1, 2. Иегованың чоок өңнүктери болур дизе, чүнү канчаар болза эки? (Ырлар 24:14).

 ЁЗУЛУГ өңнүктер кандыг шынарларны илередир деп бодаар силер? Олар бот-боттарынга ынак, бот-бодун деткижип чоруур база бот-бодундан кортпас. Ынчалза-даа бо статьяның кол шүлүүнде чугаалааны дег, Иегованың чоок өңнүктери болуксаар улус оон коргар боор ужурлуг. (Номчуптуңар: Ырлар 24:14.)

² Иеговага чеже-даа чыл ишти бараалгап турар болзувусса, ону ханы хүндүлеп өөренир ужурлуг бис. Бургандан коргары дээрге чүү дээни ол? Ындыг коргуушкунну канчаар сайзырадып болур? Хаанның дүжүмеди Авдийниң, дээди бараалгакчы Иодайның болгаш Иоас хаанның чижектеринден чүнү өөренип ап болур бис?

3. Чүден коргуп болур бис база ол коргуш чүге ажыктыг бооп болур?

³ Айыылга таваржы бээривиске, биске коргунчуг апаар. Ындыг коргуш ажыктыг, чүге дээрге ол бисти мерген угаанныг алдынарынче оттуруп болур. Чижээ, кемдээшкин алырындан корткаш, хая кыдыынга кылаштавас болгай бис. Оон ыңай чоок эживис-биле найыралды чидиреринден корткаш, ону хомудадыптар сөстерни чугаалап, багай чүвени кылбас болгай бис.

4. Эрлик бисти Иеговадан канчаар коргар кылдыр күзеп турар?

⁴ Кижилер Иеговадан чаза коргуп-сүртээр кылдыр, Эрлик күзеп турар. Иегова өжээргек, каржы Бурган, ооң сеткилинге кым-даа кирип шыдавас деп, Элифазтың чугаалаан бодалын Эрлик кижилерге сыгап турар (Иов 4:18, 19). Бис Иеговадан коргуп-сүртээш, аңаа бараалгавайн баар кылдыр, Эрлик күзеп турар. Ол дузакче кирбес дээш, шын коргушту сайзырадыр болзувусса эки.

5. Бургандан коргары дээрге чүү дээни ол?

 ⁵ Бурганның мурнунга шын коргуштуг кижи аңаа ынак база ооң-биле хамаарылгазын баксыратпас дээш, бар шаа-биле кызып чоруур. Иисус шак ындыг коргуштуг турган. Библияда ол Бурганны хүндүлеп турган дээн (Евр. 5:7). Ол дээрге хилинчектиг коргуп-сүртээшкин эвес-тир (Иса. 11:2, 3). Иисус Иеговага аажок ынак чораан база аңаа бүрүнү-биле дыңнангыр турган (Ин. 14:21, 31). Бис, Иисус дег, Иегованы ханы хүндүлеп турар бис, чүге дээрге ол ынакшылдыг, мерген угаанныг, чөптүг болгаш күштүг Бурган-дыр. Иегова биске дыка ынак, ооң чагыгларынга хамаарылгавыс аңаа кайы-хамаанчок эвес деп билир бис. Бис Иегованы чок болза хомудадып, чок болза өөртүп болур бис (Ыд. ыр. 77:41; У. ч. 27:11).

6. Бургандан коргушту сайзырадырынга биске чүү дузалаар? (Ырлар 33:12).

⁶ Кижи Иеговадан коргуштуг кылдыр төрүттүнүп келбес, ону сайзырадыр херек. (Номчуптуңар: Ырлар 33:12.) Канчаар? Чижээ, Бурганның чаяалгаларын шинчилеп тургаш, ооң мерген угаанын, күчү-күжүн болгаш биске ханы ынакшылын эскерип болур бис. Чаяалгаларны хөй хайгаараан тудум, Бурганга ынакшылывыс болгаш хүндүткеливис дам өзер (Рим. 1:20). Э́йдриен деп угбавыс мынча дээн: «Мен Иегованың чаяалгаларын кайгап ханмас чордум. Ол дыка мерген угаанныг! Ынчангаш меңээ чүү эң-не дээре болурун Иегова билир деп бичии-даа чигзинмес мен». Эйдриен мындыг түңнелге келген: «Иегова меңээ амы-тынны берген болганда, ооң-биле найыралды баксырадыр чүүлдерни чүү дээш кылыр кижи мен?» Бо неделяда Бурганның кандыг-бир чаяалгазының дугайында боданыр үени чүге үндүрүп болбас деп? Ол чүүл Иегованы улам хүндүлеп, оон-даа күштүг ынакшылды сайзырадырынга силерге дузалаар (Ыд. ыр. 110:2, 3).

7. Бургандан коргушту сайзырадырынга мөргүл канчаар дузалаар?

⁷ Оон ыңай Бургандан коргушту сайзырадырынга мөргүл дузалаар. Иеговага хөй мөргээн тудум, ол бистиң чанывыста турар дег улам шынзыгар бис. Шенелдени ажып эртер күштү дилээн санывыста-ла, ооң кызыгаар чок күчү-күжүнүң дугайында сактып кээр бис. Оглунуң өргүлү дээш четтиргенивисти илередип тургаш, Бурганның биске кайы хире ынаан сактып кээр бис. А кандыг-бир бергени шиитпирлежип бээрин Иеговадан чаннып дилеп тургаш, ооң кызыгаар чок мерген угаанынга база катап шынзыгып турар бис. Мөргүл Иеговага оон-даа ханы хүндүткелди сайзырадырынга база Бурган-биле найыралды үрептер хире чүүлдерден шиитпирлиг ойталаарынга дузалап турар.

8. Бургандан коргушту чидирбезинге биске чүү дузалаар?

⁸ Библияны шинчилээри Бургандан коргуштуг артарынга дузалаар. Бис эки-даа, багай-даа чижектерниң дугайында ханы боданып болур бис. Баштай Иегованың ийи шынчы бараалгакчызының: Ахав хаанның ордузунуң башкарыкчызы Авдийниң болгаш дээди бараалгакчы Иодайның дугайында чугаалажып көөр бис. А ооң соонда Иеговага шынчы чораан, ынчалза-даа ону каапкан Иоас деп иудей хаанның чижээн сайгарып көөр бис.

9. Бурганның мурнунга коргуш Авдийге канчаар дузалаан? (3 Хааннар 18:3, 12).

⁹ Библияда Авдийниң b дугайында мынча деп чугаалаан: «Авдий Дээрги-Чаяакчыны  ханы хүндүлээр» чораан. (Номчуптуңар: 3 Хааннар 18:3, 12.) Бургандан коргуш Авдийге шынчы болгаш бүзүрелдиг болурунга дузалаан, ынчангаш хаан ону ордузунуң башкарыкчызы кылдыр томуйлап каан. Оон ыңай Бургандан коргуш Авдийге эрес-дидим болурунга дузалаан. (Деңнеңер: Неемия 7:2.) Ол шынар аңаа эргежок чугула турган, чүге дизе ол, «Дээрги-Чаяакчының мурнунга бачытты ооң мурнундагы бүгү хааннардан-даа арттыр үүлгеткен», Ахав хаанның үезинде чурттап чораан (3 Хаан. 16:30). Оон артык, Ахавтың кадайы, Иезавел, Ваалга чүдүп турган. Ол Иегованы дириг кара көөр хөңнү чок турган болгаш, соңгу күрүнеге алыс шын чүдүлгени узуткаар дээш кыскан. Ол каржы кадын Бурганның дыка хөй медээчилерин безин өлүрүп каапкан (3 Хаан. 18:4). Шынап-ла, Авдий Иеговага дүшкүүрлүг үеде бараалгап чораан.

10. Авдий эрес-дидим чорукту канчаар көргүскенил?

¹⁰ Авдий кайгамчык эрес-дидим чорукту канчаар көргүскен? Иезавел Бурганның медээчилерин өлүрүп турда, ол «чүс медээчини ийи куйга — бирээзинге-ле бежен кижини — чажырып алгаш, оларны аъш-чем, суг-биле хандырып» турган (3 Хаан. 18:13, 14). Ол чүүл билдине бээр турган болза, Авдийни шаажылап өлүрер турган. Кым-даа болза, өлүксевес болгай, Авдий база өлүксевейн турган. Ынчалза-даа Авдий Иеговага болгаш аңаа бараалгап турар улуска бодунуң амы-тынындан артык ынак турган.

11. Амгы үеде Иегованың бараалгакчылары Авдий ышкаш, канчаар алдынып турар? (Ол ышкаш чурукту көрүңер.)

¹¹ Амгы үеде Иегованың чамдык бараалгакчылары ажыл-чорудулгавысты хоруп каан чурттарда чурттап турар. Олар эрге-чагыргаларга хүндүткелдиг хамаарылгалыг. Ынчалза-даа Авдийни өттүнүп, ол эргим акы-угбалар Иеговага долузу-биле бердинген артып турар (Мф. 22:21). Олар Бурганның мурнунда коргуштуг бооп, кижилерге эвес, а аңаа чагыртып турар (Аж.-ч. 5:29). Олар оваарымчалыг чорукту утпайн, өөрүшкүлүг медээни суртаалдаарын уламчылап, кады чыглып турар (Мф. 10:16, 28). Оон ыңай акы-угбалар дептерлерлиг боор кылдыр олар сагыш човап турар. Ооң мурнунда ажыл-чорудулгавысты хоруп каан турган  Африканың чурттунда чурттап турар Анри́ниң чижээн көрээлиңер. Хоругдал үезинде Анри акы-угбаларга дептерлерни сөөртүрүн чөпшээрешкен. Ол мынча деп бижээн: «Чогум пөрүк кижи мен. Ынчалза-даа Иеговага ханы хүндүткел меңээ эрес-дидим болурунга дузалаан деп бүзүреп турар мен». А силер, Анри ышкаш, эрес-дидим бооп шыдаар силер бе? Ийе, Бурганның мурнунга шын көрүштүг болур болзуңарза, шыдаар силер.

12. Дээди бараалгакчы Иодай биле ооң кадайы Иеговага ханы бердингенин канчаар көргүскенил?

¹² Дээди бараалгакчы Иодай Иеговадан коргуп турган болгаш, боду-даа аңаа бердинген бооп, өскелерни-даа аңаа чүдүүрүнче кыйгырып турган. Кажан Иезавелдиң уруу Гофолия Иудеяда хаан дүжүлгени эжелеп аарга, ол чүүл ылаңгыя көскү апарган. Улус Гофолиядан аажок коргуп турган. Ол каржы-дошкун, эрге-чагыргага ынак херээжен хаанның бүгү тажыларын, безин бодунуң-на уйнуктарын узуткап турган! (2 Чыл. 22:10, 11). Аас-кежик бооп, Иодайның кадайы Иосавет ол оолдарның бирээзин Иоасты камгалап алган. Олар ашаа-биле оолду чажырып, ооң дугайында сагыш човап турган. Шак ынчаар Иодай биле Иосавет Давидтиң хаан ук-салгалын кадагалаарынга дузалаан. Иодай Иеговага бердинген чораан болгаш, Гофолиядан коргуп-сүртевейн турган (У. ч. 29:25).

13. Иоас 7 харлыг турда, Иодай Иеговага бердингенин канчаар көргүскенил?

¹³ Иоас 7 харлыг турда, Иодай база катап Иеговага бердингенин бадыткаан. Ол Иоасты хаан кылыр деп бодап алган. Ооң бодалы чедиишкинниг күүсеттинген болза, Иоас хоойлу ёзугаар Давидтиң салгакчызы бооп, дүжүлгеге олуруптар турган. А бир эвес ооң бодалы бүтпейн баар турган болза, Иодай амы-тынын чидирип ап болур турган. Ооң бодалы чедиишкинниг күүсеттинген. Хаанның чүс шериг баштыңчыларының, таңныылдарның болгаш левиттерниң деткимчези-биле Иодай Иоасты дүжүлгеге олурткаш, Гофолияны шаажылап өлүрерин дужааган (2 Чыл. 23:1—5, 11, 12, 15; 24:1). «А Иодай Дээрги-Чаяакчы биле хаанның, чоннуң аразынга, ол чон Дээрги-Чаяакчыга хамааржыр чон боор дугайында, керээ чарган» (4 Хаан. 11:17). Оон ыңай Иодай Иегованың «өргээзиниң хаалгаларынга, кандыг-бир-ле чылдагаан-биле арыг эвес апарган кижи ынаар кирип шыдавас кылдыр, хаалгачылар тургузуп каан» (2 Чыл. 23:19).

14. Иодайга кандыг хүндүткелди көргүскенил?

¹⁴ Ооң мурнунда Иегова мынча дээн: «Мени алдаржыдып чоруур улусту алдаржыдар мен» (1 Хаан. 2:30). Ол сөзүнге ээ болуп, Иодайны шаңнаан. Ол дээрги бараалгакчының эки херектериниң дугайында Библияда, биске өөредиг болзун дээш, бижээн (Рим. 15:4). А кажан Иодай чок апаарга, аңаа тускай алдар-хүндүнү көргүскен. Бурганның Сөзүнде мынча дээн: «[Иодайны] Давидтиң Хоорайынга хааннар-биле кады ажаап каан, чүге дээрге ол Израильге Бурган дээш база Ооң өргээзи дээш эки чүүлдү кылып турган» (2 Чыл. 24:15, 16).

15. Иодайның дугайында төөгүден чүнү өөренип алыр бис? (Ол ышкаш чурукту көрүңер.)

¹⁵ Иодайның дугайында төөгү биске шуптувуска Иегованың мурнунга коргушту сайзырадырынга дузалап болур. Удуртукчулар Иодайның чижээн эдерип, чыыштың дугайында кызымаккай сагыш човап, Иегованың хойларын камгалап болур (Аж.-ч. 20:28). Иодайның чижээ улуг назылыг акы-угбаларны деткип болур. Олар Иегованы  ханы хүндүлеп, аңаа бердинген артып турар болза, ол оларны үнелеп, күзел-соруун күүседиринге ажыглаар. Аныяк улус Иегованың Иодайга хамаарылгазындан база хөйнү өөренип ап болур. Олар Бурганны өттүнүп, ылаңгыя Иеговага хөй чылдар дургузунда бараалгап чоруур, улгады берген шынчы акы-угбаларга ханы хүндүткелди илередип болур (У. ч. 16:31). Оон ыңай бис шуптувус Иодайны деткип турган шериг баштыңчыларындан болгаш левиттерден үлегерни ап болур бис. Удуртулга ап турар акыларга дыңнангыр бооп, оларны сеткиливистен деткиилиңер (Евр. 13:17).

16. Иоас хаан кошкак чораан деп чүден көскү?

¹⁶ Иодай Иоас хаанны чагып сургап турда, ол шын алдынып турган (4 Хаан. 12:2). Аныяк хаан дээди бараалгакчының эки салдарынга алзып, Иегованы өөртүксеп чораан. Ынчалза-даа Иодай чок апаарга, Иоас Иегованы каапкан нояннарны дыңнап эгелээн. Ол чүү чүвеге чедирген? Ол боду-даа, ооң албатылары-даа «адагаштарга, дүрзү-бурганнарга бараан болуп эгелээн» (2 Чыл. 24:4, 17, 18). Ол чүүл Бурганны хомудадыпкан. Ынчангаш «Иегова оларны Бодунче ээлдирер дээш медээчилерин чорудуп турган... ынчалза-даа олар тооп дыңнавас болган». Олар безин Иодайның оглун Захарияны c дыңнавайн турган. А ол болза, Иегованың медээчизи болгаш өргээ бараалгакчызы чораанындан аңгыда, Иоас-биле  кады төрээннер оолдары турган. Иоас хаан Захарияны өлүрерин дужаагаш, аңаа ол хире улуг ачы-буянын көргүскен өг-бүлеге каржы-бак-биле харыылаан (2 Чыл. 22:11; 24:19—22).

17. Иоастың бак аттыг төнчүзү кандыг болган?

¹⁷ Иоас Иеговадан кортпаан боорга, төнчүзү багай болган. Чүге дээрге Иегова: «Мээң ат-алдарымны базар улус куду көрдүртүр!» — деп чугаалаан болгай (1 Хаан. 2:30). Соонда эвээш санныг сирий аг-шериг Иоастың «дыка хөй санныг иудей аг-шеригни» кыра шаап каапкаш, «аар балыглаттырган Иоасты чыттырзын арттырып каан». Сирийжилер чоруптарга, Иоастың чалчалары аңаа удур сүлчээ кылгаш, Захарияның ханын төккени дээш, ону өлүрүп каан. Ол каржы хаан безин «хааннар чевээнге» орнукшударынга төлеп чок болган (2 Чыл. 24:23—25).

18. Иоас ышкаш болбазынга биске чүү дузалаар? (Иеремия 17:7, 8).

¹⁸ Иоастың чижээнден чүнү өөренип ап болур бис? Ол ханы эвес дазылдарлыг, чөлеңгииш чокка туруп шыдавас ыяшка дөмей турган. Кажан ооң чөлеңгиижи, Иодай, чок апаарга база ойталакчыларның талазындан «хат-шуурган» хадый бээрге, Иоас кээп ушкан. Бургандан коргуш акы-угбаларның болгаш чоок улузувустуң эки салдарындан хамаарышпас ужурлуг деп, бо чижек көргүзүп турар. Бүзүреливис быжыг артсын дизе, Бурганга бердинген чоруувусту болгаш ооң мурнунга коргушту хууда боттарывыс быжыглаар ужурлуг бис. А ону кылыр дизе, Библияны доктаамал өөренип, ооң дугайында ханы боданып, мөргүүр болзувусса эки (номчуптуңар: Иеремия 17:7, 8; Кол. 2:6, 7).

19. Иегова бистен чүнү негеп турарыл?

¹⁹ Иегова бистен хөлүн эрттир хөйнү негевейн турар. Ооң негелделерин Экклесиаст 12:13-те бижээн: «Бургандан коргуп, Ооң айтыышкыннарын сагып чор, чүге дээрге кижиге херек-ле чүве ол». Бургандан коргуп чоруур болзувусса, келир үеде шенелделерни ажып эртип, Авдий биле Иодай дег, аңаа шынчы артып каап болур бис. Иегова-биле найыралывысты кым-даа, чүү-даа үреп шыдавас.