Ochan ta banti te bintik yichʼoje

Baan ta sleojiʼbal

APÉNDICE

Te j-alwanej Daniel la yalbey skʼoplal te bin-ora jul te Mesiase

Te j-alwanej Daniel la yalbey skʼoplal te bin-ora jul te Mesiase

KʼAXEM ta 500 jaʼbil kʼalal mato x-ayin-a te Jesuse, kuxin te Daniele. Jaʼukmeto, te Jehová la yakʼbey snaʼ te j-alwanej te bin-utʼil ya xjuʼ ta naʼel te bin-ora ya yichʼ biiltesel te Jesús jich bitʼil Mesías, o Cristo. Te Daniel jich la yichʼ albeyel: «Naʼa me soc acʼa cʼohtuc ta awoʼtan: te cʼalal ya yichʼ halel mandar te ya yichʼ chaʼpasel xan te Jerusalén ha to cʼalal ya xtal te príncipal te malbil ta aceite, ya xcʼax huqueb semana, soc cheb schanwinic (62) semana; ya yichʼ xan pasel te callehetic soc te stsʼahcul ta yorahil wocol» (Daniel 9:25).

Swenta ya yichʼ naʼel te bin-ora ya xchiknaj te Mesiase. Nail ya skʼan ya jnaʼtik te bin-ora ya xjajch ta tʼunel te semanaetik te la yalbey jilel skʼoplal te Daniele. Te albilkʼope ya yakʼ ta naʼel te jaʼ «te cʼalal ya yichʼ halel mandar te ya yichʼ chaʼpasel xan te Jerusalén». ¿Bin-ora kʼot ta pasel-abi? Te Nehemías te la stsʼibay-euk te Bibliae, la yal te jaʼ-a te kʼalal ayix «jtahb (20) haʼbil yochel ta ajwalil a te Artajerjes» te la yal te akʼa yichʼ chaʼpasel te tsʼajkʼetik yuʼun Jerusalén (Nehemías 2:1, 5-8). Ta jaʼbil 474 te kʼalal mato jaʼuk jkʼajkʼaleltik (m.j.jkʼ.) tsʼakaj te sbabial jaʼbil yochel ta ajwalil-a te Artajerjes. Ta jaʼbil 455 m.j.jkʼ. ayix ta jtab jaʼbil yochel ta ajwalil-a te Artajerjes. Jaʼ yuʼun, te albilkʼop ta swenta te Mesías te la stsʼibay jilel te Daniele, jajch kʼoel ta pasel ta jaʼbil 455 m.j.jkʼ.

Te albilkʼop te yichʼoj jilel alele ya yal te kʼalal kʼaxemix-a te «huqueb semana, soc cheb schanwinic (62) semana», ya xlokʼ 69 semana te jaʼ-a te kʼalal ya xchiknaj te «Mesiase». ¿Jayebnix ya xjalaj bael ta smelelil-a te semanaetik-abi? Jich bitʼil ya yakʼ ta ilel chaʼoxchajp Bibliaetik, ma jaʼuk te bitʼil semanaetik te ya jnaʼbeytik sba te yichʼoj jukeb kʼajkʼale, te jujun semana ya yichʼ alele jukeb jaʼbil kʼoem. Te judioetik ta namey kʼinal snaʼojbeyik ta lek skʼoplal-a te bin ya skʼan ya yal te semana yuʼun jukeb jaʼbile. Jich bitʼil kʼayemik ta spasbeyel skʼinul-a te jaʼbil yuʼun kux-oʼtanil ta jukjukeb jaʼbil (Éxodo 23:10, 11). Jich yuʼun te 69 semana te ya yalbey skʼoplal te Bibliae, te jujun semanae yichʼoj jukeb jaʼbil, ta spisil ini ya xlokʼ ta ajtayel 483 jaʼbil.

Jich yuʼun jaʼxanix ya skʼan ya kajtaytik. Teme ya kajtaytik te 483 jaʼbile yame skʼan ya xjajch kajtaytik ta yaʼbilal 455 m.j.jkʼ., ya xkʼootik ta yaʼbilal 29 ta jkʼajkʼaleltik (t.jkʼ.) te jaʼnix te jaʼbil-abi te la yichʼ jaʼ te Jesuse jich kʼatpʼuj ta Mesías (Lucas 3:1, 2, 21, 22). * ¿Mabal jichuk te tsʼakal kʼot ta pasel spisil te bin albil jilel skʼoplal ta Bibliae?

^ parr. 3 Ta jaʼbil 455 m.j.jkʼ. kʼalal ta jaʼbil 1 m.j.jkʼ., ya xlokʼ ta ajtayel 454 jaʼbil. Tey-abi, ta jaʼbil 1 m.j.jkʼ. kʼalal ta jaʼbil 1 t.jkʼ. kʼax jun jaʼbil (melel maʼyuk te jaʼbil cero). Ta jaʼbil 1 t.jkʼ. kʼalal ta jaʼbil 29 t.jkʼ. ya xlokʼ ta ajtayel 28 jaʼbil. Teme ya kajtaytik te oxchajp numeroetik-abi, (454+1+28) ya xlokʼ ta ajtayel 483 jaʼbil. Te Jesús la «yichʼ milel» ta jaʼbil 33 t.jkʼ., te kʼalal yak ta beel-a te 70 semana te ya yalbey skʼoplal te Bibliae (Daniel 9:24, 26). Teme ya akʼan ya anaʼbeyxan skʼoplale, ilawil te kap. 11 yuʼun te libro Prestemos atención a las profecías de Daniel sok te libro Perspicacia para comprender las Escrituras, vol. 2, paj. 1014-1017. Te chaʼpajk libroetike, jaʼ spasojik te stestigotak Jehová.