Аннет ужурун билип чадап чыдырда-ла, ону бир эр кижи черже ойтур октапкан. «Адырлып алыр дээш, бар шаам-биле удурланып турган мен — деп, ол сактып чугаалап турар. — Алгырар дээримге, үнүм безин үнмейн барган. Ушта халыыр дээш, ону шашкылап, тепкилеп, дырбактап турган мен. Хенертен чымырт дээн — ол мени бижек-биле шанчыпкан. Ооң соонда удурланмайн барган мен».

Ындыг байдалда чүнү канчаар сен?

Серемчилелдиг болур дээш, чеже-даа кызып чоруур болзуңза, чижээ караңгыда кудумчуга кылаштап чорааш, айыылдыг байдалга таваржы берип болур сен. Библияда: «Чарышка чедиишкин аваангыр дүргеннерде эвес... ээ көрнүүшкүн билиглиглерде эвес-даа болгулаар-дыр, ол бүгү үе-хуусаа биле таварылгадан хамааржыр» — дээн (Экклесиаст 9:11).

Аннет ышкаш чамдык элээдилер танывазы кижилерден когараан. А өскелер таныыр улузунга азы өг-бүлезиниң кежигүнүнге безин күштеткен боор. Натали-биле мындыг таварылга болган. Ол 10 харлыг турда, ону кожазы оол күштеп каапкан. «Ынчан меңээ дыка коргунчуг болгаш ыянчыг турган, ынчангаш эгезинде ооң дугайында кымга-даа чугаалаваан мен» — деп, ол сактып турар.

Болган чүүлге Аннетт бодун ам-даа буруудадып турар хевээр. «Ынчангы дүнениң болуушкуну бажымга катап-катап кирип-ле турар. Ол мени бижектептерге, кортканымдан удурланмайн барган мен... удурланыр ужурлуг турган хиремде!“ — деп, ол үлешкен.

Натали база бодун аажок буруудадып турар. «Кандыг кончуг бүзүрээчел турган кижи боор мен! Ада-ием меңээ болгаш дуңмамга даштыгаа кезээде кады ойнаарын чагып турган, ынчалза-даа оларны дыңнаваан мен. Ол мээң хайым-дыр. Болган таварылга мээң өг-бүлемге дыка улуг согуг болган. Оларга хөй хилинчек чедиргеним дээш, бодумну өршээп шыдавас-тыр мен» — деп, ол чугаалаан.

Аннет биле Наталиниң ышкаш минниишкиннерлиг болзуңза, мону утпа: сен кем-херек үүлгедиишкининиң киржикчизи эвес, а когараан кижи-дир сен. Чамдык улус күштеткен кижи боду буруулуг деп санаар. Ынчалза-даа ол чүүл чазарлакчыны агартпайн турар — кымның-даа өске кижини каржы аажылаар эргези чок. Бир эвес ындыг болуушкунга таварышкан болзуңза, бодуңну буруудатпа!

«Сээң бурууң чок» деп дыңнаары белен-даа бол, аңаа бүзүрээри берге. Чамдык улус аарышкызын сеткилинге тудуп, боттарын буруудадып чоруп бээр. Ынчалза-даа ону чажырар болзуңза, кымга эки боор: сеңээ бе азы чазарлакчыга бе? Шын шиитпирни хүлээп ал!

Библияда шынчы Иов ажыг-шүжүгнү ажып эрткеш: «Качыгдаан сеткилимден ажыы-биле чугаалаайн» — дээн (Иов 10:1). Ону өттүн, ынчан сеңээ чиик апаар. Бүзүрээр кижиң-биле сеткилиңни үлеш. Ол чүүл чоорту оожургаарыңга болгаш чүрээңде балыгларыңның эттине бээринге дузалаар.

Аннетт ону бодунга көрген. Ол: «Чоок эжим-биле үлежиримге, ол мени удуртукчуларга шуптузун чугаалаар кылдыр деткээн. Харын-даа ооң сүмезин дыңнаан мен. Удуртукчулар мээң-биле каш улай чугаалашкан. Болган чүүлге мээң буруум чок деп, меңээ дыка херек турган сөстерни олардан дыңнаан мен. Ийе, мээң кандыг-даа буруум чок турган».

Натали ада-иези-биле чугаалашкан. «Олар мени деткип, шупту чүвени чажырбайн, чугаалаарын сүмелээн. Ол чүүл меңээ хагдынчак болбайн, каржыланмазынга дузалаан» — деп, ол чугаалаан.

Ол ышкаш Натали оожургалды, мөргүп тургаш, алган. Ол мынча дээн: «Улуска сеткилимни ажыдары берге турда, Бурганга мөргүп турган мен. Мөргүп тургаш, чүрээмге тайбың биле оожургалды миннир-дир мен».

«Эмнээр-даа үе турар» (Экклесиаст 3:3). Ынчангаш сагыш-сеткилиңниң болгаш мага-бодуңнуң кадыкшылы дээш сагыш човап чор. Дыштаныр үеден аңгылап ал. Эң-не кол чүүл — бисти аргалап, деткип чоруур Иегова Бурганга идеге (2 Коринфичилерге 1:3, 4).

Бир эвес кыс кижи болзуңза, сени мөзү-шынар чок чорук кылырынче албадаар болза: «Чок!» азы «Меңээ дегбе!» деп шыңгыы чугаалаарындан кортпа. Таныжыңның кааптарындан корткаш, ыытавайн барба. Бир эвес ол сени кааптар болза, сээң-биле таныжарынга төлеп чок кижи-дир! Сени болгаш үзел-бодалдарыңны хүндүлээр кижиниң ынакшылынга төлептиг сен.

«Школага оолдар мени артымдан эмик-хавымны тыртыпкаш, „кады удаан болзувусса, сеңээ эки болур“ дээн уткалыг чүдек сөстер чугаалап турган» (Коретта).

Сээңии-биле алыр болза, ол оолдар...

1. А. Баштактанып турган бе?

2. Б. Ылчыңнажып турган бе?

3. В. Эр-херээжен чорук кылыр дээш, ээрежип турган бе?

«Автобус иштинге бир оол меңээ бужар чүүлдер чугаалааш, куспактанып эгелээн. Ооң холун шеле сопкаш, ыңай чылып алырын чугаалаан мен. Ол менче сээдеңней берген кижиже дег көрген» (Кендис).

Чүү деп бодаар сен, ол оол...

1. А. Баштактанып турган бе?

2. Б. Ылчыңнажып турган бе?

3. В. Эр-херээжен чорук кылыр дээш, ээрежип турган бе?

«Эрткен чылын бир оол, «чок» дээримге-даа, мени сонуургап, мээң-биле таныжыксап турарының дугайында үргүлчү чугаалап-ла турган. Чамдыкта ол мээң холумну суйбаарын оралдажып турган. Соксаар кылдыр чугаалаарымга-даа, ол тогбас турган. Бир катап доңгайып алгаш, идиим шидип турумда, ол ужамче часкапкан» (Бетани).

Чүү деп бодаар сен, ол оол...

1. А. Баштактанып турган бе?

2. Б. Ылчыңнажып турган бе?

3. В. Эр-херээжен чорук кылыр дээш, ээрежип турган бе?

Шупту айтырыгларның шын харыызы — В.

Эр-херээжен чорук кылыр дээн ээрежилге ылчыңнаары биле баштактанырындан чүзү-биле ылгалдыгыл?

Эр-херээжен чорук кылыр дээн ээрежилге чүгле чаңгыс кижиниң күзелин хандырар. Когараан тала ындыг ээрежилгени соксаарын негээр-даа болза, халдап турар кижи дөмей-ле соксавас.

Эр-херээжен чорук кылыр дээн ээрежилге — айыылдыг чүүл-дүр. Ол күштээшкин-биле төнүп болур.

Ындыг аар чүъктү чааскаан чүктевейн, чоок кижилериң-биле сеткилиңни үлеш