APÉNDICE
¿Bin-utʼil ta ijkʼitayel te spiktiklanel skʼunil bakʼetalile?
Te machʼa kʼayem ta spiktiklanel skʼunil sbakʼetale, ya x-utsʼinbot te schʼuunel yoʼtane, melel jaʼnax ya xbajtʼ yoʼtan te bin ya skʼan ya spas ta stukel sok ya xbolobtesbot spensar yuʼun. Te machʼa jich kʼayem ta spasele, yaniwan xjajch snop te jich ya skʼan ya spasbey-euk te yantike. Te machʼa jich ya spase, jaʼnax ya skʼasesbey sbujtsʼ te bin ya skʼan sbakʼetale, ma jichukix ya yil te bin Colosenses 3:5).
stojil ta pasel te bitʼil ya sjokin sbaik ta wayel te machʼatik nujpunemik te ya skʼan sbaike. Jaʼukmeto jkʼaxelnax te sbujtsʼ ya yaʼiy ta sbakʼetalike. Te spiktiklanel skʼunil bakʼetalile maba ya slamantes te bin ya skʼan te bakʼetalil te jaʼ ya x-ikʼawan ta yalel ta mulil sok ta spasel te bintik ilaytik sbae, jaʼnax ya schaʼchijubtesbot yoʼtan yuʼun (Jich la stsʼibay te jpuk-kʼop Pabloe: «Quermanotac te cʼuxex ta coʼtane, [...] acʼa jpoc jbahtic yuʼun spisil bintic bohloben ta jbaqʼuetaltic soc ta coʼtantic; behbehuc me acʼa quichʼtic chʼultesel ta scuenta yichʼel ta mucʼ te Diose» (2 Corintios 7:1). Ay chaʼoxtul te machʼatik kʼax tulan ya yaʼiyik yijkʼitayel te bin ya xbolobtesotike, jaʼukmeto maba lek te ya yakʼ sbaik ta tsalele, melel te Jehová spisil-ora chapal stukel yuʼun ya spas perdón sok ya yakʼ koltayel (Salmo 86:5; Lucas 11:9-13). Ayniwan ya schaʼyalik ta spasel, jaʼukmeto ya yakʼik ta ilel lek stalelik te kʼalal ya smel yoʼtanik yuʼun te bin la spasike sok ya spasik tulan ta yijkʼitayel te bintik kʼayemik ta spasele. Mame xchʼay ta koʼtantik te «ha cʼax mucʼ te Dios te bin utʼil te coʼtantic, soc ha ya snaʼ spisil stuquel» (1 Juan 3:20). Te kʼalal ya yilotik te Jehová, ma jaʼuk ya xbajtʼ ta yoʼtan yilel te jmultike, jaʼ ya yil spisil te bintik lek ay ta koʼtantike. Jich bitʼil te yiloj ta lek te bitʼil ay te jkuxlejaltike, ya snaʼbotik yoʼbolil jbatik te kʼalal sok spisil koʼtantik ya jkʼanbeytik te akʼa skʼuxultayotike. Jich yuʼun mame xkijkʼitaytik skʼoponel te Dios sok spisil koʼtantik sok spekʼelil koʼtantik, jich bitʼil ya spas jtul alal kerem te kʼalal ya skʼanbey koltayel te state. Ta melel, te Jehová ya xjuʼ ya spokbotik kʼoem te koʼtantike (Salmo 51:1-12, 17; Isaías 1:18). Jaʼukmeto ma tikʼuk-a te ya jkʼopontik te Diose, yame skʼan ya kakʼbeytik ta ilel yaʼtelul sok ya jpastik te bintik ya skʼan pasele, jich bitʼil te maba ya kiltikix te pornografía sok te bintik smakoj spisil-abi, jaʼnix jich maba ya jletik chopol joʼtaktik. *
Proverbios 1:8, 9; 1 Tesalonicenses 5:14; Tito 2:3-5). *
Teme ma xjuʼ awuʼun yijkʼitayel te bin kʼayemat ta spasele, yame skʼan te ya xkʼopojat sok atat (o ameʼ) te schʼuunej Dios o sok jtul hermano (hermana) te ya yakʼ ta ilel te tulanix schʼuunel yoʼtan sok te ayat ta yoʼtane (^ parr. 1 Ay bayal machʼatik yilojik te jaʼ lek te ya yakʼik te computadora te banti ya xjuʼ ya yil spisil te yajwal nae, yuʼun jich ya snaʼik stsajtayel-a te bitʼil ya stuuntesike. Ay yantik te yotsesojbeyik programaetik ta scomputadoraik yuʼun ya smak te bintik chopol ya xkʼax tey-ae. Jaʼnix jich ayukme ta awoʼtan te ya xjuʼ x-ochotik ta Internet ta celular o ta yantik aparatoetik, jaʼukmeto mame ayuk jun programa te jkʼaxel ya smak te bintik chopol ta ilele.
^ parr. 1 Teme ya akʼan ya awilbeyxan skʼoplal ta swenta te spiktiklanel skʼunil bakʼetalile, ilawil te artículo “Los jóvenes preguntan... ¿Cómo puedo superar este hábito?” te ya xchiknaj ta revista ¡Despertad! ta noviembre yuʼun 2006, sok te libro Lo que los jóvenes preguntan. Respuestas prácticas, vol. 1, pág. 178-182.