1-4. ¿Bin wokolil la sitintay te Pedro, sok bin yaʼiyel la awaʼiy aba te jaʼukate?

 TE Pedro la yaʼiy te kʼalal la yichʼ makel te tiʼnail te pasbil ta takʼin. ¿Bin kʼot ta pasel? Chaʼtul soldadoetik schukojik bael ta cadena te Pedro sok la yikʼik ochel ta chukojibal te banti ya xjil cheʼoxeb ora o bayalniwan kʼajkʼal, ma snaʼ te bin ya xkʼot ta stojole. Ta sjoyobal jaʼnax ya yil tsʼajkʼetik, srejaul te chukojibal, cadenaetik sok te jkananetik.

² Ta patil ay bin ma lek la snaʼ stojol. Te ajwalil Herodes Agripa I yak ta snopel te ya smil te Pedroe. a Ya skʼan ya yakʼ ta ilel te Pedro ta stojol te ants winiketik te kʼalal kʼaxemix-a te kʼin Pascua sok ya yakʼ ta naʼel te ya yichʼ milele. Te Pedro snaʼoj te yananix xjuʼ xmilot yuʼun-a te Herodes, melel yakʼojix ta milel-a te Santiago te sjoy ta jpuk-kʼope.

³ Nopanax awaʼiy te Pedro te ay ta ijkʼal kʼinal ta chukojibal te kʼalal pajelxanix ya yichʼ milel-ae. ¿Binwan yak ta snopel? ¿Jaʼbal yak ta snopilanel te bin albot yuʼun te Jesús te ayix tal cheʼoxeb jaʼbil? Albot te ya xkʼot skʼajkʼalel ya yichʼ chukel bael sok ya yichʼ milel (Juan 21:18, 19). ¿Jaʼbal kʼotix yorail?

⁴ ¿Binwan yaʼiyel ya awaʼiy aba te jaʼukate? Ayniwan machʼatik ya smel yoʼtanik sok ya skuyik te maʼyukix bin ya xjuʼ ta pasel. Pero, te smelelil j-abatetik yuʼun Dios maʼyuk bin-ora ya xchʼay te smukʼul yoʼtanik. Kiltik bin ya xjuʼ ya jnoptik ta stojol te Pedro sok te yantik jchʼuunjeletik te kʼalal la yichʼik kontrainel.

5, 6. 1) ¿Bin yuʼun te ajwalil Herodes Agripa I jajch yutsʼin te jchʼuunjeletik, sok bin-utʼil la spas? 2) ¿Bin yuʼun kʼux la yaʼiy te congregación te laj te Santiagoe?

⁵ Jich bitʼil la kiltikix ta yan capítulo ta libro ini, kʼax mukʼ skʼoplal la yichʼ ilel ta congregación te ochik ta jchʼuunjel te Cornelio sok te sfamilia. Pero, te judioetik te ma schʼuunojik te Cristo maniwan lek la  yilik te bayal ta tul judioetik yakik ta yichʼel ta mukʼ Dios sok te jyanlumetike.

⁶ Te ajwalil Herodes la sle bin ya spas swenta lek ya x-ilot yuʼun te judioetik. Jaʼ yuʼun jajch yutsʼinlan te jchʼuunjeletik. «La yakʼ ta milel ta espada te Santiago, te jun smeʼ stat sok te Juane», melel snaʼojniwan-a te jaʼ te jpuk-kʼop te kʼux ta oʼtanil yuʼun te Jesús (Hech. 12:2). ¡Kʼax kʼux la yaʼiy te congregación! Te Santiago la yil te kʼalal la skʼatpʼun sba te Jesús soknix la yil milagroetik te ma bayaluk machʼa la yil (Mat. 17:1, 2; Mar. 5:37-42). Te Santiago sok te Juan, te sbankil sbaik, naʼbil sbaik yuʼun te bayal sbujtsʼ yoʼtanik ya spasik te yaʼtelik, jaʼ yuʼun te Jesús la yakʼbey sbiilinik «snichʼnab chawuk» (Mar. 3:17). Te congregación kʼux la yaʼiy te laj jtul yermanoik te ma xiw yoʼtan, te jun yoʼtan sok te kʼux aʼiybil.

7, 8. ¿Bin la spas te congregación te kʼalal ay ta chukojibal-a te Pedroe?

⁷ Jich bitʼil snaʼojix-a te ajwalil Herodes, te judioetik leknax la yilik te la yichʼ milel te Santiago. Ta swenta-abi, te ajwalil la skʼan la smil-euk te Pedro. Jich bitʼil la jkʼopontik ta sjajchibal, la yotses ta chukojibal. Pero, jich bitʼil la jnoptik ta capítulo 5 te jpuk-kʼopetik ay lokʼemikix ta chukojibal-a ta swenta jun milagro. Te Herodes jul ta yoʼtan-abi, jaʼ yuʼun la yakʼ ta chukel ta cadena te Pedro ta skʼab chaʼtul soldadoetik, sok la yakʼ 16 ta tul soldadoetik te ya skanantayik ta kʼajkʼal ajkʼabal. La yichʼ albeyel te jkananetik teme ay kol yuʼunike, jaʼ ya yichʼik akʼbeyel te castigo albil ya yichʼ te Pedroe. Jich yuʼun, ¿binwan ya xjuʼ ya spas te congregación ta stojol te Pedro?

⁸ Te Hechos 12:5 jich ya yal: «Te Pedro la smakik jilel ta chukojibal.  Ta yorailnix-abi, te congregación maba la skom sba ta skʼanbeyel wokol Dios ta stojol». Te hermanoetik snaʼojikix-a te bin ya skʼan ya spasike, la skʼoponik sok spisil yoʼtanik te Diose. Manchukme laj te Santiago, maba chebaj yoʼtanik yuʼun ni jaʼuk la skuyik te maba ya x-aʼiybot skʼopik yuʼun te Diose. ¡Bayal bin ya yakʼ jnoptik! Mame xchʼay ta koʼtantik te bayal skʼoplal ta yoʼtan te Jehová te kʼalal ya jkʼopontike. Teme jaʼ ya jkʼanbeytik te bin ya skʼan yoʼtan, ya sutbotik te jkʼoptike (Heb. 13:18, 19; Sant. 5:16).

9. ¿Bin ya yakʼ jnoptik te oración la spasik te hermanoetik ta stojol te Pedro?

⁹ ¿Aybal machʼa ya anaʼbey sba te yak ta kʼaxel ta tulan wokol ta skaj te kontrainel, utsʼinel o te bin ya xjinawan jilel? Teme aye, kʼopona Dios sok spisil awoʼtan ta stojol. Jaʼnix jich ya xjuʼ ya apas ta stojol te machʼatik ay swokol ta sfamiliaik, te chebajem yoʼtanik o yanxan wokolil. Te kʼalal mato xjajchat ta skʼoponel Dios-a, nopilana ta awoʼtan machʼatik ya xjuʼ ya akʼopon Dios ta stojol sok albeya sbiilik ta oración (Sal. 65:2). Melel te kʼalal jaʼnix jich ya xkʼaxat ta wokol, yame xtuun awuʼun te ya skʼoponik Dios ta atojol-euk.

10, 11. ¿Bin-utʼil koltayot lokʼel ta chukojibal te Pedro?

¹⁰ ¿Yakbal ta mel-oʼtan-a te Pedro yuʼun te bin ya yichʼ pasbeyele? Ma jnaʼtik, pero te kʼalal junxanix ajkʼabal ay ta chukojibal-ae, kʼuben swayel ta yolil te chaʼtul soldadoetik te yakik ta skanantayele. Te Pedro tulan te schʼuunel yoʼtan, kʼoem ta yoʼtan te chikan bin ya xkʼot ta stojol kanantaybil yuʼun te Jehová (Rom. 14:7, 8). Manchukme jich-abi, ma snaʼoj-a te bin tʼujbil ya xkʼot ta pasele. Ta repentenax ay bin xojobaj ta yutil te chukojibal. ¡Chiknaj  jtul chʼul-abat! Pero, te soldadoetik maba la yilik. La stij jajchel te Pedro sok til koel te cadenaetik te chukajtik-a te skʼabe.

¹¹ Te chʼul-abat la yalbey te Pedro te bin ya skʼan ya spase. Nail jich la yalbey: «¡Jajchan ta oranax!». Ta patil la yalxan: «Lapa te akʼuʼ sok te atep o axanab». Tey-abi la yalxan: «Lapa te anajtil kʼuʼe sok tʼunawon tal». Te Pedro oranax la schʼuun. Lokʼik tal te banti chukul-ae, kʼaxik ta stsʼeel te jkananetik sok kʼotik ta tiʼnail te pasbil ta takʼin. ¿Bin-utʼil ya xlokʼik bael? Teme jich la sjojkʼoybey sba te Pedro, oranax la snaʼ bin-utʼil, melel te kʼalal noptsajik bael ta puerta, «jam ta stukel». Ta oranax kʼaxik bael sok lokʼik ta calle, tey-abi ijkitayot yuʼun te chʼul-abate. Te kʼalal stukel ayix-a te Pedro, kʼot ta yoʼtan te ma jaʼuk jun najalsitil te bin kʼot ta pasele. ¡Smelelil kʼot ta pasel sok libre ayix! (Hech. 12:7-11).

12. ¿Bin yuʼun xkuxet kʼinal ya kaʼiytik ta swenta te bitʼil te Jehová la slokʼes ta chukojibal te Pedroe?

¹² ¡Xkuxet kʼinal ya kaʼiytik te bitʼil ya stuuntes te yuʼel te Jehová yuʼun ya skoltay te j-abatetik yuʼun! Nopanax awaʼiy: manchukme te Herodes koltaybil yuʼun te Roma, te jaʼ-a te nación te ayxan yip ta swolol Balumilal, maʼyuk bin juʼ yuʼun spasel yuʼun ma xlokʼ ta chukojibal te Pedro. Te Jehová ma spisiluk-ora ya spas jun milagro swenta ya slokʼes ta chukojibal te j-abatetik yuʼun. Ma jichuk la spas ta stojol te Santiago ni jaʼuk ta stojol te Pedro te kʼalal kʼot yorail ya xkʼot ta pasel te bin la yal te Jesuse. Ta ora ini ma jmaliytik te ya kichʼtik koltayel ta swenta jun milagro. Pero jnaʼojtik te maba jelonem stalel te Jehová sok te nopol ya stuuntes te sNichʼan yuʼun ya yakʼotik ta libre ta swenta te lajel te pajal sok jun chukojibal te jich yilel te ma xjuʼ ya xkolotik lokʼel tey-a (Mal. 3:6; Juan 5:28, 29). Te bin jamal yaloj te Jehová ya yakʼ yip koʼtantik kʼalal ya xkʼax jwokoltik.

13-15. 1) ¿Bin yaʼiyel la yaʼiy sbaik te hermanoetik te stsoboj sbaik ta sna te María te kʼalal kʼot te Pedro? 2) ¿Bin ya xjajch scholbeyix skʼoplal te libro yuʼun Hechos? 3) ¿Binxan la spas te Pedro ta stojol te yermanotak?

¹³ Ta yolil calle ta ajkʼabal, te Pedro jajch snop banti ya xbajt. Bajt ta sna te María, melel nopol ay tey-a. Te María jich yilel te jaʼ meʼba ants sok te ay stakʼine, melel mukʼ te snae sok tey ya stsob sbaik-a spisil te congregación. Jaʼ yal te Juan Marcos te jaʼnix jich ya xchiknaj skʼoplal ta libro yuʼun Hechos sok te jich la yil bitʼil snichʼan te jpuk-kʼop Pedro (1 Ped. 5:13). Manchukme ajkʼabalix-a, bayal hermanoetik ayikto ta sna te María ta skʼoponel Dios. Yakikniwan ta skʼanel te yakuk yichʼ akʼel ta libre te Pedro, pero maba snaʼojik-a te bin-utʼil ya yichʼik sutbeyel skʼopik yuʼun te Jehová.

¹⁴ Te Pedro la stij te puerta. Lokʼ tal jtul j-abat achʼix te Rode sbiil, jaʼ jun biilil te ay ta griego kʼop te ya skʼan ya yal Rosa. ¡Chamnax yoʼtan yuʼun  te kʼalal la yaʼiy te jaʼ skʼop te Pedro! Kʼaxto akʼbot stseʼelil yoʼtan te ma la sjambey te puerta sok bajt yalbey te hermanoetike. Te hermanoetik ma la schʼuunik, la yalbeyik te sojkem sjole. Pero, te j-abat achʼix ma la skom sba ta yalulanel, jaʼ yuʼun ay machʼatik jajch yalik te jaʼniwan jtul chʼul-abat (Hech. 12:12-15). Te Pedro la stijxan te puerta jaʼto te kʼalal jambote.

¹⁵ «Te kʼalal la sjamik te tiʼnail sok te la yilike, chamnax yoʼtanik yuʼun» (Hech. 12:16). Kʼax tseʼel yoʼtanik-a, jaʼ yuʼun te Pedro la slamantesbey yoʼtanik swenta ya scholbey yaʼiyik te bin kʼot ta pasel. Jaʼnix jich la yaltiklanbey te akʼa yakʼbeyik snaʼ te jnopojel Santiago sok te hermanoetik. Tey-abi bajt ta yan lugar te banti ma xtaot yuʼun te soldadoetik yuʼun Herodes sok te banti ya xjuʼ ya x-abatinxan ta stojol te Jehová. Te libro yuʼun Hechos maba ya yalbeyix skʼoplal te Pedro jaʼto ta capítulo 15 —kʼalal la yichʼ chajpanel te kʼop ta swenta te circuncisión— jaʼ ya xjajch scholbeyix skʼoplal te yaʼtel ta scholel skʼop Dios te Pablo sok te viajeetik la spase. Jnaʼojtik te bayuk banti bajt te Pedro, la yakʼbey yip schʼuunel yoʼtan te hermanoetik. Jaʼnix jich ya jnaʼtik te maʼyuk bin-ora chʼay ta yoʼtanik te hermanoetik te bin kʼot ta pasel ta sna te María ta ajkʼabal-abi.

16. ¿Bin yuʼun ya schʼuun koʼtantik te ya jtatik bayal stseʼelil koʼtantik ta pajel chaʼbej?

¹⁶ Ay baeltik, te Jehová ya yakʼbey te j-abatetik yuʼun kʼaxemtoxan-a te bin-utʼil smaliyojike, sok kʼaxto tseʼel yoʼtanik yuʼun. Jich la yaʼiy sbaik te yermanotak te Pedro ta ajkʼabal-abi. Jich ya kaʼiy jbatik-euk kʼalal ya kichʼtik bayal bendición yuʼun Jehová ta ora ini (Prov. 10:22). Soknix ta pajel chaʼbej ya kiltik bin-utʼil te Jehová ya spas ta swolol Balumilal te bin tʼujbil yaloj ya spase. Te bin ya xkʼot ta pasel jelawenxan yutsil-a te bin-utʼil jnopoj ta koʼtantike. Teme jun koʼtantik ta stojol, ya jtatik bayal stseʼelil koʼtantik.

17, 18. ¿Bin yuʼun te ants winiketik jajch yutsilkʼoptayik te Herodes?

¹⁷ Te Herodes Agripa chamnax la yaʼiy kʼalal la snaʼ te an lokʼel ta chukojibal te Pedro. Ta oranax la yakʼ ta leel. Tey-abi «la yichʼtiklan ta kʼop te jkananetik, patil la stikunlan ta akʼbeyel castigo», laniwan yakʼtiklan ta milel (Hech. 12:19). Chikan ta ilel te maʼyuk skʼuxul yoʼtan sok te maʼyuk machʼa ya snaʼbey yoʼbolil sba. ¿Yabal yichʼ akʼbeyel stoj smul te winik ini?

¹⁸ Te Herodes kʼexaw yuʼun te ma juʼ yuʼun smilel te Pedro. Jaʼ yuʼun la sle bin ya spas swenta lek skʼoplal ya xkʼot. Ta jun buelta talik te skontratak yuʼun ya skʼanik te ayuk lamalkʼinal, jich yuʼun te Herodes kʼopoj ta komonsitil. Te Lucas ya yal «te Herodes la slap skʼuʼ yuʼun ajwalil». Te Josefo, te jaʼ judío te la yilbey skʼoplal te bin kʼot ta pasel ta namey, ya  yal te pasbil ta plata te kʼuʼul la slap te Herodes, jaʼ yuʼun ya xtil kʼalal ya xtaot yuʼun te xojobil kʼajkʼal sok jich yilel te jaʼ jtul dios. Kʼalal jajch ta kʼop sok stoybail yoʼtan, te ants winiketik jich jajchik ta aw: «¡Jaʼ skʼop jtul dios, ma jaʼuk jtul winik!» (Hech. 12:20-22).

19, 20. 1) ¿Bin yuʼun te Jehová la yakʼbey castigo te Herodes? 2) ¿Bin yuʼun ya yakʼ smukʼul koʼtantik te bin kʼot ta pasel ta stojol te Herodes?

¹⁹ Spisil ini yak ta yilel-a te Jehová, te machʼa jaʼnax ay ta swenta albeyel yutsil skʼoplal. Te Herodes maba la skom te ants winiketik sok maba la yal te ma snujpʼuk te ya x-albot yutsil skʼoplal, te jichuk la spase maniwan akʼbot castigo yuʼun Dios te jichuke. Jaʼ kʼot ta stojol te bin ya yal te proverbio: «Ha nahil te toybahil, patil te yahlele» (Prov. 16:18). «Ta oranax, te chʼul-abat yuʼun Jehová la yakʼbey chamel» te jtoyba oʼtan winik-abi, «jich laj ta tiʼel ta yal ja» (Hech. 12:23). ¡Kʼax xiʼbantik sba te bitʼil laje! Te Josefo la yal te oranax tsakot ta chamel sok te jaʼnix la yal te Herodes te jaʼ la yichʼ castigo yuʼun te la yichʼ utsilkʼoptayel. Te Josefo jaʼnix jich la yal te joʼeb kʼajkʼal jalaj skʼuxul te schamel. b

²⁰ Ay baeltik ya kiltik te jaʼ ya yaʼiyik tsalaw te machʼatik ma lek stalelike. Ma chajpuk ya kaʼiytik-a, melel jnaʼojtik te «jaʼ ay ta skʼab swolol balumilal te Satanás» (1 Juan 5:19). Manchukme jich-abi, te j-abatetik yuʼun Dios ya smel yoʼtanik te kʼalal ay bin ma stojiluk ya yichʼ pasel. Te bin kʼot ta pasel ta stojol te Herodes ya yakʼ smukʼul koʼtantik, melel ya yakʼ kiltik te ma jaʼuknax ya yil te bin chopol te Jehová sok ya sjultes ta koʼtantik te mukʼ skʼoplal ta yoʼtan te bin toj ta pasel (Sal. 33:5). Yananix sta yorail-a te ya schajpane.

21. ¿Bin-a te mukʼxan skʼoplal ya yal te capítulo 12 yuʼun Hechos, sok bin yuʼun te ya yakʼ smukʼul koʼtantike?

²¹ Te relato jich ya xlaj: «Te skʼop te Jehová mukʼub sok pujkxan ta alel» (Hech. 12:24). Te bitʼil mukʼub te scholel skʼop Diose, ya yakʼ smukʼul koʼtantik sok ya sjultes ta koʼtantik te ya skoltayotik-euk te Jehová ta scholel te skʼop Dios. Te capítulo 12 yuʼun Hechos ma jaʼuknax ya yalbey skʼoplal te bitʼil laj jtul jpuk-kʼop sok te bitʼil lokʼ ta chukojibal te Pedro. Te bin mukʼxan skʼoplal ya yale jaʼ ya smukʼubtesbey skʼoplal te Jehová, te bitʼil ya skombey yaʼtel te Satanás te ya skʼan ya slajin te congregación sok te scholel skʼop Dios. Te Satanás ma juʼem yuʼun sok maʼyuk bin-ora ya xjuʼ yuʼun (Is. 54:17). Jaʼ yuʼun, te kʼalal jun koʼtantik ta stojol te Jehová sok te Jesucristo ya xkoltaywanotik ta spasel te aʼtelil te maʼyuk machʼa ya xjuʼ ya skom. ¿Mabal jichuk te ya yakʼ smukʼul koʼtantik? ¡Jaʼ mukʼul majtanil te ya xkoltaywanotik ta spukel «te skʼop te Jehová»!