Номчукчуларның айтырыглары
«Чаа делегей» очулгазында Левит 19:16-да «Чоок кижиңниң амы-тынынче халдава» дээн сөстерниң утказы кандыгыл база ол биске чүзү-биле ажыктыгыл?
Иегова израильчилерден ыдыктыг болурун негеп турган. Ынчангаш Ол: «Улус аразынга нүгүл-хоп дажыглава. Чоок кижиңниң амы-тынынче халдава. Мен — Иегова-дыр мен» — деп айтыышкын берген (Лев. 19:2, 16, Чаа делегей).
«Чоок кижиңниң амы-тынынче халдава» дээн сөстерни «хан кырынга турба» деп дорт очулдуруп болур. Ол еврей идиоманың утказын билип алыры ындыг кончуг белен эвес.
Чамдык эртемденнер ол сөстерниң утказы ол-ла эгениң мурнунда 15 дугаар шүлүкте: «Улусту чөптүг эвес шиитпе. Ядыы-ла кижи-дир дээш, аңаа чымчак болба, күш-шыдалдыг-ла кижи-дир дээш, ооң күзелин хандырарын бодава. Өске кижини шынның туружундан шиидип чор» дээн сөстер-биле харылзаалыг деп турар (Лев. 19:15). Оларның саналы-биле алырга, «Чоок кижиңниң амы-тынынче халдава» дээн айтыышкын мындыг уткалыг: Бурганның бараалгакчылары судка, ажыл-агый чорударда база өг-бүле иштинге бодунуң ажыын бодааш, шынны хажытпас ужурлуг. Ийе, ынчаар алдынып болбас. Ынчалза-даа Левит 19:16-ның оон-даа билдингир тайылбыры бар.
Ол шүлүктүң эгезинде: «Улус аразынга нүгүл-хоп дажыглава» дээн сөстерже кичээнгейни салып көрээлиңер. Нүгүл дээрге хоп чугаадан артык аар бачыт-тыр. Чогум хоп-меге база кижиниң чуртталгазын үреп болур (У. ч. 10:19; Эккл. 10:12—14; 1 Тим. 5:13—15; Иак. 3:6). Нүгүлчү кижи өске кижиниң ат-сураан кара сагыштыы-биле баксырадырын күзээр. Безин ону өлүмге шиидип калзын дээш, ол судка меге херечилеп, шын эвес өчүк берип болур. Ындыг байдалга Навуфей таварышкан: бак сагыштыг улус ону актыг черге буруудаткан соонда, ону өлүмге шииткен (1 Хаан. 21:8—13). Ынчап кээрге, нүгүлчү кижи чанында кижиниң амы-тынынче халдап турар деп болур.
Оон ыңай нүгүлчү кижи нүгүлдээн улузун көрбес боор. 1 Иоанн 3:15-те: «Бодунуң ха-дуңмазын көөр хөңнү чок кижи бүрүзү — өлүрүкчү-дүр, а кандыг-даа өлүрүкчү мөңге амыдыралдыг болбас дээрзин билир-ле болгай силер» — дээн. Ынчангаш Левит 19:16-ның соонда шүлүкте: «Чүрээңге ха-дуңмаңга көөр хөөн чок чорук шыгжава» дээни кайгамчык эвес (Лев. 19:17).
«Чоок кижиңерниң амы-тынынче халдаваңар» дээн сөстер Бурганның бараалгакчыларынга база хамааржыр. Чанывыста улус дугайында багай бодавас ужурлуг бис. Оон артык, оларның дугайында нүгүл-хоп таратпас бис. Нүгүлчү кандыг-бир кижиге адааргааш азы аңаа таарзынмайн турарындан ону нүгүлдээр. Ажыы-биле чугаалаарга, нүгүлчү ол кижиге хөңнү чок. А ол дээрге кижиниң амы-тынынче халдап турары-биле дөмей боор. Христианнар ынчаар кажан-даа алдынмас (Мф. 12:36, 37).