1 Reyes 18:1-46
18 Ta yoxebal jaʼbil ta patil, te Elías jich la yichʼ albeyel yuʼun te Jehová: «Baan tejkʼana aba ta stojol te Acab sok joʼonme ya kakʼ te ya xtal jaʼal ta lumkʼinal».
2 Jich yuʼun, te Elías bajt stejkʼan sba ta stojol te Acab. Ta Samaria kʼax tulan te wiʼnal tey-ae.
3 Te kʼalal jich yak ta kʼoel ta pasel-abi, te Acab la stikun ta ikʼel te Abdías, jaʼ te machʼa wentainbil yuʼun te snae. (Te Abdías kʼax xiʼoj-a* te Jehová.
4 Kʼalal te Jezabel yak ta smiltiklanel-a te j-alwanejetik yuʼun te Jehová, te Abdías la snakʼ 100 ta tul j-alwanejetik ta yutil chʼentikil. La snakʼ 50 ta tul ta jun yutil chʼen sok 50 ta tul la snakʼ ta yan yutil chʼen. La yakʼtiklanbey pan sok jaʼ yuchʼik).
5 Te Acab jich la yalbey te Abdías: «Beentaya spamal te kʼinal sok ilawil spisil te slokʼib jaʼetik soknix spisil te spamlej kʼinal. Repenta ayto ya jtatik akiltik yuʼun ma xlajik ta wiʼnal te caballoetik sok te mulaetik, jich ma xlaj spisil te chambalametik kuʼuntike».
6 La xat sbaik yuʼun ya yilik te kʼinal te banti ya xbajt sbeentayike. Te Acab sok te Abdías yanyantik be la stʼunik bael.
7 Te kʼalal ay bael ta be-a te Abdías, tal ta tael yuʼun te Elías. Te Abdías oranax la snaʼbey sba te Elías, jich yuʼun la spajkan sba kʼalal ta lum sok jich la yalbey: «¿Jaʼatbal, kajwal, Elías?».
8 Jich albot yuʼun te Elías: «Joʼon, joʼon-nix-a. Baan, albeya jich te awajwale: ‹Liʼ ay te Eliase›».
9 Pero, jich la yal te Abdías: «¿Bin smul staoj te j-abat awuʼun ini yuʼun ya awakʼon ta skʼab te Acab sok te ya smilone?
10 Jamal ya kalbat ta stojol Jehová te kuxul Dios awuʼun te maʼyuk jpamuk lum ni wentainel te banti ma yakʼojat ta leel te kajwale. Ta jujun buelta te jich ya yalik ‹Maba liʼ ay ini›, te xchiike, te ajwalil ya yakʼ te yakuk yalik ta jamal te lum-abi o te wentainel-abi te maba la awichʼ taele.
11 Pero, te jaʼat jich ya awalbon: ‹Baan, albeya jich te awajwale: «Liʼ ay te Elías»›.
12 Te kʼalal ya xboone, ma jnaʼ banti ya yikʼat bael te espíritu yuʼun te Jehová, teme ya kalbey te Acab te liʼ ayat, pero maba ya staat, yananixme smilon-a. Pero, te j-abat awuʼun ini ta skeremilto xiʼoj* te Jehová.
13 Kajwal, ¿yuʼunbal maba yalojbatik awaʼiy te bin la jpas te kʼalal te Jezabel yak ta smiltiklanel-a te j-alwanejetik yuʼun te Jehová? ¿Yuʼunbal maba yalojbatik awaʼiy te la jnakʼ 100 ta tul j-alwanejetik yuʼun te Jehová ta yutil chʼentikil te 50 la kakʼ ta jujuntsojb sok te la kakʼtiklanbey pan sok jaʼ yuchʼik?
14 Pero, te jaʼat jich ya awalbon: ‹Baan, albeya jich te awajwale: «Liʼ ay te Elías»›. Yananixme smilon-a».
15 Pero, te Elías jich la yalbey te Abdías: «Jamal ya kalbat ta stojol Jehová te kuxul Dios te jwolwanej yuʼun te soldadoetik,* jaʼ te machʼa ya x-abatinon ta stojol,* te ya jtejkʼan jba yoʼtik ta stojol te Acab».
16 Jich bajt te Abdías ta stojol te Acab yuʼun ya yalbey yaʼiy te bin la yichʼ albeyele. Tey-abi, te Acab bajt sta sba sok te Elías.
17 Jaʼnax te kʼalal la yil te Elías, jich la yalbey: «¡Liʼ ayate! ¡Jaʼat, te bayal yakat ta yakʼbeyel swokol te lum Israel!».
18 Jich la sjakʼ te Elías: «Maba joʼon te yakon ta yakʼbeyel swokol te lum Israel. Jaʼat sok te machʼatik ay yuʼun te atat te awakʼojbeyik swokole. La awijkitayik schʼuunel te mantaliletik yuʼun te Jehová, jaʼ la achʼuunik te Baaletik.
19 Ta ora ini ikʼa tal spisil te lum Israel, te 450 ta tul j-alwanejetik yuʼun te Baal sok te 400 ta tul j-alwanejetik yuʼun te chʼul teʼ yuʼun Aserá* te yakik ta weʼel ta mesa yuʼun te Jezabel, yuʼun ya jtsob jba sok ta wits Carmelo».
20 Jich yuʼun, te Acab la stikun ta ikʼel spisil te lum Israel sok la stsob te j-alwanejetik ta wits Carmelo.
21 Te Elías noptsaj* ta stojol te lum sok jich la yalbey: «¿Binto-ora ya ataik ta nopel te bin ya akʼan ya apasike?* ¡Teme jaʼ smelelil Dios* te Jehová, tʼunaik! ¡Pero, teme jaʼ ya akuyik te Baal, jaʼ xa atʼunik!». Pero, maʼyuk ni jpʼaluk kʼop la sut te lume.
22 Tey-abi, te Elías jich la yalbey te lume: «Joʼonxanix jtukel te jilemon ta j-alwanej yuʼun te Jehová, yan stukel te j-alwanejetik yuʼun te Baal ay 450 ta tul.
23 Akʼbonkotik chaʼkojt jkolel* toroetik, akʼa stsaik jkojtuk, akʼa sesenik sok akʼa yakik ta sba siʼ, pero mame skʼan ya schikʼik. Te joʼon-euke yame jchajpan te yan toro, yame kakʼ ta sba siʼ sok maba ya jchikʼ.
24 Tey-abi yame akʼoponik te dios awuʼunik, te joʼone jaʼme ya jkʼopon te Jehová. Te Dios te ya stikun tal kʼajkʼ ta chʼulchan jaʼme smelelil Dios-abi».* Jich la yal spisil te lum: «Lek ay».
25 Te Elías jich la yalbey te j-alwanejetik yuʼun Baal: «Tsaaik jkojt jkolel* toro sok jaʼex nail xa achajpanik, melel jaʼ bayalex. Tey-abi kʼoponaik te dios awuʼunik. Pero mame xa achikʼik te toroe».
26 Jich la yikʼik tal te jkolel* toro te la yichʼik akʼbeyel, la schajpanik sok jajch skʼoponik te Baal ta sab kʼalalto ta olil kʼajkʼal. Jich yakik ta yalel: «¡Baal, aʼiybonkotik te jkʼoptike!». Maʼyuk machʼa chiknaj skʼop sok maʼyuk machʼa la sjakʼ te kʼope. Xkoxkonik ta ajkʼot ta sjoyobal te skajtajib chikʼbil majtanil te la spasike.
27 Ta olil kʼajkʼalniwan, te Elías jich jajch ta labanwanej: «¡Awtayaikxan tulan, melel dios awaʼiy jiche! Repenta ay bin baem yoʼtan ta snopel o baem ta tsaʼnel. ¡O yuʼun-niwan wayal te ya skʼan tijele!».
28 Tulan yakik ta aw, jajch sboj sbaik ta cuchillo sok ta lanza jaʼto te kʼalal mal te schʼichʼelik ta sbakʼetalik jich te bitʼil kʼayemik ta spasele.
29 Te kʼalal kʼaxix-a te olil kʼajkʼal, yakik ta aw jaʼto ta mal kʼajkʼal te kʼalal ya yichʼ akʼel te majtanil yuʼun sit awal tsʼunubil. Pero, maʼyuk machʼa chiknaj skʼop sok maʼyuk machʼa la sjakʼ te kʼope; maʼyuk machʼa aʼiybot yuʼun te skʼopike.
30 Tey-abi, te Elías jich la yalbey spisil te lum: «Noptsajanik* tal ta jtojol». Jich noptsajik tal ta stojol spisil te lume. Te Elías la schaʼpas te skajtajib chikʼbil majtanil yuʼun te Jehová te yichʼoj jinel-ae.
31 Tey-abi la stsak tal 12 ta pʼij tonetik te jaʼ yajtalul te jayeb ta chajp stsʼumbal te snichʼnab Jacob, jaʼ te machʼa jich la yichʼ albeyel yuʼun te Jehová: «Yame abiilin Israel».
32 La stuuntes te tonetik-abi yuʼun la spas te skajtajib chikʼbil majtanil ta swenta sbiil te Jehová. Ta sjoyobal te skajtajib chikʼbil majtanil la spas jun zanja, chʼin mukʼ te skʼinalul te la yijkitay ta sjoyobal te skajtajib chikʼbil majtanil te banti ya xjuʼ ta tsʼunel cheb sea* sit awal tsʼunubil.
33 Ta patil la yakʼbey siʼul, la sesen te jkolel* toro sok la skajanlan ta sba te siʼe. Jich la yal: «Nojesaik ta jaʼ chaneb kʼibetik sok malbeyaik te chikʼbil majtanil te ay ta sba te siʼe».
34 Jich la yal: «Pasaik yan buelta». Jich la schaʼpasik. Jich la yalxan: «Pasaik yan buelta». Jich la spasik ta yoxebal buelta.
35 Okin* te jaʼ ta sjoyobal te skajtajib chikʼbil majtanil, te Elías jaʼnix jich la snojes ta jaʼ te zanjae.
36 Ta mal kʼajkʼal te kʼalal ya yichʼ akʼel te majtanil yuʼun sit awal tsʼunubil, te j-alwanej Elías noptsaj* ta stojol te skajtajib chikʼbil majtanil sok jich la yal: «Kajwal, Jehová —te Dios yuʼun Abrahán, Isaac sok te Israel—, yoʼtik akʼa yichʼ naʼel te jaʼat te Dios yuʼun Israel, te joʼon te j-abaton awuʼun sok te la jpas spisil ini ta swenta te jaʼatnix la awalbon te jich ya jpase.
37 ¡Kajwal, Jehová, aʼiybon te jkʼope! Aʼiybon te jkʼop swenta jich ya snaʼ te lum ini te jaʼat te smelelil Diosat,* Jehová, te jaʼat te yakat ta yikʼel sujtel tal ta atojol yan buelta».
38 Tey-abi, te Jehová la yakʼ tal kʼajkʼ ta chʼulchan sok la slajin te chikʼbil majtanil, te siʼ, te tonetik sok te tsʼubil lum, jaʼnix jich la yuchʼ te jaʼ te pamal ta zanja.
39 Te kʼalal la yil spisil te lume, ta oranax la spajkan sbaik kʼalal ta lum sok jich la yalik: «¡Jaʼ smelelil Dios* te Jehová! ¡Jaʼ smelelil Dios te Jehová!».
40 Jich yuʼun, te Elías jich la yalbey te lume: «¡Tsakaik te j-alwanejetik yuʼun Baal! ¡Mame xkol bael ni jtuluk!». Tey-abi la stsakik ta oranax, jich te Elías la yikʼtiklan koel ta be jaʼ yuʼun Cisón sok tey la smiltiklan-a.
41 Jich yuʼun, te Elías jich la yalbey te Acab: «Baan, weʼ uchʼajan, melel chikan ta aʼiyel te yak ta talel tulan jaʼal».
42 Jich bajt ta weʼ uchʼajel te Acab, yan stukel te Elías mo bael ta sjol wits yuʼun Carmelo sok la snijan koel sjol kʼalal ta sjol yakan.
43 Tey-abi, jich la yalbey te j-abat yuʼun: «Awokoluk, baan, ilawil bael ta stojol mar». Jich bajt ta yilel sok jich la yal: «Jkʼaxel maʼyuk bin chikan». Te Elías jich la yalbey jukeb buelta te j-abat yuʼun: «Baan, chaʼilawil».
44 Ta sjukebal buelta, jich la yal te j-abat yuʼune: «¡Ilawil! Yak ta moel tal chʼin tokal ta mar te jich smukʼul te bin-utʼil kʼabal». Jich albot yuʼun te Elías: «Baan, jich xa awalbey te Acab: ‹¡Chajpana te acarreta! ¡Koan bael yuʼun jich maba ya smakat-a te tulan jaʼale!›».
45 Tey-abi majk tal kʼinal yuʼun te tokal sok tal tulan ikʼ, jich tal tulan jaʼal. Te Acab mo ta scarreta, bajt ta Jezreel.
46 Pero, te Elías akʼbot yip yuʼun te Jehová sok la schuk moel te skʼuʼ kʼalalto ta schʼujt, jich animal bajt kʼalalto ta Jezreel, la stsal kʼaxel te Acab.
Notaetik
^ Jaʼ skʼoplal te chʼul-abatetik ta chʼulchan.
^ Ta hebreo: «jaʼ te machʼa ya jtejkʼan jba ta stojol».
^ Ta yantik variante «jijtsʼaj», «tijtsaj».
^ Ta hebreo: «¿Binto-ora xkoxkonex ta amuletaik?».
^ Ta yantik variante «jchʼiel».
^ Ta yantik variante «jchʼiel».
^ Ta yantik variante «jchʼiel».
^ Ta yantik variante «Jijtsʼajanik», «Tijtsajanik».
^ Jaʼ 14.66 litro. Ilawil ta apéndice, B14.
^ Ta yantik variante «jchʼiel».
^ Ta yantik variante «Been».
^ Ta yantik variante «jijtsʼaj», «tijtsaj».
