1, 2. Бот-боттарывыска бердинген ынакшылды илередир кандыг чылдагааннар бар?

 БОТ-БОТТАРЫВЫСКА бердинген ынакшылды илередир чылдагааннар хөй. Чижээ, Угаадыглыг чугаалар номунда мынча дээн: «Шынчы чорууң биле энерелиңни кагба... ынчан Бурган болгаш улус сенче ээ-көрнүр база эки кижи деп санаар»; «Энерелдиг кижи бодунга ажык-дуза чедирер»; «Чөптүг шынныг чорук болгаш энерелче чүткээн кижи узун назынны, чөп-шынны, алдар-хүндүнү тып чеде бээр» (У. ч. 3:3, 4; 11:17; 21:21) *.

² Бо шүлүктерде бот-боттарывыска бердинген ынакшылды илередир үш чылдагаанны бижээн. Бирээде, Иегова бердинген ынакшылды илередип турар улусту үнелеп турар. Ийиде, ону илередир болзувусса, амгы үеде безин биске ажыктыг боор. Чижээ, бүзүрелдиг өңнүктер болурунга дузалаар. Үште, ол бердинген ынакшылды көргүзүп тургаш, түңнелинде мөңге амыдыралды шаңнал кылдыр алыр бис. Шынап-ла, Иегованың: «Бот-боттарыңарга энерелдиг, кээргээчел сеткилдиг болуңар» дээн сөстерин кичээнгейге алыр чылдагааннарывыс бар (Зах. 7:9).

3. Бо статьяга кандыг айтырыгларны сайгарар бис?

³ Бо статьяга дөрт айтырыгга харыылаар бис: кымга бердинген  ынакшылды илередир ужурлуг бис? Руф номундан бердинген ынакшылдың дугайында чүнү өөренип алыр бис? Бердинген ынакшылды херек кырынга канчаар көргүзер база ону илередип чоруур улусту кандыг шаңнал манап турар?

4. Иегова бердинген ынакшылын кымга көргүзүп турар база бис ону канчаар илередип болур бис? (Марк 10:29, 30).

⁴ Эрткен статьяга Иегова Аңаа ынак база бараалгап чоруур улуска бердинген ынакшылын илередип турар деп көрген бис (Дан. 9:4). Ынакшылдыг өг-бүлеге өскен төл ачазынга дөмей болуксаар. Бис база дээрде Адавыска дөмей болуксап турар бис (Эф. 5:1). Ынчангаш чыышта акы-угбаларывыска сеткиливистен хандыкшып, оларга бердинген ынакшылды илередирин күзээр бис. (Номчуптуңар: Марк 10:29, 30.)

5, 6. Хөй улус бердинген чоруктуң утказын канчаар билип турар?

⁵ Бердинген ынакшылды илередип өөренип алыр дизе, ооң утказын эки билип алыр болза эки. Хөй улустуң билип турары бердинген чорук биле бердинген ынакшылдың аразында кандыг ылгал бар? Ону бир чижекке көрээлиңер.

 ⁶ Бир кижи хөй чылдар дургузунда чаңгыс ол-ла компанияда ажылдап турар дижик. Ону бердинген ажылдакчы деп болур, ынчалза-даа ону компаниязынга ынак, даргаларын хүндүлээр деп шыдавас бис. Ол безин даргаларының кайызын-даа көрбээн чадавас. Азы ол даргаларының шиитпирлери-биле чамдыкта чөпшээрешпес. Ол ында чүгле шалыңы эки боорга, ажылдап турар. Аңаа ол пенсия үнгүжеге чедир азы эки ажыл тывылбаан шаанда ажылдап чоруп турар.

7, 8. а) Бердинген ынакшылды илередиринче чүү оттуруп турар? б) Руф номундан чамдык үзүндүлерни шинчилеп көөрү биске чүзү-биле ажыктыг?

⁷  Кырында абзацта бердинген ажылдакчы биле бердинген ынакшылды илередип турар кижиниң аразында кандыг ылгал бар? Оларның хөөнү ийи аңгы. Чижээ, бурунгу үеде Бурганның бараалгакчыларын бердинген ынакшылды илередиринче чүү оттуруп турган? Олар ону албан илередир ужурлуг бис дээш эвес, а сеткилиниң ханызындан илередип турган. Давидти чижек кылдыр көөр болза, ол Ионафан-биле найыралын дыка үнелээр турган база аңаа бердинген ынакшылын көргүзүп чораан. Ионафанның ачазы Саул Давидти өлүрер дээш истеп сүрүп турган-даа болза, ол дөмей-ле Ионафанга ынак чораан. Давид чылдар эрткенде безин, Ионафан чок апарган соонда, ооң оглу Мемфивосфейге шак-ла ындыг бердинген ынакшылды көргүзүп чораан (1 Хаан. 20:9, 14, 15; 2 Хаан. 4:4; 8:15; 9:1, 6, 7).

⁸ Бердинген ынакшылдың дугайында Руф номундан дыка хөйнү билип алыр бис. Ол номда маадырлар бердинген ынакшылды канчаар илередип чораан? * Олардан билип алган чүүлүвүстү чыышка канчаар ажыглап болур бис?

9. Ноемин чүге Дээрги-Чаяакчы меңээ кээргел көргүспээн деп бодап турган?

⁹ Руф номунда Руфтуң, ооң кунчуузу Ноеминниң болгаш Воозтуң дугайында бижээн. Вооз дээрге Ноеминниң ашааның төрели-дир. Кажан Израильге аш-чут эгелээрге, Ноемин өг-бүлези-биле Моавче көже берген.  Кезек үе эрткенде, ооң ашаа чок апарган. Удатпаанда ооң ийи оглу өгленип алган соонда, үр болбаанда, база чок апарганнар (Руф 1:3—5; 2:1—2). Ноемин улай-улай кажыыдалга таварышкаш, муңчулуп, ооң чуртталгазында болуп турар багай чүүлдерге Иегова буруулуг деп бодап турган. Безин ол мынча дээн: «Дээрги-Чаяакчының холу меңээ удур-дур!»; «Күчүлүг Бурган мээң салым-чолумну ажыг-човалаңныг, аар-берге кылдыр чаяаган»; «Дээрги-Чаяакчы меңээ кээргел көргүспээн» (Руф 1:13, 20, 21).

10. Ноеминниң кажыыдалдан чугаалаан сөстеринге Иегова кандыг хамаарылгалыг болган?

¹⁰ Ноеминниң кажыыдалдан чугаалаан сөстеринге Иегова кандыг хамаарылгалыг болган? Ол ону дыңнааш, хомудаваан, оон хая көрүнмээн. Харын-даа ооң кайы хире бергедеп турарын көргеш, Ол ону кээргеп турган. «Базымча мерген угаанныг кижини мугулай кылып каар» деп, Иегова дыка эки билир турган (Эккл. 7:7). Ноеминге Иегова оон хая көрүнмээн, аңаа ынак деп шынзыдыг сөстер дыка херек турган (1 Хаан. 2:8). Ынчангаш Иегова Ноеминге бердинген ынакшылдыг Руфту таварыштыр ону деткээн. Руф кунчуун чылыг-чымчаа-биле деткип, ооң сагыш-сеткилин оожургаткан. Оон Ноеминниң Бурганга бүзүрели быжыгып келген. Руфтуң үлегеринден чүнү өөренип ап болур бис?

11. Ундарап турар улуска чүге дузалаарынга белен бис?

¹¹ Бердинген ынакшыл бисти ундарап турар улуска дузалаарынче оттуруп турар. Руф Ноеминни кагбаан. Бис база ундарап турар улусту кагбайн, чанынга деткимче болуксаар бис. Чыышта акы-угбаларывыска ынак болгаш, бодувустуң талазындан оларны деткиир дээш бар шаавыс-биле кызып турар бис (У. ч. 12:25; 24:10). Павел элчинниң: «Кошкактарга чөленгииш болуңар, хамык улус-биле чымчак, чазык болуңар» дээн сөстери бисти ону кылырынче оттуруп турар (1 Фес. 5:14).

12. Ундараан акы-угбаларны деткиир эң эки аргалар кандыгыл?

¹² Ундараан акы-угбаларывысты деткиир эң эки аргалар дээрге оларны кичээнгейлиг дыңнап, ынакшылывыска бүзүредири-дир. Иегованың үнелиг хойларының бирээзинге шак ындыг кичээнгейни көргүзер болзувусса, Ол ону утпас (Ыд. ыр. 40:2). Чугаалар 19:17-де: «Ядамыкка хайырлал бээр кижи Дээрги-Чаяакчыга чээли кылганы ол; Дээрги-Чаяакчы аңаа ачы-дузазы дээш шаңналын бээр» — деп бижээн.

13. Руф Орфадан чүзү-биле ылгалдыг болган база чүге Руфту бердинген ынакшылды көргүскен деп болур? (Журналдың даштында чурукту көрүңер.)

¹³ Бердинген ынакшылдың оон-даа чаражын эки билип алыр дээш, Ноеминниң ийи оглу биле ашаа чок апарган соонда чүү болганын көрүптээлиңер. «Дээрги-Чаяакчы Бодунуң чонун кээргеп, оларга ам-на дүжүт хайырлаанын» дыңнап кааш, Ноемин дедир чанар деп шиитпирлеп алган. Ооң-биле кады  ийи керни чорупкан (Руф 1:6). Ноемин орук ара оларны үш катап дедир Моавче чоруптарын ээрежирге, «Орфа кунчуун ошкап кааш, чана берген, а Руф оон салдынмайн турупкан» (Руф 1:7—14). Руф Моавче чоруп болур турган-даа болза, муңчулган кунчуузу-биле артып калган (Руф 1:16, 17). Ол ону харыысалга миннип эвес, а кунчуузунга сеткилинден ынак болгаш кылган. Шак ынчаар ол Ноеминге бердинген ынакшылын көргүскен. Моон чүнү өөренип ап болур бис?

14. а) Дыка хөй акы-угбалар чүнү кылып турар? б) Еврейлерге 13:16-дан алырга, Бурганга кандыг өргүлдер таарымчалыг?

¹⁴ Бердинген ынакшыл улустуң манап турганындан хөйнү кылырынче оттуруп турар. Бурганның чону кады бүзүрээн акы-угбаларынга, оларны танывас-даа болза, бердинген ынакшылын көргүзүп турар. Чижээ, бойдус халаптары болу бээрге, акы-угбалар дуза кадарынга кезээде белен. Чыыш иштинге бир кижи дуза хереглей бээрге, ол ону дилевээнде-ле, олар дузалап турар. Ооң-биле ха-дуңма бирги векте Македонияга чурттап чораан христианнарга дөмей. Олар бөдүүн чурттап чораан-даа болза, боттарындан-даа берге байдалга таваржы берген кады бүзүрээн ха-дуңмазынга дузалап турган. Амгы үеде Бурганның бараалгакчылары «шыдаар шаандан арттыр эки туразы-биле хайырлалды» берип чоруур (2 Кор. 8:3). Иеговага чонунуң аразында бердинген ынакшылды көөрү дыка өөрүнчүг! (Номчуптуңар: Еврейлерге 13:16.)

15, 16. Руф дүжүп бербейн, дузалажыксаан хөөнүн канчаар көргүскен?

¹⁵ Руфтуң Ноеминге дузалаан төөгүзүнден дыка хөй ажыктыг кичээлдерни өөренип ап болур бис. Оларның чамдыызын көрүптээлиңер.

¹⁶ Дүжүп бербеңер. Руф Ноеминге дузалаар дээрге, оозу ону хүлээвээн. Ынчалза-даа Руф дүжүп бербээн. Түңнелинде, «Руфтуң быжыы-биле шиитпирлеп алганын көргеш, Ноемин ону көгүдерин соксап каан» (Руф 1:15—18).

17. Биске дүжүп бербезинге чүү дузалаар?

¹⁷ Кичээл. Ундараан кижиге дузалаар дизе, шыдамык чорук херек. Чижээ, ха-дуңмавыстың бирээзи берге байдалга таваржы берген дижик. Баштай ол бистиң дузавысты хүлээп албаан. Ынчалза-даа бердинген ынакшыл бисти ону берге байдалга кагбазынче оттурар (Гал. 6:2). Ол бистиң дузавысты хүлээп алыр дээрзинге идегеп, дөмей-ле катап-катап дузалаарын кызар бис.

18. Руф Ноеминге чүге хомудай берип болур турган?

¹⁸ Чүрээңерге чоок албаңар. Ноемин Вифлеемге чедип келгеш, кожаларынга мынча дээн: «Мен моон чоруурда, бай-шыдалдыг, чүм-даа бар турган болгай мен, а Ол [Иегова] мени ядыы-түреңги кылдыр дедир эккелди» (Руф 1:21). Руфка ол сөстерни дыңнаары кайы хире аарышкылыг болган деп! Ол Ноемин дээш дыка хөй чүүлдерден ойталап, ооң-биле кады ыглап, ону аргалап база узун орукту кады эрткен болгай. Иегова «мени ядыы-түреңги кылдыр дедир эккелди» дээн сөстерни Ноемин Руфтуң чанынга чугаалаан! Руфтуң аңаа кылган шупту чүүлү херекчок ышкаш сагындырган. Руфка ол сөстерни дыңнаары хомуданчыг турган чадавас. Ынчалза-даа ол Ноеминден хая көрүнмээн.

19. Бир кижиниң хомуданчыг сөстерин чүрээвиске чоок албазынга биске чүү дузалаар?

¹⁹ Кичээл. Ундараан кижини чеже-даа катап аргалаар дээш кызарывыска, ол биске хомуданчыг сөстерни чугаалап болур. Ооң  ол сөстерин чүрээңерге чоок албаңар база оон хая көрүнмеңер. Ол ышкаш ону канчаар аргалаарын билип алыр дээш, Иеговадан дузаны дилеңер (У. ч. 17:17).

20. Ноемин дээш сагыш човаар күштү Руфка чүү берген?

²⁰ Акы-угбаларны деткиир аргаларны эрттирбеңер. Руф Ноеминге бердинген ынакшылын көргүзүп чораан. Ам бо удаада ооң бодунга деткимче дыка херек апарган. Ынчан Иегова Воозту таварыштыр Руфту деткээн. Вооз аңаа: «Ол дээш Дээрги-Чаяакчы сеңээ авыралын көргүссүн база Ооң чалгынының адаандан чаглак дилеп чорааның Израильдиң Бурганындан алыр шаңналың улуг-ла болзунам» — дээн. Руфка ол сөстер херек турган. Ол харыызынга: «Мени оожургадып, деткидиңер» — дээн (Руф 2:12, 13). Воозтуң чылыг-чымчак деткимче сөстери Руфтуң сагыш-сеткилин чылдып база Ноемин дээш улаштыр сагыш човаар күштү берген.

21. Исайя 32:1, 2-ден алырга, сагыш човангыр удуртукчулар чүнү кылыр ужурлуг?

²¹ Кичээл. Өскелерге бердинген ынакшылды илередип чоруур улус боттары база чамдыкта деткимчени хереглей бээр. Руфтуң Ноеминге көргүскен ачы-буяны эскертинмейн артпаан деп Воозтан дыңнаары аңаа дыка өөрүнчүг болган. Удуртукчулар база Воозтан үлегер ап турар: олар акы-угбаларның буянныг кылып чоруур ажыл-херектерин кичээнгейге ап, ол дээш оларны мактап турар. Ийе, чылыг-чымчак деткимче сөстер улаштыр-ла бердинген ынакшылды илередир күштү биске берип турар. (Номчуптуңар: Исайя 32:1, 2.)

22, 23. Ноеминниң көрүжү канчаар өскерилген база аңаа чүү дузалаан? (Ырлар 135:23, 26).

²² Кезек үе эрткенде, Вооз Руф биле Ноеминге тараазын элбээ-биле берген (Руф 2:14—18). Воозтуң белээн алгаш, Ноемин  мынча дээн: «Дириг-даа, өлүг-даа улуска бүзүрелдиг, энерелдиг Дээрги-Чаяакчы аңаа ачы-буянын көргүссүн» (Руф 2:20а). Ооң көрүжү дыка-ла өскерилген-дир! Эгезинде ол: «Иегова меңээ кээргел көргүспеди» — деп ыглап чугаалап турган. Ам ол: «Иегова ачы-буянны көргүстү» — деп өөрүшкү-маңнайлыг чугаалаан. Ноеминге бодунуң байдалынче шын көрүштүг апаарынга чүү дузалаан?

²³ Иегова ону бичии-даа када кагбаан деп, Ноемин ам-на билип каан. Моавтан Иудеяга чедир орук дургузунда Иегова ол дээш сагыш човап турган. Чүге дизе ооң чанынга Руф үргүлчү чораан болгай (Руф 1:16). Ноемин камгалакчыларының бирээзи * болур Воозтуң экииргээн таварыштыр Иегованың аңаа болгаш ооң кернинге бердинген ынакшылын көрүп каан (Руф 2:19, 20б). Ноемин: «Ам-на билдим: Иегова мени кажан-даа кагбаан-дыр. Ол үргүлчү мээң-биле турган ышкажыл!» — деп боданган чадавас. (Номчуптуңар: Ырлар 135:23, 26.) Руф биле Вооз ону кагбаан боорга, Ноемин оларга аажок өөрүп четтиргенин илереткен. Ноеминниң катап Иегованы алдаржыдып эгелээнин көргеш, олар кайы хире өөрээн деп!

24. Ха-дуңмавыска бердинген ынакшылды илередири чүге чугула?

²⁴ Руф номун сайгаргаш, чүнү билип алдывыс? Бүзүрели чаңгыс ха-дуңмазынга бердинген ынакшылды көргүзүп чоруур улус оларны берге үелерде кагбас база олар дээш бодун хайыралавас боор. Бердинген ынакшылды илередип чоруур акы-угбаларны удуртукчулар эскерип, оларны мактаар болза эки. Акы-угбаларга бердинген ынакшылды көргүзер болзувусса, олар күш кирер. Ынчан бис улуг өөрүшкүнү миннир бис (Аж.-ч. 20:35). Ха-дуңмавыска бердинген ынакшылды илередир эң кол чылдагаан кандыгыл? Бис «элбек энерелдиг» Иегова Бурганывысты өттүнүп, Ооң сеткилинге кирерин күзеп чоруур бис (Ыд. ыр. 102:8; 32:22).