TA SWENTA chʼul espiritu te jpuk-kʼop Pablo la stsʼibay baluneb tʼujbil taleliletik te ya yakʼ te chʼul espiritu (Gálatas 5:22, 23). Spisil te taleliletik ini jaʼ «te sit ya yacʼ te Espíritu» * sok jaʼ taleliletik yuʼun «te yachʼil» kuxlejalile (Colosenses 3:10). Jich bitʼil jtejkʼ teʼ ya yakʼ sit te kʼalal kanantaybil ta lek, jtul ants winik ya xchiknaj ta skuxlejal te sit te espiritu teme lek ya x-aʼtej ta stojol te chʼul espiritu (Salmo 1:1-3).

Te sbabial talelil te la yal te Pablo jaʼ te kʼuxul oʼtanil. ¿Yuʼun-nixbal mukʼ skʼoplal-a te talelil ini? Te Pablo la yal te «tojol» ay teme maʼyuk skʼuxul yoʼtan (1 Corintios 13:2). Jaʼukmeto, ¿bin-a te kʼuxul oʼtanil sok bin-utʼil ya xjuʼ ya kakʼtik ya xchʼixan ta koʼtantik sok te ya kakʼtik ta ilel ta jujun kʼajkʼale?

Manchukme wokol ta cholbeyel skʼoplal te bin ya skʼan ya yal te kʼuxul oʼtanil, te Biblia ya yal bin-utʼil ya xchiknaj ta ilel te talelil ini. Jich bitʼil, ya yal te «spisil ya xcuhch yuʼun» te «bayel yutsil yoʼtan» te «ha tseʼel yoʼtan yuʼun te bin smelelil» sok te «spisil wocol ya xcʼax yuʼun, spisil ya schʼuhun, spisil ya smahliy, spisil ya xcuhch yuʼun». Jaʼnix jich te machʼa ay skʼuxul yoʼtan ya yakʼ ta ilel ta jamal te yutsil yoʼtan sok te ay skʼoplal ta yoʼtan te yantik soknix jaʼ jtul amigo te jun yoʼtan ta stojol yantik. Yan stukel te machʼa maʼyuk skʼuxul yoʼtan xutʼet yoʼtan ta stojol yantik, ya stoy sba, ya xjelaw ta stojol yantik, ay sbikʼtal yoʼtan, ya skʼej yilinba sok maba ya spas perdon. Ma jkʼantik te ya kakʼtik ta ilel te chopol taleliletik ini te ya x-utsʼinwanike, jaʼ ya jkʼantik te ya x-ayin kuʼuntik te kʼuxul oʼtanil te «ma stuqueluc nax ya sle te bila ya scʼan yoʼtane» (1 Corintios 13:4-8; 13:5, XCD).

«Jcʼuxul-oʼtanil stuquel te Diose». Ta melel, ya xjuʼ ya kaltik te jaʼ kʼuxul oʼtanil stukel te Jehová (1 Juan 4:8, XCD). Jich ya yakʼ ta ilel spisil te bin spastiklanoj soknix te bin ya spas ta jtojoltike. Te bin mukʼxan skʼoplal spasoj ta swenta te skʼuxul yoʼtane jaʼ te la stikun tal te sNichʼan ta Balumilal yuʼun ya xkʼax swokol sok ya yakʼ sba ta lajel ta jtojoltik. Te jpuk-kʼop Juan jich la stsʼibay: «Hich la yacʼ ta ilel te cʼuxotic ta yoʼtan te Dios, ha te la sticon tal ta bahlumilal te hip jtuhl Snichʼan scuenta yuʼun ya xcuxajotic ta scuenta. Hich ay te scʼuxul-oʼtanile: Ma haʼuc te cʼux la jcaʼiy ta coʼtantic te Diose, ha te cʼux la yaʼiyotic ta yoʼtan stuquel soc te la sticon tal te Snichʼan yuʼun ya stojbotic jmultic» (1 Juan 4:9, 10). Wokolayal te skʼuxul yoʼtan te Diose ya jtatik perdon yuʼun te jmultike, ay smukʼul koʼtantik sok ya xjuʼ xkuxinotik ta sbajtʼelkʼinal.

Te Jesús la yakʼ ta ilel te skʼuxul yoʼtan ta stojol te ants winiketik te kʼalal sok spisil yoʼtan la skʼan tal ta Balumilal yuʼun ya skʼotes ta pasel te skʼanojel yoʼtan te sTate. Te Pablo jich la yal: «Jich la yutstesotiquix ta jcʼaxel a te Dios ta swenta bitʼil la spasbey scʼanjel yoʼtan Dios te Jesucristoe, te jun nax buelta la yacʼ sba ta lajel sbajtʼel qʼuinal» (Hebreos 10:9, 10, XCD). Maʼyuk yan bitʼil ya xjuʼ ta akʼel ta ilel ta jamalxan te kʼux aʼiybil te ants winiketike. Te Jesús jich la yal: «Mayuc machʼa cʼax hich ay scʼuxul yoʼtan a te bin  utʼil te machʼa ya yacʼ scuxlejal ta scuenta te yamigo» (Juan 15:13). Jaxan te joʼotike, ¿yabal xjuʼ ya jkʼayinbeytik te skʼuxul yoʼtan te Jehová sok te Jesús manchukme jmulawilotike? Yak, yuʼun-nix ya xjuʼ-a. Kiltik bin-utʼil.

Te Pablo jich la sjukotik ta spasel: «Nopbeyahic yoʼtan te Diose, te bin utʼil yal-snichʼanex te bayel cʼuxex ta yoʼtane. Cʼux me xawaʼiy abahic spisil ora, hich te bin utʼil cʼux la yaʼiyotic te Cristo soc te la yacʼ sba ta lajel ta jcuentatic» (Efesios 5:1, 2). Swenta kʼux ya kaʼiy jbatik ta spisil-ora ya skʼan ya kakʼtik ta ilel te talelil ini ta spisil te bin ya jpas ta jkuxlejaltike. Te kʼuxul oʼtanil ya xchiknaj ta ilel ta kaʼteltik, ma jaʼuknax ta jkʼoptik. Te Juan jich la stsʼibay: «Cal-jnichʼnab, ma me ta cʼopuc nax o ta sbahuc nax quetic ya caltic te cʼux ya caʼiy jbahtic, smeleliluc me te cʼux ya caʼiy jbahtic soc acʼa me chicnajuc ta caʼteltic» (1 Juan 3:18). Jich bitʼil, te skʼuxul koʼtantik ta stojol Jehová sok te ants winiketik ya stij koʼtantik ta scholel «te lec yachʼil cʼop yuʼun te cuentahinel yuʼun Dios» (Mateo 24:14; Lucas 10:27). Jaʼnix jich ya kakʼtik ta ilel te ay skʼuxul koʼtantik kʼalal ay slamalil koʼtantik, ay yutsil koʼtantik sok ya jpastik perdon. Jaʼ yuʼun te Biblia jich ya stsitsotik: «Talel cʼaxel xawaʼbe aba awil yutsil awoʼtanic soc cʼuxultaywanej, talel cʼaxel xapasbe abahic perdón, hich te bin utʼil Dios la spasbeyex perdón ta scuenta Cristo» (Efesios 4:32).

Jaʼukmeto teme ay machʼa ya jtsitstik o ay machʼa ya jtojobtestik ma skʼan ya yal te ma kʼuxuk ta koʼtantik. Jich bitʼil, ay meʼil tatiletik ya spasik spisil te bin ya xkʼanbotik yuʼun te yal snichʼanik yuʼun-nax ya xchʼabik ta okʼel-a. Jaʼukmeto te meʼil tatiletik te kʼux ta yoʼtanik ta melel te yal snichʼanik ya snaʼik stojobtesel te kʼalal jich ya skʼan pasel. Jichnix ya spas te Jehová, jaʼ kʼuxul oʼtanil, jaʼukmeto «ya stojobtes te machʼa cʼux ta yoʼtan» (Hebreos 12:6). Jich yuʼun jaʼ kʼuxul oʼtanil te yakʼel tojobtesel te kʼalal jich ya skʼan pasele (Proverbios 3:11, 12). Jaʼukmeto ya skʼan ya jultestik ta koʼtantik te jpisiltik jmulawilotik sok te ma spisiluk-ora ya kakʼtik ta ilel kʼuxul oʼtanil. Jaʼ yuʼun ay bintik ya xjuʼ jlekubtestikxan ta jkuxlejaltik. Kiltik oxchajp bin ya skoltayotik.

Sbabial. Jkʼanbeytik te Dios te yakuk yakʼbotik te schʼul espiritu. Te Jesús la yal ta stojol te Jehová te «ya yaʼbe te Chʼul Espíritu te machʼatic ya xcʼambot yuʼune» (Lucas 11:13). Teme ya jkʼanbeytik chʼul espiritu te Jehová sok ya jpastik tulan yuʼun ya xbeenotik «ta scuenta te Espíritu», jich ta jujun kʼajkʼal ya kakʼtikxan ta ilel kʼuxul oʼtanil (Gálatas 5:16). Jich bitʼil, te ancianoetik yuʼun kongregasion ya xjuʼ ya skʼanbeyik chʼul espiritu te Jehová swenta ya xkoltayotik ta yakʼel tsitsel sok skʼuxul yoʼtanik. Jaʼnix jich te meʼil tatiletik ya xjuʼ ya skʼoponik Dios swenta ya xkoltayotik yuʼun te schʼul espiritu ta stojobtesel te yal snichʼnabik sok skʼuxul yoʼtanik, ma sokuk stulanil yoʼtanik.

Schebal. Jnopilan ta koʼtantik bin-utʼil te Jesús la yakʼ ta ilel skʼuxul yoʼtan manchukme la yichʼ utsʼinel ta jkʼaxel (1 Pedro 2:21, 23). Te ejemplo yuʼune ya xjuʼ xtuunxan kuʼuntik kʼalal ay machʼa ya yakʼ ilinukotik o teme ay bin ma stojiluk la kichʼtik pasbeyele. Te kʼalal jich yak ta kʼaxel ta jtojoltik, lek te jich ya jojkʼoybey jbatik: «Te jaʼuk te Jesús, ¿bin ya spas?». Jtul hermana te Leigh sbiil mero koltayot yuʼun te jojkʼoyel ini swenta ya snop ta lek te bin ya spase. Jich ya yal: «Jun buelta, jtul ants te jaʼ joy ta aʼtel la stikunbey bael jun correo electrónico yantik joʼtak te banti bayal bin ma lek ya yal ta jtojol sok ta swenta te kaʼtele. Kʼax kʼux la kaʼiy. Jaʼukmeto, ta yorail-abi la jojkʼoybey jba: “¿Bin la spas te Jesús te jaʼuk jich kʼot ta stojole?”. Ta patil te la jnop bin la spas te Jesús te jichuke, la jta ta nopel te ya jchʼay ta koʼtan te bin la spasbone sok te maʼyuk skʼoplal ya kakʼ ta koʼtan. Ta patil, la jnaʼ stojol te tsakbil ta tulan chamel-a sok te jkʼaxel ma lek ya yaʼiy sba yuʼune. Jaʼ yuʼun la jta ta ilel te ma yolojuk te jich la spasbone. Te snopilanel ta koʼtan te kʼuxul oʼtanil te la yakʼ ta ilel te Jesús manchukme la yichʼ utsʼinel ta jkʼaxel, la skoltayon yuʼun jaʼnix jich la kakʼ ta ilel jtalel-euk sok ta yakʼbeyel yil skʼuxul koʼtan te joy ta aʼtele». Teme ya jnopbeytik stalel te Jesús, spisil-ora ya kakʼtik ta ilel kʼuxul oʼtanil.

Yoxebal. Jlokʼes jba ta koʼtantik ta skoltayel te yantike. Jaʼ jich te kʼuxul oʼtanil te ya yakʼik ta ilel te smelelil j-abatetik yuʼun te Diose (Juan 13:34, 35). Te Biblia ya stij koʼtantik yuʼun jichuknix koʼtantik «te  bin utʼil yoʼtan te Cristo Jesús». Kʼalal la yijkʼitay jilel te chʼulchan, la yijkʼitay spisil te bin ay yuʼun tey-a ta jwentatik sok lato skʼan laj ta jtojoltik (Filipenses 2:5-8). Teme ya jkʼayintik te bitʼil la slokʼes sba ta yoʼtan ta skoltayel te yantik sok te skʼuxul yoʼtane, jteb ma pajal ya xkʼootik sok te Jesús ta jpensartik sok ta swenta te bin yaʼiyel ya kaʼiy jbatik ta stojol yantik, sok jaʼ nail ya kakʼtik te bin ya skʼanik te yantik, ma jaʼuk te bin ya jkʼantik te joʼotike. ¿Bin-utʼil ya skoltayotik te yakʼel ta ilel kʼuxul oʼtanil?

Kʼalal ya kakʼtik ta ilel kʼuxul oʼtanil, bayal bintik kʼax lek ya jtatik yuʼun. Kiltik chebuknax.

• KERMANOTAKTIK TA SWOLOL BALUMILAL. Jich bitʼil talel kʼaxel kʼux ya kaʼiy jbatik, ya jnaʼtik te ya yikʼotik sok yutsil yoʼtan te hermanoetik chikan bin kongregasion ya xkʼootike. Ta melel, jaʼ mukʼul bendision te kʼuxotik ta yoʼtan te kermanotaktik ta swolol Balumilal (1 Pedro 5:9). Jaʼnax ta lum yuʼun te Jehová ya xjuʼ ta tael te kʼuxul oʼtanil ini.

• LAMALKʼINAL. Te kʼalal sok skʼuxul koʼtantik talel kʼaxel ya xkujch kuʼuntik te banti ya xchʼayotike, ya jmulanbeytik yutsil «te lamal qʼuinal te ya yacʼ junajuc» koʼtantike (Efesios 4:2, 3). Jpisiltik ya jmulantik te lamalkʼinal ini ta tsoblejetik kuʼuntik sok ta mukʼul tsoblejetik, te maʼyuk banti jich ta ilel ta balumilal te jkʼaxel ma junuk aye (Salmo 119:165; Isaías 54:13). Kʼalal ya jpastik tulan yuʼun lek ya kil jbatik sok te yantike ya kakʼbeytik yilik te mero kʼux ta koʼtantik soknix ya jtseʼentesbeytik yoʼtan te jTatik te ay ta chʼulchane (Salmo 133:1-3; Mateo 5:9).

Te Pablo jich la yal: «Te cʼuxul-oʼtanil ya xmucʼubteswan» (1 Corintios 8:1). ¿Bin ya skʼan ya yal te kʼopetik-abi? Ta kapitulo 13 yuʼun te sbabial karta ta stojol te Corinto te bayal machʼatik ya yakʼbeyik sbiil «himno al amor», te Pablo la scholbey skʼoplal te bin ya skʼan ya yale. Te kʼuxul oʼtanil jaʼ ya slebey yutsil slekil te yantike (1 Corintios 10:24; 13:5). Jaʼnix jich te kʼuxul oʼtanil ya snaʼ malab, ya yichʼ ta wenta bin-utʼil ay te yantik sok ay yutsil yoʼtan, jaʼ yuʼun ta swenta te kʼuxul oʼtanil ay yutsil skʼuxul yoʼtan ya xkʼot jun familia sok jun ya x-ayin te kongregasionetik (Colosenses 3:14).

Maʼyuk yan kʼuxul oʼtanil te ya spajbey stʼujbilal sok te bayal bin lek ya xlokʼ yuʼun te bitʼil te skʼuxul koʼtantik ta stojol te Diose. Ta swenta te kʼuxul oʼtanil-abi, bayal ants winiketik te yan yilel skuxlejalik, stsʼumbalik sok skʼopik jun-nax sok tseʼel yoʼtan ya yichʼik ta mukʼ te Jehová, jaʼnix jich «pajal ya yacʼ sbahic ta aʼbatinel ta stojol» (Sofonías 3:9). Jpastik tulan ta yakʼel ta ilel ta jujun kʼajkʼal te talelil ini te kʼax mukʼ skʼoplal te jaʼ sit te espiritu.