈna ei taata tataî roro uira. Teie râ, ua rave ta ˈna ohipa fatata roa i te taatoaraa o to ˈna taime e ua vevehia oia i te pae varua. I te pae hopea, aita oia i tamata i te tutava i roto i ta ˈna ohipa, ua faarue râ oia e ua haamata i te hoê ohipa e hamani i te ice cream e e hoo atu na roto i te aroâ ia taime atu â to ˈna no te haapao i to ˈna mau hinaaro pae varua e ta ˈna mau hopoia. Ua faaooo te mau hoa rave ohipa tahito ia ˈna, eaha râ te faahopearaa? “I teie nei, ua maitai mai aˈe au i te pae faanavairaa faufaa i to to ˈu raveraa i te ohipa e te mau roro uira,” ta ˈna ïa i parau. “Mea oaoa aˈe au no te mea aita vau e ahoaho ra e e haapeapea ra i ta ˈu ohipa i na mua ˈˈe. E te mea faufaa roa ˈˈe, mea piri atu â vau ia Iehova i teie nei.” Ua tauturu te tauiraa i teie Kerisetiano ia rave i te taviniraa taime taatoa, e te tavini nei oia i teie nei i te amaa a te mau Ite no Iehova i to ˈna fenua. Oia mau, na te maitai a Iehova ‘e taoˈahia ˈi.’

17 Te tahi atu hiˈoraa, o te hoê ïa vahine i paari i roto i te hoê utuafare o tei haafaufaa rahi roa i te haapiiraa. Ua haere oia i te mau fare haapiiraa tuatoru i Farani, i Mehiko, e i Helevetia e ua tiaturihia oia no te hoê toroa faahiahia. “Ua manuïa vau; ua faaturahia vau e ua horoahia mai te mau ravea taa ê,” ta ˈna ïa i parau, “i roto râ ia ˈu, aita hoê noa ˈˈe mea, e mauruuru ore hohonu râ te vai ra.” I muri iho, ua haapii oia no nia ia Iehova. Ua na ô oia e: “A haere ai au i mua i te pae varua, ua tauturu to ˈu hinaaro e faaoaoa ia Iehova e e faahoˈi rii i ta ˈna i horoa mai na ˈu, ia ˈu ia ite maitai i te eˈa e rave—e tavini ia ˈna ma te taime taatoa.” Ua faaea oia i ta ˈna ohipa e aita i maoro ua bapetizohia oia. I te roaraa e 20 matahiti i te maoro, ua tavini oia ma te oaoa i roto i te taviniraa taime taatoa. “Te manaˈo ra vetahi e ua haamâuˈa vau i to ˈu mau aravihi,” ta ˈna ïa e faatia ra, “te farii ra râ ratou e mea oaoa vau, e te faahiahia ra ratou i te mau faaueraa tumu ta ˈu e faaohipa ra i roto i to ˈu oraraa. I te mau mahana atoa, e pure au ia Iehova ia tauturu ia ˈu ia vai haehaa no te fanaˈo i ta ˈna farii maitai.”

18. Mai ia Paulo, e nafea e nehenehe ai e rahi ta tatou taoˈa i te Atua?

18 E toroa faahiahia to Saulo, o tei riro mai ei aposetolo Paulo, i mua ia ˈna. Ua papai râ oia i muri aˈe: “E mea faufaa ore atoa te mau mea atoa nei ia ˈu, i te maitai rahi ra i te ite i te Mesia i tau Fatu ra ia Iesu.” (Philipi 3:7, 8) No Paulo, e maitai rahi to te mau taoˈa i noaa ia ˈna na roto i te Mesia i te mau mea atoa ta te ao e nehenehe e pûpû. Oia atoa, na roto i te haapaeraa i te mau nounou tiaraa teitei miimii e te tapiraa i te hoê oraraa paieti, e nehenehe atoa tatou e fanaˈo i te hoê oraraa e rahi ai te taoˈa i te aro o te Atua. Te haapapu maira te Parau a te Atua: “Te utua o te faahaehaa e te mǎtaˈu ia Iehova, o te taoˈa rahi ïa, o te tura ïa, o te ora ïa.”—Maseli 22:4.

E nehenehe anei oe e faataa?

• Eaha te fifi o te taata o ta Iesu faahohoˈaraa?

• No te aha te taata o te parabole i parauhia ˈi e maamaa?

• Eaha te auraa ia rahi te taoˈa i te Atua?

• E nafea e nehenehe ai e rahi ta tatou taoˈa i te Atua?

[Uiraa haapiiraa]

[Hohoˈa i te api 27]

No te aha te taata taoˈa rahi i parauhia ˈi e maamaa?

[Hohoˈa i te api 28]

E nafea te mau ravea no te manuïaraa e riro ai ei tamataraa mau?

[Hohoˈa i te mau api 30, 31]

“Na Iehova te maitai i taoˈahia ˈi te taoˈa”