1. Ta sjajchibalto tal, ¿bintik yakʼoj ta ilel te yaʼtel Diose?

Te Jehová sok te Jesús jun-nax ayik jaʼto tal ta sjajchibal te bintik yichʼoj pasele. Te Jesús jaʼ te machʼa sbabial pasot yuʼun te Jehovae. Ta patil te Jesús la sjokin ta aʼtel jich bitʼil j-aʼtel te pʼijuben ta leke (Proverbios 8:30). Jaʼ pajal sok-abi, te j-abatetik yuʼun Dios spisil-ora jun-nax yakik ta spasel te bintik ya yichʼik akʼbeyel spasike. Jich bitʼil te Noé sok te sfamilia jun-nax aʼtejik ta spasel te arcae. Jaʼnix jich, bayal jaʼbil ta patil, te israeletike jun-nax aʼtejik ta spasel te nailpakʼ templo, ta skolesel sok ta yichʼel bael te kʼalal beenik ta jochol takin kʼinale. Te kʼalal pastajemix-a te temploe, te israeletik kʼayojinik sok jun-nax la stijik tʼujbil musikaetik yuʼun jich la yalbeyik yutsilal te Jehovae. Te j-abatetik yuʼun te Diose, juʼem yuʼunik spasel spisil-abi ta skaj te jun-nax ayik sok te jun-nax aʼtejemike (Génesis 6:14-16, 22; Números 4:4-32; 1 Crónicas 25:1-8).

2. 1) ¿Bin-a te tʼujbil ta aʼiyel ta swenta te jchʼuunjeletik ta sbabial siglo? 2) ¿Bin ya kiltik bael ta articulo ini?

² Te bin tʼujbil ta aʼiyele jaʼ te jun-nax aʼtejik te jchʼuunjeletik ta sbabial siglo. Te jpuk-kʼop Pablo la yal te jujuntul ay bintik ya snaʼik spasel sok te  yanyantik aʼtelil la yichʼik akʼbeyele, jaʼukmeto jun-nax ayik ta spisilik ta skaj te la stʼunik te Jesucristoe. Te Pablo jich la spaj te bin-utʼil pasbil te kok jkʼabtik te ay bayal ta chajp bintik ay ta jbakʼetaltik te jun-nax ya x-aʼtejike (kʼopona te 1 Corintios 12:4-6, 12). ¿Jaxan te joʼotike? ¿Bin-utʼil ya xjuʼ jun-nax ayotik sok ya x-aʼtejotik ta swenta te scholel skʼop Dios, ta kongregasion sok ta jfamiliatik? Yame kiltik bael ta articulo ini.

3. ¿Bin la yil ta snajal sit te jpuk-kʼop Juan?

³ Ta jun buelta te Jehová la yakʼbey yil te jpuk-kʼop Juan te ay juktul chʼul-abatetik te yakik ta yokʼesinel skornetaik. Te kʼalal la yokʼesin skorneta te yoʼebal chʼul-abate, te Juan la yil jpʼij «ecʼ chʼay cohel tal ta chʼulchan, hul ta bahlumilal». Te «ecʼ» la stuuntes jun yabe swenta ya sjambey stiʼil jun poso te kʼax kʼubul sok te ijkʼ yutile, jaʼ-abi, jaʼ te «xahab». Jich yuʼun tey ta yutil te xaab lokʼ tal bayal chʼail. Jaʼnix jich tey ta yolil te chʼail lokʼ tal bayal «cʼulubetic». Jaʼukmeto te kʼulubetik maba la slajinik te akiltik sok spisil te bintik ya xchʼi ta Balumilal, jaʼnax te machʼatik maʼyuk «sello yuʼun Dios ta stiʼbahic» (Apocalipsis 9:1-4). Te Juan snaʼoj te bayal ya x-utsʼinwan te kʼulubetik jich bitʼil kʼot ta pasel ta lum Egipto te kʼalal kuxul-a te Moisese (Éxodo 10:12-15). Te kʼulubetike, jaʼ skʼoplalik te machʼatik tsabilik te ya xbajtʼik ta chʼulchan te yakik ta spukbeyel skʼoplal te tulan wokolil ya yilik te lotil relijionetike. Bayal miyon ta tul ants winiketik te yakik ta smaliyel te kuxlejalil ta sbajtʼel kʼinal liʼ ta Balumilale, jun-nax yakʼoj sbaik ta skoltayel te machʼatik tsabilik te ya xbajtʼik ta chʼulchane. Ta spisilik jun-nax ya x-aʼtejik ta skoltayel te ants winiketik swenta ya xlokʼik talel ta yolil te lotil relijionetik sok te wentainel yuʼun te Satanase.

4. 1) ¿Bin aʼtelil ya skʼan ya skʼotesik ta pasel te j-abatetik yuʼun Diose? 2) ¿Bin-utʼil ya xjuʼ ta pasel-abi?

⁴ Te Jehová yakʼojbotik jun mukʼul aʼtelil. Yame skʼan ya jpukbeytik skʼoplal te «lec yachʼil cʼop» ta swenta te Ajwalinel yuʼun Dios te bitʼil mato xtal slajibal te bintik chopole (Mateo 24:14; 28:19, 20). Yame skʼan ya kikʼtik talel ta yuchʼel «te haʼ scuenta cuxlejal» spisil te machʼatik ya yaʼiyik takin tiʼile. Jaʼ ya skʼan ya yal te ya kakʼbeytik snopik te smelelil kʼop ay ta Biblia te machʼatik ya smulanike (Apocalipsis 22:17). Te bin-utʼil ya xjuʼ ya jkʼotestik ta pasel te aʼtelile, jaʼ te junuknax ayotik sok jun-nax ya x-aʼtejotik sok te kermanotaktik ta kongregasione (Efesios 4:16).

5, 6. ¿Bintik ya yakʼ ta ilel te jun-nax ya jcholtik te skʼop Dios te bitʼil testigootik yuʼun Jehovae?

⁵ Swenta ya xjuʼ ya jcholbeytik yaʼiyik te lek yachʼil kʼop te ants winiketik te bantito kʼalal ya xjuʼ kuʼuntike, ya skʼan te ya jchap jbatik ta leke. Te bin ya xjuʼ ya skoltayotike, jaʼ te bintik ya kichʼtik albeyel ta kongregasion te ya skʼan ya jpastike, jich bitʼil te tsoblejetik ta swenta te kʼalal ya xlokʼotik ta scholel skʼop Dios. Ta swenta-abi, ya xjuʼ ya jcholtik te lek yachʼil kʼop ta swenta te Ajwalinel yuʼun Dios ta swolol Balumilal sok ya xjuʼ ya japtik bayal miyon junetik te lokʼemik ta Bibliae. Jaʼnix jich ay ya kichʼtik kʼanbeyel te yakuk xkoltaywanotik ta swenta kampaña te kʼax mukʼ skʼoplale. Te kʼalal jich ya jpastik-abi, jun-nax yakotik ta aʼtel sok te kermanotaktik te yakik ta spukbeyel skʼoplal-euk te lek yachʼil kʼop ta swolol Balumilal. Jaʼnix jich yakotik ta aʼtel sok te chʼul-abatetike, melel jaʼik ya skoltayotik ta swenta te scholel skʼop Diose (Apocalipsis 14:6).

⁶ Ta melel bayal ya yakʼ sbujtsʼ koʼtantik te kʼalal ya jkʼopontik te informe yuʼun scholel skʼop Dios ta swolol Balumilal ta swenta jujun jaʼbil te ya xlokʼ ta libro Anuario. Te bin ya skoltayotikxan swenta jun-nax ayotike, jaʼ te mukʼul tsoblejetik yuʼun oxeb kʼajkʼale. Ta jujun jaʼbil te kʼalal mato xkʼot yorail-a te mukʼul tsobleje, ta jpisiltik jun-nax ya kikʼtik talel te ants winiketik te yakuk xtalik-euke. Te kʼalal ayotikix ta mukʼul tsoblej-ae, chikan te banti ayotike, jun-nax te bin ya jnoptik ta jpisiltike. Te discursoetik, te bintik ya yichʼ akʼel ta ilel sok te machʼatik ya yichʼ akʼel ta ilel señail te lokʼem ta Bibliae, ya yakʼ yip koʼtantik ta spaselxan ta lek te kaʼteltik ta stojol Jehová. Yanxan te bin ya skoltayotik swenta jun-nax ayotike, jaʼ te Snaʼojibal slajel te Jesús te ya jpastik ta jujun jaʼbil ta skʼajkʼalel 14 yuʼun te u yuʼun judío te nisán sbiile (1 Corintios 11:23-26). Te kʼalal ayto cheʼoxeb  semana ya skʼan-a te ya xkʼot ta pasele, ya xbootik ta yikʼel tal spisil te ants winiketik swenta ya xtalik ta tsoblej te kʼax mukʼ skʼoplale. Ta patil ya jtsob jbatik te kʼalal yakix ta ijkʼubel kʼinal-ae. Jaʼ jich ya jchʼuunbeytik smantal te Jesús sok jich ya kalbeytik wokol te Jehová ta swenta te bin la spas ta jtojoltike.

7. ¿Bin ya xlokʼ kuʼuntik-a te kʼalal jun-nax ya x-aʼtejotike?

⁷ Teme jkojtnax te kʼulube, maʼyuk bayal bin ya slajin. Jaʼ pajal sok-abi, teme jtukeltiknax ya x-aʼtejotike, ma xjuʼ ta cholel te skʼop Dios ta swolol Balumilal. Jaʼukmeto jich bitʼil te kʼulubetike, jun-nax ya x-aʼtejotik. Te kʼalal jich ya jpastike, ya xjuʼ ya jcholbeytik bayal miyon ta tul ants winiketik ta swenta te Jehová sok ya jkoltaytik swenta ya yalbeyik yutsilal te Jehová sok te yakuk yichʼik ta mukʼe.

8, 9. 1) ¿Bin señail kʼop la stuuntes te Pablo swenta jich la schol te kʼax tulan skʼoplal te jun-nax ay te kongregasione? 2) ¿Bin ya xjuʼ ya jpastik swenta jun-nax ay te kongregasione?

⁸ Te jpuk-kʼop Pablo la scholbey yaʼiy te jchʼuunjeletik ta lum Éfeso te bin-utʼil chapbil te kongregasion sok la yaltiklanbey ini: «Spisil behbehucotic me ta mucʼubel» (kʼopona te sjun Efesios 4:15, 16). La stuuntes jun lokʼomba kʼop yuʼun jich la scholbey skʼoplal te bin-utʼil ya x-aʼtej te jbakʼetaltik swenta ya snaʼik-a te jpisiltik ya xjuʼ ya jkoltaytik te kermanotaktik ta kongregasion swenta jun-nax ayotik sok ta stʼunel te Jesús te jaʼ jolal yuʼun te kongregasione. Te Pablo la yal ta swenta te bakʼetalile, spisil jun-nax ya x-aʼtej te bintik ay ta jbakʼetaltik ta skaj tsʼaktiklanbil ta swenta te schiale. Jich yuʼun chikan teme jchʼielotik o ayix bayal kaʼbilaltik, teme kichʼojtik chamel o teme maʼuke, ¿bin ya xjuʼ ya jpastik swenta jun-nax ay te kongregasione?

⁹ Te Jesús jaʼ yakʼojbey yaʼtel te ancianoetik yuʼun ya swentainik te kongregasion. Jaʼ ya skʼan te ya kichʼtik ta mukʼ sok te ya jchʼuuntik spasel te bin ya yalbotike (Hebreos 13:7, 17). Ta melel ay maba kʼun ta pasel. Jaʼukmeto teme ya jkʼopontik te Jehovae, jaʼ ya yakʼbotik te schʼul espiritu yuʼun jich ya skoltayotik ta schʼuunel spasel te bin ya kichʼtik albeyele. Teme ay spekʼelil koʼtantik sok teme jun-nax ya x-aʼtejotik sok te ancianoetike, jich bayal ya xtuunotik ta kongregasion. Jich jpisiltik jun-nax ayotik sok kʼux ya kaʼiy jbatik ta jujun kʼajkʼal.

10. ¿Bin-utʼil ya xkoltaywan te yaʼtel siervo ministerialetik swenta jun-nax ay te kongregasione?

¹⁰ Te siervo ministerialetik jaʼnix jich ya xkoltaywanik swenta jun-nax ayik te kermanotaktik ta kongregasione. Ya spasik tulan ta skoltayel te ancianoetik sok bayal ya kaltik wokol ta swenta te aʼtelil ya spasike. Jich bitʼil jaʼ ya yilik te ayuk bayal junetik ta swenta te scholel skʼop Diose. Ya spatbeyik yoʼtan te kʼalal ay machʼa sbabial buelta ya xtal ta sNail Tsobleje. Jaʼnix jich ya x-aʼtejik ta swenta slekubtesel sok skusel te snail tsobleje. Te kʼalal jun-nax ya x-aʼtejotik sok te siervo ministerialetike, jich ya jkoltaytik te kermanotaktik ta kongregasion swenta jun-nax ayotik ta abatinel ta stojol te Jehová sok chapbil ta lek-a (ta sjun Hechos 6:3-6 ya ata te bin pajal skʼoplal soke).

11. ¿Bin-utʼil ya xjuʼ xkoltaywanik te jchʼieletik swenta jun-nax ay te kongregasione?

¹¹ Ay chaʼoxtul ancianoetik te bayal jaʼbil tulan aʼtejemik ta kongregasion. Jaʼukmeto ayixniwan bayal yaʼbilalik te maba ya xjuʼix yuʼunik spasel te bitʼil ta sjajchibale. Te jchʼieletike bayal ya xjuʼ xtuunik. Teme ya yichʼik pʼijubtesel ta lek yuʼun te machʼatik ayix yaʼbilalike, jich ya xjuʼ ya yichʼik akʼbeyel bayal yaʼtelik. Jaʼnix jich teme jaʼ te siervo ministerialetik ya spasik tulan ta spasel ta lek te yaʼtelike, jich ya staik yaʼtel bitʼil ta anciano ta pajel chaʼbej (1 Timoteo 3:1, 10). Ay chaʼoxtul ancianoetik te mato ayuk bayal yaʼbilalik te yakʼojbeyik yipal ta swenta te schʼuunel yoʼtanik te jich la yichʼ yaʼtelik ta superintendente yuʼun circuito sok yakik ta skoltayel bayal hermanoetik ta yantik kongregasion. Jpisiltik ya kaltik wokol yuʼun te ay bayal hermanoetik te yakʼoj sbaik ta abatinel ta stojol te yantike (kʼopona te sjun Salmo 110:3 sok Eclesiastés 12:1).

12, 13. ¿Bin ya xjuʼ ya spasik te familiaetik swenta jun-nax ayik-a?

¹² ¿Bin ya xjuʼ ya spasik te familiaetik swenta  jun-nax ayik? Te bin kʼax tulan skʼoplale, jaʼ te ya skʼan ya jpastik te yichʼel ta mukʼ Dios ta sjunal na ta jujun semana. Teme bayal tiempo ya sjokin sbaik te meʼil tatiletik sok te yal snichʼnabik ta snopbeyel skʼoplal te Jehovae, jichme kʼux ya yaʼiy sbaikxan. Baeltik ya xjuʼ ya anopik te bin ya xkʼot awalik ta scholel skʼop Diose. Jaʼ-abi ya skoltayex swenta chapalex ta lek-a. Te kʼalal ya kiltik te jfamiliatik te ya scholbeyik skʼoplal te Jehová sok ya kiltik te spisilik kʼux ta yoʼtanik sok te ya skʼanik te lek ya x-ilotik yuʼune, jpisiltik jich ya kaʼiy jbatik te jun-nax ayotike.

¹³ ¿Bin ya xjuʼ ya spas te inamil sok te mamlalil swenta jun-nax ayik? (Mateo 19:6). Teme schebalik kʼux ta yoʼtanik te Jehová sok ya x-abatinik ta stojole, yame yichʼ yip ta lek te nujpunel yuʼunik sok kʼax tseʼelme yoʼtanik. Kʼax tulan skʼoplal te talel kʼaxel kʼux ya yaʼiy sbaik sok te ya yakʼbey sba yilik te yutsil skʼuxul yoʼtanik jich bitʼil te Abraham sok te Sara, te Isaac sok te Rebeca soknix te Elcana sok te Ana (Génesis 26:8; 1 Samuel 1:5, 8; 1 Pedro 3:5, 6). Jichme jun-nax ayik sok jich ya yamigoinik ta lek te Jehová (kʼopona te sjun Eclesiastés 4:12).

14. Teme maba ya x-abatin ta stojol Jehová te awinam o te amamlale, ¿bin ya skoltayat ta yakʼbeyel yip te nujpunel awuʼune?

¹⁴ Te Biblia ya yal ta jamal te maba lek teme jaʼ ya xnujpunotik sok te machʼa maba ya yichʼ ta mukʼ te Jehovae (2 Corintios 6:14). Jaʼukmeto ay j-abatetik yuʼun Dios nujpunemik sok te machʼa maba testigo yuʼun te Jehovae. ¿Bin yuʼun? Melel ay machʼatik ochik ta testigo yuʼun Jehová te kʼalal nujpunemikix-ae, jaʼukmeto ayniwan jaʼ te mamlalil o inamil maba la skʼan snop te smelelil skʼop Diose. Ay te machʼa nujpunik sok te machʼa testigo yuʼun Jehová, jaʼukmeto ta patil ay jtul ta schebalik la yijkʼitay jilel te schʼuunel yoʼtane. Teme ay jich kʼoem ta jwentatike, ¿bin ya xjuʼ ya jpastik swenta ya kakʼbeytik yip te nujpunel kuʼuntike? Jaʼ te jchʼuuntik te tsitsel ya yakʼ te Biblia manchukme wokol ta pasel. Akʼa kiltik bin kʼot ta stojol jtul ants te Mary sbiil sok te smamlal David sbiile. Ta schebalik testigoetik yuʼun te Jehová ta sjajchibal, jaʼukmeto te smamlale la yijkʼitay te tsoblejetike. Te Mary la spas tulan ta yakʼel ta ilel te jaʼ lekil inamil sok lek stalele. La spʼijubtes ta swenta Jehová te waktul yalatak sok maba la skom sba ta tsoblejetik sok ta mukʼul tsoblejetik. Te kʼalal kʼax bael te jaʼbile, te kʼalal mukʼikix-a te yalatake, lokʼik bael ta sna. Te Mary wokol la yaʼiy te stukel yak ta abatinele, jaʼukmeto jun yoʼtan la yakʼ sba ta stojol te Jehovae. Jaʼnix jich ay ya yakʼ jilel revistaetik te banti ya xjuʼ ya sta ta ilel te smamlale. Ta jun buelta jajch ta skʼoponel te revistaetike. Ta patil chaʼjajch kʼotuk ta tsoblejetik. Ay jtul smam te wakeb yaʼbilale spisil-ora ya smakbey sjuktajib ta  sNail Tsoblej te Davide. Teme ay maba ya xkʼot ta tsoblej-ae, jich ya x-albot yuʼun te tut kereme: «Jmamuch, bayal buelta la jnaʼat te kʼalal ayon ta tsoblej-ae». Te kʼalal kʼaxemix 25 jaʼbil-ae, te David chaʼjajch yakʼ sba ta abatinel ta stojol te Jehovae. Ta ora ini, sok te yiname jun-nax yakikxan ta abatinel ta stojol te Jehová sok bayal stseʼelil yoʼtanik.

15. ¿Bin ya xjuʼ ya spasik te machʼatik nujpunemik te ayix yaʼbilalik swenta ya skoltayik te machʼatik nujpunemikix te mato ayuk bayal yaʼbilalike?

¹⁵ Te Satanás yak ta yutsʼinel te familiaetike. Jaʼme jun swentail te junuknax ayik te machʼatik nujpunemik te ya x-abatinik ta stojol Jehovae. Chikan te jayebix tiempo nujpunemike, ya skʼan ya snopik te bin ya spasik sok te bin ya yalbey sbaik swenta ya yichʼxan yip te nujpunel yuʼunike. Te machʼatik nujpunemik te ayix bayal yaʼbilalike, yame skʼan ya yakʼik ta ilel lekil talelil ta stojol te machʼatik nujpunemik te mato ayuk bayal yaʼbilalike. Ayniwan baeltik ya xjuʼ ya yikʼ ta sna jtul hermano sok yinam te mato ayuk bayal yaʼbilalik ta spasel te yichʼel ta mukʼ Dios ta sjunal na. Jich ya xjuʼ ya yilik te manchukme ya xkʼax bael te tiempoe, yame skʼan spisil-ora jun-nax ayik sok ya yakʼbey sba yilik te yutsil skʼuxul yoʼtanike (Tito 2:3-7).

16, 17. ¿Bintik utsilal ya jtatik ta pajel chaʼbej?

¹⁶ Kʼalal te israeletik ya xbajtʼik ta Jerusalén ta spasel te mukʼul kʼinetike, jun-nax ya x-aʼtejik. Ya schajpanik spisil te bin ya xtuun yuʼunik sok talel kʼaxel ya skoltay sbaik te kʼalal ya xbajtʼik ta beele. Te kʼalal ya xkʼotik ta temploe, ya yichʼik ta mukʼ te Jehová sok ta jun-nax ya yalbeyik yutsilal (Lucas 2:41-44). Te joʼotik yakotik ta schajpanel jbatik swenta ya xkuxinotik ta yachʼil balumilal. Jaʼ yuʼun tulan skʼoplal te jun-nax ayotik sok te jun-nax ya x-aʼtejotike. ¿Yabal xtal ta koʼtantik te bintikxan-utʼil ya xjuʼ ya jkoltaytik te kermanotaktike?

¹⁷ Te ants winiketik te maba ya yichʼik ta mukʼ te Dios sxatoj sbaik stukel sok biluknax ya spasik guerra yuʼun. Jaʼukmeto wokolayal te Jehová, ya jmulantik lamal kʼinal sok ya xkʼot ta koʼtantik te bintik ya jnoptik ta Bibliae. ¿Mabal jichuk te bayal ya kaltik wokol yuʼune? Ta swolol Balumilal te j-abatetik yuʼun Dios ya kichʼtik ta mukʼ jich te bin-utʼil ya smulane. Sok jich bitʼil te ayotikix ta slajibal kʼajkʼale, kʼaxel jun-nax ayotik. Jich te bitʼil la yalbeyik jilel skʼoplal te Isaías sok Miqueas, jun-nax ya xmootik bael ta «wits yuʼun Jehová» (Isaías 2:2-4; kʼopona te sjun Miqueas 4:2-4). Teme jun-nax ayotike, yame jtatik bayal utsilal. Nopolme ya kiltik te jpisiltik ya kichʼtik ta mukʼ te Jehová liʼ ta Balumilal.