KAPITULO 11
¿Bin yuʼun ay bayal wokolil?
1, 2. ¿Bin ya sjojkʼoybey sbaik te ants winiketike?
SPISIL-ORA ya kaʼiytik te ay bintik ma lek ya xkʼot ta pasele. Ay machʼa ya yichʼ milel te maʼyuk bin chopol spasoje. Ya xlaj ta kanser jtul ants sok ya xjil ta wokol joʼtul alaletik yuʼun. Kʼax tulan nijkel te bayal machʼatik la smil jilele.
2 Te kʼalal ya xkʼot ta pasel spisil ini, bayal machʼatik jich ya sjojkʼoybey sbaik yuʼun: «¿Bin yuʼun te bayal lab-oʼtanil sok wokolil ta Balumilale?». ¿Aybal jich ajojkʼoybeyoj aba-euk?
3, 4. 1) ¿Bin la sjojkʼoy te Habacuc? 2) ¿Bin albot ta jamal yuʼun te Jehová?
3 Te Biblia ya yalbey skʼoplal te ay chaʼoxtul j-abatetik yuʼun Dios ta namey kʼinal te jich la sjojkʼoyik-euke. Jich bitʼil te j-alwanej Habacuc, jich la sjojkʼoybey te Jehová: «¿Bin yuʼun yac awaʼbon quil te bin chopol, te yac awaʼbon quil wocol? Ay ta jtojol jinel soc utsʼinel; ay hach-cʼop soc tsaltamba-cʼop» (Habacuc 1:3).
4 Te Jehová la yalbey ta jamal te Habacuc te ya slajin spisil te wokolil yak ta yilele (Habacuc 2:2, 3). Te Jehová kʼax kʼux ta yoʼtan te ants winiketike. Te Biblia jich ya yal ta stojol te Diose: «Ayex ta canantayel yuʼun» (1 Pedro 5:7). Ma jaʼuknax-abi, te Diose mero kʼux ya yaʼiy te kʼalal ya yil te bayal jwokoltike (Isaías 55:8, 9). ¿Bin yuʼun-nix-a te bayal wokolil ta Balumilale? Akʼa kiltik.
¿BIN YUʼUN AY BAYAL WOKOLIL?
5. 1) ¿Bin ya yalik bayal jpʼijubteswanejetik yuʼun relijionetik ta swenta te wokolile? 2) ¿Bin ya yal te Biblia?
5 Bayal saserdoteetik, pastoretik sok jpʼijubteswanejetik yuʼun te relijionetik ya yalik te jaʼlaj skʼanojel yoʼtan Dios te Job 34:10).
ay jwokoltike. Yaniwan yalik te jich korailtik yuʼun Dios te bintik ya xkʼax ta jkuxlejaltik soknix te tulan wokolil ya jtatik ta repentenaxe. Sok ya yalik te maʼyuklaj bin-ora ya xjuʼ ya jnaʼbeytik swentail te bin yuʼun ay bayal jwokoltike. Ay machʼatik ya yalik te ikʼotix yuʼun Dios te machʼa ya xlaje, jichnix ya yalik te kʼalal ya xlaj jtul alale. Pero ma meleluk spisil ini, te Diose maʼyuk bin-ora ya spas te bin chopole. Te Biblia jich ya yal: «¡Te Diose, jcʼaxel mayuc mulil ta scuenta, te Machʼa spisil ya xhuʼ yuʼun ma ba ya spas te bin ma stojiluc!» (6. ¿Bin yuʼun bayal ants winiketik jaʼ ya yakʼbeyik smulin Dios spisil te wokolile?
6 Bayal ants winiketik ya skuyik te jaʼ swentainoj Dios te balumilale, jaʼ yuʼun ya yakʼbeyik smulin spisil te wokolile. Pero la jnoptik ta kapitulo 3 te jaʼ swentainoj balumilal te Satanase.
7, 8. ¿Bin yuʼun ay bayal wokolil ta Balumilal?
7 Te Biblia ya yal te «ay ta scʼab pucuj swohlol te bahlumilale» (1 Juan 5:19). Te Satanás jaʼ te ajwalil yuʼun te balumilal ini, kʼax chopol sok jkʼaxel ma snaʼ yoʼbolil jbatik. Yak ta sloʼlayel «spisil te bahlumilale» (Apocalipsis 12:9). Bayal ants winiketik ya skʼayinbeyik stalel te Diablo. Jaʼ te sbabial bin yuʼun nojel ta chopolil, ta lotil sok ta lab-oʼtanil te Balumilale.
8 Akʼa kiltik te schebal bin yuʼun ay bayal wokolil. Kʼalal la skʼaxuntaybeyik smantal Dios te Adán sok te Eva la skʼasesbeyik jilel te mulil te yal snichʼnabike. Jich bitʼil jmulawiletik te ants winiketike, ya yakʼik ta wokol te yantike. Jteb ma spisil-ora jaʼ ya skʼanik te mukʼukxan skʼoplal ya xkʼotik ta stojol te yantike. Jich yuʼun ya sjachik kʼop, ya xbajtik ta guerra sok ya yutsʼinik te yantike (Eclesiastés 4:1; 8:9). Te yoxebal bin yuʼun ay wokolile, jaʼ te ay bin «ajcʼ nax te jich ya xcʼot» ta pasel ta stojol te ants winiketike (Eclesiastés 9:11, TZOXCH). Jaʼ ini ya skʼan ya yal te ya xjuʼ ya jtatik aksidente o ay bin ma lek ya xkʼot ta jtojoltik ta skaj te ayotik ta jun lugar sok jun ora te ma jnaʼojtik te ay bin ya xkʼot ta pasel tey-ae.
9. ¿Bin yuʼun ya jnaʼtik te ay swentail te bin yuʼun mato slajinoj Dios te wokolile?
9 Te Jehová ma jaʼuk ya yakʼ te wokolile. Ma jaʼuk smul te ay guerraetik, utsʼinel, majtamba o te bintik ma stojiluk ya yichʼ pasele. Jaʼnix jich ma jaʼuk ya yakʼ xtal tulan nijkel, tulan yikʼal jaʼal, snojelal jaʼ sok yantikxan wokolil. Pero ayniwan jich ya anop: «Teme spisil ya xjuʼ yuʼun te Jehová, ¿bin yuʼun ma skom te bintik chopol ya xkʼot ta pasele?». Jnaʼojtik te kʼuxotik ta yoʼtan te Diose, jich yuʼun ayniwan swentail te bin yuʼun mato slajinoj te wokolile (1 Juan 4:8).
¿BIN YUʼUN MATO SLAJINOJ DIOS TE WOKOLILE?
10. ¿Bin la yal te Satanás ta stojol te Jehová?
10 Ta tsʼunbil kʼinal Edén, te Satanás juʼ yuʼun sloʼlayel te Adán sok te Evae. La sle ta kʼop te Jehová, la yal te malaj lekuk te bin-utʼil ya xwentainwane. La yal te aylaj bin ma x-akʼbotik smulanbeyik yutsil yuʼun te Jehová. Te bin snopoj-a te Satanás jaʼ te ya yakʼbey schʼuun te Adán sok te Eva te jaʼ lekxan ajwalil ya xkʼot te bitʼil te Jehová sok te malaj xtuun yuʼunik te Diose (Génesis 3:2-5; ilawil te nota 27, te Jehová jaʼnax Mukʼul Ajwalil stukel).
11. ¿Bin jojkʼoyel ya skʼan ya kakʼbeytik sujtib?
11 Te Adán sok te Eva la skʼaxuntaybeyik smantal te Jehová sok la skontrainik. La skuyik te ay sderechoik ta stael ta nopel te bin lek sok te bin ma lekuk ta pasele. ¿Bin ya xjuʼ ya spas te Jehová yuʼun ya yakʼ ta ilel te chʼayem te Adán sok te Eva sok te jaʼ ya snaʼ te bin lek ta jtojoltike?
12, 13. 1) ¿Bin yuʼun maba la yichʼik lajinel ta oranax te Adán sok te Evae? 2) ¿Bin yuʼun te Jehová la yakʼbey permiso te Satanás yuʼun ya swentain te balumilal sok te ya swentain sbaik ta stukelik te ants winiketike?
12 Te skʼanojel yoʼtan te Jehová jaʼ te kʼatpʼujuk ta nichimal kʼinal te Balumilal sok te nojuk ta yal snichʼnab te Génesis 1:28; Isaías 55:10, 11). Jaʼ yuʼun te Jehová maba oranax la slajin te Adán sok te Eva, la yakʼ te ya x-ayin yal snichʼnabik. Jich te yal snichʼnab te Adán sok te Eva jaʼ ya staik ta nopel machʼa ya skʼan ya yakʼ sbaik ta wentainel yuʼune.
Adán sok te Eva. Te Jehová yame skʼotes ta pasel te skʼanojel yoʼtane, manchukme ya skʼan ya xmakawan te Satanase (13 Bayal millón ta tul chʼul-abatetik la yaʼiyik stojol kʼalal te Satanás la sle ta kʼop te Jehovae (Job 38:7; Daniel 7:10). Jich yuʼun te Jehová la yakʼbey tiempo te Satanás yuʼun ya yakʼ ta ilel teme melel te bin la yale. Jaʼnix jich la yakʼbey tiempo te ants winiketik yuʼun ya swentain sbaik ta stukelik ta jun balumilal te jaʼ ay ta skʼab te Satanase. Jichme ya xchiknaj ta ilel teme ya xjuʼ ya swentain sbaik ta stukelik te ants winiketike.
14. ¿Bin chiknajem ta ilel te jayeb tiempo kʼaxemixe?
14 Ayix bayal ta mil jaʼbil te stukel swentainoj sbaik te ants winiketike, pero maʼyuk bin lek lokʼem yuʼunik-a. Jich chiknajemix ta ilel te yuʼun-nix jpaslot-a te Satanase sok te ya skʼanik te koltayel yuʼun Dios te ants winiketike. Jich yuʼun ma xchʼay te kʼalal jich la yal te j-alwanej Jeremías: «Jnaʼoj, Jehová, te ants-winic ma haʼuc scuentahinej te be yuʼune, ma haʼuc yuʼun te ya yal banti ya xbehen» (Jeremías 10:23).
¿BIN YUʼUN YAKʼOJ BAYAL TIEMPO TE JEHOVÁ?
15, 16. 1) ¿Bin yuʼun ma la slajin Dios ta oranax te wokolil te kʼalal jajchnaxe? 2) ¿Bin yuʼun mato schajpanoj Jehová te bintik ma lek yak ta spasel te Satanase?
15 ¿Bin yuʼun ma oranax la slajin Dios te wokolil kʼalal jajchnaxe? ¿Bin yuʼun ma skom te bintik chopol ya xkʼot ta pasele? Ya skʼan tiempo yuʼun ya yichʼ akʼel ta ilel te ma xtuun te wentainel yuʼun te Satanase. Te ants winiketik sleojik bayal bin-utʼil ya swentain sbaik, pero maʼyuk bin lek lokʼem yuʼunik-a. Manchukme ayix bayal siensia sok
teknolojia, jaʼnix jich yak ta batsʼejel te utsʼinwanej, pobreil, guerraetik sok te bintik ma tojuk ta pasel. Jamal chikan ta ilel te ma xjuʼ ya jwentain jbatik ta jtukeltik, puersa ya jkʼantik te koltayel yuʼun te Diose.16 Te yakuk schajpan Jehová te bintik ma lek yak ta spasel te Satanase, jich kʼoem te yak ta skoltayel te wentainel yuʼune, pero mananix jichuk ya spas-a te Diose. Jaʼnix jich ya xjuʼ ya snopik te ants winiketik te ya xjuʼ ya swentain sbaik ta stukelik, pero ma meleluk. Jich yuʼun te Jehová maʼyuk bin-ora ya skoltaybey skʼoplal ini, melel ma spas lot stukel (Hebreos 6:18).
17, 18. ¿Bin ya spas te Jehová yuʼun ya slajin spisil te wokolil yakʼoj te Satanase?
17 Te Jehová ya xjuʼ ya slajin spisil te wokolil chiknaj ta skaj te stoybail te Satanás sok te ants winiketike. Spisilnanix ya xjuʼ yuʼun stukel-a te Diose. Jaʼnax te Jehová ya snaʼ stukel te bin-ora jamal chikan ya xjil te ma meleluk te bintik la yal te Satanás ta stojole. Tey-abi, te Diose yame spas ta nichimal kʼinal te Balumilal jich bitʼil snopoj ta sjajchibale. Spisil te «machʼatic ayic ta muquenal [jaʼik te machʼatik ayik ta yoʼtan te Dios]» yame xchaʼkuxajik (Juan 5:28, 29). Te ants winiketik ma xtsakotikix ta chamel sok maba ya xlajikix. Ta swenta te Jesuse, te Jehová «ya slajimbe yaʼtel» te Satanás (1 Juan 3:8). Jich bitʼil te mato kʼoem ta pasel ini, ya xjuʼ ya jnaʼbeytik sba te Jehová sok te ya jtatik ta nopel teme jaʼ ya jkʼantik te ya swentainotike. Ya kalbeytik wokol yuʼun te yakʼoj tiempoe (kʼopona 2 Pedro 3:9, 10). Jaʼnix jich yame skoltayotik te Jehová ta stsʼikel te wokolil ya xtal ta jtojoltike (Juan 4:23; kʼopona 1 Corintios 10:13).
18 Te Jehová maba ya sujotik yuʼun jaʼ ya kakʼ jbatik te wentainel yuʼun. Ay jun tʼujbil majtanil yakʼojbotik, jaʼ te libre ayotik ta stael ta nopel te bin ya jkʼantike. Akʼa kiltik bin-utʼil ya jtuuntestik te majtanil ini.
¿BIN-UTʼIL YA ATUUNTES TE LIBRE AYATE?
19. 1) ¿Bin tʼujbil majtanil yakʼojbotik te Jehová? 2) ¿Bin yuʼun ya skʼan ya kaltik wokol yuʼun?
19 Te Jehová la yakʼotik ta libre yuʼun joʼotiknix ya jtatik ta nopel te bin ya jkʼan ya jpastike. Ta swenta te tʼujbil majtanil ini, joʼotik ya jnoptik te bin ya jkʼan ya jpas ta jkuxlejaltike, teme ya jkʼan ya jpasbeytik yaʼtel te Jehová o maʼuk. Ma jichukotik bitʼil te chambalametik te maʼyuk spʼijilik ta stael ta nopel te bin ya spasike (Proverbios 30:24-28). Sok ma jichukotik bitʼil te makinaetik te jaʼnax ya spasik te aʼtelil te bin yuʼun la yichʼik pasele. Yan te joʼotike ay ta jwentatik stael ta nopel te bin yilel jtaleltik ya jkʼantik, machʼatik ya kamigointik sok te bin ya jkʼan ya jpastik ta jkuxlejaltik. Te bin ya skʼan te Jehová jaʼ te tseʼeluk koʼtantike.
20, 21. ¿Bin-a te kʼax lek ya skʼan ya ata ta nopel spasel ta akuxlejale?
20 Te Jehová ya skʼan te ayuk skʼuxul koʼtantik ta stojole (Mateo 22:37, 38). Jaʼ jich bitʼil jtul tatil te ya x-akʼbot stseʼelil yoʼtan kʼalal maba sujbil ya x-albot yuʼun te snichʼan te ya xkʼanot yuʼune. Te Jehová yakʼojotik ta libre yuʼun joʼotiknix ya jtatik ta nopel teme ya jkʼan ya jpasbeytik te yaʼtel o maʼuke. Te Satanás, Adán sok te Eva ma la skʼanik te ya xwentainotik yuʼun te Jehovae. Jaxan te jaʼate, ¿bin-utʼil ya atuuntes te libre ayat ta stael ta nopel te bin ya akʼan ya apase?
21 Te bin kʼax lek ya skʼan ya ata ta nopel spasel ta ora ini, jaʼ te ya awakʼ aba ta abatinel ta stojol te Jehová. Ta ora ini, bayal millón ta tul ants winiketik yakʼoj sbaikix ta abatinel ta stojol te Diose sok spʼajojik te Satanase (Proverbios 27:11). Jich bitʼil te la jnoptikixe, te Diose yame slajin spisil te wokolil sok yame spas ta nichimal kʼinal swolol te Balumilale. ¿Bin ya skʼan ya apas yuʼun ya xkuxinat tey-a? Yame kilbeytik sujtib ta yan kapitulo.