1, 2. 1) ¿Bin-a te nopol ya xbajt yalik te nasionetike? 2) ¿Bintik jojkʼoyel ya skʼan ya jnaʼbeytik sujtib?

JNOP kaʼiytik te nasionetik la yalikix te ayix lamalkʼinal sok te lek ayix spisile. Yaniwan yalik te jaʼ sbabial buelta te jich kʼoem ta pasel ta balumilal te ay bayal lamalkʼinale. Te bin ya skʼanike, jaʼ te ya jchʼuuntik te ya xjuʼix yuʼunik schajpanel te wokole. Pero ma xjuʼ ya skomik te bin ya xtal ta patile. ¿Bin yuʼun? Melel te Biblia ya yal te «repente nax ya xtal jinel ta stojolic, [...] ma ba ya xhuʼ ya xʼahnic loqʼuel» tey-a (1 Tes. 5:3).

² Jaʼ yuʼun ya skʼan ya jnaʼbeytik sujtib te jojkʼoyeletik ini: ¿Bin ya xkʼot ta pasel ta yorail te «tulan wocol»? ¿Bin ya skʼan Jehová te ya jpastik ta yorail-abi? Sok ¿bin-utʼil ya xjuʼ ya jchajpan jbatik ta ora ini swenta jun koʼtan ya kakʼ jbatik ta yorail te tulan wokole? (Mat. 24:21).

3. Jich bitʼil ya yal Apocalipsis 17:5, 15-18, ¿bin-utʼil ya slajin Dios te «Mucʼul Babilonia»?

³ (Kʼopona Apocalipsis 17:5, 15-18). Ya yichʼ lajinel te «Mucʼul Babilonia». Jich bitʼil la kiltikixe, te nasionetik ma xjuʼ ya skomik te bin ya xkʼot ta pasel ta yorail-abi. ¿Bin yuʼun?  Melel te Dios ya yakʼbey «ta yoʼtanic te ya spasic te bin la scʼan yoʼtan stuquel». ¿Bin-a te ya skʼan yoʼtane? Jaʼ te ya yichʼ lajinel spisil te lotil relijionetike. Te Dios ya yakʼbey ta yoʼtan te lajuneb xulubil yuʼun te «tsajal chambahlam te xiweltic sba». Te lajuneb xulubil ini jaʼ skʼoplal te ajwaliletik te ya skoltayik te «chambahlam te xiweltic sba» te jaʼ te Naciones Unidas (Apoc. 17:3, 11-13; 18:8). Kʼalal te ajwaliletik ya xkaj skontrainik te lotil relijionetik, tey ya xjajch-a te tulan wokole. Oranax ya xkʼot ta pasel sok ya yakʼ bayal xiwel.

4. 1) ¿Binwan rason ya sleik te nasionetik swenta ya slajinik te lotil relijionetike? 2) ¿Binwan ya spasik te machʼatik ochemik ta relijion-ae?

⁴ Ma jnaʼtik bin rason ya sleik te nasionetik swenta ya slajinik te Mukʼul Babiloniae. Yaniwan yalik te ya xmakawanik yuʼun ya yichʼ tael te lamalkʼinale sok te bayal ya schʼik sbaik ta politika. O yaniwan yalik te bayalix skʼulejalik sok bayalix bin ay yuʼunik (Apoc. 18:3, 7). Jaʼnix jich ya xjuʼ ya kaltik te maba ya yichʼik lajinel spisil te machʼatik ochemik ta relijionetike, te nasionetik jaʼnaxniwan ya slajin te organisasionetik yuʼunike. Te kʼalal la yichʼix lajinel-ae, te machʼatik ochemik-ae ya yilik te maba kanantayotik yuʼun te jwolwanejetik sok yaniwan xkaj yijkitayik te srelijionike.

5. ¿Bin yaloj ya spas te Jehová ta yorail te tulan wokol sok bin yuʼun?

⁵ Te Biblia ma xyal jayeb tiempo ya xjalaj ta lajinel te Mukʼul Babiloniae, pero te bin ya jnaʼtik jaʼ te maba ya xjalaje (Apoc. 18:10, 21). Te Jehová yaloj te ya spejkʼanbey skʼajkʼalel te tulan wokol swenta ya xkolik te machʼatik «tsahbilic» soknix te smelelil relijione (Mar. 13:19, 20). Pero ¿bin ya skʼan Jehová te ya jpastik te kʼalal ya xjajch te tulan wokol kʼalalto ta guerra yuʼun Armagedón?

6. ¿Bin ya skʼan Jehová te ya jpastike?

⁶ Jich bitʼil la kiltik ta yan artikulo, te Jehová ya skʼan te jkʼaxel ya kijkitaytik te Mukʼul Babiloniae. Pero ay yan bin ya skʼan ya jpastik. Ya skʼan ayuk ta koʼtantik te maʼyuk  bin-ora ya kijkitaytik te abatinel ta stojol te Diose. Kiltik cheb bitʼil ya xjuʼ ya jpastik.

7. 1) ¿Bin-utʼil ya kakʼtik ta ilel te ya jchʼuuntik spisil-ora te mantaliletik yuʼun Dios? 2) Jich bitʼil ya yal Hebreos 10:24, 25, ¿bin yuʼun kʼaxtoxan mukʼ skʼoplal te ya jtsob jbatik ta ora ini?

⁷ Sbabial, ya skʼan ya jchʼuuntik spisil-ora te mantaliletik yakʼoj Dios ta swenta te jkuxlejaltike. Ya skʼan ya jpʼajtik te stalel sok te bintik ya spas te balumilale. Jpʼajtik chikan biluk mulil, jich bitʼil te ay pajal ta winikil o antsil ya xnujpunik sok te machʼatik ya skuy sbaik ta winik o ants (Mat. 19:4, 5; Rom. 1:26, 27). Schebal, ma skʼan ya kijkitaytik te ya jtsob jbatik sok te kermanotaktik ta yichʼel ta mukʼ te Jehovae. Ya kichʼtik ta mukʼ ta sNail Tsoblej teme ya xjuʼe, pero teme ma xjuʼe, ya jtsob jbatik ta yantik naetik o ta muken. Chikan bin ya xkʼot ta pasel maba ya jkejchantik te ya jtsob jbatik ta yichʼel ta mukʼ te Diose. Ta melel, jich ya skʼan ya jpastik te bitʼil ya kiltikix «te yac ta talel te yorahil ya xtal te Cajwaltique» (kʼopona Hebreos 10:24, 25).

8. ¿Bin ya xjelon ta swenta te bin ya jcholtike?

⁸ Ta yorail te tulan wokol yaniwan xjelon te bin ya jcholbeytik te ants winiketike. Ta ora ini ya jcholtik te lek yachʼil kʼop yuʼun te Wentainel yuʼun Dios sok ya jpastik tulan ta yotsesel jnopojeletik. Pero ta yorail te tulan wokol tulan-niwan te bin ya jcholtike, te Biblia ya spajbey skʼoplal sok mukʼul batetik (Apoc. 16:21). Yaniwan jpuktik ta alel te nopol ya yichʼix lajinel te balumilal yuʼun Satanás. Ta patil bael ya kichʼtik albeyel bin-a te ya jpuktik ta alel sok bin-utʼil ya kaltik. ¿Jichnixbal ya jcholtik te bitʼil kʼayemotik ta spasel ta bayalix tal jaʼbil o yabal xjelon? Ya skʼan ya jmaliytik swenta ya jnaʼtik. Chikan bin-utʼil ya jpastik, ya xbajt jmulantik yalel sok yip koʼtantik te bin ya spas te Jehová ta stojolike (Ezeq. 2:3-5).

9. 1) ¿Binwan ya spasik te nasionetik kʼalal ya yaʼiyik te bin ya jcholtike? 2) ¿Bin ya xjuʼ ya jnaʼtik ta lek?

⁹ Kʼalal jich ya jcholtik-abi, te nasionetik yaniwan spasik tulan yuʼun ya skomotik ta jkʼaxel. Pero jich bitʼil ay smukʼul koʼtantik ta stojol Jehová kʼalal ya jcholtik skʼop Dios ta ora ini, jaʼnix jich ya skʼan ya jpastik ta yorail-abi. Ya xjuʼ ya jnaʼtik ta lek te ya yakʼbotik kiptik te Dios swenta ya jpastik te skʼanojel yoʼtane (Miq. 3:8).

10. Jich bitʼil la yichʼ alel ta Lucas 21:25-28, ¿bin yaʼiyel ya yaʼiy sbaik te ants winiketik kʼalal ya yilik te bintik ya xkʼot ta pasel ta yorail te tulan wokole?

¹⁰ (Kʼopona Lucas 21:25-28). Ta yorail te tulan wokol te ants winiketik ya xiwik te kʼalal ya yilik te ma staik koltayel ta swenta te bin yakʼoj smukʼul yoʼtanik-ae. Ya x-akʼbotik «mel-oʼtan» sok ya sxiʼik te ya yichʼik lajinel ta yorail te kʼax xiʼbantik sba te maʼyuk jich kʼaxem ta stojol te ants winiketike (Sof. 1:14, 15). Jaʼ yuʼun kʼax wokolniwan te kuxlejale, jichnix ta stojol te j-abatetik yuʼun Diose. Yaniwan jta jwokoltik ta skaj te maba jun ayotik sok te balumilal. Sok maniwan ya jtatik te bintik ya xtuun kuʼuntik ta jujun kʼajkʼale.

11. 1) ¿Bin yuʼun ya yakʼ sit ta jtojoltik spisil te ants winiketike? 2) ¿Bin yuʼun ma skʼan ya jxiʼtik te tulan wokole?

¹¹ Ya sta yorail te machʼatik la yilik te la yichʼ lajinel te srelijionike, bayal ya x-ilinik yuʼun kʼalal ya yilik te ma lajem te srelijion te testigoetik yuʼun Jehovae. Ya xbajt chiknajuk skʼoplal ta bayuk soknix ta Internet. Te nasionetik sok te ajwalil yuʼunik te jaʼ te Satanás, bayal ya xbajt skontrainotik ta skaj te maba la yichʼ lajinel stukel te jrelijiontike. Maba kʼot ta pasel yuʼunik te ya slajinik spisil te relijionetik ta swolol Balumilale. Jaʼ yuʼun spisilik yame yakʼ sitik ta jtojoltik. Ta yorail-abi, te  nasionetik yame xkʼatpʼujik ta Gog de Magog. * Ya stsob sbaik yuʼun ya yutsʼinik sok ya slajinik te lum yuʼun Jehová (Ezeq. 38:2, 14-16). Te bitʼil ma jnaʼtik ta lek spisil te bin-utʼil ya xkʼot ta pasele, bayalniwan bin ya yakʼ jmel koʼtantik yuʼun. Pero ay bin ya jnaʼtik ta lek, jaʼ te ma skʼan ya jxiʼtik te tulan wokole, melel te Jehová ya yalbotik te bin ya skʼan ya jpastik swenta ya xkolotik (Sal. 34:19). Ya jtejkʼan jbatik sok ya jtoy jsitik ta skaj te ya jnaʼtik te «nopolix te colel» kuʼuntike. *

12. ¿Bin-utʼil yak schajpanbelotik te «aʼbat te jun yoʼtan soc pʼij» yuʼun te bin ya xkʼot ta pasel ta pajel chaʼbeje?

¹² Te «aʼbat te jun yoʼtan soc pʼij» yak schajpanbelotik swenta jun koʼtan ya kakʼ jbatik ta yorail te tulan wokole (Mat. 24:45). Bayal bin-utʼil spasoj, pero kiltik junuk, jaʼ te mukʼul tsoblejetik yuʼun oxeb kʼajkʼal ta 2016 kʼalal ta 2018. Te mukʼul tsoblejetik ini yakʼojbey stsakxan yip te taleliletik ya xtuun kuʼuntik te bitʼil yak ta noptsajel tal te skʼajkʼalel te Jehovae. Kiltik bintik talelil.

13. 1) ¿Bin-utʼil ya kakʼbeytik stsakxan yip te bitʼil jun koʼtan ya kakʼ jbatik ta stojol te Jehovae? 2) ¿Bin yuʼun ya skʼan ya kakʼbeytik stsakxan yip ta ora ini?

¹³ Te jun-oʼtanil. Te mukʼul tsoblej ta 2016 la sbiilin «Junuk koʼtantik ta stojol te Jehovae». La yakʼ jnoptik te jun koʼtan ya kakʼ jbatik teme lek kamigoinej jbatik sok te Jehovae. La yakʼ juluk ta koʼtantik te ya xnoptsajotik ta stojol Dios kʼalal ya jpastik orasion sok kʼalal spisil-ora ya jnoptik ta lek te sKʼope. Jich ya jta kiptik ta stsalel tulan wokolil. Te bitʼil yak ta noptsajel tal te slajibal te balumilal yuʼun Satanás, ya yichʼxan pasel ta prueba te bitʼil jun koʼtantik ta stojol te Dios sok te Wentainel yuʼune. Yaniwan kichʼtikxan labanel (2 Ped. 3:3, 4). Jun te bin yuʼun ya kichʼtik labanele, jaʼ yuʼun te maba ya jchʼik jbatik ta politikae. Ta ora ini, ya skʼan ya kakʼbeytik stsakxan yip te bitʼil jun koʼtantik ta stojol te Jehová swenta jun koʼtan ya kakʼ jbatik ta yorail te tulan wokole.

14. 1) ¿Bin yuʼun ya xjelon te machʼatik ya swentainik te aʼtelil ya yichʼ pasel ta Balumilale? 2) ¿Bin yuʼun ya skʼan ya kakʼtik ta ilel te jun koʼtantik ta yorail-abi?

¹⁴ Ta yorail te tulan wokole, ya xjelon te machʼatik ya swentainik te aʼtelil ya yichʼ pasel ta Balumilale. Ya sta yorail te ya xbajtik ta chʼulchan spisil te machʼatik tsabilik te ayikto ta Balumilal-ae swenta ya yakʼik guerra ta Armagedón (Mat. 24:31; Apoc. 2:26, 27). Jaʼ yuʼun maba liʼ ayikix-a te Kuerpo Gobernante. Manchukme jich ya xkʼot ta pasel, spisil te j-abatetik yuʼun Jehová ta Balumilal lek chajpanbil te yaʼtelike. Te ermanoetik te pʼijubenik ta lek te jaʼik te yantik tuminchijetik, jaʼ ya swentainik te aʼtelile. Ya kakʼtik ta ilel te jun koʼtantik kʼalal ya jkoltaytik te ermanoetik ini sok te ya jchʼuuntik te tojobtesel ya yakʼik te talem ta stojol te Diose. Jaʼnaxme jich ya xkolotik.

15. 1) ¿Bin-utʼil ya xjuʼ ya jtatikxan kiptik yuʼun ya xkujch kuʼuntik te wokolile? 2) ¿Bin yuʼun ya skʼan ya xkujch kuʼuntik ta ora ini?

¹⁵ Te ya xkujch kuʼuntik. Te mukʼul tsoblej ta 2017 la sbiilin «¡Mame xlujbat!». La skoltayotik swenta ayxan kiptik yuʼun ya xkujch kuʼuntik te wokoliletike. La jnoptik te ma jaʼuknax ya kakʼtik ta ilel te ya xkujch  kuʼuntik teme lek ay te jkuxlejaltike. Sok te ya xjuʼ ya jtatikxan kiptik yuʼun ya xkujch kuʼuntik teme ya smukʼulin koʼtantik te Jehovae (Rom. 12:12). Mame ayuk bin-ora ya skʼan ya xchʼay ta koʼtantik te bin la yal te Jesuse: «Te machʼa ya xcuhch yuʼun cʼalal ta slajibal, ha me ya xcol stuquel» (Mat. 24:13). Te bin la skʼan la yakʼ ta naʼele, jaʼ te junuk koʼtan ya kakʼ jbatik chikan bin wokolil ya xkʼot ta jtojoltik. Teme ya xkujch kuʼuntik ta ora ini ya yakʼxan kiptik yuʼun ya xkujch kuʼuntik kʼalal ya xtal te tulan wokole.

16. 1) ¿Bin yuʼun te maba ya xiwotike? 2) ¿Bin-utʼil ya xjuʼ ya stsakxan yip koʼtantik ta ora ini?

¹⁶ Te ma xiwotik. Te mukʼul tsoblej ta 2018 la sbiilin «¡Mame xiwat!». La sjultes ta koʼtantik te ma jaʼuk ta swenta te bayal bin ya jnaʼtik spasel te maba ya xiwotike, jaʼ ta swenta te ya smukʼulin koʼtantik te Jehovae. ¿Bin ya xjuʼ jpastik swenta ya smukʼulinxan koʼtantik te Jehovae? Jaʼ te ya jkʼopontik ta jujun kʼajkʼal te Biblia sok te ya jnopilan ta koʼtantik bin-utʼil te Jehová la skoltay te j-abatetik yuʼun ta namey kʼinale (Sal. 68:20; 2 Ped. 2:9). Kʼalal te nasionetik ya yutsʼinotik ta yorail te tulan wokole, ma skʼan ya xiwotik sok akʼa smukʼulin koʼtantik te Jehová kʼaxtoxan-a te bitʼil yakotik ta spasel ta ora ini (Sal. 112:7, 8; Heb. 13:6). Teme ya smukʼulin koʼtantik ta ora ini, maba ya xiwotik te kʼalal ya xkaj skontrainotik te Gog de Magog. *

17. ¿Bin yuʼun ma skʼan ya jxiʼtik te Armagedón? (Ilawil te dibujo ta yelaw te rebista).

¹⁷ Jich bitʼil la scholbey skʼoplal te yan artikuloe, jteb ma jpisiltikuk kuxinemotik ta yorail te slajibal kʼajkʼale. Pero jaʼnix jich ya jkʼantik te ya xkolotik ta yorail te tulan wokole. Te guerra yuʼun Armagedón jaʼme ya slajin spisil te bintik chopol ta balumilal ini. Pero maʼyuk bin ya skʼan ya jxiʼtik, melel jaʼ te guerra yuʼun Diose (Prov. 1:33; Ezeq. 38:18-20; Zac. 14:3). Kʼalal ya yal te Jehová te la staix yoraile, te Jesucristo jaʼ ya xwolwan ta spasel te guerrae. Ya xjokinot yuʼun te machʼatik tsabilik te moemikix bael ta chʼulchan-ae soknix te ipal chʼul-abatetike. Ya yakʼbeyik guerra  te Satanás, te pukujetik sok te soldadoetik yuʼun ta Balumilale (Dan. 12:1; Apoc. 6:2; 17:14).

18. 1) ¿Bin yalojbotik ta jamal te Jehovae? 2) ¿Bin-utʼil ya skoltayotik te Apocalipsis 7:9, 13-17 swenta ay smukʼul koʼtantik yuʼun te bin ya xkʼot ta pasel ta pajel chaʼbeje?

¹⁸ Te Jehová jich ya yalbotik ta jamal: «Mayuc aʼtejibal yuʼun guerra te ya xhuʼ ya stsalat» (Is. 54:17). Te ipal ants winiketik te jun yoʼtanik, ya xlokʼik tal ta tulan wokol sok ya yichʼikxan ta mukʼ te Diose (kʼopona Apocalipsis 7:9, 13-17). ¿Mabal jichuk te ya yakʼ smukʼul koʼtantik te bintik ya yal te Biblia ta swenta te bin ya xkʼot ta pasel ta pajel chaʼbeje? Jnaʼojtik «te Jehová ya scanantay te machʼatic jun yoʼtanic ta stojol» (Sal. 31:23). Jpisiltik te kʼux ta koʼtantik te Jehová sok te ya kichʼtik ta mukʼe, ya xbajt yakʼ bayal stseʼelil koʼtantik kʼalal ya yakʼ ta ichʼel ta mukʼ te schʼul biile (Ezeq. 38:23).

19. ¿Bin tʼujbil yakotik ta smaliyel te nopol ya xkʼotix ta pasele?

¹⁹ Jnop kaʼiytik binwan-utʼil ya yalbey skʼoplal te 2 Timoteo 3:2-5 te ants winiketik te ya xkuxinik ta achʼ balumilal te maba swentainojix-a te Satanase (ilawil te rekuadro « ¿Bin yilel stalel te ants winiketik ta pajel chaʼbej?»). Te ermano George Gangas, * te aʼtej ta Kuerpo Gobernante, jich la yal: «¡Kʼax lek ya xkʼot te balumilal kʼalal yermanoix sbaik ta spisilik-ae! Jtebxanix ya skʼan yuʼun ya smulanik te kuxlejalil ta achʼ balumilal. Jich bitʼil te Jehová, sbajtelkʼinal ya xkuxinotik». ¿Mabal jichuk te kʼax lek te bin yakotik ta smaliyele?