Te Jehová jaʼ te smelelil Dios te ya yal te Biblia, te Jpaswanej yuʼun spisil te bintik aye (Apocalipsis 4:11). La yichʼik ta mukʼ te j-alwanejetik jich bitʼil te Abrahán, te Moisés, jaʼnix jich te Jesús (Génesis 24:27; Éxodo 15:1, 2; Juan 20:17). Jaʼ Dios «ta swohlol bahlumilal» ma jaʼuknax ta jun pueblo (Salmo 47:2).

 Te Biblia ya yal te ay sbiil te Dios te jaʼnax yuʼun stukele: jaʼ Jehová (Éxodo 3:15; Salmo 83:18). Lokʼem ta kʼopil hebreo te ya skʼan ya yal te «ya xjuʼ ya skʼotes ta pasel spisil te bin ya skʼan yoʼtan». Ay chaʼoxtulik te machʼatik ya yilbeyik skʼoplal ta lek te Biblia ya yalik te ya skʼan ya yal te biilil-abi: «Jaʼ te Machʼa ya spas te bin ya skʼan yoʼtane». Snujpʼ te jich ya yichʼ alel ta stojol te Jehová te la spas spisil te bintik ay sok te ya skʼotes ta pasel spisil te bin ya skʼan yoʼtan (Isaías 55:10, 11). Te Biblia jaʼnix jich ya skoltayotik ta snaʼel bintik talelil ay yuʼun, jich bitʼil te kʼuxul oʼtanil te jaʼ chikanxan ta ilel (Éxodo 34:5-7; Lucas 6:35; 1 Juan 4:8).

 Te biilil Jehová jaʼ sbiil te Dios te kʼasesbil ta tseltal te lokʼem tal ta hebreo kʼop. Ta kʼopil hebreo ya yichʼ tsʼibayel sok chaneb letraetik (יהוה), ta español jaʼ te letraetik YHWH. Manchukme ma jnaʼtik bin-utʼil la yichʼ kʼoponel ta namey ta kʼopil hebreo, ayix tal jaʼbil te ya yichʼ tuuntesel Jehová ta tseltal. Te Biblia Scʼop Dios Tzeltal yuʼun Bachajón te lokʼ ta 2006, yichʼoj te sbiil te Dios te jaʼ Jehová. a

¿Bin yuʼun ma xyichʼ naʼel bin-utʼil ya yichʼ alel te sbiil te Dios ta namey ta hebreo kʼop?

 Ta namey, te hebreo kʼop ma xyichʼ tsʼibayel sok vocaletik (a, e, i, o, u). Te machʼa ya skʼopon jaʼ ya yotsesix bael-a. Pero te kʼalal tsʼakaj ta tsʼibayel te Antiguo Testamento (Escrituras Hebreas), chaʼoxtul judioetik la schʼuunik te ay ya yalik te maba lek te ya yichʼ alel te sbiil te Diose. Kʼalal ya skʼoponik jun texto ta Biblia te banti yichʼoj te sbiil te Diose, ya sjeltayik ta «Kajwal» o «Dios». Te kʼalal kʼax bael te jaʼbile, pujk bael te bin schʼuunojike, jich kʼunkʼun chʼay ta yoʼtanik te bin-utʼil ya yichʼ kʼoponel te sbiil te Diose. b

 Ay machʼatik ya yalik te sbiil te Diose jichlaj ya yichʼ alel-a «Yahweh» («Yahvé»), pero ay yantik ya yalik te yanlaj bin-utʼil ta alel-a. Ta Rollos del mar Muerto ay xejtʼelul jun yuʼun Levítico ta griego te yichʼoj te sbiil te Dios te jich kʼasesbil «Iao». Ta namey ay yantik jtsʼibojom griegoetik ya yalik te jichlaj ya yichʼ alel «Iaé», «Iabé» o «Iaoué». Pero manix xjuʼ ta naʼel-a teme jichnix ya yichʼ alel ta namey ta hebreo kʼop. c

Te bin ma lek albil ta swenta te sbiil te Dios ta Biblia

 Te bin schʼuunejik chaʼoxtul: Te sbiil te Diose ma skʼan ya yichʼ tsʼibayel ta Biblia, melel manix jnaʼtik-a te bin-utʼil ya yichʼ alel ta hebreo kʼop.

 Te bin smelelil: Ay machʼatik ya yalik te Dios yalaj skʼan te spisil te ants winiketik jun-nax bitʼil ya x-albot te sbiil manchukme yanyantik skʼopik. Jaʼukmeto, te j-abatetik yuʼun Dios te ya xchiknaj skʼoplalik ta Biblia, ya yalik te sbiil te ants winiketik jichnix te bin-utʼil ya yichʼ alel ta skʼopike.

 Kiltik ta swenta te sbiil te Josué, jtul juez ta Israel. Te jchʼuunjeletik ta sbabial siglo te ya xkʼopojik ta hebreo jichniwan la yalik: «Yeshúa». Pero te machʼatik ya xkʼopojik ta griego jichniwan la yalik: «Iesous». Ta Biblia ya xchiknaj bin-utʼil kʼasesbil ta griego te biilil Josué te ay ta hebreo, jaʼ-abi ya yakʼ ta naʼel te jchʼuunjeletik la stuuntesik te biililetik te naʼbil sba yuʼunik ta skʼopik (Hechos 7:45; Hebreos 4:8).

 Jichnix ya xjuʼ ta pasel ta swenta te sbiil te Diose. Te bin mukʼxan skʼoplale ma jaʼuk te bin-utʼil ya yichʼ alele, jaʼ mukʼ skʼoplal te ya yichʼ tsʼibayel te bantinix ya skʼan tsʼibayel ta Bibliae.