1, 2. ¿Bin ya yalik chaʼoxtul ants winiketik ta stojol te testigoetik yuʼun Jehová?

BAYAL machʼatik yalojik ta swenta te testigoetik yuʼun Jehová te ya yakʼik ta ilel tʼujbil taleliletik. Jich bitʼil, te escritor Anton Gill la yalbey skʼoplal ta jun slibro te bin kʼax ta stojolik te Testigoetik ta Alemania nazi. La yal te bitʼil te nazietik ta yorail-abi jkʼaxel la yil oʼtantayik, sok te bitʼil ta jaʼbil 1939 ay 6,000 Testigoetik te ayik ta campo de concentración. La yalxan te manchukme bayal la yichʼik utsʼinel, kʼax lek stalelik sok jun la yakʼ sbaik, jaʼnix jich lamalnax yoʼtanik te kʼalal la yichʼik tenel sok jun yoʼtan la yakʼ sbaik ta stojol te Dios yuʼunike.

² Ayix tal cheʼoxeb jaʼbil, ay ants winiketik ta Sudáfrica la yilik te la yakʼik ta ilel taleliletik te j-abatetik yuʼun Dios jich bitʼil te la yichʼtiklanix alele. Ta nail talel te j-aʼtej patanetik ta nasion-abi ma xyakʼik te ya stsob sbaik ta jun-nax lugar te Testigoetik te yanyantik stsʼumbalike. Jaʼukmeto ta domingo 18 yuʼun diciembre 2011 ta lum Johannesburgo noj yuʼunik te estadio te mukʼxan aye, kʼaxem ta 78,000 ta tul la stsob sbaik ta yaʼiyel skʼop Dios, talemik ta Sudáfrica sok ta yan nasionetik te nopol ayike. Jtul machʼa ay ta swenta yilel te estadio jich la yal: «Maʼyuk jich kiloj-a te kʼax lek stalelik ya yakʼik ta ilel bayal ants winiketik. Spisilik leknax ta ilel te skʼuʼ spakʼ slapojike. Maba la yijkʼitayik kʼaʼpal ta estadio. Jaʼukmeto te bin la  jmulanxan ta atojolike, jaʼ te maʼyuk machʼa ya apʼajik yuʼun te ma pajal atsʼumbalik soke».

3. ¿Bin yuʼun te jkʼaxel yan kileltik ta jpisiltik te kermano jbatike?

³ Te bin lek ya yalik ta jtojoltik te machʼatik ma Testigoik ya yakʼ ta ilel te jkʼaxel yan kileltik jpisiltik te kermano jbatik ta swolol Balumilal (1 Pedro 5:9). ¿Bin yuʼun te jkʼaxel ma pajalotik sok te yantik organisasionetike? Melel ta swenta te koltayel ya yakʼ te Biblia sok te schʼul espiritu te Dios, ya jpastik tulan yuʼun ya jlokʼestik te pokol kuxlejalil sok ta slapel te yachʼil kuxlejalil (Colosenses 3:9, 10).

4. ¿Bin ya jnoptik ta articulo ini, sok bin yuʼun?

⁴ Ta melel, te kʼalal ya jlokʼestik te jpokol jkuxlejaltik ya skʼan te maʼyuk bin-ora ya jchaʼlaptike. Ta articulo ini, ya jnoptik bin-utʼil ya xjuʼ ya jlokʼestik te jpokol jkuxlejaltik sok bin yuʼun kʼax tulan skʼoplal te jich ya jpastike. Jaʼnix jich ya kiltik te ya xjuʼ ya sjeltay stalelik te ants winiketik manchukme jkʼaxel ma lekuk te bin spasojik ta skuxlejalike. Jaʼnix jich ya jnoptik bin ya xjuʼ ya spasik te machʼatik bayalix jaʼbil yakik ta abatinel ta stojol Dios yuʼun maba ya schaʼlapik te spokol talelike. ¿Bin yuʼun ya jkʼantik te ya kichʼtik jultesel ta koʼtantike? Melel ay machʼatik te abatinik ta stojol Dios ma la snaʼik stsajtayel sbaik sok jichnix jajch spasik pensar sok ta yakʼel ta ilel stalelik bitʼil ta nail talel te kʼalal mato ochemik ta abatinel ta stojol te Jehová. Jaʼ yuʼun ya skʼan ya jultestik ta koʼtantik te tsitsel ini: «Te machʼa ya scuy te ay yip ta tecʼlej, acʼa stsahtay sba te ma ba ya xyahle» (1 Corintios 10:12).

5. 1) Chola sok junuk ejemplo te bin yuʼun ya skʼan oranax ya jlokʼestik te pokol kuxlejalile (Ilawil te lokʼomba ta sjajchibal te articulo). 2) ¿Bintik mulil yuʼun te pokol kuxlejalil ya yalbey skʼoplal te Colosenses 3:5-9?

⁵ ¿Bin ya jpastik teme yatinoj abak te jkʼuʼ jpakʼtik sok te ay stuile? ¿Mabal jichuk te ya jlokʼestik ta oranaxe? Jaʼnixme jich ya skʼan te oranax ya jchʼuuntik te mantalil te ya yal te ya skʼan ya kijkʼitaytik spasel te bin ya yilay te Jehová. Te Pablo jich la yalbey ta jamal te j-abatetik yuʼun Dios ta skʼajkʼalel: «Ihquitayahic spisil ini». Ta ora ini kalbeytik skʼoplal chaʼchajp mulil te la yalbey skʼoplale, te yalel ta mulil sok spasel te bin ilobtik sba (kʼopona te sjun Colosenses 3:5-9).

6, 7. 1) Jich bitʼil la yal te Pablo, ¿bin ya skʼan ya jpastik yuʼun ya jlokʼes te jpokol jkuxlejaltike? 2) ¿Bin yilel skuxlejal-a te Sakura, sok banti la sta yip swenta juʼ la sjel te skuxlejale?

⁶ Te antsiwej sok antsinel. Te kʼopetik ini la yichʼ tuuntesel ta Biblia Scʼop Dios Tzeltal, jaʼukmeto te kʼopil te la yichʼ tuuntesel te kʼalal la yichʼ tsʼibayel te Biblia bayal muliletik smakoj skʼoplal. Te Biblia Xchʼul Cʼop Dios ta Tzeltal ya skʼases te kʼopil ini bitʼil yalel ta mulil, melel tey ochem skʼoplal-a spisil ta chajp te bintik ya spasbey sbaik ta sbakʼetalik te machʼatik maba nujpunem ta schebalik ta stojol juez soknix te machʼatik sjoy sbaik ta winikil o ta antsil te ya sjokin sbaik ta wayele. Te Pablo la yalbey te j-abatetik yuʼun Dios te ya skʼan ya skom sbakʼetalik yuʼun maba ya xyalik ta mulil. Jaʼ-abi ya skʼan ya yal te ya skʼan ya jlokʼes ta koʼtantik ta oranax te bin chopol ya skʼan jbakʼetaltike. Wokolniwan ya kaʼiytik spasel, jaʼukmeto ya xjuʼ kuʼuntik.

⁷ Kiltik bin kʼax ta skuxlejal jtul achʼix te jaʼ slumal Japón te Sakura sbiil. * Kʼalal yak ta chʼiel talel, stukel ya yaʼiy sba sok maʼyuk bin ay yuʼun ya yaʼiy. Swenta ma jich ya yaʼiy sba-a, kʼalal ay 15 yaʼbilal bayal machʼatik jajch sjokin ta wayel. Ta skaj-abi oxebto buelta la skʼases alal. Jich ya yal: «Ta nail talel, kʼalal ay machʼa ya jokin ta wayele lek ya kaʼiy jba, kʼanbilon sok kʼuxultaybil ya kaʼiy jba. Jaʼukmeto kʼalal kʼax bael te tiempo kʼunkʼun ma lek jach kaʼiyix jba». Te Sakura stalel jich bajtʼ skuxlejal jaʼto te kʼalal la sta 23 yaʼbilal. Jach yichʼ nojptesel yuʼun Biblia sok te testigoetik yuʼun Jehová. Mero ya smulan te bin yak ta snopel-a. Jkʼaxel  ma lek ya yaʼiy sba yuʼun te bin ma lekuk la spas sok ya skʼex te bin la spase, jaʼukmeto ta swenta te koltayel akʼbot yuʼun Jehová la stsal spisil ini sok juʼ la yijkʼitay te bin ma lekuk ya spas-ae. Ta ora ini ochem ta precursora regular sok ma stukelukix ya yaʼiy sba. Jich ya yal: «Ya yakʼbon bayal stseʼelil koʼtan te ya kil te skʼuxul yoʼtan Jehová ta jkuxlejal ta jujun kʼajkʼal».

8. ¿Bintik ya xjuʼ ya yakʼ te boloben jkʼoplaltik ya yilotik te Jehovae?

⁸ Te bintik ilobtik sba. Te kʼopil te la yichʼ tuuntesel te kʼalal la yichʼ tsʼibayel te Biblia «te bintic ilobtic sba» te xchie, bayal bin smakoj, ma jaʼuknax spisil te muliletik te ya spasbey sbaik ta sbakʼetalik te ants winiketike. Jich bitʼil, ya xjuʼ jaʼ ya yalbey skʼoplal te bin ya x-utsʼinwan jich bitʼil te snukʼel may, jaʼnix jich te yalel tseʼejil kʼop te kapal ta ixtaʼ kʼop (2 Corintios 7:1; Efesios 5:3, 4). Jaʼnix jich ya xjuʼ ya yalbey skʼoplal te bin chopol ya spas te ants winiketik te kʼalal stukel ayik, jich bitʼil skʼoponel libroetik te ya xtijbot yoʼtanik ta spasel mulil o yilel pornografía. Spisil ini ya xjuʼ x-ikʼawan bael ta spasel te bin ilobtik sba te jaʼ te spiktiklanel skʼunil bakʼetalil (Colosenses 3:5). *

9. ¿Bin ya xjuʼ xkʼot ta pasel teme ya jtij koʼtantik yuʼun ya xjajch sbikʼtal koʼtantik yuʼun spasel mulil?

⁹ Te machʼatik kʼayemik ta yilel pornografía ya stij yoʼtanik yuʼun ya xjajch sbikʼtal yoʼtanik ta mulanwanej o ta spasel mulil te ma xjuʼ ya skom sbaik yuʼun. Ta swenta-abi ya xjuʼ te spisil-ora jaʼnax ya xbajtʼ ta yoʼtanik te ay machʼa ya skʼan ya sjokinik ta wayele. Ay pʼijil winiketik te ya yalik ta swenta te machʼatik kʼayemik ta yilel pornografía te jichnix stalelik bitʼil te machʼatik kʼayemik ta snukʼel chopol may sok ta yakubele. Jaʼ yuʼun ma chajpuk ta ilel te jkʼaxel ma lekuk te bin ya xlokʼ yuʼun te machʼa ya yil pornografía. Jich bitʼil, ay jkʼaxel ya xkʼexawik yuʼun, ma xbeen yaʼtelik, ma sta stseʼelil yoʼtanik ta sfamiliaik, ay ya slajinbeyik sjunal te nujpunel yuʼunike sok ay machʼatik ya smil sbaik. Jtul winik jich la stsʼibay te kʼalal ayix jun jaʼbil te ma xyil pornografía: «Jajch kichʼ jba ta mukʼ yan buelta».

10. ¿Bin-utʼil juʼ yijkʼitaybel yilel pornografía te Ribeiro?

¹⁰ Bayal machʼatik ta spisil-ora ya spasik tulan yuʼun ya yijkʼitayik te yilel pornografía. Ya xjuʼ ta ijkʼitayel, jich ya yakʼ ta ilel te bin kʼax ta stojol jtul winik te Ribeiro sbiil te jaʼ slumal te Brasil. Te kʼalal jchʼiel keremto-a lokʼ bael ta sna, bajtʼ ta aʼtel te banti ya spasik ta yachʼil jun te tuuntesbilixe. Tey ya yilulan revistaetik yuʼun pornografía. Jich ya yal: «Kʼunkʼun te yilel pornografía la stsak yip ta koʼtan te la sta skʼajkʼalel te koʼtanukix ya xlokʼ te ants te machʼa yakon ta nainel soke yuʼun jich ya xjuʼ ya kil videoetik yuʼun pornografía». Jun kʼajkʼal te kʼalal ay ta yaʼtel te Ribeiro la yil te banti latsbil libroetik jpajk te jich yichʼoj sbiil El secreto de la felicidad familiar, la stsak sok jajch skʼopon. Te bin la skʼopon tijbot yoʼtan yuʼun ya yichʼ nojptesel ta Biblia sok te testigoetik yuʼun Jehová. Jaʼukmeto kʼax wokol la yaʼiy yijkʼitayel te yilel pornografía. ¿Bin koltayot yuʼun? Jich ya yal: «Ta swenta te skʼoponel Dios, skʼoponel te Biblia sok te snopilanel ta koʼtan te bin yakon ta snopel jajch jmulanxan te taleliletik yuʼun Jehová. Jich jaʼ la stsakxan yip te skʼuxul koʼtan ta stojol Jehová te bitʼil te yilel pornografía». Ta swenta te koltayel yuʼun te Biblia sok te chʼul espiritu te Ribeiro juʼ yijkʼitaybel te spokol talele. La yichʼ jaʼ sok ta ora ini ochem ta anciano.

11. ¿Bin ya skʼan ya jpas ta jpisiltik yuʼun maba ya kiltik pornografía?

¹¹ Te Ribeiro ma jaʼuknax la snop te Biblia. Jaʼnix jich puersa la skʼan la snopilan ta yoʼtan te bin ya skʼopon sok te yakuk xkʼot ta yoʼtan. Jaʼnix jich la skʼanbey koltayel te Diose. Jich te snopilanel ta yoʼtan te bin ya yal te Biblia sok te skʼoponel Dios la yakʼbeyxan yip te skʼuxul yoʼtan ta stojol Jehová, jaʼnix jich  koltayot yuʼun ta yijkʼitayel te yilel pornografía te wokol la yaʼiy yijkʼitayele. Jpisiltik ya skʼan te kʼuxuk ya kaʼiytik te Jehová ta spisil koʼtantik sok te ya kilaytik te bin chopol, yuʼun jich maba ya kiltik pornografía (kʼopona te sjun Salmo 97:10).

12. ¿Bin-utʼil juʼ la yijkʼitay te Stephen te kʼajkʼubel sok te chopolkʼoptaywanej?

¹² Ay machʼatik oranax ya x-ilinik sok ya yalik te bin kʼux ta aʼiyel sok te bin ya yakʼ xjajch ilinba yuʼun. Ta swenta-abi, ya yakʼik ta wokol te sfamiliaike. Kiltik bin yilel stalel-a jtul tatil te jaʼ slumal Australia te Stephen sbiil. Jich ya yal: «Bayal ixtaʼ kʼop ya kal sok jtebnax jtael te oranax ya xkʼajkʼubon. Oxebto buelta la kijkʼitay jba sok te kiname sok kʼan jlajinbeykotik te sjunal nujpunel kuʼunkotike». Ta yorail-abi, te testigoetik yuʼun Jehová jajch yakʼbeyik nojptesel yuʼun Biblia ta schebalik. ¿Bin yilel stalel jajch yakʼ ta ilel te kʼalal jajch spas ta skuxlejal te tsitsel ya yakʼ te Bibliae? Ya yal te bayal lekub skuxlejal ta sfamilia. Ta namey talel, jich kʼoem bitʼil jun bomba te jtebxanix ya skʼan yuʼun ya xtʼom. Ta ora ini, lamalnax kʼinal ya yaʼiy sok lamalnax yoʼtan. Yak ta aʼtel ta siervo ministerial, te yinam bayalix jaʼbil te ochem ta precursora regular. Te ancianoetik ta skongregasion jich ya yalik: «Te Stephen jaʼ jtul hermano te lamal yoʼtan, pekʼel yoʼtan sok te mero ya x-aʼtej». Jaʼnix jich ya yalik te maʼyuk yilojik te ya x-ilin. Te Stephen ya yal te ma stukeluk juʼem yuʼun sjeltayel te stalele. Jich ya yal: «Jmulanej spisil te bendisionetik ini ta swenta te kakʼoj jba ta koltayel yuʼun te Jehová yuʼun ya kijkʼitay ta jkʼaxel te jpokol jkuxlejale».

13. 1) ¿Bin ya xjuʼ ya yikʼotik bael ta spasel te kʼajkʼubele? 2) ¿Bin mantalil ya yakʼ jpastik te Bibliae?

¹³ Te Biblia ya spasotik ta mantal te akʼa jpʼajtik te kʼajkʼubel, te chopolkʼoptaywanej sok te utaw (Efesios 4:31). Bayal buelta te kʼalal ay machʼa jich ya spase yaniwan xmajawan yuʼun. Ayniwan bayal ants winiketik te ya yalik te ma chopoluk, jaʼukmeto te bin smelelil jaʼ te ma x-ichʼot ta mukʼ yuʼun te Jpaswanej kuʼuntike. Jaʼ yuʼun bayal jchʼuunjeletik yijkʼitayojik te chopol talelil-abi, jaʼ la spasik tulan ta slapel te yachʼil kuxlejalil (kʼopona te sjun Salmo 37:8-11).

14. ¿Yabal xjuʼ te lamalnax yoʼtan ya xkʼot te machʼa jtebnax stael te ora ya xmajawane?

¹⁴ Ta ora ni ya kilbeytik skʼoplal te Hans te jaʼ anciano ta Austria. Te coordinador yuʼun te jtsojb ancianoetik ta skongregasion jich ya yal ta stojol: «Jaʼ jtul hermano te kʼax lamal yoʼtan». Jaʼukmeto ma jichuk stalel te Hans ta namey talel. Jajch ta yakubel te kʼalal jchʼiel keremto-ae sok jich stalel jajch yakʼ ta ilel te jtebnax stael te ora ya xmajawan. Jun buelta te kʼalal mero yakuben-a, kʼajkʼub ta jyalel te jich la smil te slekole. Akʼbot veinte jaʼbil yuʼun ya stoj smul ta karsel. Jaʼukmeto ma lekub stalel tey-a. Ta patil bael, te smeʼe la yalbey jtul anciano te yakuk yulaʼtay ta karsel te Hans, jich jajch yichʼ nojptesel yuʼun Biblia. Te Hans jich ya yal: «Kʼax wokol la kaʼiy yijkʼitayel te jpokol jkuxlejale. Ay cheb textoetik yuʼun te Biblia te la yakʼbon yip koʼtane. Jun texto jaʼ te Isaías 55:7 te jich ya yal: “Te machʼa chopol yoʼtan acʼa yihquitay te be yuʼune”. Te yan jaʼ te 1 Corintios 6:11 te ya yal te ay chaʼoxtul la yijkʼitayik spasel tulan muliletik kʼalal ochik ta j-abatetik yuʼun Dios. Bayal jaʼbil te Jehová la skoltayon sok slamalil yoʼtan ta swenta te schʼul espiritu swenta ya jlap te yachʼil kuxlejalil». Te Hans la yichʼ jaʼ te kʼalal ayto ta karsel-a. Lokʼ ta karsel te kʼalal tsʼakaj diecisiete jaʼbil sok olil te akʼbot stoj smule. Jich ya yal: «Ya kalbey bayal wokol te Jehová ta swenta te la snaʼbon yoʼbolil jba sok te la spasbon perdone».

15. ¿Bin ya spasik bayal ants winiketik, jaʼukmeto bin ya yal te Biblia ta swenta?

¹⁵ Te pas lot, jaʼ yan mulil yuʼun te pokol kuxlejalile. Jich bitʼil, bayal ants winiketik ya yaʼiyik lot yuʼun ma stoj spatanik o yuʼun ma  x-ichʼotik ta kʼop yuʼun te smul staojike. Yan stukel te Jehová jaʼ te Dios yuʼun te smelelil (Salmo 31:5). Jaʼ yuʼun ya spasotik ta mantal ta jpisiltik te j-abatotik yuʼune te spisiluk-ora ya kaltik te bin smelelile, te manchuk ya jloʼlay jbatike (Efesios 4:25; Colosenses 3:9). Jaʼ yuʼun ya skʼan te spisil-ora ya kaltik te bin smelelil manchukme ya xkʼaxotik ta kʼexlal yuʼun o ay bin ma lek ya xlokʼ kuʼuntik yuʼun (Proverbios 6:16-19).

16. ¿Bin ya skoltayotik ta yijkʼitayel te jpokol jkuxlejaltike?

¹⁶ Ma xjuʼ ya kijkʼitaytik te jpokol jkuxlejaltik teme ya jtukeltay jbatike. Te Sakura, Ribeiro, Stephen sok te Hans puersa la spasik tulan yuʼun ya sjel te spokol stalelike. ¿Bin-utʼil juʼ yuʼunik? Jaʼnax ta swenta te yuʼel te sKʼop te Dios sok te yip te schʼul espiritu (Lucas 11:13; Hebreos 4:12). Jaʼnix jich te joʼotik ya xjuʼ ya skoltayotik te Biblia teme ya jkʼopontik ta jujun kʼajkʼal, teme ya jnopilan ta koʼtantik sok teme spisil-ora ya jkʼanbeytik te Jehová te ya yakʼbotik spʼijil koʼtantik sok kiptik yuʼun ya jchʼuuntik spasel te bin ya yal te sKʼope (Josué 1:8; Salmo 119:97; 1 Tesalonicenses 5:17). Te chʼul espiritu sok te Biblia jaʼnix jich ya skoltayotik teme ya jchajpan jbatik ta swenta te tsoblejetik sok teme ya xbootike (Hebreos 10:24, 25). Jaʼnix jich ya skʼan ya jtuuntestik ta lek te bintik ya yakʼbotik talel te organisasion yuʼun Jehová jich bitʼil te revistaetik, te canal ta telebision JW Broadcasting, te aplicación JW Library sok te pajina jw.org (Lucas 12:42).

17. ¿Bin ya kiltik ta yan articulo?

¹⁷ Ta articulo ini la kiltik chaʼoxchajp te bintik maba lek ta pasel te ya skʼan maʼyuk bin-ora ya jpastik te bitʼil j-abatotik yuʼun Dios. Jaʼukmeto, ¿jaʼnaxbal ya skʼan jpastik ini yuʼun lek ya yilotik-a te Diose? Maʼuk, jaʼnix jich ya skʼan te ya jlaptik te yachʼil kuxlejalil sok te spisiluk-ora ya kakʼtik ta ilel yaʼtelule. Ta yan articulo ya kiltik bin-utʼil ta pasel.