1, 2. а) Ада-иелерде кандыг берге даалга барыл база олар ону канчаар күүседип болурул? б) Бо статьяга чүнү сайгарып көөр бис?

 «БИС ИЕГОВАГА бүзүреп турар бис, ынчалза-даа ол дээрге ажы-төлүвүс база ындыг бүзүрелдиг болур дивээни ол. Бүзүрел салгал дамчывас. Ажы-төл ону чоорту сайзырадыр» — деп, Франциядан ашак-кадай улус чугаалаан. Австралиядан акывыс мынчаар бижээн: «Төлдүң чүрээнге бүзүрелди сайзырадырынга дузалаары — эң-не берге даалгаларның бирээзи боор оң. Ону кылырда шупту аргаларны ажыглаар болза эки. Чамдыкта төл айтырыг салырга, харыылап бээриңге, утказын билип алган ышкаш боор. Ынчалза-даа, үе эрткенде, ол катап ол-ла айтырыын салыр! Бөгүн харыыңар ооң сонуургалын хандырган, а даарта аңаа ол харыы четпес. Ынчангаш чамдык айтырыгларже катап-катап эглир ужурга таваржыр силер».

² Ажы-төлдү өөредир болгаш оларга быжыг бүзүрелди сайзырадырынга дузалаар деп даалга силерге чамдыкта ууттунмас чүък ышкаш кылдыр сагындырар-дыр бе? Ийе, ол даалганы чүгле бодунуң күжү-биле күүседири болдунмас (Иер. 10:23). Ынчалза-даа Бургандан сүме дилээр болзувусса, чедиишкинниг бооп болур бис. Ажы-төлге быжыг бүзүрелди сайзырадырынга канчаар дузалап болурун көрээлиңер. Аңаа херек чүүлдер: 1) төлдү эки билири, 2) ону ынакшылдыы-биле өөредири, 3) чижектерни мергежилдиг ажыглаары, 4) шыдамык болуру болгаш Бургандан дуза дилээри.

3. Ажы-төлүн өөредип тургаш, ада-иелер Иисустуң үлегерин канчаар өттүнүп болурул?

³ Иисус болганчок-ла өөреникчилеринден оларның чүү чүвеге бүзүреп турарының дугайында айтырып турган (Мф. 16:13—15). Оон үлегер ап, төлүңерни минниишкиннери-биле үлежир кылдыр деткиңер. Ону кылыр дизе, оларга хостуг алдынарынга таарымчалыг байдалды тургузар болза эки. Бир эвес оглуңарга азы урууңарга кандыг-бир чигзиниишкиннер тыптып келзе, ооң дугайында төлүңер-биле чугаалажып болур силер. Австралиядан 15 харлыг эр дуңмавыс мынчаар бижээн: «Ачам мээң үзел-бодалдарымның дугайында үргүлчү чугаалажып, хамык чүвени угаап билип алырынга дузалап турар. Чижээ, ол мынча деп айтырар: „Библияда ооң дугайында чүү дээнил? Аңаа бүзүрээр сен бе? Чүге?“ Ол мени анаа-ла ооң азы авамның чугаалаанының аайы-биле катаптавайн, бодумнуң сөстерим-биле харыылаарымны күзеп турар. Өскен тудум, харыыларым оон-даа тодаргай болур ужурлуг турган».

4. Төлдүң айтырыгларынга чүге шыңгыы хамаарылгалыг болуру чугула? Чижектен чугаалаңар.

⁴ Бир эвес төл кандыг-бир өөредигге чигзинип турар болза, дораан-на ажына берип, алыс шынны камгалаарынче далашпаңар. Шыдамыы-биле аңаа ханы боданырынга дузалажыңар. «Төлүңерниң айтырыгларынга шыңгыы хамаарылгалыг болуңар. Ону херек чок чүүл кылдыр бодаваңар. Оон аңгыда сайгарары эпчок темалардан ойталаваңар» — деп, бир ада чугаалаан. Ооң орнунга олче өске талазындан көөр болза эки: айтырыгларны салып турары-биле төл шупту чүвени сонуургап, хамык чүвениң утказын билип алыксап турарын көргүзүп турар. Иисус 12 харлыг тургаш-ла, шыңгыы айтырыгларны салып эгелээн. (Лука 2:46 номчувут.) Даниядан 15 харлыг элээди оол мынчаар сактып чугаалаан: «Кажан шажынывыстың шынныынга чигзинип тур мен дээримге, ада-ием иштинде мен дээш дүвүреп турган-даа болза, ону оожум хүлээп алган. Олар шупту айтырыгларымга Библияның дузазы-биле харыылап берген».

5. Ада-иелер төлүнүң бүзүрелин ала-чайгаар быжыг болур деп санавайн турарын канчаар көргүзүп болурул?

⁵ Бодунуң төлүнүң бодалдарын, минниишкиннерин болгаш дүвүрелдерин эки билири чугула. Силерниң-биле кады христиан ужуражылгаларже болгаш суртаалче барып турар боорга-ла, ооң бүзүрели бар деп бодаары шын эвес. Хүн бүрүде ажыл-херээңерни кылып тургаш, Бурганга азы Библияга хамаарышкан айтырыгларны кады сайгарыңар. Ажы-төлүңер-биле кады база олар дээш мөргүңер. Кандыг шенелделерге таваржып турарын билип алырын кызыдып, оларны ажып эртеринге дузалаңар.

6. Библейжи алыс шын ада-иениң чүрээнге турар болза, ол чүүл ажы-төлдү өөредиринге канчаар дузалаарыл?

⁶ Иисус Иеговага, Ооң Сөзүнге болгаш кижилерге ынак турган болгаш, өөредип турган улузунуң чүрээнге чедир чугаалап турган (Лк. 24:32; Ин. 7:46). Шак ындыг ынакшылды илередип тургаш, ада-иелер ажы-төлүнүң чүректерин чаалап ап болур. (Ыдыктыг хоойлуну катаптааны 6:5—8; Лука 6:45 номчувут.) Ынчангаш силер, ада-иелер, Библияны болгаш ону өөрениринге дузалаар дептерлерни кызымаккай шинчилээр ужурлуг силер. Чаяалгаларның кайгамчыктыының дугайында оон-даа хөйнү билип ап, сеткүүлдеривисти номчуңар (Мф. 6:26, 28). Ынчалдыр билиглериңерни алгыдып, Иеговага четтиргениңерни ханылатпышаан, ажы-төлүңерни оон-даа эки кылдыр өөредип шыдаар боор силер (Лк. 6:40).

7, 8. Библейжи алыс шын ада-иелерниң чүрээнде бар болза, ол чүүл оларны чүүже оттурарыл? Чижектерден чугаалаңар.

⁷ Библейжи алыс шын силерниң чүрээңерде бар болза, ооң дугайында өг-бүлеңерниң кежигүннери-биле үлежиксей бээр силер. Ону чүгле өг-бүле-биле чүдүүр азы христиан ужуражылгаларга белеткенир үелерде эвес, а үргүлчү чугаалажырын кызыдыңар. Ажы-төлдү Библияның өөредиглериниң болгаш дүрүмнериниң дугайында чугаалажырынче албадаваңар.  Ындыг чугааларны хостуг шөлээн байдалга чугаалажыр болза эки. Америкадан өг-бүле бойдусту аянзынып көрүп тургаш азы амданныг чем чип тургаш, Иегованың дугайында ажы-төлү-биле боданып турар. «Иегованың өндүр улуг ынакшылы болгаш сагыш-човаашкыны ооң шупту белектеринден көстүп турар деп, ажы-төлүвүске сагындырып турар бис» — деп, олар үлешкен. А Мурнуу Африкадан өг-бүле мындыг арганы ажыглап турар. Кажан ада-иези ийи уруу-биле сесерликке ажылдап тургаш, чаяалгаларның янзы-бүрү кайгамчыктыг талаларынче чижээ, үрезинден үнүштүң канчаар өзүп кээринче, ажы-төлүнүң кичээнгейин салып турар. «Уругларывысты бүгү амылыг бойдуска хумагалыг бооп, амытаннарның кайгамчыктыг нарын тургузуун магадап чоруур кылдыр кижизидерин кызып турар бис» — деп, ол ада-ие үлешкен.

⁸ Австралиядан акывыс бир катап 10 харлыг оглун Бурганга болгаш бүгү чүвени Ол чаяаган деп чүүлге ооң бүзүрелин быжыглаар дээш, ону музейже эдертип алган. «Экспонаттарның аразынга далайга чоруур бурунгу амытаннар — аммониттер биле трилобиттер турган. Ол амытаннар шагда-ла когу үстүп, кырлып калган-даа болза, оларның бөгүнгү амытаннар ышкаш кайгамчыктыг нарын тургузуглуг болгаш четпес-дудуу чок болганы бисти кайгаткан. Бир эвес бөдүүн тургузуглуг амытаннар, эволюцияныы-биле алырга, нарын хевирлерже хөгжүп чоруй барган болза, чүге бурунгу амытаннарның тургузуу нарын бооп турарыл? Ол бодал мени аажок кайгаткан, ынчангаш ооң дугайында оглум-биле үлешкен мен».

9. Чижектер чүге ол хире салдарлыгыл база ону бир өг-бүлениң үлегери канчаар көргүзүп турар?

⁹ Иисус Христос, чүрекче ханылап кире бээр, боданырынга болгаш сактып алырынга дузалаар, чижектерни болганчок ажыглап турган (Мф. 13:34, 35). Бичии уруглар хамык чүвени угаанынга дириг чуруп, аажок сагыштаалаар. Ынчангаш аргалыг-ла болза, чижектерни хөй ажыглаарын кызыдыңар. Япониядан угбавыс шак ынчаар кылып турар. Ооң ийи оглу 8 болгаш 10 харлыг турда, ол черниң атмосферазының дугайында, ону Иегованың кайы хире сагыш човаашкынныг чаяап каанын, чугаалап бээр деп шиитпирлээн. Ол оолдарынга сүт, чигир болгаш кофе бергеш, кофеден хайындырып бээрин дилээн. «Олар даалгазынга дыка харыысалгалыг болган. Чүге ынчаар кызып турганын айтырарымга, «ынак кофемни кылып бээр дээш, кызып турган бис» деп харыылааннар. Ынчан мен оларга, биске эки болзун дээш, Бурган атмосферада янзы-бүрү газтарны холааш, шак ындыг сагыш човаашкынны илереткен деп, тайылбырлап берген мен» — деп, угбавыс хөөрээн. Ол чижек оларның назы-харынга дүгжүп турган база, анаа кургаг сөстерге бодаарга, ол чүүлдү угаанынга дириг чуруптарынга дузалаан. Олар ол кичээлди сактып алган деп чигзинмейн барып болур!

10, 11. а) Төлүңерниң бүзүрелин быжыглаар дээш, кандыг тодаргай чижекти ажыглап болур силер? (Статьяның эгезинде чурукту көрүңер.) б) Кандыг чижектер салдарлыг деп санаар-дыр силер?

¹⁰ Төлдүң бүзүрелин быжыглаар дизе, аъш-чем кылырының рецептизин чижек кылдыр  ажыглап болур. Канчаар? Торт азы хуужуур быжыргаш, ону кылырда чүге рецептиниң херегин тайылбырлап берип болур. Оон төлүңерге кандыг-бир чимисти чижээ, яблокту бергеш: «Яблокту база „рецепт“ аайы-биле кылганын билир турдуң бе?» — деп, айтырып болур силер. Оон яблокту ийи чара кескеш, үрезинин көргүскеш, яблоктуң рецептизин ооң үрезининде, кулинарлыг номга көөрде, оон-даа нарын дыл-биле «бижээн» деп тайылбырлап бериңер. Дараазында: «Торттуң рецептизин бир кижи чогаадып каан болза, яблоктуң оон-даа нарын рецептизин кым чогаатканыл?» деп немеп болур. Шору өзе берген төлге яблоктуң рецептизин, ажыы-биле чугаалаарга, яблок өзер ыяшты канчаар кылганын, ооң ДНК-зында бижээн деп тайылбырлап болур. Оон аңгыда «Чуртталганың тывылганы. Харыы негеттинип турар беш айтырыг» деп брошюраның 10—20 дугаар арыннарында тодаргай чижектерни болгаш чуруктарны кады сайгарып болур силер.

¹¹ Хөй ада-иелер ажы-төлү-биле «Чаяап кааны ол бе азы боду тыптып келген бе?» деп статьяларны сайгарарынга ынак. А бир эвес ажы-төлү бичии болза, олар ол информацияны бөдүүнү-биле тайылбырлап берип турар. Шак ынчаар Даниядан ада-ие самолёттарны куштар-биле деңнээн. Олар ажы-төлү-биле мынчаар сайгарып турган: «Самолёттар куштарга дөмей. Ынчалза-даа самолёттар чуургалар төрээш, олар частып кээр кылдыр, самолётчугаштарны базып олурар бе? Куштарга ужуп үнеринге шөл херек бе? Самолёттуң даажын куштарның ырлажыры-биле деңнеп болур бе? Ынчаарга кым угаанныгыл: самолётту кылган улус бе азы куштарны чаяап каан Бурган бе?» Ындыг угаап боданырынче оттурар чугаа-биле болгаш эки боданган айтырыгларның дузазы-биле ажы-төлге угаанын ажылдадырынга болгаш Бурганга бүзүрелин быжыглаарынга дузалап болур (У. ч. 2:10—12).

12. Чижектер ажы-төлдүң Библияга бүзүрелин быжыглаарынга канчаар дузалап турарыл?

¹² Эки чижектер төлдүң Библияга бүзүрелин быжыглап болур. Чижекке Иов 26:7-ни көрээлиңер (номчувут). Бо шүлүкте сөстерни Бурган хей-аът киирген деп канчаар көргүзүп болур силер? Анаа чүгле барымдааларны чугаалап болур-даа болза, фантазияны чүге ажыглап болбас деп? Силер Иовтуң ролюн, а төлүңер Иовтуң таныыр улузунуң кайы-бирээзин ойнап болур (азы солчуп ап болур). Төлүңерге Иовтуң үезинде телескоптар-даа, космоска ужар корабльдар-даа чок турган деп тайылбырлап бериңер. Ооң даалгазы — Чер ышкаш улуг чүүлдү куруг хоска азары аажок берге деп чүвени көргүзери болур. Аңаа бөмбүктү азы дашты тудускаш, шупту деңзилиг чүүлдер, оларны тудуп турар чүве чокта, агаарга астына бергеш турары болдунмас деп көргүзерин дилеңер. Ынчаар төлүңер Библияга ол барымдааларны, кижилер оларны шынзыдарының мурнунда-ла, Иегова бижидип каан деп бүзүрей бээр (Неем. 9:6).

13, 14. Ада-иелер библейжи дүрүмнерниң кайы хире үнелиин ажы-төлүнге канчаар сургап болурул?

¹³ Библейжи дүрүмнерниң кайы хире үнелиин ада-иелерниң ажы-төлге сургаары эргежок чугула. (Ырлар 1:1—3 номчувут.) Ону аңгы-аңгы аргалар-биле кылып болур. Чижээ, төлүңер бир ырак ортулукче чоруур деп турарын сагыжынга бодапсын. Ол аңаа кады чурттаар улузун шилип алыр дээн дижик. «Тайбың, найыралдыг чурттаар дизиңерзе, шилип алган улузуң кандыг шынарларлыг болур ужурлуг?» — деп оон айтырыптыңар. Оон аңгыда Галатчыларга 5:19—23-те мерген сөстерни кады сайгарып болур силер.

¹⁴ Ындыг сайгарылга аңаа ийи чугула кичээлди шиңгээдип алырынга дузалаар. Бирээде, Бурганның негелделери тайбыңны болгаш чаңгыс эп-сеткил-биле каттыжар чорукту деткип турар. Ийиде, бөгүн өөредип тура, Иегова бисти чаа делегейге чурттаарынга белеткеп турар (Иса. 54:13; Ин. 17:3). Бо кичээлдерни төл эки билип алыр кылдыр, сеткүүлдеривисте кандыг-бир допчу-намдарларны көрүп болур. Оларны брошюраларывыста «Библия чуртталганы өскертип турар» деп ниити аттыг статьялардан тып ап болур. Азы чыыжыңарда  Иегованы өөртүр дээш, чуртталгазын долузу-биле өскертип алган улустар бар бооп чадавас. Ындыг ха-дуңманы бажыңыңарже чалааш, боттарының дугайында хөөреп бээрин дилеңер. Шак ындыг төөгүлер библейжи дүрүмнерниң күштүг салдарын көрүп каарынга дузалаар (Евр. 4:12).

15. Ажы-төлдү өөредип тургаш, чүнүң дугайында сактыры чугула?

¹⁵ Ажы-төлдү өөредип тургаш, чаңгыс ол-ла аргаларны ажыглаары болдунмас деп сактып чоруңар. Аңгы-аңгы аргаларны чогаадыңар. Назы-харын барымдаалап, ажы-төлүңерни ханы боданырынче оттуруңар. Өөредилге солун болгаш оларның бүзүрелин быжыглап турар боор кылдыр кызыдыңар. Бир ада кижи: «Үргүлчү чаа-чаа аргаларны шенеңер, тайылбыр кылырда, оларның билир чүүлдерин ажыглаңар» — деп сүмелээн.

16. Ажы-төлдү өөредип тургаш, шыдамык болуру чүге чугула? Чижектен чугаалаңар.

¹⁶ Бүзүрелди быжыглаар дизе, Бурганның сүлдези херек (Гал. 5:22, 23). Бүзүрел, чимис ышкаш, чоорту өзер. Ынчангаш ажы-төлдү өөредиринге силерге кызымаккай болгаш шыдамыккай чорук херек. Ийи ажы-төлдүг Япониядан бир акывыс мынча деп үлешкен: «Өөм ишти-биле ажы-төлүвүске хөй кичээнгейни илередип турган бис. Олар көңгүс бичии турда, хүннүң-не 15 минут дургузунда оларга Библияны өөредип турган мен. Кичээлдеривис чүгле чыыш болур хүннерде болбайн турган. 15 минут оларга-даа, биске-даа таарымчалыг турган». А бир кожуун хайгааракчызы: «Элээди чораан үемде, кымга-даа чугаалавайн турганым, дыка хөй айтырыгларлыг болгаш чигзиниглерлиг турган мен. Чоорту, үе эрткенде, оларның хөй кезиинге харыыны чыыштарже кээп тургаш, ол ышкаш өг-бүлем-биле болгаш хууда Библияны өөренип тургаш, тып алган мен. Ынчангаш ада-иелер ажы-төлүн өөредирин уламчылаары чугула» — деп бижээн.

17. Ада-иениң үлегери чүге эргежок чугула? Бир ада-ие ажы-төлүнге үлегерни канчаар көргүзүп турарыл?

¹⁷ Бурганга бүзүрелди канчаар илередип турарыңарны көөрү ажы-төлге дыка чугула. Ынчан ол чүүл оларга эки салдар чедирер. Ынчангаш моон-даа соңгаар бүзүрелиңерни быжыглап чоруңар. Иегова силерге дириг Бурган дээрзин ажы-төлүңер көрзүн. Бермуд ортулуктарында өг-бүле бергелерге таварышканда, ажы-төлү-биле кады мерген угаан дилеп мөргүп, оларны база мөргүүр кылдыр деткип турар. Ол ада-ие мынчаар үлешкен: «Оон аңгыда бис улуг уруувусту: „Кезээде Иеговага ынанып, Бурганның Чагыргазының ажыл-херээнге идепкейлиг киржип чор база эмин эрттир дүвүреве“ — деп чагып чоруур бис. Кажан ол түңнелин көргеш, Иегованың биске дузалап турарынга чигзинмейн турар. Ол чүүл ооң Бурганга болгаш Библияга бүзүрелинче кайы хире улуг салдар чедирип турарын көргеш, кайгап ханмас-тыр бис!»

18. Ада-иелер чүнү сактыр ужурлуг?

¹⁸ Оон ыңай ажы-төл бүзүрелин боттары быжыглаар ужурлуг деп чүүлдү утпас болза эки. Ада-ие тарааш, суггарып турар, ынчалза-даа Бурган өстүрүп турар (1 Кор. 3:6). Ынчангаш Иеговадан ыдыктыг сүлдени дилеп мөргүп, ажы-төлүңерни кызымаккай өөредирин уламчылаңар, ынчан Иегова силерни элбээ-биле йөрээр (Эф. 6:4).