1. ¿Bin yuʼun te Testigoetik pajalik sok te sbabial jchʼuunjeletik?

 TE SBABIAL jchʼuunjeletik la yaʼtelinik scholel te skʼop Dios. Sok spisil yoʼtanik la stʼunik te tojobtesel yuʼun te chʼul espíritu. Maba komotik yuʼun te kontrainel sok akʼbotik bayal bendición yuʼun te Jehová. Jichotik-euk te testigootik yuʼun Jehová ta kʼajkʼal ini.

2, 3. ¿Bin yuʼun te mukʼ skʼoplal te libro yuʼun Hechos?

² Te bitʼil la jnoptikix te libro yuʼun Hechos, la stsakxan yip te schʼuunel koʼtantik. ¡Kʼax tʼujbil te libro ini! Melel ta libro ini te Dios ya scholbey skʼoplal te bin la spasik te sbabial jchʼuunjeletik.

³ Te Hechos ya yalbey skʼoplal 95 ta tul ants winiketik, 32 nacionetik, 54 mukʼul lumetik sok baluneb islaetik. Ya scholbey skʼoplal ants winiketik, jtoyba jwolwanejetik yuʼun religión, ajwaliletik te la skuy sbaik ta dios sok jkontrainwanejetik. Pero, te machʼatik mukʼ skʼoplal ya yichʼ cholel ta libro ini jaʼ te hermanoetik ta sbabial siglo. Jichnix bitʼil te joʼotike la sitintayik wokolil, pero maba la yijkitayik scholel te skʼop Dios.

4. ¿Bin yuʼun jun-nax ya kaʼiy jbatik sok te Pablo, te Tabita sok yantik j-abatetik yuʼun Jehová?

⁴ Manchukme ayix 2 mil jaʼbil te kuxinik te Pedro, Pablo, Lucas, Bernabé, Esteban, Tabita, Lidia sok yantikxan j-abatetik yuʼun Jehová te la yakʼik ta ilel tʼujbil taleliletike, jich ya kaʼiytik te jun-nax ayotike. Melel jun-nax te aʼtelil la kichʼtik akʼbeyel, jaʼ te yotsesel jnopojeletik (Mat. 28:19, 20). ¡Jaʼ jun mukʼul majtanil!

5. ¿Banti la sjachik te scholel skʼop Dios te jnopojeletike?

⁵ Jnop kaʼiytik te aʼtelil la yakʼ jilel te Jesús ta stojol te jnopojeletik yuʼune: «Yame awichʼ awuʼelik te kʼalal ya xjul ta atojolik te chʼul espiritue. Testigo ya xkʼoex kuʼun ta Jerusalén, ta spamal skʼinal Judea sok ta Samaria, sok kʼalalto ta stiʼil te balumilale» (Hech. 1:8). Ta swenta te chʼul espíritu nail la scholik skʼop Dios «ta Jerusalén» (Hech. 1:1–8:3). Tey-abi tojobtesotik yuʼun te chʼul espíritu yuʼun ya scholik skʼop Dios «ta spamal skʼinal Judea sok ta Samaria» (Hech. 8:4–13:3). Ta patil, «kʼalalto ta stiʼil te balumilale» (Hech. 13:4–28:31).

6, 7. ¿Bin ayix kuʼuntik ta scholel skʼop Dios te maʼyuk yuʼunik-a te jchʼuunjeletike?

⁶ Te kermanotaktik ta sbabial siglo la scholik skʼop Dios manchukme  ma tsʼakal yuʼunik-a te Biblia sok mato ayuk publicacionetik yuʼun ya yijkitaybeyik te ants winiketik. Te libro yuʼun Mateo la yichʼ tsʼibayel ta jaʼbil bael 41. Te libro yuʼun Hechos tsʼakaj ta tsʼibayel ta jaʼbil bael 61, ta yorail-abi jaʼnax ay cheʼoxeb cartaetik yuʼun te Pablo. Te kʼalal mato ochemik ta jchʼuunjel-a te judioetik, la schʼam yaʼiyik ta sinagoga te Escrituras Hebreas (2 Cor. 3:14-16). Ma spisilukik ay yuʼunik-a te Escrituras Hebreas, jaʼ yuʼun kʼalal ya scholik skʼop Dios ya skʼan ya snop ta sjolik swenta ya yalbeyik te ants winiketik.

⁷ Ta kʼajkʼal ini, jteb ma jpisiltikuk ay jBibliatik sok ay bayal publicacionetik. Jaʼnix jich yakotik ta scholel skʼop Dios ta bayal ta chajp kʼopiletik sok yakotik ta yotsesel jnopojeletik ta 240 ta pam nacionetik sok territorioetik.

8, 9. 1) ¿Bin juʼ yuʼunik spasel te jnopojeletik yuʼun Jesús ta swenta te chʼul espiritue? 2) ¿Bin juʼem yuʼun spasel te j-abat te jun yoʼtan sok pʼij ta swenta te chʼul espiritue?

⁸ Kʼalal te Jesús la yakʼbey yaʼtel te jnopojeletik yuʼun, jich la yaltiklanbey: «Yame awichʼ awuʼelik te kʼalal ya xjul ta atojolik te chʼul espiritue». Ta swenta te chʼul espíritu yuʼun Dios, te jnopojeletik yuʼun te Jesús ya spukik ta alel ta swolol Balumilal te skʼop Diose. Te chʼul espíritu la yakʼbey yuʼel te Pedro sok te Pablo ta slekubtesel jchameletik, ta slokʼesel pukujetik sok ta schaʼkuxajtesel te machʼatik lajemik. Pero, te bin mukʼxan skʼoplal la spasik te jchʼuunjeletik ta sbabial siglo ta swenta te chʼul espíritu, jaʼ te la yakʼbeyik snop te bin smelelil te yantik, yuʼun jich ya sta skuxlejalik ta sbajtelkʼinal (Juan 17:3).

⁹ Ta skʼajkʼalel te Kʼin yuʼun Pentecostés ta jaʼbil 33, te jnopojeletik yuʼun Cristo «ta spisilik noj ta yoʼtanik te chʼul espíritu, jich jajchik ta kʼop ta yanyantik kʼopiletik», jich la yakʼik ta naʼel te «yutsil yaʼtel te Diose» (Hech. 2:1-4, 11). Ta kʼajkʼal ini ma xkʼopojotik ta bayal ta chajp kʼopil ta swenta jun milagro. Pero, ta swenta te chʼul espíritu te j-abat te jun yoʼtan sok pʼij yak ta spasel publicacionetik ta bayal ta chajp kʼopiletik. Jich bitʼil te revista Te J-ilkʼinal ta toyol sok te ¡Wikʼame asit!, ya yichʼ pasel imprimir bayal millón ta lejch ta jujun u. Jaʼnix jich, ta página yuʼun Internet jw.org ya jtatik bayal junetik sok videoetik kʼaxem ta jmil kʼopiletik. Spisil ini ya skoltayotik ta yakʼel ta naʼel te «yutsil yaʼtel te Diose» ta stojol te nacionetik, tsʼumbaliletik sok kʼopiletik (Apoc. 7:9).

10. ¿Bin juʼem ta pasel jaʼto tal ta 1989?

¹⁰ Jaʼto tal ta 1989, te j-abat te jun yoʼtan sok pʼij jaʼ baem yoʼtan ta skʼasesel ta yantik kʼopiletik te Skʼop Dios ta swenta te machʼatik ya xkuxinik ta Achʼ Balumilal. Ta swenta-abi yichʼojix kʼasesel kʼaxem ta 200 kʼopiletik sok pasbil imprimir 240 millón ta pajk Bibliaetik. Pero yakto ta toyel te yajtalule. Spisil te aʼtelil-abi juʼem ta pasel, melel jaʼ ya skoltayotik te Dios sok ya yakʼbotik te schʼul espíritu.

11. ¿Bin yichʼoj pasel swenta ya yichʼ kʼasesel ta bayal kʼopiletik te publicacionetike?

 ¹¹ Jaʼnix jich, te publicacionetik kuʼuntik yichʼoj kʼasesel ta bayal ta chajp kʼopiletik. Bayal Testigoetik te ayik ta 150 ta pam nacionetik sok territorioetik ya xkoltaywanik ta spasel te aʼtelil-abi. Ma chajpuknax ya kiltik-a, melel maʼyuk yan organización te tojobtesbil yuʼun te chʼul espíritu te ya schol «ta tsʼakal» ta swolol Balumilal ta swenta te Jehová, te Ajwalil stsaoj sok te Wentainel yuʼun te ay ta chʼulchan (Hech. 28:23).

12. ¿Bin koltayotik te Pablo sok te yantik jchʼuunjeletik ta scholel ta lek te skʼop Diose?

¹² Te jchʼuunjeletik ta sbabial siglo la scholik ta lek te skʼop Dios ta swenta discursoetik sok yantikxan, spisil-abi la spasik ta swenta te koltayel yuʼun te chʼul espíritu. Kʼalal te Pablo la scholbey skʼop Dios te judioetik sok te jyanlumetik ta Antioquía te ay ta skʼinal Pisidia, «spisil te machʼa jich yoʼtanik te ya xkuxinik ta sbajtelkʼinal la schʼuunik te Diose» (Hech. 13:48). Ta slajibal te libro yuʼun Hechos, te Lucas la yal te yak ta scholel te Pablo «te Wentainel yuʼun te Dios sok yip yoʼtan [...] maʼyuk bin makot yuʼun» (Hech. 28:31). ¿Banti ay-a te Pablo? Ta Roma, te jaʼ capital yuʼun jun potencia. Ta melel bayal koltayotik yuʼun te chʼul espíritu te jchʼuunjeletik-abi.

13. ¿Bin yuʼun mukʼ skʼoplal te ya jkʼopontik te Jehová kʼalal ya kichʼtik kontrainel?

¹³ Kʼalal te sbabial jnopojeletik yuʼun Cristo la yichʼik kontrainel, la skʼanbeyik yip yoʼtanik te Jehová. ¿Akʼbotikbal? Noj ta yoʼtanik te chʼul espíritu, jich maba xiw yoʼtanik ta scholel te skʼop Diose (Hech. 4:18-31). Jaʼnix jich, te joʼotik ya jkʼantik spʼijil koʼtantik sok kiptik yuʼun ma jkom jbatik ta scholel skʼop Dios manchukme ay kontrainel (Sant. 1:2-8). Wokolayal te bendición sok te chʼul espíritu ya yakʼbotik te Jehová, maʼyuk bin ya skomotik ta spasel te yaʼtele. Ma skomotik te kontrainel sok te tulan utsʼinel. Pero, swenta ya xjuʼ kuʼuntik ya skʼan ya jkʼanbeytik schʼul espíritu te Jehová, jpʼijiltik sok yip koʼtantik (Luc. 11:13).

14, 15. 1) ¿Bin kʼot ta pasel ta swenta te utsʼinel «jajch ta swenta te Esteban»? 2) ¿Bin-utʼil la snaʼbeyik sba te Jehová te machʼatik kuxinemik ta skʼinal Siberia?

¹⁴ Te kʼalal mato yichʼoj milel yuʼun skontratak-a te Esteban, la schol skʼop Dios sok yip yoʼtan (Hech. 6:5; 7:54-60). Te kʼalal lajix-ae, «jajch tulan utsʼinel» jich te jnopojeletik pujkik bael ta skʼinal Judea sok ta Samaria, jaʼxanix jilik te jpuk-kʼopetik. Te utsʼinel-abi ma la skom te scholel skʼop Dios. Te Felipe la scholbey te samaritanoetik «ta swenta te Cristoe» sok bayal machʼatik la schʼam yaʼiyik (Hech. 8:1-8, 14, 15, 25). «Te machʼatik pujkik bael ta skaj te utsʼinel te jajch ta swenta te Esteban kʼotik kʼalal ta Fenicia, Chipre sok Antioquía. Pero, jaʼnax la scholbeyik skʼop Dios te judioetike. Ay chaʼoxtul winiketik te talemik ta skʼinal Chipre sok ta lum Cirene bajtik ta Antioquía, jajch scholbeyik skʼop Dios te ants winiketik te ya xkʼopojik  ta griego sok la scholbeyik yaʼiy te lek yachʼil kʼop ta swenta te Kajwaltik Jesús» (Hech. 11:19, 20). Ta swenta te kontrainel jajche pujkxan bael te lek yachʼil kʼop.

¹⁵ Ta jaʼbil tal 1950 ay jich kʼot ta pasel-euk ta Unión Soviética. Bayal ta mil Testigoetik la yichʼik ikʼel bael ta Siberia. Te kʼalal la yichʼik pukel bael ta bayal chʼin lumetik, la spukik ta alel te lek yachʼil kʼop. Te manchuk la yichʼik ikʼel bael tey-a, te hermanoetik maniwan ayuk bin-ora la stabeyik stojol te spasajeik yuʼun ya xbajtik ta scholel skʼop Dios tey-a, melel kʼaxem ta 10 mil kilómetro snamalil. Jich bitʼil la yal jtul hermano, jaʼnix te ajwalil la stikunlan bael ta lugaretik te kʼax namal ayike, ta swenta-abi bayal machʼatik la snaʼbeyik sba te Jehová ta Siberia.

16, 17. ¿Bin ya yal te libro yuʼun Hechos ta swenta te bin-utʼil koltayotik yuʼun Jehová te jchʼuunjeletik?

¹⁶ Te Jehová la yakʼbey bendición te yaʼtelik te jchʼuunjeletik. Te Pablo sok te yantik hermanoetik la stsʼunik te smelelil kʼop sok la yakʼbeyik yaʼlel kʼoem, «pero jaʼ la yakʼ chʼiuk te Diose» (1 Cor. 3:5, 6). Te libro yuʼun Hechos ya yakʼ ta naʼel te la yichʼ cholel te skʼop Dios ta swenta te koltayel yuʼun te Jehová. Ya yal te «pujkxan bael te skʼop Diose sok bayal mo yajtalul te jnopojeletik ta Jerusalén» (Hech. 6:7). Jaʼnix jich «ayin jun tiempo lamalkʼinal ta stojol te jchʼuunjeletik te ayik ta spisil skʼinal Judea, Galilea sok Samaria, sok la yichʼxan yipik. Moxan yajtalul te jchʼuunjeletik ta skaj te xiʼojik te Jehová sok te akʼbot smukʼul kʼinal yaʼiyik yuʼun te chʼul espiritue» (Hech. 9:31).

¹⁷ Te jchʼuunjeletik ta Antioquía te ay ta skʼinal Siria la scholbeyik skʼop Dios te machʼatik ya xkʼopojik ta hebreo sok griego. Jokinotik «yuʼun te Jehová sok bayal ta tul ants winiketik la schʼuunik sok la sujtes yoʼtanik ta stojol te Kajwaltike» (Hech. 11:21). ¿Bin kʼot ta pasel ta patil? «Te skʼop te Jehová mukʼub sok pujkxan ta alel» (Hech. 12:24). Te bitʼil tulan aʼtejik te Pablo sok te hermanoetik «pujkxan bael te skʼop te Jehová sok la yichʼ bayalxan yip» ta stojol te jyanlumetik (Hech. 19:20).

18, 19. 1) ¿Bin-utʼil ya jnaʼtik te sjokinojotik te Jehová? 2) ¿Bin ejemplo ya yakʼ kiltik te ma xyijkitayotik te Jehová?

¹⁸ Jaʼnix jich, te joʼotike sjokinojotik te Jehová. Jaʼ yuʼun, bayalik ta tul yakik ta snopel te smelelil kʼop, ya yakʼ sbaik ta stojol Dios sok ya yichʼik jaʼ. Jichnix bitʼil te jpuk-kʼop Pablo sok te jchʼuunjeletik yakotik ta sitintayel tulan kontrainel, te manchuk ya skoltayotik te Jehová ma xjuʼ kuʼuntik scholel skʼop Dios te jichuke (Hech. 14:19-21). Te Jehová spisil-ora sjokinojotik, stsakojotik ta «scʼab te sbahtel qʼuinal ay» (Deut. 33:27). Mame xchʼay ta koʼtantik te «ta scuenta te smucʼul sbihil» te Jehová maʼyuk bin-ora ya yijkitay te lum yuʼune (1 Sam. 12:22; Sal. 94:14).

 ¹⁹ Kiltik jun ejemplo. Ta yorail te Segunda Guerra Mundial, te nazietik la schukik ta Sachsenhausen te hermano Harald Abt. Ta mayo ta 1942, te policiaetik bajtik ta sna te hermano, la yikʼik bael te yantsil nichʼan sok la schukik bael te hermana Elsa te jaʼ yinam te hermano. Ikʼot bael ta yanyantik chukojibal. Te Elsa jich la yal: «Te jayeb jaʼbil jalajon ta chukel ta campo de concentración yuʼun Alemania ay bin mukʼ skʼoplal la jnop: te chʼul espíritu ya yakʼbey yip yoʼtan te j-abatetik yuʼun Jehová te yak ta kʼaxel tulan wokol ta stojolik. Te kʼalal mato kichʼoj chukel-ae, la jkʼopon jun carta te la stsʼibay jtul hermana te ya yal te kʼalal ya jsitintaytik tulan wokol, te schʼul espíritu te Jehová ya yakʼ lamalkʼinal kaʼiytik. Maba mero la schʼuun koʼtan, pero te kʼalal jich kʼax ta jtojol-euk, kʼot ta koʼtan te yuʼun-nix smelelil-a te bin la yal te hermana. Te kʼalal maʼyuk jich kʼaxem ta jtojoltik, maniwan jchʼuuntik. Jich kʼax ta jtojol».

20. ¿Bin la spas te Pablo te kʼalal chukul ta na, sok bin-utʼil ya stijbey yoʼtan te hermanoetik te ejemplo yuʼune?

²⁰ Te Pablo chukul ta na ta Roma-a, jaʼ yuʼun ma xjuʼ ya xlokʼ ta scholel skʼop Dios ta nanatik. Pero jich bitʼil ya yal ta slajibal te Hechos la scholbey yaʼiy «te Wentainel yuʼun Dios» te machʼatik ulaʼtayot yuʼune (Hech. 28:31). Ta kʼajkʼal ini ay bayal hermanoetik te ma xjuʼ ya xlokʼ ta snaik ta skaj te meʼel mamalikix o ayik ta chamel. Pero maba pejkʼajem te skʼuxul yoʼtanik ta stojol te Jehová sok ya smulanik scholel te skʼop Dios. Kʼalal ya jkʼopontik Dios ta stojolik, jkʼanbeytik te Jehová te yakuk staik ta kʼoponel te machʼatik ya skʼan ya snaʼbeyik sba te Jehová sok te skʼanojel yoʼtane.

21. ¿Bin yuʼun ya skʼan ya jpastik tulan ta scholel te skʼop Dios?

²¹ Jteb ma jpisiltikuk ya xjuʼ ya jcholtik skʼop Dios ta nanatik o yantikxan. Jaʼ yuʼun ya skʼan ya jpastik tulan yuʼun ya jcholtik ta lek te Wentainel yuʼun Dios yuʼun jich ya xpujk ta alel «kʼalalto ta stiʼil te balumilale». Jamal chikanix ta ilel te «señail» te ayotikix ta slajibal kʼajkʼal (Mat. 24:3-14). Maʼyukix bayal tiempo sok bayalto kaʼteltik ta stojol te Kajwaltike (1 Cor. 15:58).

22. ¿Bin ya jpastik te bitʼil yakotik ta smaliyel te skʼajkʼalel te Jehová?

²² Nopolix «te scʼahcʼalel Jehová te mucʼ soc te xiweltic sbahe» (Joel 2:31). Te bitʼil mato xkʼot skʼajkʼalel, jcholtik te skʼop Dios sok yip koʼtantik, melel bayalto ants winiketik te jich stalelik bitʼil te bereanoetik te «sok spisil yoʼtanik la schʼuunik te skʼop te Diose» (Hech. 17:10, 11). Jaʼ yuʼun mame jkom jbatik ta scholel skʼop Dios jaʼto te kʼalal ya xkʼot yorail te jich ya kichʼtik albeyel: «Lek aʼtejat, lekil j-abatat» (Mat. 25:23). Teme ya jpastik sok spisil koʼtantik te aʼtelil sok jun koʼtantik ta stojol te Jehová, tseʼelme koʼtantik ta sbajtelkʼinal yuʼun te la jcholtik «ta tsʼakal» te Wentainel yuʼun Dios.