Ochan ta banti te bintik yichʼoje

Baan ta sleojiʼbal

Equipo militar: Anton Petrus/Moment via Getty Images; money: Wara1982/iStock via Getty Images Plus

¡WIKʼILUK JSITIK SPISIL-ORA!

Ya xlaj bayal takʼin ta guerra | ¿Jaʼnaxbal-abi?

Ya xlaj bayal takʼin ta guerra | ¿Jaʼnaxbal-abi?

 Bayal takʼin ya xlaj ta guerra.

  •    «Te takʼin ya xlaj ta guerraetik ta swolol Balumilal jaʼ 2.2 billón ta dólar». (The Washington Post, 13 yuʼun febrero, 2024.

 Pero ma jaʼuknax takʼin te ya xlaje, nopanax awaʼiy ta swenta te guerra ta Ucrania.

  •    Soldadoetik. Ayniwan 500 mil soldadoetik te lajemik ta guerra o ay staojik ejchen, jaʼto tal te jajch te guerra.

  •    Ants winiketik. Te Naciones Unidas, ya yal te ayniwan 28 mil ta jtul lajemik o ay staojik ejchen, jaʼnix jich te machʼa yichʼoj tulan yaʼtel ta ONU la yal: «Ma jaʼuknax takʼin lajem ta guerraetik, ay binxan lajem te kʼax mukʼ skʼoplal». a

 Kʼax bayal swokol staoj te ants winiketik ta skaj te guerra.

  •    114 millón. Jaʼme te yajtalul te ants winiketik te yijkitayojik te slumalik ta skaj te guerra sok te kʼopetike, jaʼto tal ta septiembre 2023.

  •    783 millón. Jaʼme te yajtalul te ants winiketik te ya sta swokolik ta skaj te maʼyuk sweʼelik. «Te 70% ta jtul ants winiketik te maʼyuk sweʼelik ta swolol Balumilal yakik ta kuxinel ta lugaretik te banti ay guerraetik sok kʼopetik» (Programa Mundial de Alimentos).

 ¿Aybal bin ora te maʼyukix guerraetik? ¿Yabal x-ayin lamalkʼinal? ¿Yabal ya yichʼ tuuntesel te takʼin te ay ta swolol Balumilal yuʼun ya xlaj te wiʼnal sok te pobreile? ¿Bin ya yal te Biblia?

Ay guerraetik

 Te Biblia la stuuntes jkojt caballo sok te machʼa kajal tey-a yuʼun ya yakʼ ta naʼel te ya xbajt ayinuk guerraetik sok kʼopetik ta swolol balumilal.

  •    «Lokʼ tal yan caballo te jich sbonil te bin-utʼil te kʼajkʼe. Te machʼa kajal tey-ae la yichʼ akʼbeyel ta skʼab te yakuk slajin te lamalkʼinal ta balumilal, yuʼun jich talel kʼaxel ya smil sbaik te ants winiketike sok la yichʼ akʼbeyel jun mukʼul espada». (Apocalipsis 6:4).

 Ta spat te machʼa kajal ta caballo, ay chebxan te yakik ta talele sok te jaʼik señail te bintik yakix ta kʼaxel ta Balumilal ta ora ini: Te wiʼnal sok te lajel ta skaj te chamel sok yantikxan (Apocalipsis 6:5-8). Yuʼun ya anaʼxan ta swenta te albilkʼop-abi, sok te bin yuʼun ya skʼan schʼuun koʼtantik, kʼopona te artículo «¿Qué representan los jinetes del Apocalipsis?»

Ay lamalkʼinal

 Nopolix maba ya yichʼix tuuntesel te takʼin ay ta swolol Balumilal yuʼun ya yichʼ pasel guerraetik, pero ma jaʼuk ta swenta te ants winiketike. Te Biblia ya yal:

  •    Te Dios «jcʼaxel ya yacʼ quehchajuc guerraheticcʼalal ta stiʼil bahlumilal» (Salmo 46:9).

  •    Te Dios ya xbajt slajin te wokoliletik yakʼoj te guerraetike. «Yame xkustiklanbot yaʼlel sitik yuʼun te Diose, maʼyukix lajel, maʼyukix mel-oʼtan, okʼel sok te bin kʼux. Te bintik ay ta nailal chʼayix bael spisil» (Apocalipsis 21:4).

  •    Te Dios ya yakʼ te ya xkuxinotik ta lamalkʼinal. «Te pueblo cuʼun ya xnahin ta banti lamal qʼuinal, ta nahetic te jun-oʼtanil tey a soc ta lugaretic yuʼun cux-oʼtanil» (Isaías 32:18).

 Te albilkʼopetik ya yalbey skʼoplal te Biblia ta swenta te guerraetik sok yantikxan te bintik yakik ta kʼoel ta paselya yakʼ ta ilel te nopolix ya x-ayin lamalkʼinal.

 ¿Bin ya xbajt spas te Dios yuʼun ya x-ayin lamalkʼinal? Jaʼ ya stuuntes te wentainel yuʼune (Mateo 6:10). Yuʼun ya anaʼ bin-a te wentainel yuʼun te Dios sok te bin ya spas ta atojol, ilawil te video: ¿Bin-a te Wentainel yuʼun te Diose?

a Miroslav Jenča, subsecretario general de Europa de la ONU (6 yuʼun diciembre 2023).