1. ¿Binwan ya ajojkʼoybey aba jich bitʼil la anopix te libro ini?

 TA LIBRO ini, bayal bin la anopix ta swenta te smelelil kʼope, jich bitʼil te yaloj te Dios te ya yakʼbotik te kuxlejalil ta sbajtelkʼinale, te bin ya xkʼot ta pasel te kʼalal ya xlajotik soknix te ay chaʼkuxajele (Eclesiastés 9:5; Lucas 23:43, TNM; Juan 5:25; Apocalipsis 21:3, 4). Jaʼnix jich yaniwan xkʼoatix ta tsoblejetik yuʼun te testigoetik yuʼun Jehová sok laniwan ataix ta ilel te jaʼ smelelil relijion te banti ayike (Juan 13:35). Soknix ayniwan bin yakat ta spasel yuʼun ya awamigoinxan ta lek te Jehová sok laniwan ataix ta nopel te ya akʼan ya x-abatinat ta stojole. Jich yuʼun  yaniwan ajojkʼoybey aba: «¿Binxan ya skʼan ya jpas yuʼun ya x-abatinon ta stojol te Diose?».

 2. ¿Bin yuʼun la skʼan yichʼ jaʼ te etiope-winike?

² Ay bin jteb ma pajal jich la snop-euk jtul winik te kuxin ta sbabial siglo te talem ta Etiopía. Ta patil bael te kʼalal chaʼkuxajemix-a te Jesuse, te Felipe te jaʼ jtul jnopojel yuʼune la scholbey skʼop Dios te etiope-winik sok la yakʼbey yil ta sJun Dios te jaʼnix-a te Mesías te Jesuse. Kʼaxto la smulan te winik te bin la snop te jich la yal ta oranax: «Ay haʼ liʼi, ¿bin ya smacon teme ya quichʼ haʼe?» (Hechos 8:26-36).

 3. 1) ¿Bin mantalil la yakʼbey Jesús te jnopojeletik yuʼune? 2) Te kʼalal ay machʼa ya yichʼ jaʼ, ¿bin-utʼil ya skʼan pasel?

³ Te Biblia jamal ya yal te ya skʼan ya awichʼ jaʼ teme ya akʼan ya x-abatinat ta stojol te Jehová. Te Jesús jich la spas ta mantal te jnopojeletik yuʼune: «Otsesahic ta jnopojel spisil te nacionetic, acʼticlambeyahic yichʼic ha» (Mateo 28:19). Jaʼnix te Jesús la yakʼ te ejemplo te kʼalal la yichʼ jaʼe. Pero ma jaʼuknax tsijtsanbot jaʼ ta sjol, skojtol sbakʼetal la yichʼ mulel ta jaʼ (Mateo 3:16). Jaʼnix jich ta ora ini te kʼalal ay machʼa ya yichʼ jaʼ, ya skʼan ya yichʼ mulel skojtol sbakʼetal.

 4. ¿Bin ya yakʼ ta ilel te machʼa ya yichʼ jaʼe?

⁴ Te kʼalal ay machʼa ya yichʼ jaʼ ya yakʼbey yil te yantik te ya skʼan ya yamigoin te Dios sok te ya x-abatin ta stojole (Salmo 40:7, 8). Jich yuʼun, yaniwan ajojkʼoybey aba: «¿Bin ya skʼan ya jpas yuʼun ya kichʼ jaʼ?».

 5. 1) ¿Bin nail ya skʼan ya apas yuʼun ya awichʼ jaʼ? 2) ¿Bin yuʼun kʼax tulan skʼoplal te tsoblejetike?

⁵ Swenta ya awichʼ jaʼ, nail ya skʼan ya anaʼbey sba te Jehová sok te Jesús. Jich jajch apasix te kʼalal kajat ta snopel te Bibliae (kʼopona Juan 17:3). Pero aytoxan bin ya skʼan ya apas. Te Biblia ya yal te ya skʼan «yac ta pʼohlel» te skʼuxul awoʼtan «yuʼun te bintic ay ta naʼel soc snaʼbeyel scuentahil» (Filipenses 1:9). Te tsoblejetik yuʼun te testigoetik yuʼun Jehová  ya skoltayat yuʼun ya awamigoinxan ta lek te Jehová. Jaʼ yuʼun tulan skʼoplal te maʼyuk bin-ora ya achʼay te tsoblejetike (Hebreos 10:24, 25).

 6. ¿Yabal skʼan ya anaʼ ta tsʼakal te Biblia swenta ya awichʼ jaʼ?

⁶ Ta melel, te Jehová maba ya skʼanbat te yakuk anaʼ ta tsʼakal te Biblia swenta ya awichʼ jaʼ, jich bitʼil maba la skʼanbey te etiope-winik te ya snaʼ ta tsʼakal te Biblia yuʼun ya yichʼ jaʼ (Hechos 8:30, 31). Ta melel, maʼyuk bin-ora ya xlaj koʼtantik ta snaʼbeyel sba ta lek te Jehová (Eclesiastés 3:11). Pero swenta ya awichʼ jaʼ, ya skʼan te kʼoemuk ta awoʼtan te bintik nail ay ta nopbeyel skʼoplal ta Biblia sok te ya schʼuun awoʼtane (Hebreos 5:12).

 7. ¿Bin-utʼil skoltayejat te snopel te Bibliae?

⁷ Te Biblia jich ya yal: «Teme mayuc schʼuhunel-oʼtanil, ma xhuʼ te lec yoʼtan Dios yuʼun» (Hebreos 11:6). Jaʼ ini ya yakʼ ta ilel te ya skʼan ayuk schʼuunel awoʼtan swenta ya awichʼ jaʼ. Te Biblia ya yal bin kʼot ta pasel ta namey Corinto kʼalal ay machʼatik cholbotik skʼop Dios yuʼun te jnopojeletik yuʼun te Jesuse, «la schʼuhunic soc la yichʼic haʼ» (Hechos 18:8). Jichnix te jaʼate, ta swenta te yakat ta snopel te Biblia schʼuunejix awoʼtan te ya xkʼot ta pasel te bintik yaloj te Diose soknix te ya xjuʼ libre ya xjilat yuʼun te mulil sok te lajel ta swenta te la stoj jmultik te Jesuse (Josué 23:14; Hechos 4:12; 2 Timoteo 3:16, 17).

 8. ¿Bin ya stijbat awoʼtan yuʼun ya awalbey yaʼiy yantik te bin yakat ta snopele?

⁸ Yame yichʼxan yip te schʼuunel awoʼtan te kʼalal ya anopxan bael te Biblia sok ya awil bin-utʼil ya skoltayat ta akuxlejal. Te kʼalal jich ya xkʼot ta pasele, jich ya awaʼiy te ya akʼan ya awalbey yaʼiy yantik te bin yakat ta snopele (Jeremías 20:9; 2 Corintios 4:13). ¿Machʼa ya xjuʼ ya acholbey yaʼiy te skʼop Diose?

9, 10. 1) ¿Machʼatik ya xjuʼ ya xjajch acholbey yaʼiy te bin yakat ta snopele? 2) ¿Bin ya skʼan ya apas teme ya akʼan ya xlokʼat ta scholel skʼop Dios sok te ermanoetike?

 ⁹ Ya xjuʼ ya xjajch acholbey yaʼiy te bin yakat ta snopel te afamilia, awamigotak, apatxujk o te ajoʼtak ta eskuela o ta aʼtel. Ta melel, lek te jich ya apas, pero spisilukme ora xa apas sok yutsil awoʼtan sok ichʼa ta mukʼ te machʼa ya xkʼopojat soke. Ta patil bael ya xkʼot skʼajkʼalel te ya xjuʼ ya xjajch achol skʼop Dios sok te ermanoetik ta kongregasion. Te kʼalal ya awaʼiy te chapalatix yuʼun ya xlokʼat ta scholel skʼop Dios, ya xjuʼ ya awalbey yaʼiy te machʼa ya snojptesat ta skʼop Diose. Teme jich ya sta ta ilel te chapalatixe sok te ya apas ta akuxlejal te bin ya yal te Bibliae, ya yalbey yaʼiy te ansianoetike, ta patil ya awichʼik kʼoponel yuʼun chaʼtul ansianoetik yuʼun te kongregasion.

¹⁰ Te ansianoetik jaʼ ya yilik teme kʼoemix ta awoʼtan te bintik nail ya skʼan nopbeyel skʼoplal ta Biblia sok teme ya schʼuun awoʼtan te jaʼ smelelile. Jaʼnix jich ya yilik teme yakat ta spasel ta akuxlejal te bin ya yal te Bibliae. Soknix ya staik ta ilel teme ya akʼan ya x-ochat ta testigo yuʼun Jehová ta smelelil. Julukme ta awoʼtan te jaʼ ay ta swentaik skanantayel spisil te machʼatik ayik ta kongregasion, te jaʼate yame awichʼ kanantayel yuʼunik-euk. Jaʼ yuʼun mame xa axiʼ te ansianoetik (Hechos 20:28; 1 Pedro 5:2, 3). Te kʼalal la awichʼix kʼoponel yuʼun te ansianoetike, jaʼiknix ya yalbat awaʼiy teme ya xjuʼ ya xlokʼatix ta scholel skʼop Dios sok te ermanoetike.

11. ¿Bin yuʼun kʼax tulan skʼoplal te nail ya ajel akuxlejal yuʼun ya xlokʼat ta scholel skʼop Dios sok te ermanoetike?

¹¹ Te ansianoetik yaniwan yalbat te ayto bin ya skʼan ya ajel ta akuxlejal swenta ya xjuʼ ya xlokʼat ta scholel te skʼop Dios sok te ermanoetike. ¿Bin yuʼun tulan skʼoplal te ya ajeltay te akuxlejale? Melel te kʼalal ya jcholtik te skʼop Diose, jich koem kʼoem te jaʼ yak ta kʼop te Jehová ta stojol te  ants winiketike. Jich yuʼun ya skʼan ya kakʼtik ta ichʼel ta mukʼ te Dios ta spisil te bin ya jpas ta jkuxlejaltike (1 Corintios 6:9, 10; Gálatas 5:19-21).

12. ¿Bin yuʼun ya skʼan te ya sujtes koʼtantik jpisiltike?

¹² Aytoxan bin ya skʼan ya apas swenta ya awichʼ jaʼ. Te jpuk-kʼop Pedro jich la yal: «Suhtesa awoʼtanic soc suhtanic tal ta stojol Dios scuenta yuʼun ya yichʼ tupʼel amulic» (Hechos 3:19). ¿Bin ya skʼan ya yal te ya jsujtes koʼtantike? Jaʼ te ya jmel koʼtantik ta smelelil yuʼun te bin ma lek jpasojtik ta jkuxlejaltike. Jich bitʼil teme ay la awaʼiy antsiwej, la awakʼ aba ta antsinel o la apas yan mulil te pajal soke, yame skʼan te ya asujtes awoʼtane. Jaxan teme maba apasoj tulan muliletik ta akuxlejal, ¿puersabal ya skʼan ya asujtes awoʼtan? Yak, melel jpisiltik ya jta jmultik ta stojol Dios, jich yuʼun ya jkʼantik te ya spasbotik perdone (Romanos 3:23; 5:12).

13. ¿Bin ya skʼan ya yal te ya sujtotik tal ta stojol te Diose?

¹³ ¿Tikʼbal-a te ya amel awoʼtan yuʼun te bin ma lek apasoje? Maʼuk, te jpuk-kʼop Pedro jich la yalxan: «Suhtanic tal ta stojol Dios». Jaʼ ini ya skʼan ya yal te ya awijkitay spasel spisil te bin chopol kʼayemat ta spasel ta akuxlejale sok te ya xjajch apas te bin lek ta sit te Diose. Swenta ya xkʼotxan ta awoʼtan, nopa awaʼiy te yakat ta bael ta karro ta jun lugar te maba awiloje. Jun awoʼtan yakat ta bael, pero ta repentenax ya ata ta ilel te chʼayemate. ¿Binwan ya apas? Ya atejkʼan te akarroe, ya sujtat ta apat yuʼun jaʼ ya atʼun bael te be te ya yikʼat bael te banti ya akʼan ya xkʼoate. Jichme ya xkʼot ta pasel te kʼalal ya anop te Bibliae, melel yaniwan ata ta ilel te ayto bin ya skʼan ya ajel ta akuxlejale. Jich yuʼun, pasa tulan yuʼun ya sujtat tal ta stojol te Diose, jaʼ ya skʼan ya yal te ya awijkitay spasel te bin ma lekuk sok te ya xjajch apas te bin leke.

14. ¿Bin ya skʼan ya apas yuʼun ya awakʼ aba ta stojol te Diose?

¹⁴ Ay yan bin tulan skʼoplal ya skʼan ya apas ta nail te ya awichʼ jaʼe, jaʼ te ya awakʼ aba ta stojol te Diose. Te kʼalal ya awakʼ aba ta stojol te Jehová, ya skʼan ya apas jun orasion te banti ya awalbey ta jamal te jaʼnax ya awichʼ ta mukʼ stukel sok te jaʼ nail ya awakʼ ta akuxlejal spasel te yaʼtele (Deuteronomio 6:15).

15, 16. ¿Bin ya xtijbot yoʼtan jtul ants winik yuʼun ya skʼan ya yakʼ sba ta stojol te Diose?

¹⁵ Te kʼalal ya awalbey ta jamal Jehová te jaʼnax ya x-abatinat ta stojole, jaʼ pajal kʼoem sok te ya awalbey ta jamal te machʼa ya xnujpunat sok te ya ajokin ta kuxinel te jayeb kʼajkʼal kuxulate. Nopa awaʼiy ta swenta jtul kerem sok te slekole. Kʼalal te kerem ya snaʼbeyxan sba ta lek te slekole, kʼux ya yaʼiy ta yoʼtan, jich ya sta ta nopel te ya skʼan ya xnujpun soke. Ya snaʼ te ma tajimaluk te ya xnujpune, pero ya xnujpun, melel kʼux ta yoʼtan te slekole.

¹⁶ Te kʼalal ya anaʼbeyxan sba ta lek te Jehová, ya yichʼxan yip te skʼuxul awoʼtan ta stojol te ya akʼan ya x-ochat ta j-abat yuʼune. Jaʼ ini, ya stijbat awoʼtan yuʼun ya akʼan ya awakʼ aba ta stojol te Diose. Te Jesús jich la yalbey te jnopojeletik yuʼune: «Teme ay machʼa ya scʼan ya stʼunon, acʼa sloqʼues sba ta yoʼtan» (Marcos 8:34). ¿Bin ya skʼan ya yal te ya jlokʼes jbatik ta koʼtantike? Ya skʼan ya yal te maʼyuk bin ya kakʼtik te ya smakotik ta schʼuunbeyel skʼop te Jehová. Ta melel, jaʼ mukʼxan skʼoplal ya xkʼot awuʼun te bin ya skʼan te Jehová, ma jaʼuk te bin ya skʼan awoʼtan sok te bintik ya akʼan ya apas ta akuxlejal (kʼopona 1 Pedro 4:2).

17. ¿Bin yuʼun ay machʼatik ma skʼan ya yakʼ sbaik ta stojol te Jehová?

¹⁷ Ay machʼatik ma skʼan ya yakʼ sbaik ta stojol te Jehová yuʼun ya sxiʼik te ma xjuʼ ya xkʼot ta pasel yuʼunik. Ya yalik te  ma skʼan ya yakʼik ta mel-oʼtan te Diose. Ay yantik te yaniwan skuyik te ma x-ichʼotik ta kʼop yuʼun te Jehová teme maba ya yakʼ sbaik ta stojole.

18. ¿Bin ya skoltayat yuʼun ma stsalat te ya axiʼ te ma xkʼot ta pasel awuʼun te bin ya awalbey te Jehová?

¹⁸ Te skʼuxul awoʼtan ta stojol te Jehová ya skoltayat ta stsalel te bin ya axiʼe, jaʼ te jich ya awaʼiy te ma xkʼot ta pasel awuʼun te bin ya awalbeye. Jaʼnix jich te skʼuxul awoʼtan ta stojol te Jehová ya stijbat awoʼtan yuʼun ya apas tulan ta skʼotesel ta pasel te la awalbey ta jamal te jaʼnax ya x-abatinat ta stojole (Eclesiastés 5:4; Colosenses 1:10). Jich yuʼun maba kʼax tulanuk ya xbajt awaʼiy spasel te skʼanojel yoʼtane. Te jpuk-kʼop Juan jich la yal: «Chican te cʼux ta coʼtantic te Dios teme ya jchʼuhumbetic te mandariletic yuʼune. Ma ba wocol ta chʼuhunel te mandariletic yuʼune» (1 Juan 5:3).

19. ¿Bin yuʼun ma skʼan ya axiʼ te ya awakʼ aba ta stojol te Jehovae?

¹⁹ Ma puersauk te tojotik ta kʼinal yuʼun ya kakʼ jbatik ta stojol te Jehová. Te Jehová ma skʼanbotik te bin mananix ya xjuʼ kuʼuntik spasel-ae (Salmo 103:14). Jaʼnix jich yame skoltayat ta spasel te bin leke (Isaías 41:10). Jich yuʼun «jcʼaxel acʼa smucʼulin awoʼtan te Jehová», jich «ya stojobtesbat te behetic awuʼun» (Proverbios 3:5, 6).

20. ¿Bin ya skʼan ya apas te kʼalal awakʼojix aba ta stojol Jehová?

²⁰ ¿Chapalatixbal ya awaʼiy yuʼun ya awakʼ aba ta stojol te Jehová? Lek teme jiche. Te kʼalal awakʼojix aba ta stojol te Jehová, yame xjuʼ ya awichʼix jaʼ.

21, 22. ¿Bin ya skʼan ya apas yuʼun «yac awal ta jamal ta awe» te bin achʼuuneje?

²¹ Albeya te koordinador yuʼun te jtsojb ansianoetik ta akongregasion te la awakʼix aba ta stojol te Jehová sok te ya akʼan ya awichʼ jaʼe. Te koordinador ya sle chaʼoxtul  ansianoetik yuʼun ya yilik teme kʼoem ta awoʼtan te bintik nail ya skʼan nopbeyel skʼoplal ta Biblia. Teme ya yilik te ansianoetik te chapalatixe, yame awichʼ albeyel te ya xjuʼ ya awichʼix mulel ta jaʼ ta mukʼul tsoblej te nopol ya xbajt spasik te testigoetik yuʼun Jehová. Tey ta mukʼul tsoblej ya xkʼax jun diskurso te ya schol bin swentail te ichʼ-jaʼe. Te ermano te ya skʼases te diskurso ya spasbeyex cheb jojkʼoyeletik te jaytulex ya awichʼik jaʼe. Te kʼalal ya awakʼbeyik sujtib te cheb jojkʼoyeletike,  «yac awal[ik] ta jamal ta awe[ik]» te bin schʼuunej awoʼtanike (Romanos 10:10).

²² Ta patil ya awichʼ jaʼ. Skojtolme abakʼetal ya yichʼ mulel ta jaʼ. Te kʼalal ya awichʼ jaʼ yame awakʼbey yil te yantik te la awakʼix aba ta stojol te Jehová sok te ochatix ta testigo yuʼun Jehová.

23. ¿Bin ya skʼan ya yal te ichʼ-jaʼ «ta scuenta te Tatil, te Nichʼanil soc te Chʼul Espíritu»?

²³ Te Jesús la yal te ya yichʼik jaʼ te jnopojeletik yuʼun «ta scuenta te Tatil, te Nichʼanil soc te Chʼul Espíritu» (kʼopona Mateo 28:19). Te yichʼel jaʼ ta swenta te Tatile ya skʼan ya yal te ichʼbiluk ta mukʼ kuʼuntik te Jehová bitʼil mukʼul Ajwalil. Te yichʼel jaʼ ta swenta te Nichʼanile, jaʼ ya skʼan ya yal te ichʼbiluk ta wenta kuʼuntik te yaʼtel yichʼoj te Jesús ta skʼotesel ta pasel te skʼanojel yoʼtan te Diose. Te yichʼel jaʼ ta swenta te chʼul espiritu, jaʼ ya skʼan ya yal te ya jnaʼtik bin-utʼil ya stuuntes Jehová te schʼul espiritu yuʼun ya xkʼot ta pasel te bin ya skʼane (Salmo 83:18; Mateo 28:18; Gálatas 5:22, 23; 2 Pedro 1:21).

24. ¿Bin ya yakʼ ta naʼel te ichʼ-jaʼe?

²⁴ Te ichʼ-jaʼe ayme bin ya yakʼ ta naʼel. Te kʼalal ya awichʼ mulel ta jaʼ, jich kʼoem te ya xlajate, melel ya awijkitay jilel te apokoʼ kuxlejale. Jich yuʼun te kʼalal ya xlokʼat tal ta jaʼe, ya xjajch yachʼil akuxlejal ta spasel te skʼanojel yoʼtan te Diose. Te kʼalal ya awichʼ jaʼ yame awakʼ ta ilel te j-abatatix yuʼun te Diose. Julukme ta awoʼtan te maba la awakʼ aba ta stojol jtul ants winik, jun organisasion o ta spasel jun aʼtelil ta stojol ants winiketik. Jaʼ la awakʼbeyix akuxlejal te Jehová.

25. ¿Bin ya kilbeytik skʼoplal ta slajibal kapitulo?

²⁵ Te bitʼil awakʼojix akuxlejal ta spasel te yaʼtel te Jehová, yame awamigoinxan ta lek (Salmo 25:14). Pero te kʼalal ay machʼa yichʼojix jaʼe, maba ya skʼan ya yal te jkʼaxel kolemixe, melel te Jesús jich la yal: «Te machʼa ya xcuhch yuʼun cʼalal ta slajibal, ha me ya xcol stuquel» (Mateo 24:13). Jich yuʼun te ichʼ-jaʼe, jaʼme sjajchibaltonax awaʼtel ta stojol te Diose. Jich yuʼun, ¿bin-utʼil ya xjuʼ te spisil-ora ya awamigoin aba sok te Jehová? Yame kiltik ta slajibal kapitulo yuʼun te libro ini.