Ya xjuʼ pekʼel ya kakʼ jbatik kʼalal ya kichʼtik akʼel ta prueba
«Te Jehová la yalbatix te bin lec, te bin ya scʼambat ta atojol: ha te [...] peqʼuel yac awacʼ aba ta stojol te Dios awuʼune» (MIQUEAS 6:8).
KʼAYOJIL 48 SOK 95
1-3. 1) ¿Bin maba la spas te j-alwanej yuʼun Judá? 2) ¿Bin la sta yuʼun? (Ilawil te lokʼomba ta sjajchibal te articulo).
JTUL ajwalil yuʼun Israel te Jeroboam sbiile la spas jun skajtijib chikʼbil majtʼanil swenta ya yichʼ ichʼel ta mukʼ lotil diosetik ta lum Bet-el. Jaʼ yuʼun te Jehová la stikun bael jtul j-alwanej yuʼun Judá swenta ya yalbey te ajwalil te bin ya xkʼot ta stojole. Te j-alwanej la yakʼ ta ilel spekʼelil yoʼtan jich jamal la yal te bin albot yuʼun te Jehová. Te ajwalil lijkʼ skʼajkʼal yoʼtan kʼalal la yaʼiy te bin albote, jaʼukmeto te Jehová la skanantay te j-alwaneje (1 Reyes 13:1-10).
2 Te Jehová la yalbey ta nail te j-alwanej te manchuk ya xweʼ x-uchʼ ta Israel sok te akʼa sujtuk bael ta sna ta yan be. Te kʼalal sujt bael te j-alwanej la sta sba sok jtul winik te ayix yaʼbilal te loʼlayot yuʼun sok te la yal te ay bin albot yuʼun te Jehová ta stojol te j-alwaneje. Te winik la yikʼ ta sna ta weʼel uchʼel te j-alwaneje. Jaʼukmeto, te j-alwanej yuʼun Judá maba la schʼuunbeyix skʼop-a te Jehová, jich bajtʼ ta sna te winike. Te Jehová ma la smulan te bin la spase. Kʼalal yak ta sujtel bael ta 1 Reyes 13:11-24).
sna-a te j-alwanej la sta jkojt choj sok milot yuʼun (3 Ma jnaʼtik bin yuʼun te j-alwanej jaʼ la schʼuunbey skʼop te mamale, te ma jaʼuk la schʼuunbey skʼop te Jehová. Te bin ya jnaʼtik jaʼ te maba pekʼel la yakʼ sba ta stojol te Diose (kʼopona te sjun Miqueas 6:8). Kʼalal te Biblia ya yal te pekʼeluk koʼtantik ya kakʼ jbatik ta stojol te Jehová jaʼ ya skʼan ya yal te ya skʼan te ya smukʼulin koʼtantik, te ya jtʼuntik te tojobtesel yuʼune sok te ya jchʼuunbeytik te skʼope. Te machʼa pekʼel ya yakʼ sbae ya snaʼ te spisil-ora ya skʼan ya skʼanbey koltayel te Jehová. Te pekʼeluk la yakʼ sba te j-alwaneje, la sjojkʼoybey Jehová teme jelon te bin snopoj ya spas te jichuke. Jaʼnix jich te joʼotike ayniwan bintik ya jtatik ta nopel te tulan ya kaʼiytik sok jichniwan te maba ya jnaʼtik ta lek bin ya skʼan Jehová te ya jpastike. Jaʼukmeto teme pekʼel ya kakʼ jbatik ya jkʼanbeytik te Jehová te akʼa skoltayotik yuʼun maba ya xyalotik ta spasel te bin maba leke.
4. ¿Bin ya jnoptik ta articulo ini?
4 Ta yan articulo la jnoptik bin ya skʼan ya yal te pekʼel ya kakʼ jbatik sok bin yuʼun tulan skʼoplal te jich ya kakʼ jbatik te bitʼil j-abatotik yuʼun Dios. Jaʼukmeto, ¿bin ya xjuʼ ya jpastik yuʼun jich pekʼelxan ya kakʼ jbatik? ¿Bintik-a te ya xkʼot ta jtojoltik te ya xjuʼ ya yakʼ ta ilel teme yuʼun-nix pekʼel ya kakʼ jbatik-ae? Kiltik oxeb te bin ya xjuʼ ya xkʼot ta jtojoltik te banti ya xjuʼ ya kakʼtik ta ilel teme pekʼel ya kakʼ jbatik o teme maʼuke (Proverbios 11:2).
TE KʼALAL YA XJELON TE BINTIK YA JPASTIKE
5, 6. ¿Bin-utʼil la yakʼ ta ilel te Barzilai te pekʼel ya yakʼ sbae?
5 Te bin ya jpastik te kʼalal ay bin ya xjelon ta jkuxlejaltik o te kʼalal ya xjelon te aʼtelil kichʼojtik akʼbeyel ya yakʼ ta ilel teme pekʼel ya kakʼ jbatik o teme maʼuke. Ay bin ya xjuʼ ya jnoptik ta swenta te Barzilai, te jaʼ jtul yamigo-a te ajwalil David. Kʼalal te Barzilai ayix 80 yaʼbilal, te David la yikʼ swenta ya x-ayin sok te machʼatik ayik ta sna ajwalile. Te Barzilai snaʼoj te jaʼ jun aʼtelil te tulan skʼoplale. Jaʼukmeto jaʼ la skʼan te ya xbajtʼ ta sjelol jtul winik te Quimam sbiile, te jaʼniwan snichʼane (2 Samuel 19:31-37).
6 ¿Bin yuʼun maba la skʼan te ikʼel akʼbot yuʼun David te Barzilai? ¿Jichbal la spas swenta maba ya skʼan ya x-akʼbot tulan yaʼtel o yuʼun ya skʼan te maʼyuk bayal te bin ya spasix ta skuxlejale? Maʼuk. Te Barzilai maba la skʼan te yachʼil aʼtelil ta skaj te pekʼel la yakʼ sbae. Kʼot ta yoʼtan te ay bayal te bin jelonem ta skuxlejal sok jich la yaʼiy sba te maba ya xjuʼ x-aʼtejix jich bitʼil ta nail talele (kʼopona te sjun Gálatas 6:4, 5). Te joʼotike jaʼnix jich ya skʼan te pekʼel ya kakʼ jbatik bitʼil te Barzilai. Ma jaʼuk ya xbajtʼ ta koʼtantik te bin ya jkʼan ya jpastike, jaʼnix jich maba ya jpaj jbatik sok te yantike, te bin ya jpastik jaʼ te ya xbajtʼ ta koʼtantik yakʼbeyel te bin lekxan ay kuʼuntik te Jehovae. Spasel-abi jaʼ tulanxan skʼoplal te bitʼil spasel jun aʼtelil te mukʼ skʼoplal o te kʼax naʼbil jbatik ya xkʼootike (Gálatas 5:26). Teme pekʼel ya kakʼ jbatike, jun-nax ya x-aʼtejotik sok te kermanotaktik swenta ya kichʼtik ta mukʼ te Jehová sok yuʼun ya jkoltaytik te yantike (1 Corintios 10:31).
7, 8. ¿Bin-utʼil ya skoltayotik te bitʼil pekʼel ya kakʼ jbatik swenta maba ya kakʼ smukʼul koʼtantik ta jtojoltiknix?
7 Wokolniwan ya kaʼiytik te jaʼnix jich pekʼel ya kakʼ jbatik te kʼalal ya kichʼtik akʼbeyelxan kaʼteltik o jun aʼtelil te tulanxan skʼoplale. Teme jich ya xkʼot ta jtojoltik ya xjuʼ ya skoltayotik te ejemplo yuʼun te Nehemías. Kʼalal la yaʼiy stojol te yakik ta bayal wokol swinkilel te Jerusalén la skʼanbey koltayel te Jehová (Nehemías 1:4, 11). Te Jehová la sutbey te skʼope. ¿Bin-utʼil? Te ajwalil Artajerjes la yakʼ ta gobernador yuʼun Jerusalén te Nehemías. Manchukme te Nehemías jaʼ jtul jkʼulej winik-a sok yichʼoj tulan yaʼtel, maʼyuk bin-ora jaʼnix la smukʼulin sba ta yoʼtan. Spisil-ora la sle te tojobtesel ta stojol Jehová sok spisil-ora ya skʼoponbey te Ley yuʼune (Nehemías 8:1, 8, 9). Manchukme yichʼoj tulan yaʼtel ta stojol bayal ants winiketik, maʼyuk bin-ora la stuuntes te yaʼtel ta stael slekilal ta stukel sok ta yutsʼinel te yantike (Nehemías 5:14-19).
Proverbios 3:5, 6). Ta balumilal bayal ants winiketik ay sbikʼtal yoʼtanik sok ya spasik tulan swenta mukʼ skʼoplal ya xkʼotik ta stojol te yantike. Yan te j-abatotik yuʼun Dios ma jichukotik. Ma jichuk ya kaʼiy jbatik te mukʼxan jkʼoplaltik ya xkʼootik ta stojol te yantik hermanoetik o ta stojol jfamiliatik ta skaj te kichʼoj kaʼteltike. Te bin ya jpastike, jaʼ te lek ya kiltik te bin ya yakʼ jpastik te Dios ta lum yuʼun sok te jun-nax ya x-aʼtejotik sok te kermanotaktike (1 Timoteo 3:15).
8 Teme ya kichʼtik akʼbeyelxan kaʼteltik o ya yichʼ jelontesel te kaʼteltik, ya skʼan te pekʼel ya kakʼ jbatik jich bitʼil te Nehemías. Te bitʼil pekʼel ya kakʼ jbatike ya skoltayotik yuʼun maba ya smukʼulin sba koʼtantik ta swenta te bin ya jnaʼtik spasel ta lek sok ta swenta te bin jnopojtik ta jkuxlejaltike. ¿Bin ya xjuʼ ya yakʼ ta ilel te jtul abat yuʼun Dios yakix ta yakʼel smukʼul yoʼtan ta stojolnixe? Jich bitʼil, teme jtul anciano maba ya skʼanbey nailuk te tojobtesel yuʼun Jehová kʼalal ay bin ya yil o ya spas ta kongregasion. O teme ay machʼa nail ya sta ta nopel te ay bin ya spas, te patil ya skʼanbey Dios te ya x-akʼbot bendision ta swenta te bin la sta ta nopele. Jaʼukmeto te j-abat yuʼun Dios te pekʼel ya yakʼ sbae ma jaʼuknix ya smukʼulin sba yoʼtan, manchukme te bin ya spas ay spasojix bayal buelta. Spisil-ora ay ta yoʼtan te ma xjuʼ ya spaj te bintik ya snaʼ spasel ta lek te bintik ya snaʼ spasel te Jehovae (kʼopona te sjunKʼALAL AY BIN MABA LEK YA KICHʼTIK ALBEYEL SOK TE KʼALAL YA KICHʼTIK UTSIL KʼOPTAYELE
9, 10. ¿Bin-utʼil ya skoltayotik te bitʼil pekʼel ya kakʼ jbatik kʼalal ay machʼatik ya yalbotik te bin ma stojiluke?
9 Kʼalal ay bin ma stojiluk ya yalik te yantik ta jtojoltike kʼax kʼux ya xjuʼ ya kaʼiytik. Jich kʼot ta stojol jtul ants te Ana sbiil. Manchuk kʼax kʼuxultaybil yuʼun te smamlale, bayal smeloj yoʼtan yuʼun te maba ya xjuʼ ya sta alele. Jaʼnix jich ya xlabanot yuʼun ta spisil-ora te yan yinam te smamlale. Jun kʼajkʼal te mero smeloj yoʼtan te Ana bajtʼ 1 Samuel 1:5-7, 12-16; 2:1-10).
ta nailpakʼ templo ta skʼoponel Dios. Tey-abi, te mukʼul sacerdote Elí la yil te yak ta okʼel sok la yalbey te yuchʼoje. Te Ana juʼ ilin ta skaj te jich albote, jaʼukmeto sok slekil yoʼtan la sutbey skʼop te Elí. Patil la skʼopon Dios te banti la yakʼ ta ilel te schʼuunel yoʼtan sok te skʼuxul yoʼtan ta stojol te Jehová (10 Jaʼnix jich teme pekʼel ya kakʼ jbatike ya skoltayotik ta stsalel «ta bin lec te bin ma lecuque» (Romanos 12:21). Te balumilal ini te wentainbil yuʼun te Satanás nojel ta chopolil. Jaʼ yuʼun ma skʼan te chajp ya kaʼiytik-a teme ay machʼa ay bin ma stojiluk ya spas ta jtojoltike. Melelnix-a te ya xjuʼ te bayal ya x-ilinotik teme jich ya kichʼtik pasbeyel, jaʼukmeto ma skʼan ya kakʼ jbatik ta tsalel yuʼun te bin yaʼiyel ya kaʼiy jbatike (Salmo 37:1). Ya xjuʼ kʼaxemtoxan maba lek ya kaʼiy jbatik teme jaʼ jtul te machʼa ay ta kongregasion te machʼa ya jtatik kʼop soke. Teme jich ya xkʼot ta jtojoltik jtʼunbeytik stalel te Jesús. Te Biblia ya yal te kʼalal bolkʼoptayote, ma jichuk la sut-euk. Te bin la spase «ha la yacʼ sba ta scʼab te machʼa toj ya xchahpanwan» (1 Pedro 2:23). Te Jesús pekʼel yoʼtan sok la yakʼ smukʼul yoʼtan ta stojol Jehová te jaʼ ya schajpan te bintik ma stojiluk ya yichʼ pasele (Romanos 12:19). Jaʼnix jich te joʼotik ya skʼan pekʼeluk koʼtantik sok te maba ya jsutik ta bin chopol te bin chopol ya kichʼtik pasbeyele (1 Pedro 3:8, 9).
11, 12. 1) ¿Bin-utʼil ya xjuʼ te jaʼnix jich pekʼel ya kakʼ jbatik te kʼalal bayal ya kichʼtik utsil kʼoptayele? 2) Teme pekʼel ya kakʼ jbatike, ¿bin yilel ya jlap jkʼuʼ jpakʼtik sok bin yilel jtaleltik ya kakʼtik ta ilel?
11 Jaʼnix jich ya xjuʼ te wokol ya kaʼiytik yakʼel ta ilel te pekʼel ya kakʼ jbatik kʼalal bayal ya kichʼtik utsil kʼoptayel yuʼun te yantike. Jich kʼot ta stojol te Ester te jaʼ jtul ants te kʼax tʼujbil ta spisil te yantik tʼujbil antsetik ta Persia. Ta jun jaʼbil la yichʼ kanantayel ta lek sok yantik achʼixetik, la yichʼik poxtayel swenta tʼujbilxan ya xkʼotik-a. Jich pasbotik ta skaj te yak stsalbel sbaik ta swenta machʼa ya xmulanot yuʼun te ajwalile. Jaʼukmeto te ajwalil jaʼ la stsa te Ester yuʼun ya x-och ta ajwalil. Ester 2:9, 12, 15, 17).
Manchukme kʼax mukʼ skʼoplal kʼot te Ester maba la sjel te stalele, ma jaʼuk bajtʼ ta yoʼtan te stukelnax ya yichʼ sba ta mukʼe. Maba chʼay yuʼun te bitʼil pekʼel ya yakʼ sbae, te ay slekil yoʼtan sok te ya x-ichʼawan ta mukʼe (12 Teme pekʼel ya kakʼ jbatike, ya kakʼtik ta ilel ta swenta te bin yilel ya jlap jkʼuʼ jpakʼtik sok ta swenta te jtaleltik te ya kichʼtik ta mukʼ te yantik sok te ya jkʼantik te lekuk jkʼoplaltik ta stojolike. Ma jaʼuk ya jkʼantik te ya jtoy jbatik sok te ay bin ya jpastik swenta chajpnax ya yilotik-a te yantike, jaʼ ya jkʼantik te ayuk yutsil koʼtantik sok te lamaluk koʼtantike (kʼopona te 1 Pedro 3:3, 4; Jeremías 9:23, 24). Teme maba pekʼel ya kakʼ jbatike, ta oranax o ta patil bael ta swenta te bin ya kaltik o te bin ya jpastik ya xchiknaj ta ilel bin-nix yaʼiyel ya kaʼiy jbatik-ae. Jich bitʼil, ¿yabal jpastik tulan swenta jich ya yilotik te yantik te kʼax mukʼ jkʼoplaltik yuʼun te bin ya jpastik, te bin ya jnaʼtik o ta swenta te machʼatik ya jnaʼbeytik sbae? ¿O yabal jpastik tulan swenta jich ya yilik te yantik te maʼyuk machʼa la skoltayotik ta spasel jun aʼtelil te kʼax mukʼ skʼoplal manchukme ay machʼatik la skoltayotik? Jnop kaʼiytik ta stojol te Jesús. Te jichuk la skʼane juʼ la yalbey te ants winiketik spisil te bin snaʼoj swenta chajp ya x-ilot-a. Jaʼukmeto ma jichuk la spas. Te bin la spas jaʼ te spisil-ora la yalbey skʼoplal te sKʼop Dios, melel maba ya skʼan te ya x-ichʼot ta mukʼ stukel. Ta spisil-ora jaʼ la skʼan te ya yichʼik ta mukʼ te Jehová te ants winiketike (Juan 8:28).
TE KʼALAL AY BIN YA JTATIK TA NOPEL SPASELE
13, 14. ¿Bin-utʼil ya skoltayotik te bitʼil pekʼel ya kakʼ jbatik swenta ya jtatik ta nopel te bin leke?
13 Jaʼnix jich te joʼotik ya skʼan te pekʼel ya kakʼ jbatik te kʼalal ay bin ya jtatik ta nopel te ya jpastik o te kʼalal ochem jkʼoplaltik te bin ya staik ta nopel ya spasik te yantike. Kʼalal te jpuk-kʼop Pablo yak ta bael ta Jerusalén ta stsʼakaytesel jun aʼtelil te akʼbil yuʼun te Jehová jil cheb oxeb kʼajkʼal ta lum Cesarea. Tey ta lugar-abi jtul j-alwanej te Agabo sbiil la yalbey te Pablo teme ya xbajtʼ ta Jerusalén tey ya yichʼ chukel-a. Sok yaniwan ya xjuʼ ya sta milel tey-a. Manchukme te hermanoetik la yalbeyik te Pablo te manchuk ya xbajtʼe, la sta ta nopel te ya xbajtʼe. Te Pablo ma jichuk la sta ta nopel ta skaj te jaʼnix ya smukʼulin sba yoʼtan ta stukel, melel te Pablo jaʼ jtul winik te pekʼel ya yakʼ sba sok te jkʼaxel smukʼulinej yoʼtan te Jehová. Jaʼnix jich te hermanoetik pekʼel la yakʼ sbaik. Jaʼ yuʼun la skoltayik te Pablo ta swenta te bin la sta ta nopel sok la yakʼik bael (Hechos 21:10-14).
14 Manchukme ma jnaʼtik bin ya xjuʼ xkʼax ta jtojoltik sok maʼyuk bin ya xjuʼ ya jpastik ta stojol te bin ya xkʼax ta jtojoltik ta pajel chaʼbeje, te bitʼil pekʼel ya kakʼ jbatik ya xjuʼ ya skoltayotik ta stael ta nopel te bin leke. Jich bitʼil, yakotikniwan ta snopel te ya x-ochotik ta abatinel ta stojol Jehová ta spisil-ora. Yaniwan jojkʼoybey jbatik bin ya xkʼot ta pasel teme ya stsakotik chamel o teme ya stsakotik ta chamel te jmeʼ jtatik sok teme ya skʼanik te ya jkoltaytike. Jaʼnix jich ayniwan ya x-och jnaʼulantik bin-utʼil ya jtatik te bin ya xtuun kuʼuntik te kʼalal ya xmeʼel mamalubotike. Manchukme ya jkʼopontik Dios sok ya jmel koʼtantik ta stojole, maba ya jnaʼtik bin-utʼil ya jchajpantik spisil-abi (Eclesiastés 8:16, 17). Teme pekʼel ya kakʼ jbatik sok ya smukʼulin koʼtantik te Jehová ya xkʼot ta koʼtantik te ay bin maba ya xjuʼ ya jpastike, ya kiltik ta lek bin yilel te jkuxlejaltik sok ya jkʼantik tojobtesel. Te bin mukʼxan skʼoplale jaʼ te ya jkʼanbeytik te yakuk stojobtesotik te Jehová. Patil ya skʼan te ya jtʼuntik te tojobtesel ya yakʼbotik te chʼul espiritu (kʼopona te sjun Eclesiastés 11:4-6). Ya xjuʼ ya yakʼbey bendision Jehová te bin ya jtatik ta nopel spasele o ya xjuʼ ya skoltayotik swenta ya jeltik te bin jtaojtik ta nopel ya jpastike (Proverbios 16:3, 9).
¿BIN-UTʼIL YA XJUʼ TE PEKʼELXAN YA KAKʼ JBATIKE?
15. ¿Bin-utʼil ya skoltayotik swenta ya kakʼtik ta ilel pekʼel-oʼtanil te snopilanel ta stojol Jehová?
15 ¿Bin-utʼil ya xjuʼ te pekʼelxan ya kakʼ jbatik te j-abatotik yuʼun te Diose? Kiltik chanchajp te bin Isaías 8:13). Spisiluk-ora juluk ta koʼtantik te yakotik ta abatinel ta stojol te Dios te Machʼa spisil ya xjuʼ yuʼune, ma jaʼuk ta stojol jtul chʼul-abat o ta stojol jtul ants winik. Teme jich ya jnopilan ta koʼtantik ya skoltayotik swenta ya kakʼtik ta ilel pekʼel-oʼtanil sok ya kichʼtik ta mukʼ spisil-ora te bitʼil mukʼ yaʼtel te Dios (1 Pedro 5:6).
ya xjuʼ ya jpastike. Ta sbabial ya skʼan te ya jnopilantik ta stojol Jehová. Jpastik pensar ta swenta te smukʼul sok te spʼijil te Jehová. Te kʼalal ya jpaj-jbatik sok te Dios ya xkʼot ta koʼtantik te kʼax tutotik sok jtebnax te bin ya jnaʼtike (16. ¿Bin-utʼil ya skoltayotik swenta pekʼel ya kakʼ jbatik te snopilanel te kʼuxotik ta yoʼtan te Diose?
16 Te schebal te bin ya xjuʼ ya skoltayotik swenta pekʼel ya kakʼ jbatike, jaʼ te ya jnopilantik te bitʼil bayal kʼuxotik ta yoʼtan te Diose. Te Pablo la yal te machʼatik ayik ta kongregasion jich kʼoemik bitʼil spisil te bintik ay yuʼun te bakʼetalil. Te Jehová ta jujun chajp la yakʼbey yaʼtel te bin yichʼoj te jbakʼetaltike (1 Corintios 12:23, 24). Bayal jkʼoplaltik ya yilotik te Jehová ta jujuntul. Jich yuʼun maʼyuk skʼoplal banti ya x-aʼtejotik ta lum yuʼun te Jehová. Stukel maba ya spajotik sok te yantik sok maba ya spʼajotik te kʼalal ay ya xchʼayotike. Jun koʼtan ya kaʼiy jbatik te kʼalal ya jnaʼtik te kʼuxotik ta yoʼtane.
17. ¿Bin yuʼun ya skoltayotik te jaʼ ya xbajtʼ ta koʼtantik yilel te bin lek ya spasik te yantike?
17 Te yoxebal te bin ya xjuʼ ya jpastik swenta pekʼel ya kakʼ jbatik jaʼ te yilel te bin lek ya spasik te yantik, jich bitʼil ya spas te Jehová. ¿Bin yuʼun ya skoltayotik te jich ya jpastike? Melel teme jich ya jpastike maba ya jpastik tulan swenta chajpnax ya yilotik te yantik sok maba ya kalbeytik te bin ya skʼan ya spasike. Te bin ya jpastik jaʼ te ya jkʼanbeytik tojobtesel te yantik sok ya kichʼtik ta wenta te bin ya snop yoʼtanik-euke (Proverbios 13:10). Jaʼnix jich teme jaʼ ya xbajtʼ ta koʼtantik yilel te bin lek ya spasik te kermanotaktik, ya yakʼbotik stseʼelil koʼtantik te kʼalal ya staik tulan yaʼtelik ta kongregasion. Jaʼnix jich ya kalbeytik wokol te Jehová te bitʼil ya yakʼ te jun-nax ya x-abatinotik sok te kermanotaktik ta stojole (1 Pedro 5:9).
18. ¿Bin ya skoltayotik swenta ya jpʼijubtestik ta lek te bin ya yal te koʼtantik sok ta yakʼel ta ilel te pekʼel ya kakʼ jbatike?
18 Te schanebal te bin ya xjuʼ ya jpastik swenta ya kakʼtik ta ilel te pekʼel ya kakʼ jbatik jaʼ te ya jpʼijubtestik te bin ya yal te koʼtantik ta swenta te bintik smelelil ya xtojobteswan te ayik ta Biblia. Te bintik smelelil ya xtojobteswan te ayik ta Biblia ya yakʼ jnoptik bin ya snop Jehová sok bin yaʼiyel ya yaʼiy sba. Kʼalal ya jnoptik yilel te bin ya jpastik jich bin-utʼil ya yil te Jehová ya xjuʼ ya jtatik ta nopel te bin ya smulan te ya jpastike. Teme ya jnoptik te Biblia, ya jkʼopontik Dios sok ya jpas ta jkuxlejaltik te bin ya jnoptike, jich ya stsakxan yip te bin ya yal te koʼtantik sok jaʼ nail ya jpastik pensar ta stojol te yantike (1 Timoteo 1:5). Teme ya jpastik spisil-abi, te Jehová jamal ya yalbotik te ya skoltayotik swenta lekxan j-abatotik yuʼun ya xkʼootik sok swenta ya jpastikxan tulan ta yakʼel ta ilel te pekʼel ya kakʼ jbatike (1 Pedro 5:10).
19. ¿Bin ya skoltayotik swenta pekʼel ya kakʼ jbatik ta ora ini sok ta pajel chaʼbeje?
19 ¿Yatobal xjul ta koʼtantik te j-alwanej yuʼun Judá te la kalbeytik skʼoplal ta sjajchibal te articuloe? Ta skaj te la yijkʼitay te bitʼil pekʼel ya yakʼ sbae la sta lajel sok chʼay yuʼun te bitʼil yamigoinej sba sok te Jehovae. Jaʼukmeto te snopilanel te bin la spasik bayal ta tul j-abatetik yuʼun te Jehová te jun yoʼtan la yakʼ sbaik ta stojole, ya skoltayotik swenta pekʼel ya kakʼ jbatik manchukme ay bin-ora wokol ya kaʼiytik te jich ya kakʼ jbatike. Te kʼalal ya xkʼax-xan tiempo te bitʼil yakotik ta abatinel ta stojol te Jehová ya skʼan te ya smukʼulinxan koʼtantik (Proverbios 8:13). Chikan bin yilel o bin yak ta kʼaxel ta jkuxlejaltik junukme koʼtantik akʼa kakʼxan jbatik ta stojol te Diose. Spasel-abi jaʼ te majtʼanil te mukʼxan skʼoplal ya xjuʼ ya jtatike. Jaʼ yuʼun jpastik tulan ta spasel ta jkuxlejaltik spisil te bin la jnoptik ta articulo ini, jich pekʼel ya kakʼ jbatik sok sbajtʼelkʼinal jun ya x-ayinotik ta stojol te Diose.