1, 2. 1) ¿Bin-a te kʼax tulan skʼoplal ya skʼan ya xbajtʼ ta yoʼtan spasel te ants winiketike? 2) ¿Bin yuʼun kʼax tulan skʼoplal te kʼoemuk ta koʼtantike?

BAYAL ants winiketik jaʼ bayalxan skʼoplal ta skuxlejalik te takʼine. Jaʼ yuʼun jaʼ ya xbajtʼ yoʼtanik ta stael kʼulejalil o ya spasik tulan yuʼun ma xchʼay te bin staojikixe. Ay yantik te jaʼ tulanxan skʼoplal yuʼunik te sfamiliaik, te ma xtsakotik ta chamel o te bin lek ya xjuʼ ya staikxan ta skuxlejalike.

² Jaʼukmeto ay te bin kʼax tulanxan skʼoplal te bitʼil spisil-abi, te ya skʼan te maʼyuk bin-ora ya xchʼay ta koʼtantik, jaʼ te skoltaybeyel skʼoplal te bitʼil jaʼnax stukel ay ta swenta Jehová te ya xmantalteswane. Jaʼ-abi ya xjuʼ te maʼyukix skʼoplal ya xkʼot kuʼuntik teme maba ya jtsajtay jbatik te jich jaʼ ya xbajtʼ ta koʼtantik te bin ya jpastik ta jujun kʼajkʼal o te jkʼaxel ya snaʼulan koʼtantik te wokoliletik kuʼuntike. Jaʼukmeto, teme ya xkʼot ta lek ta koʼtantik te jich ya skʼan ya kiltik te Jehová bitʼil Ajwalil kuʼuntik, jich chapalotikxan ya xkʼootik ta sitintayel te wokoliletik ta jujun kʼajkʼal sok ya kamigoinxan jbatik ta lek sok te Jehová.

3. ¿Bin yakʼoj ta naʼel ta jamal te Satanás ta swenta te bitʼil ya xmantalaj te Diose?

³ Te Satanás schebajtesbeyoj skʼoplal te maʼyuk sderecho te Jehová  yuʼun ya xmantalteswan. Ya yal ta jamal te ma stojiluk te bitʼil ya xmantalaje, te ma jaʼuk ya skʼan ya jtatik te bin lekxane, te jaʼlaj lekxan teme jaʼnix ya swentain sbaik te ants winiketike (Génesis 3:1-5). Jaʼnix jich la yakʼ ta naʼel te malaj ayuk jtul ants winik te jun yoʼtan ya yakʼ sba ta smelelil ta stojol Dios sok teme ay machʼa ya yichʼ tenel ta jkʼaxel yalaj spʼaj te Dios jich bitʼil ajwalil yuʼun (Job 2:4, 5). Jaʼ yuʼun te Jehová yak ta yakʼel kʼaxuk te tiempo yuʼun jich ya xchiknaj ta jamal te maʼyuknanix bin lek ya xlokʼ-a te kʼalal ya jpʼajtik te mantaltesel yuʼune.

4. ¿Bin yuʼun ya skʼan ya xchajpaj te kʼop ta swenta te machʼanix ay ta swenta te ya xmantalteswane?

⁴ Ta melel, te Jehová ya snaʼ te lotil te bintik yakʼoj ta naʼel te Satanás ta stojol. Jaʼukmeto, ¿bin yuʼun yakʼbeyoj tiempo yuʼun ya spas tulan ta yakʼel ta ilel teme yuʼun-nix melel-a te bin ya yale? Jaʼ ta skaj te ochem skʼoplal-euk te chʼul-abatetik sok te ants winiketik ta kʼop-abi (kʼopona te sjun Salmo 83:18). Bayal ta tul ants winiketik spʼajojik te mantaltesel yuʼun te Jehová jich bitʼil la spas te sbabial ants sok te sbabial winike. Ta skaj-abi, ya xjuʼ ay machʼatik ya yalik te melelnix-a te bin yaloj te Pukuje. Teme maba jamal ya xchiknaj ta ilel ta stojol te ants winiketik sok te chʼul-abatetik machʼanix ay ta lot-a, bayal bin ya yalik yuʼun te nasionetik, tsʼumbaliletik, familiaetik sok ants winiketik. Jaʼukmeto kʼalal ya xchiknaj ta ilel ta jamal te jaʼnax stukel ay ta swenta Jehová te ya xmantalteswane, jpisiltik ya xbajtʼ jmulanbeytik yutsilal te ya smantaltesotik ta sbajtʼelkʼinal soknix ya x-ayinik ta lamalkʼinal spisil machʼatik kuxulik ta chʼulchan sok ta Balumilal (Efesios 1:9, 10).

5. ¿Bin-utʼil ya jkoltaybeytik skʼoplal te bitʼil jaʼnax ay ta swenta stukel Jehová te ya xmantalteswane?

⁵ Yame yichʼ akʼel ta ilel te toj te bitʼil ya xmantalaj Dios sok te jkʼaxel mananix ya xtuun te bitʼil ya xmantalaj te Satanás sok te ants winiketik, jaʼ yuʼun ya yichʼ lajinel. Jaʼ ya xtsalawan te mantaltesel yuʼun te Dios ta swenta te Ajwalinel te ay ta skʼab te Jesuse. Ta yorail-abi, te ants winiketik te jun yoʼtanik ta stojol Dios yakʼojikix ta ilel-a te ya xjuʼ te sok spisil yoʼtanik ya yakʼ sbaik ta stojol te mantaltesel yuʼune (Isaías 45:23, 24). ¿Yabal jmulantik te jichuk ya kakʼtik ta ilel-euk te joʼotike? Ta melel yak. Swenta ya xjuʼ kuʼuntik, ya skʼan ya jnaʼtik bin yuʼun kʼax tulan skʼoplal te kʼop jajcheme sok te manchuk ya xchʼay ta koʼtantike.

6. ¿Bin-a te tulanxan skʼoplal te bitʼil te stael te stseʼelil koʼtantike?

⁶ Jich bitʼil la kaltikix jaʼ kʼax tulan skʼoplal ta stojol te ants winiketik te skoltaybeyel skʼoplal te jaʼnax ay ta swenta stukel Jehová te ya xmantalteswane, jaʼ ayxan skʼoplal te bitʼil te stael te stseʼelil koʼtantike. ¿Yabal skʼan ya yal-abi te maʼyuk skʼoplal te stael jkoleltik o te maʼyuk jkʼoplaltik ta sit te Jehovae? Ta jkʼaxel ma jichuk, ¿bin yuʼun?

7, 8. ¿Bin lekilal ya jtatik te kʼalal ya yichʼ akʼel ta ilel ta jamal te jaʼnax ay ta swenta stukel Jehová te ya xmantalteswane?

⁷ Bayal jkʼoplaltik ta yoʼtan te Jehová. Kʼax kʼuxotik ta yoʼtan te jich la yakʼ ta jtojoltik te skuxlejal sNichʼan yuʼun ya yakʼ jkoleltik sok jkuxlejaltik ta sbajtʼelkʼinal (Juan 3:16; 1 Juan 4:9). Te manchuk ya skʼotes ta pasel Jehová te bin ya yal ta jamale, te Pukuj ya xjuʼ ya yal te jaʼ jpaslot te Jehová sok te jaʼ jun ajwalil te ma xyakʼbey te bintik lek te ants winiketike. Jaʼnix jich te skontratak te Jehová ya yakʼik ta naʼel te smelelil te bin ya yalik, melel jich yak sjojkʼoybel sbaik ta slabanel: «¿Banti ay te yalojix te ya xtale? Cʼalal way sbaqʼuetalic te antiguo meʼiltatiletic stalel ay spisil, hich te bin utʼil cʼalal shahchibal te bin pasbile» (2 Pedro 3:3, 4). Jaʼ yuʼun te kʼalal ya yichʼ akʼel ta ilel te jaʼnax ay ta swenta Jehová te mantaltesele, ya sta skolel-euk te ants winiketik te ya schʼuunbeyik smantal, melel jich schapoj (kʼopona te sjun Isaías 55:10, 11). Jaʼnix jich stalel te spisil-ora sok skʼuxul yoʼtan ya xmantalteswan te Jehová.  Jaʼ yuʼun ya jchʼuuntik sok spisil koʼtantik te spisil-ora kʼux ya xbajtʼ yaʼiy ta yoʼtan sok ay skʼoplal ya yil te j-abatetik yuʼun te jun yoʼtanik ta stojol (Éxodo 34:6).

⁸ Te bitʼil jaʼ tulanxan skʼoplal te jaʼnax ay ta swenta stukel Jehová te ya xmantalteswane maba ya skʼan ya yal te maʼyuk skʼoplal ta yoʼtan te ya jta jkoleltike. Jkʼaxel ay jkʼoplaltik ta yoʼtan te Jehová. Jaʼukmeto ma skʼan ya xchʼay ta koʼtantik te bin kʼax tulan skʼoplal-abi sok te ya jkoltaybeytik skʼoplal te mantaltesel yuʼun te Jehová.

9. ¿Bin la yal te Satanás ta swenta te Job? (Ilawil te lokʼomba ta sjajchibal te articulo).

⁹ Te libro yuʼun te Job, jaʼ jun libro yuʼun te Biblia te nameyix yichʼoj tsʼibayele, ya yakʼ ta ilel ta jamal te ya skʼan te stojiluk te bin ya jnoptike. Ta libro-abi ya jtatik ta kʼoponel te la yal te Satanás ta swenta te Job te yalaj spʼaj te Jehová teme ya sta tulan wokolil. Te Satanás la skʼanbey te Jehová te jaʼuknix ya yakʼbey swokol te Jobe. Te Dios ma la skʼan, jaʼukmeto la yakʼbey permiso yuʼun ya spas ta prueba te Jobe. Jich la yalbey: «Ilawil, ay ta acʼab spisil te bintic ay yuʼun» (kʼopona te sjun Job 1:7-12). Ta oranax laj bael te j-abatetik yuʼun te Job, te bintik ay yuʼune sok te lajuntul yal snichʼan te kʼax kʼuxik ta yoʼtane. Te Satanás juʼ yuʼun yakʼel ta ilel te jaʼ yilel te Jehová te machʼa la yakʼbey swokol te Jobe (Job 1:13-19). Ta patil, te Satanás la yakʼbey te Job jun chamel te kʼax kʼux sok te ilaytik sbae (Job 2:7). Ma jaʼuknax-abi, te yinam sok te oxtul winiketik te skuyoj sbaik ta yamigotak la schebajtesbeyik yoʼtan (Job 2:9; 3:11; 16:2).

10. 1) ¿Bin-utʼil la yakʼ ta ilel te Job te jun yoʼtan yakʼoj sba ta stojol te Diose? 2) ¿Bin jelaw ta snopel?

¹⁰ ¿Melelbal te bin la yal te Satanase? Maʼuk, jkʼaxel ma jichuk te bin la yale, melel te Job maba la yijkʼitay schʼuunel te Jehová (Job 27:5). Jaʼukmeto, ay jun tiempo te chʼay ta yoʼtan te Job te bin-nix tulan skʼoplal-ae. Jaʼ bajtʼ ta yoʼtan yakʼel ta ilel te jaʼ tojil winik stukel sok lato skʼan te ya yichʼ albeyel ta jamal bin yuʼun te yak ta kʼaxel ta wokole (Job 7:20; 13:24). Yaniwan kaltik te jich bitʼil bayal te bin kʼax ta stojole, snujpʼ te jich la yaʼiy sbae, jaʼukmeto te Dios la yil te ya skʼan te ya yichʼ tojobtesele. ¿Bin la yalbey?

11, 12. 1) ¿Bin kʼot ta yoʼtan te Job ta skaj te koltayot yuʼun te Jehová? 2) ¿Bin-utʼil la yakʼ ta ilel stalel te Job?

¹¹ Ta kapitulo 38 kʼalal ta 41 ya jtatik te bin la yalbey Jehová te Job, jaʼukmeto maʼyuk banti ya yal ta kapituloetik-abi te la yalbey bin yuʼun te yak ta kʼaxel ta wokole. Te bin la skʼan te Jehová jaʼ te ya xkʼot ta yoʼtan te Job te jaʼ jkʼaxel pekʼel skʼoplal ta stojol. Jaʼnix jich la skoltay yuʼun ya xkʼot ta yoʼtan te ay bintik tulanxan skʼoplal te bitʼil te swokole (kʼopona te sjun Job 38:18-21). Te bin albot te Job koltayot ta stojobtesel te bin snopoj-ae.

¹² ¿Jkʼaxelbal tulan te bin la yalbey Jehová te Job patil te kʼax ta tulan wokole? Maʼuk, jaʼnix jich te Job ma tulanuk la yaʼiy. Manchuk  mero tulan te bin kʼax ta stojole jajch ta kʼoel ta yoʼtan bin yuʼun ay bintik tulan kʼax ta skuxlejal. Te Job jich la yal: «Ya quihlay jba soc ya jsuhtes coʼtan ta tsʼuʼlum soc ta tan». Jich yuʼun te bin albot te Job yuʼun te Jehová, albot ta yorail sok akʼbot smukʼul yoʼtan yuʼun (Job 42:1-6). Ta snailal jaʼnix jich tojobtesot yuʼun jtul kerem te Eliú sbiil (Job 32:5-10). Te Jehová la yil te lek la yaʼiy te Job te tojobtesel la yichʼe, jaʼ yuʼun la yal ta jamal te lek la yil te jun yoʼtan yakʼoj sbae (Job 42:7, 8).

13. Te bin albot te Job yuʼun Jehová, ¿bin-utʼil koltayotxan te kʼalal kʼaxemix-a te swokol?

¹³ Te bin albot te Job yuʼun Jehová jaʼnix jich koltayot te kʼalal kʼaxemix-a te swokole. Melelnix-a te bitʼil te Jehová «cʼax hich la yaʼbe bendición a te Job te bin utʼil ay ta nahil to», jaʼukmeto ma orauk la stam sba. Jaʼto te kʼalal kʼax bael te tiempo «ayin huctuhl queremetic soc oxtuhl achʼixetic yuʼun» (Job 42:12-14). Ta melel bayal la snaʼ te Job te yal snichʼnab te lajik bael ta smul te Satanás. Jichniwan te wokol chʼay bael ta yoʼtan te bin mero tulan kʼax ta skuxlejale. Manchukme kʼotniwan ta yoʼtan bin yuʼun te la sta tulan wokole, ay baeltik laniwan sjojkʼoybey sba bin yuʼun puersa te kʼax bayal wokol la sitintaye. Chikan bin-a te la snope, ya xjuʼ ya snaʼulan te bin albot yuʼun te Jehová. Jaʼ-abi, la yakʼ te stojil te bin ya sta ta nopel sok ya x-akʼbot smukʼul yoʼtan yuʼun (Salmo 94:19).

14. ¿Bin ya xjuʼ ya jnoptik ta swenta te bin kʼax ta stojol te Job?

¹⁴ Te bin tsʼibaybil ta swenta te bin kʼax ta stojol te Job ya xjuʼ ya skoltayotik swenta lekuk te bin ya jnoptik soknix ya yakʼ smukʼul koʼtantik. Ta melel, te Jehová la yakʼ ta tsʼibayel «scuenta jpʼijubteseltic» sok «scuenta yuʼun ay smucʼul coʼtantic ta scuenta te bin ya xcuhch cuʼuntic soc ta scuenta te yip coʼtantic ya jtahtic yuʼun te bin tsʼihbabile» (Romanos 15:4). Te bin tulanxan ya yakʼ jnoptike jaʼ te ma skʼan te jaʼuk ya xbajtʼ ta koʼtantik te bin ya xkʼax ta jkuxlejaltik te jich ya xchʼay ta koʼtantik te bin kʼax tulan skʼoplale, jaʼ te skoltaybeyel skʼoplal te jaʼnax ay ta swenta stukel Jehová te ya xmantalteswane. Mame xchʼay ta koʼtantik te jaʼnix jich ya kakʼtik ta ilel te jun koʼtantik ya jkoltaybeytik skʼoplal te mantaltesel yuʼun Dios kʼalal ya xkʼaxotik ta tulan wokol jich bitʼil te Job.

15. ¿Bin ya xlokʼ kuʼuntik te kʼalal jun koʼtantik ya kakʼ jbatik ta stojol Dios te kʼalal ayotik ta wokole?

¹⁵ ¿Bin yuʼun lek ya kaʼiy jbatik kʼalal ya jnaʼulantik te tulan skʼoplal te jun koʼtantik ya kakʼ jbatik ta stojol Dios? Jaʼ ta skaj te ya sjultesbotik ta koʼtantik te ma tojoluknax te ya xkʼaxotik ta wokole. Ya xjuʼ ya kakʼtik ta ilel te ya jkoltaybeytik skʼoplal te jaʼnax ay ta swenta stukel Jehová te ya xmantalteswan te kʼalal ya xkʼaxotik ta wokole. Ma jaʼuk ya skʼan ya yal te ilinem ta jtojoltik te Jehová teme ay jwokoltike (Proverbios 27:11). Teme ya xkujch kuʼuntik, lek ya yilotik te Jehová sok ya yichʼxan yip te bin yakotik ta smaliyele (kʼopona te sjun Romanos 5:3-5). Te bin kʼax ta skuxlejal te Job ya yakʼ ta ilel ta swenta te Jehová te «bayel ya xcʼuxultaywan soc ya snaʼbotic  yoʼbolil jbahtic» (Santiago 5:11). Jaʼ yuʼun ya xjuʼ ya jchʼuuntik sok spisil koʼtantik te ya smajtʼantes spisil te machʼatik ya skoltaybeyik skʼoplal te bitʼil jaʼnax ay ta swenta stukel te ya xmantalteswane. Te snaʼel-abi ya skoltayotik swenta ma xlujbotik sok ya x-ayin stseʼelil koʼtantik ta sitintayel biluk wokolil ya jtatik (Colosenses 1:11).

16. ¿Bin yuʼun tulan skʼoplal te manchuk ya xchʼay ta koʼtantik te tulan skʼoplal te ya skʼan te ya xchiknaj ta ilel te jaʼnax ay ta swenta stukel Jehová te ya xmantalteswane?

¹⁶ Ta melel, wokolniwan ya kaʼiytik te ma xchʼay ta koʼtantik te ya skʼan ya jkoltaybeytik skʼoplal te jaʼnax ay ta swenta stukel Jehová te ya xmantalteswane, kʼaxtoxan-a te kʼalal tenbilotik yuʼun te jwokoltike. Jaʼnix jich ya xjuʼ jaʼ ya xbajtʼ ta koʼtantik te bin maʼyuk lek skʼoplal teme bayal ya jnaʼulantike. Jaʼ yuʼun mame xchʼay ta koʼtantik te tulan skʼoplal te ya jkoltaybeytik skʼoplal te jaʼnax ay ta swenta stukel Jehová te ya xmantalteswan te kʼalal ya xkʼaxotik ta tulan wokolile.

17. ¿Bin yuʼun teme baem koʼtantik ta spasel te aʼtelil yakʼojbotik te Jehová ya skoltayotik yuʼun ma xchʼay ta koʼtantik te bin tulanxan skʼoplale?

¹⁷ Teme jaʼ baem ta koʼtantik spasel te aʼtelil yakʼojbotik te Jehová ya xjuʼ ya skoltayotik yuʼun ma xchʼay ta koʼtantik machʼanax ya skʼan ya xmantalteswane. Kiltik junuk ejemplo. Jtul hermana te sbiil Renee la sta derrame cerebral, spisil-ora ay skʼuxul ya yaʼiy sok tsakbil ta cáncer. Te kʼalal ya yichʼ poxtayel ta hospital ya scholbey skʼop Dios te machʼatik ya x-aʼtejik tey-a, yantik jchameletik sok te machʼatik ya x-ulaʼtayot yuʼune. Ay jun buelta te kʼalal jalaj cheb semana sok olil ta hospital la schol skʼop Dios ochenta ora. Maba chʼay ta yoʼtan te machʼanax ya skʼan ya xmantalteswane, ni jaʼuk te kʼalal kʼan lajuk. Jich pejkʼaj la yaʼiy te swokole.

18. ¿Bin ya yakʼ jnoptik te bin kʼax ta stojol jtul hermana ta swenta te bintik lek ya xlokʼ te kʼalal ya jkoltaybeytik skʼoplal te jaʼnax ay ta swenta stukel Jehová te ya xmantalteswane?

¹⁸ Ta jujun kʼajkʼal ya jtatik wokoliletik te maba kʼax tulanik, jaʼukmeto jaʼnix jich ya jkʼan ya kakʼtik ta ilel te jaʼ baem ta koʼtantik skoltaybeyel skʼoplal te jaʼnax ay ta swenta stukel Jehová te ya xmantalteswane. Te Jennifer oxebto kʼajkʼal la smaliy te ya xlokʼ jun abion yuʼun ya xbajtʼ ta sna. La spasik cancelar ta jujun kʼajkʼal te viaje . Ta skaj te stukel ya yaʼiy sba sok te kʼax lujbenixe juʼ te jich jajch yaʼiy sba te oʼbol sbae. Jaʼukmeto ma jichuk la yaʼiy sba. La skʼanbey koltayel te Jehová yuʼun ya xjuʼ ya scholbey skʼop te yantik te jaʼnix jich yakik ta smaliyel viaje sok lujbenik. ¿Bin lokʼ yuʼun-a? Bayal machʼa la scholbey skʼop Dios sok la yijkʼitay bayal junetik. Jich ya yal: «Manchukme tulan te bin kʼaxe, jich la kaʼiy te la yakʼbon bendision te Jehová sok la yakʼbon yip koʼtan ta yalbeyel skʼoplal». Ta melel maba chʼay ta yoʼtan te skʼanojel yoʼtan te Jehová.

19. ¿Bin yilel stalel te lum yuʼun Dios ta swenta te bitʼil te Jehová jaʼnanix stukel ay ta swenta te ya xmantalteswane?

¹⁹ Te lum yuʼun te Jehová spisilnanix-ora kʼoem ta yoʼtan te ya skʼan ya xchiknaj ta ilel te jaʼnax stukel ay ta swenta Jehová te ya xmantalteswane soknix skoltaybeyoj skʼoplal. Ta swenta-abi jkʼaxel ma spaj sba sok te lotil relijionetike. Jujuntulotik ya skʼan ya jkoltaybeytik skʼoplal te Jehová, melel joʼotik ya kichʼtik ta mukʼ te Dios ta smelelil.

20. ¿Bin yilel ya yil Jehová te ya jpastik tulan yuʼun ya jkoltaybeytik skʼoplale?

²⁰ Ya xjuʼ ya jchʼuuntik sok spisil koʼtantik te bayal skʼoplal ta yoʼtan Dios te kʼalal ya xkujch kuʼuntik te wokoliletik sok te jun koʼtan ya kakʼ jbatik yuʼun ya jkoltaybeytik skʼoplal te jaʼnax stukel ay ta swenta te ya xmantalteswane (Salmo 18:25). Ta yan articulo ya jnoptik ta lek bin yuʼun ya skʼan te sok spisil koʼtantik ya jkoltaybeytik skʼoplal te jaʼnax stukel Jehová ay ta swenta te ya xmantalteswane sok ya kiltik bin-utʼil ya xjuʼ ya jpastik.