JOJKʼOYEL 9
¿Yabal skʼan ya jchʼuun te talemotik ta maxe?
¿BIN YA APAS TE JAʼUKATE?
Nopa awaʼiy ini: te Alex ma snaʼix te bin ya schʼuune. Spisil-ora schʼuunej te jaʼ la schiknajtes Dios te bintik ay ta sjamalul chʼulchan sok ta Balumilale. Pero te maestro yuʼun Biología ya yalulan te talemotik ta maxe, melel jichlaj stʼunojbeyik skʼoplal te pʼijil winiketike. Te Alex ma skʼan ya yakʼ ta ilel te jkʼaxel maʼyuk bin ya xkʼot ta yoʼtane sok jich ya snop: «Teme jich ya yalik te pʼijil winiketik te talemotik ta maxe, ¿machʼa ya jkuy jba-a teme ya kal te ma smeleliluke?».
Jaʼukat te Alex, ¿yabal achʼuun te talemotik ta max ta skajnax te jich ya yal te libroetike?
NOPA NAILUK
Ay machʼatik ya yalik ta oranax te schʼuunejik te talemotik ta maxe o ay machʼa schiknajtesoj te kuxlejalile, pero ma snaʼik scholel bin yuʼun te jich schʼuunejike.
-
Ay yantik schʼuunejik te ay machʼa la schiknajtes te kuxlejalil yuʼun jich la yichʼik nojptesel ta srelijionik.
-
Ayxan yantik ya schʼuunik te talemotik ta max yuʼun jich la yichʼik pʼijubtesel ta eskuela.
WAKEB JOJKʼOYEL TE YA SKʼAN YA AJOJKʼOYBEY ABAE
Ta Hebreos 3:4 ya yal: «Como spisil nahetic ay machʼa pasot yuʼun, pero ha Dios te la spas spisil bintic ay». ¿Smelelilbal ya awaʼiy te bin ya yal te Bibliae?
TE BIN YA YALIKE: Te bintik chiknajem ta chʼulchan sok ta Balumilale, chiknaj ta skaj te bin jichnax tʼom te sbiilinej Big Bang.
1. ¿Bin-a o machʼa la yakʼ tʼomuk te Big Bang?
2. ¿Binxan ay swentail ya awaʼiy: jaʼbal te jichnax chiknaj te bintik aye o te ay machʼa la schiknajtese?
TE BIN YA YALIKE: Te ants winiketik talemik ta chambalam.
3. Teme talemotik ta chambalam jich bitʼil te maxe, ¿bin yuʼun te jaʼ kʼax pʼijotikxane?
4. ¿Bin yuʼun te kʼax lek pasbil te bintik kuxajtik te «maʼyuk swentail yilele»?
TE BIN YA YALIKE: Te talemotik ta maxe ilbil ta lek skʼoplal te jaʼ smelelile.
5. Te machʼa ya yal te jaʼ smelelil-abi, ¿jaʼbal stukel yilojbey ta lek skʼoplal teme yuʼun-nix jich-ae?
6. ¿Jayeb ta tul schʼuunejik te talemotik ta maxe, ta skajnax te ay machʼa albotik yuʼun te jich schʼuunejik te machʼatik pʼijike?
Te Julia jich la yal: «Nopa awaʼiy te yakat ta paxial ta teʼtikil te ya awil jwol na te kʼax tʼujbil pasbil ta teʼe. Maba jich ya anop ini: “¡Jichnax chiknaj! Liʼ ini yal tal koel chaʼoxpejt teʼetik yuʼun jich la spas sba stukel te nae”. Ma stojiluk te jich ya anope. Jich yuʼun, ¿bin yuʼun ya skʼan ya jchʼuuntik te jichnax chiknaj te sjamalul chʼulchan sok te Balumilale?».
Te Gwen sbiil jich la yal: «¿Yabal achʼuun teme ay machʼa ya yalbat te ay bin tʼom ta imprenta sok te pujk ta bayuk te tinta te jich chiknaj tal jun diccionarioe?».
¿BINTIK YUʼUN TE YA SKʼAN YA JCHʼUUN TE AY DIOSE?
Te Biblia ya yalbotik te akʼa jtuuntestik te jpʼijiltike (Romanos 12:1). Jaʼ-abi ya skʼan ya yal te schʼuunel oʼtanile manchuk yichʼoj yip ta swenta:
-
TE BIN YA KAʼIY TA KOʼTANTIKE: «Ya kaʼiy ta koʼtan te ay machʼa kʼax bayal yuʼel te ay ta toyole».
-
TE BIN YA SCHʼUUNIK TE YANTIKE: «Te machʼatik nopol ay ta jtojole schʼuunejik Dios».
-
TE MACHʼA JICH YA SKʼAN TE YA ACHʼUUNE: «Te jmeʼ jtate ya yalbonik te ya skʼan ya jchʼuun te Diose».
Maba lek te ya achʼuun ta ora te bin ya awichʼ albeyele, ya skʼan te yuʼunuknix ay yiptajib ta lek-a te bin achʼuuneje.
Te Teresa jich la yal: «Kʼalal ya scholbey ta lek skʼoplal te jmaestro te bitʼil ya x-aʼtej te jbakʼetaltike, ya schʼuunxan koʼtan te yuʼun-nix ay-a te Diose. Te jujunchajp bin ay ta jbakʼetaltike, manchukme jich yilel te maʼyuk swentaile spisil ya xtuun. Maba ya jtatik ta ilel te bitʼil ya x-aʼtej te bintik ay ta yutil jbakʼetaltike. ¡Chajpnax ta aʼiyel-a!».
Te Richard jich la yal: «Kʼalal ya kil jun mukʼul na te kʼax toyol snajtʼile, jun barko o jkojt karro jich ya jojkʼoybey jba: “¿Machʼa la spas ini?”. Ya skʼan ay spʼijil te machʼa la spas te karroe, melel ay bayal te bintik yichʼoj te kʼax tutike sok ya skʼan ayik ta yawil swenta lek ya x-aʼtej-a. Jich yuʼun teme ay machʼa la spas te karroe, jaʼnix jich te ants winiketike ay machʼa pasot yuʼun».
Te Anthony jich la yal: «Kʼalal ya jnopxan ta swenta te ciencia, wokolix ta chʼuunel ya kaʼiy-a te talemotik ta maxe». La yalxan te jaʼ wokol ta chʼuunel te talemotik ta max te bitʼil ay Jpaswanej kuʼuntike.
NOPA AWAʼIY INI
Manchukme ayix bayal jaʼbil yakik ta snopel te pʼijil winiketik te talemotik ta maxe, maba junajem te bin ya yalik ta swentae. Teme maba pajal te bin ya snopike, jich yuʼun, ¿chopolbal te maba ya achʼuun te talemotik ta maxe?