Bayal ants winiketik ta swolol Balumilal ya yalik te kʼalal ya spasik te Navidad jaʼ ya spasbeyik skʼinul te bin-ora lokʼ yaʼbilal te Jesuse. Pero, ¿aybal ajojkʼoybeyoj aba teme la spasik Navidad te jchʼuunjeletik ta sbabial siglo te la sjokinik te Jesuse? ¿Anaʼobal te bin ya yal te Biblia ta swenta te spasbeyel skʼinul te machʼa ya xlokʼ yaʼbilalike? Te snaʼbeyel sujtib-abi ya skoltayotik ta snaʼel teme lek te ya spasik Navidad te jchʼuunjeletik yuʼun te Cristoe.

Ta sbabial, maʼyuk ya jtatik ta Biblia te la spasbeyik skʼinul te kʼalal lokʼ yaʼbilal te Jesús ni ayuk yan jtuluk j-abat yuʼun Dios te jich la spasbeyike. Ta Biblia jaʼnax ya jtabeytik skʼoplal chaʼtul winiketik te la spasik kʼin te kʼalal lokʼ yaʼbilalik pero maba schʼuunejik te Jehová, te jaʼ te Diose. Ta kʼin-abi, ay bin ma lek la yichʼ pasel (Génesis 40:20; Marcos 6:21). Jich bitʼil ya yal te Encyclopædia Britannica te sbabial jchʼuunjeletik yuʼun Cristo chopol la yilbeyik «te skostumbreik te machʼatik ma schʼuunejik Dios ta swenta te spasbeyel skʼinul te machʼa ya xlokʼ yaʼbilalike».

Te Biblia ma xyal te bin kʼajkʼal ayin te Jesuse. Te Diccionario de historia de la Iglesia jich ya yal: «Maʼyuk banti ya jtatik te ya yal ta jamal te bin-nix kʼajkʼal o uil ayin-a te Cristoe». Te yuʼunuk la skʼan te Jesús te ya yichʼ pasbeyel skʼinul te bin-ora ayine, la yakʼbey snaʼ te jnopojeletik yuʼun te bin-ora ayin te jichuke.

Ta schebal, maʼyuk ya jtatik ta Biblia te la spas Navidad te Jesús ni jaʼuk te jnopojeletik yuʼune. Jich bitʼil ya yal te libro New Catholic Encyclopedia te Navidad la yichʼ albeyel skʼoplal ta sbabial buelta ta jun «calendario romano te lokʼ ta jaʼbil 336 te sbiilinej Cronógrafo de Filócalo». Jaʼ-abi, la yichʼ alel te kʼalal kʼaxemix bayal jaʼbil yichʼojix tsʼibayel-a te Bibliae sok te kʼalal kʼaxemix bayal siglo te kuxin ta Balumilal te Jesuse. Jaʼ yuʼun te libro Cyclopedia de McClintock y Strong ya yal te spasel Navidad ma jaʼuk jun mantalil yuʼun te Dios ni ayuk ya jtabeytik skʼoplal ta Yachʼil Testamento. *

Te Jesús te jaʼ te Lekil Maestro, la yalbey ta jamal te jnopojeletik yuʼun te bintik ya skʼan ya spasike, spisil te bintik la yal jilel ta mantale ay ta Biblia. Pero, maʼyuk bin-ora la yal ta mantal te ya spasik te Navidad. Jich te bitʼil jtul maestro jaʼ ya skʼan te jaʼuk ya stʼunik te jnopjunetik yuʼun te bintik ya yal ta mantale jaʼnix jich-euk te Jesús ma skʼan te ya xjelawik te jnopojeletik yuʼun ta spasel te bintik ma tsʼibaybil ta Bibliae (1 Corintios 4:6).

Te jchʼuunjeletik yuʼun Cristo ta sbabial siglo jaʼ mukʼ skʼoplal ta yoʼtanik-a te spasel te Snaʼojibal slajel te Jesuse. Te Jesús la yal te bin-ora sok te bin-utʼil ya skʼan pasel te Snaʼojibal slajele. Te bintik la yal ta mantal sok te bitʼil ya skʼan ya yichʼ pasele ya jtatik ta Biblia (Lucas 22:7,19; 1 Corintios 11:25).

Jich te bitʼil la jnoptikixe, te Navidad jaʼ yorail te ya yichʼ pasel kʼin ta swenta te machʼa ya xlokʼ yaʼbilale. Te sbabial jchʼuunjeletik ma la spasik te chopol kostumbre yuʼun te machʼatik maba schʼuunejik te Diose. Jaʼnix jich maʼyuk ya yal ta Biblia te la spas Navidad te Jesús ni jaʼuk te yantik ants winiketik. Ta swenta–abi bayal miyon ta jtul jchʼuunjeletik yuʼun Cristo ta swolol balumilal staojik ta nopel te ma spasik te Navidad.