Te Biblia ya yal te ta slajibal kʼajkʼal ya xtal bayal chamel jich bitʼil te pandemiaetik te jaʼ tulan chamel te ya spuk sba ta bayal lugar (Lucas 21:11). Te tulan chameletik ini, ma jaʼuk kastigo yuʼun te Diose. Te Dios yame slajin spisil ta chajp chamel ta swenta te Wentainel o Gobierno yuʼun te ay ta chʼulchan.

•  ¿Yabal yal te Biblia te ya xtal tulan chameletike?

•  ¿Yabal stuuntes Dios te chameletik yuʼun ya yakʼbotik kastigo?

•  ¿Jaʼbal kastigo yuʼun Dios te tulan chameletike?

•  ¿Yabal sta yorail te ya xlaj te tulan chameletike?

•  Tekstoetik ta Biblia te ya yalbey skʼoplal chameletik

 Te Biblia maba ya yalbey skʼoplal te tulan chameletik te ya spuk sba ta oranax o te tulan chameletik jich bitʼil te COVID-19, te sida o te gripe española, pero ya yal te ya xtal «tulan chamel» te bayal machʼa ya xlaj yuʼune (Lucas 21:11; Apocalipsis 6:8). Spisil te wokoliletik ini ya yakʼ ta ilel te ayotik ta kuxinel «ta slajibal cʼahcʼal» (2 Timoteo 3:1; Mateo 24:3).

 Te Biblia ya yal te ay la stuuntes chamel te Dios ta yakʼbeyel kastigo chaʼoxtul ants winiketik. Ay machʼatik la yakʼbey kastigo ta swenta kʼaʼel chamel (Números 12:1-16; 2 Reyes 5:20-27; 2 Crónicas 26:16-21). Pero maʼyuk bayal buelta jich la spas te Diose, sok ma jaʼuk chameletik te tsakotik-euk te machʼatik maʼyuk smulike. Jaʼnax akʼbotik kastigo yuʼun Dios ta swenta chamel te machʼatik mero la skʼaxuntaybeyik te skʼope.

 Maʼuk. Ay machʼatik ya yalik te jaʼ ya yakʼ talel te Dios te pandemiaetik sok yantik chamel yuʼun ya yakʼbey kastigo te ants winiketike. Pero ma jichuk ya yal te Biblia. Kiltik bin ya yal.

 Ay j-abatetik yuʼun Dios ta namey kʼinal sok ta ora ini te jun yoʼtan yakʼoj sbaik ta stojol te ay tsakbilik ta chamel. Te Biblia ta 1 Timoteo 5:23 ya yalbey skʼoplal jtul j-abat yuʼun Dios te Timoteo sbiil te bayal buelta ya stsakot ta chamel. Pero te Biblia maba ya yal te ya stsakot ta chamel ta skaj te ma lek ilbil yuʼun te Diose. Jichnix ya xkʼot ta pasel ta ora ini, ay j-abatetik yuʼun te Dios te jun yoʼtanik ta stojol te ya stsakotik ta bayal ta chajp chamel. Ay ya staik te chamel jaʼnax ta swenta te kʼotik o ayinik ta jun lugar te banti ay te chamel te jich tsakotik yuʼune (Eclesiastés 9:11).

 Jaʼnix jich te Biblia ya yal te mato kʼoem yorail te ya yakʼbey kastigo te Dios te chopol ants winiketike. Ta ora ini yakotik ta kuxinel «ta scʼahcʼalel colel», melel te Dios yak ta stijbeyel yoʼtan te ants winiketik yuʼun ya xnoptsajik ta stojol yuʼun jich ya sta skolelik-a (2 Corintios 6:2). Jun te bin-utʼil yak ta yikʼel ta stojol te ants winiketik jaʼ ta swenta te scholel te skʼop Dios ta swolol balumilal, jaʼ yak ta cholbeyel skʼoplal «te lec yachʼil cʼop yuʼun te cuentahinel yuʼun Dios» (Mateo 24:14).

 Yak. Te Biblia ya yal te ya xkʼot yorail te maʼyuk machʼa ya stsakotix ta chamel. Te kʼalal jaʼ ya swentainotikix te Wentainel yuʼun te Dios, yame xlaj skʼoplal spisil ta chajp chameletik (Isaías 33:24; 35:5, 6). Te Dios ya slajin spisil te bin ya yakʼotik ta wokol, te bin kʼux ya kaʼiytik soknix te lajele (Apocalipsis 21:4). Ya schaʼkuxajtes te machʼatik lajemik yuʼun ya smulanik lekil kuxlejal liʼ ta balumilal te ya skʼatpʼun ta nichimal kʼinal (Salmo 37:29; Hechos 24:15).

 Apocalipsis 6:8: «Hich la jquil ay jcoht cʼanal cawu. Te machʼa cajal tey a, Lajel te sbihile, ha tʼumbil yuʼun te Yawil machʼatic chamenic. Aʼbot ta scuenta jun ta schanxehtʼel te bahlumilal yuʼun ya smil [...] ta tulan chamel [o epidemia]».

 Te bin ya skʼan ya yal: Ta sjun Apocalipsis ya jtatik jun albilkʼop te ya yalbey skʼoplal chantul machʼatik kajajtik ta kabayo. Te albilkʼop ini ya yakʼ ta ilel te ya x-ayin tulan chameletik te ya spuk sba ta bayuk ta jkʼajkʼaleltik.