AYINON ta 10 yuʼun diciembre 1936, ta mukʼul lum Wichita (Kansas, Estados Unidos). Chantul alnichʼanotik, joʼon te ba alalilon. Te jmeʼ jtate jaʼik j-abatetik yuʼun Jehová te jun yoʼtan la yakʼ sbaik ta stojole. William sok Jean sbiilik-a. Te jtate jaʼ siervo de compañia te jaʼ jich ya yichʼ naʼbeyel sba ta namey te Coordinador yuʼun te jtsojb ancianoetik ta kongregasion. Te jmeʼe la snop te smelelil yuʼun te Biblia ta swenta te jyameʼe, te Emma Wagner sbiil. Te jyameʼe la yakʼbey snop bayal ants winiketik te smelelile. Jtul te machʼa la snojptese jaʼ te Gertrude Steele te aʼtej ta misionerail ta patil ta Puerto Rico * (ilawil te nota). Jich yuʼun bayal te machʼatik la yakʼbonik lekil ejemplo te ya xjuʼ ya jtʼune.

Yato xjul ta koʼtan te lokʼon ta scholel skʼop Dios sok jtat ta jun sábado ta tibiltik. Joʼeb kaʼbilal-a. Yakotik ta sjapel-a ta stojol te ants winiketik te revista La Atalaya sok te revista Consolación te jich sbiil-a te ¡Despertad!. Ta yorail-abi, ta jnasiontike baem yoʼtanik ta 2 Guerra Mundial. Jaʼukmeto te jtate maba la schʼik sba ta guerra. Kʼalal yakotik ta scholel skʼop Diose, jtul winik te jaʼ doktor noptsaj talel ta jtojoltik, yuchʼoj-a. La yalbey te jtat te jaʼ jtul winik te ya xiw sok te ya sle bin ya smak sba-a swenta maba ya xbajtʼ ta guerrae. Te winik noptsaj talel ta sit yelaw te jtate sok jich la yal: «¿Bin yuʼun maba ya amajon winik te ya xiwate?». Bayal la jxiʼ, jaʼukmeto te jtate maba la skom sba ta sjapel te revistaetik ta stojol te ants winiketik te yakik ta ilawe. Bayal la jmulan te bitʼil la yakʼ ta ilel stalel te jtate. Tey-abi kʼax jtul soldado te jich albot yuʼun te winik te yuchʼoje: «¿Bin yuʼun te maʼyuk bin ya apasbeyik te winik-ini?». Te soldado la yil te yuchʼoj te winike. Jich yuʼun jich la yalbey: «¡Baan ta ana!». Ta patil bajtʼik schebalik. Ya kalbey bayal wokol te Jehová te bitʼil la yakʼ te maba xiw te jtate. Te jtate ay cheb pelukeria yuʼun-a ta lum Wichita, te doktor tey ya xkʼot yakʼ ta lokʼesel stsotsil sjol-a.

Kʼalal waxakeb kaʼbilal-ae, te jmeʼ jtate la schonik te snaike sok te cheb pelukeria yuʼunike soknix la spasik jun na te ya xjuʼ ta ichʼel bael ta bayuke.  Tey-abi bootik ta jun lugar te banti ya skʼanik koltayel ta scholel skʼop Dios, te nopol ay ta mukʼul lum Grand Junction (Colorado). Ta lugar-abi ya x-abatinik-a ta precursor te jmeʼ jtat sok ya x-aʼtejik cheʼoxeb ora ta stsʼunel awal tsʼunubil soknix ta schʼitesel chambalametik. Ta skaj te bendision yuʼun te Jehová sok te bitʼil la spasik tulane, jajch jun kongregasion tey-a. Ta 20 yuʼun junio 1948, te jtat la yakʼbon kichʼ jaʼ ta ukʼum sok yantikxan ants winiketik te la schʼuunik te smelelile. Cheb te la yichʼik jaʼe jaʼ te Billie Nichols sok te yinam, ta patil bael la yulaʼtayik te kongregasionetik ta circuito, jaʼnix jich la spas-euk te jtul yal snichʼanik sok te yiname.

Te joʼon sok te jfamiliae ay bayal kamigotaktik-a te ya x-abatinik ta spisil-ora ta stojol te Jehová. Jich bitʼil, lek kamigoinej jbatik-a sok te familia Steele, te jaʼik te Don sok Earlene, Dave sok Julia, Si sok Martha. Bayal ya jmulantik te ya xkʼopojotik sok te hermanoetik-abi ta swenta temaetik yuʼun Biblia. Te lekil ejemplo yuʼunike bayal bintik la yakʼbon jnop ta jkuxlejal. Te bin la jnop ta stojolik jaʼ te yuʼun-nix ay swentail te kuxlejalile sok te ya xjuʼ ya jtatik stseʼelil koʼtantik kʼalal jaʼ ya xbajtʼ ta koʼtantik spasel yaʼtel te Ajwalinel yuʼun te Diose.

Kʼalal balunlajuneb kaʼbilal-a, jtul kamigotaktik te Bud Hasty sbiil la yalbon te akʼa jokin bael ta aʼtel ta precursor ta sur Estados Unidos, jich boon sok. Te superintendente yuʼun circuito la yalbotik te akʼa boukotik ta Ruston (Luisiana). Ta lum-abi ay bayal Testigoetik te yijkʼitayojik scholel skʼop Dios. Te superintendente la yalbotik te akʼa jpastik te tsoblejetik ta jujun semana manchukme maʼyuk machʼa ya xkʼot ta tsobleje. Jich yuʼun la jletik jun lugar te banti ya jtsob jbatike sok la jchajpantik ta lek. Ta sjajchibal jchebaltiknax ya xkʼootik ta tsoblej, jich yuʼun ya jpas jbatik turnar ta yakʼel te discursoetike. Te kʼalal jtul ay bin yak ta scholel skʼoplale, te yane jaʼ ya yakʼ te sujtibe. Teme ay bin ya yichʼ akʼel ta ilel ta jun discursoe, ya xmootik ta plataforma ta yakʼel ta ilel, ¡manchukme maʼyuk machʼa ay tey-a! Ta patil bael, jajch ta kʼoel jtul hermana te ayix yaʼbilale. Jaʼnix jich ta patil jajchik ta kʼoel chaʼoxtul te machʼatik yakik ta snopel te Biblia sok yantik Testigoetik te yijkʼitayojik-a te scholel skʼop Diose. Maba kʼax bayal tiempo te jajch jun kongregasion tey-ae.

Ta jun buelta te joʼon sok te Bud kʼopojotik sok jtul jwolwanej yuʼun te iglesia yuʼun Cristo. La pasbotik cheʼoxeb jojkʼoyeletik sok la yal textoetik yuʼun Biblia te maʼyuk kiloj-a te joʼone. Jaʼ-abi bayal la yutsʼinbon koʼtan sok la yakʼ jnop ta lekxan te bintik jchʼuuneje. Ta jun semana la jnop te Biblia jaʼto te kʼalal kʼax ajkʼabalix-a swenta ya jtabey sujtib te jojkʼoyeletik la spas te winike. Te bin la jnope la yakʼbey yip te bitʼil kamigoinej jba sok te Jehovae te koʼtanuk ya jta yan jwolwanej.

Maba kʼax bayal tiempo ta swenta-abi la kichʼ albeyel yuʼun te superintendente yuʼun circuito te ya xboon ta lum El Dorado (Arkansas). Tey-a ay jun kongregasion te ya skʼan koltayel-a. Te jayeb kʼajkʼal ayinon ta lum-abi, bayal buelta boon ta Colorado yuʼun ya kichʼ ikʼel ta ofisina yuʼun soldadoetik. Jun buelta la sjokinonik bael chaʼoxtul precursoretik, jaʼukmeto la jtatik choque ta Texas. Laj ta jkʼaxel te jkarroe. La kikʼtik tal jtul hermano te la yikʼotik bael ta sna, ta patil la yikʼotik bael ta tsoblej. Tey-abi la yichʼ alel ta stojol te hermanoetik te bin kʼax ta jtojoltike, jich sok slekil yoʼtanik la skoltayotik ta jtebuk takʼin. Jaʼnix jich te hermano te la yikʼotik bael ta snae la schon te jkarro ta 25 dolar.

Ay machʼa la jtatik te ya yikʼotik bael ta lum Wichita. Tey yak ta nainel-a te hermano McCartney te yak ta aʼtel ta precursor-ae te jaʼ jtul amigo yuʼun te jfamiliae. Ay chaʼtul snichʼnab te loʼetik te Frank sok Francis sbiilik. Te chaʼtul hermanoetik-abi jaʼik te machʼatik lek kamigoinej jba sok kʼalalto ta ora ini. La schonbonik jun pokoben karro yuʼunik ta 25 dolar, te jaʼnix jich stojol la kichʼ akʼbeyel yuʼun te jkarro te laj ta jkʼaxele. Jaʼ sbabial buelta te la kil ta jamal te bitʼil te Jehová la yakʼbon te bin ya xtuun kuʼun ta skaj te jaʼ nail kakʼoj ta jkuxlejal te Ajwalinel yuʼune. Kʼalal la kulaʼtay te hermanoetik McCartney la yakʼbonik jnaʼbey sba jtul hermana te Bethel Crane sbiile. Te smeʼ te Bethel jaʼ Ruth sbiil, te jaʼ jtul Testigo yuʼun Jehová ta lum Wellington (Kansas).  Te Ruth aʼtej ta precursora, kʼalal kʼaxemix 90 yaʼbilal yakto ta aʼtel ta precursora-a. Ta 1958 nujpunon sok te Bethel te kʼalal mato staoj jun jaʼbil-a te la jnaʼbey sbae. Kʼalal nujpunemotikix-ae, pajal aʼtejotik ta precursor ta lum El Dorado.

La jkʼantik stʼunel te lekil ejemploetik te la kiltik ta stojol te Testigoetik te jnaʼbeyojtik sba kʼalal tutotikto-ae. Jaʼ yuʼun, la jnoptik te ya xbootik chikan banti ya kichʼtik ikʼel yuʼun te organisasion yuʼun te Jehovae. Ta nail la kichʼtik tikunel bael ta precursor espesial ta lum Walnut Ridge (Arkansas). Ta jaʼbil 1962 ay banti la kichʼtik ikʼel te la yakʼbotik bayal stseʼelil koʼtantike. La kichʼtik ikʼel yuʼun ya xbootik ta Pʼijubtesel yuʼun skʼop Dios ta Galaad 37. La yakʼbotik bayal stseʼelil koʼtantik kʼalal la jnaʼtik te pajal ya x-ayinotik ta clase sok te hermano Don Steele. Kʼalal la jpas jbatik graduar, te joʼon sok te Bethel la kichʼtik tikunel ta lum Nairobi, te jaʼ kapital yuʼun te lum Kenia. La yakʼbotik mel-oʼtan te lokʼotik ta Nueva York, jaʼukmeto la yakʼ bayal stseʼelil koʼtantik kʼalal kʼootik te banti ya xkojtaj te abionetik ta Nairobi sok te la kiltik te yak smaliybelotik te hermanoetike.

Ta oranax la jmulantik te lum Kenia sok te scholel skʼop Dios tey-ae. Te sbabial ants winiketik te la jnojptestik ta Biblia sok te la schʼuunik te smelelil kʼope, jaʼik te Chris sok te Mary Kanaiya. Ta ora ini yakikto ta abatinel ta spisil-ora ta lum Kenia. Kʼalal kʼax jun jaʼbile, la kichʼtik tikunel ta lum Kampala, te jaʼ kapital yuʼun te lum Uganda. Joʼotik te sbabial misionerootik kʼootik ta lum-abi. Ta skʼajkʼalel bayal bin la jmulantik, melel bayal ants winiketik ya skʼanik snopel te smelelil yuʼun te Biblia. Bayal ta tul ochik ta testigo yuʼun Jehová. Kʼalal oxebix jaʼbil sok olil te ayotik ta África, sujtotik ta Estados Unidos yuʼun la sta alal te kiname. Kʼaxemtoxan la jmel koʼtantik yuʼun te lokʼotik ta África te bitʼil lokʼotik ta Nueva York. Bayal la jkʼantik te ants winiketik yuʼun África sok jnopojtik-a te yato xchaʼsujtotik baele.

Bootik ta nainel ta oeste yuʼun te lum Colorado, te banti ayik ta nainel-a te jmeʼ jtate. Maba kʼax  bayal tiempo ayin te sbabial kantsil jnichʼantik te Kimberly sbiile. Kʼalal kʼax juklajuneb ue ayin te Stephany. Tulan skʼoplal la kiltik te aʼtelil la jtatik te bitʼil meʼil tatilotikixe. Jaʼ yuʼun la jpastik tulan ta snojptesel ta swenta te smelelil te tut kantsil jnichʼnabtike. Jaʼ la jkʼantik stʼunel te machʼatik la yakʼbotik lekil ejemplo. Jnaʼojtik te bitʼil te lekil ejemplo ya kakʼtik ta ilele, bayal bin ya yakʼbey snop te alnichʼanetike. Jaʼukmeto, jaʼnix jich jnaʼojtik te manchuk jich ya jpastik maba ya skʼan ya yal te ya x-ochik ta j-abat yuʼun Dios kʼalal mukʼikix-ae, jich bitʼil kʼot ta stojol te kijtsʼin kerem sok jtul kijtsʼin achʼixe. Mel-oʼtantik sba, melel la yijkʼitayik yichʼel ta mukʼ te Jehovae. Ay smukʼul koʼtan te ay bin-ora ya stʼunikxan te lekil ejemploetik la kichʼtik akʼbeyel kiltike.

Bayal la jmulantik schʼitesel te kantsil jnichʼnabtike, spisil-ora la jpastik tulan te ay bin ya jpastik soke. Nopol ayotik ta nainel-a ta lum Aspen (Colorado). Jich bitʼil ay lugaretik tey-a te banti ya xjuʼ xtajinotik ta sba hielo, la jnoptik te tajimal-abi. Jich yuʼun ay baeltik ya xbootik ta tajimal tey-a jich ya xjuʼ xkʼopojotik sok te tut achʼixetike. Jaʼnix jich ya jmulantik-a te ya xlokʼotik ta ajkʼabaltik ta wayel ta jochol kʼinal sok ay bintik tʼujbil ya kalbeytik skʼoplal ta stsʼeel nupʼbil kʼajkʼ. Manchukme tutikto-a te achʼixetike, ya spasik jojkʼoyeletik jich bitʼil ini: «¿Bin ya jpaskotik kʼalal ayix kaʼbilaltik-ae?» sok «¿Machʼa ya xnujpunonkotik sok?». La jpastik tulan ta snojptesel te kʼuxuk ta yoʼtanik te Jehová. La jtijbeytik yoʼtanik te akʼa yakʼ sbaik ta abatinel ta stojol Jehová ta spisil-ora soknix te ya xnujpunik sok te machʼa jichnix ya spas ta skuxlejale. Soknix la jkoltaytik te yakuk xkʼot ta yoʼtanik te jaʼ lekxan te ya xnujpunik kʼalal ayix lek yaʼbilalik-ae. Spisil-ora jich ya kalbeytik ini: «Jaʼ lek te libre ayat jaʼto kʼalal ayix 23 awaʼbilale».

Te joʼon sok te Bethel la jtʼuntik te ejemplo la yakʼ kiltik te jmeʼ jtatkotike. Jaʼ yuʼun spisil-ora la jpastik tulan ta yikʼel bael ta tsoblejetik sok ta scholel skʼop Dios te tut achʼixetik kuʼunkotike. Ya jmulantik-a yikʼel ta jnatik te hermanoetik te ya scholik skʼop Dios ta spisil-ora swenta ya xjilik tey-a. Sok kʼayemotik-a ta yalbeyel skʼoplal te bin bayal la jmulantik te kʼalal aʼtejotik ta misioneroil. Spisil-ora koʼtantik te ya xchaʼbootik ta África sok te tut achʼixetike, bayal la smulanik te bin la jnoptike.

Maʼyuk bin-ora la jkom jbatik ta spasel te snopel te Biblia ta familia. Ya jnoptik sok te tut achʼixetik bin-utʼil ya xjuʼ yakʼbeyik sujtib te jojkʼoyeletik te ayniwan ya yichʼik pasbeyel ta eskuela. Te tut achʼixetik bayal ya smulanik spasel sok jich kʼunkʼun chʼay te xiwelike. Jaʼukmeto te kʼalal chʼiik baele, ay la yalik te maba ya skʼanik snopel te Biblia ta familia. Ta jun buelta ma la jnaʼix te bin ya jpase jaʼ yuʼun la kaltiklanbey te maba ya jpastik te snopel te Biblia ta familia sok te akʼa bajtʼukik ta skuartoik. Chajpnax la yilik-a, ochik ta okʼel sok la yalik te ya skʼanik snopel te Bibliae. Tey la jnaʼtik stojol-a te yuʼun-nix yakotik ta skoltayel ta yichʼel ta mukʼ te bin ya yakʼ ta nopel te Jehovae. Ta patil bael bayal skʼoplal la yilik te snopel te Biblia ta familiae. Kʼalal ya jpastik-ae ya smulanik scholel kaʼiytik te bin ya snop ta yoʼtanik sok te bin-utʼil ya yaʼiy sbaike. Ay baeltik ya yalik te maba akuerdo ayik ta swenta chaʼoxchajp nojptesel  yuʼun te Biblia. Manchukme tulan ya kaʼiytik-a, ya yakʼ jnaʼtik te bin ay ta yoʼtanike. Ta patil, te kʼalal ya kalbeytik skʼoplal ta lek ta swenta te bin la yalike, ya schʼuunik te bin ya yal te Jehovae.

Oranax kʼax bael te jayeb jaʼbil la jchʼijtestik te kantsil jnichʼnabtike. Ta swenta te koltayel sok te tojobtesel te ya yakʼ te organisasion yuʼun te Dios, te bantito kʼalal juʼ kuʼuntik la jnojptestik te kʼuxuk ta yoʼtanik te Jehová. Kʼax bayal la yakʼbotik stseʼelil koʼtantik yuʼun te bitʼil ta schebalik ochik ta abatinel ta precursor kʼalal lokʼik ta eskuela secundaria sok te la snopik jun aʼtelil te ya xkoltayotik ta stael stakʼinike. Bajtʼik ta abatinel sok chaʼtul hermanaetik ta lum Cleveland (Tennessee), melel ta lugar-abi ya skʼanikxan koltayel ta scholel te skʼop Diose. Bayal ya jnaʼkotik, jaʼukmeto ya yakʼbotik bayal stseʼelil koʼtantik te la yakʼ sbaik ta abatinel ta spisil-orae. Te joʼon sok te Bethel la jnoptik te ya xchaʼochotik ta aʼtel ta precursoril. Te bitʼil jich la jpastike, ta patil juʼ la jpastik te aʼtelil yuʼun sustituto yuʼun circuito sok juʼ koltaywanotik ta mukʼul tsoblejetik.

Kʼalal mato baemik ta lum Tennessee, te kantsil jnichʼnabtik bajtʼik ta lum Londres (Inglaterra) sok tey la yulaʼtayik te Betel. Te Stephany la snaʼbey sba jtul hermano te ya x-aʼtej ta Betel te Paul Norton sbiile. Ta yorail-abi te Stephany aytonax balunlajuneb yaʼbilal-a. Kʼalal bajtʼik ta yan buelta tey ta lum Inglaterra, te Kimberly la snaʼbey sba jtul hermano te Brian Llewellyn sbiil te ya x-aʼtej sok te Paul. Kʼalal te Stephany lokʼ 23 yaʼbilal nujpun sok te Paul. Jun jaʼbil ta patil te Kimberly te ayix 25 yaʼbilal-ae nujpun sok te Brian. Jich yuʼun schebalik nujpunik kʼalal kʼaxemix 23 yaʼbilalik-ae. La yakʼbotik bayal stseʼelil koʼtantik te la snaʼik tsael ta lek te machʼa nujpunik soke.

Te kantsil jnichʼnabkotike yalbeyojotik te bitʼil te ejemplo kuʼuntik sok te ejemplo yuʼun te jmeʼ jtatike koltaybilik yuʼun ta yakʼel ta nail ta skuxlejalik «te cuentahinel yuʼun Dios», jaʼnix jich ya spasik manchukme ay swokolik ta swenta takʼin (Mateo 6:33). Ta abril 1998, te Paul sok te Stephany la yichʼik ikʼel ta Pʼijubtesel yuʼun skʼop Dios ta Galaad 105, ta patil la yichʼik tikunel ta lum Malaui te ay ta África. Jaʼnix ta yorail-abi la yichʼik ikʼel te Brian sok Kimberly ta aʼtel ta Betel yuʼun Londres. Ta patil bael la yichʼik tikunel ta Betel yuʼun Malaui. La yakʼbotik bayal stseʼelil koʼtantik te bitʼil te kantsil jnichʼnabkotik jaʼ baem ta yoʼtanik spasel yaʼtel te Jehová te jaʼ te bin lekxan ya spasik ta skuxlejalike.

Ta enero 2001 la skʼoponon tal ta telefono te hermano Marais te la kalbey skʼoplal ta sjajchibale. Te hermano Marais jaʼ ya swentain te Departamento te ya skoltay te machʼatik ya skʼasesik ta yan kʼopil te junetike. La scholbon kaʼiy te bitʼil te hermanoetik ta departamento-abi yakik ta schajpanel jun curso swenta ya skoltayik te machʼatik ya skʼasesik ta yan kʼopil te junetik ta swolol Balumilal ta yichʼbeyel swentail te bin ay ta inglés te ya skʼasesik ta skʼopike. Manchukme ayix 64 kaʼbilal-a, ya skʼanik te ya yakʼbonik pʼijubtesel swenta ya xpʼijubteswanon. Te joʼon sok te kinam la jkʼopontik te Jehová ta swenta-abi, jaʼnix jich la jkʼanbeytik koltayel te jmeʼkotik ta swenta te bin ya xjuʼ ya jpastike. Manchuk te schebalik ayix yaʼbilalik sok te ma xjuʼix ya jkoltaytik teme ya xbootike, la yalik te ya skʼanik te ya xbootike. Jich yuʼun kʼopojon bael ta Patterson swenta ya kal te ya jkʼantik spasel te aʼtelil te mukʼ skʼoplale.

Jaʼukmeto te jmeʼ la snaʼ stojol te yichʼoj cáncer. Jaʼ yuʼun kʼopojon sok, jich la kalbey:«Jaʼ lek ya kaʼiykotik te ya xjilotik yuʼun ya jkanantayatkotik sok te kijtsʼin Linda». Jaʼukmeto te jmeʼe maba la skʼan te ya xjilotik sok jich la yal: «Jaʼ maba lek ya kaʼiyix jba ta jkʼaxel-a teme maba ya xbaate». Te Linda jaʼnix jich snopoj-euk. Jich yuʼun bootik ta snail pʼijubtesel yuʼun stestigotak Jehová te ay ta Patterson. Te joʼon sok te Bethel la kalbeytik bayal wokol te bitʼil la slokʼes sba ta yoʼtanik manchukme tulan ta pasele. Jaʼnix jich la kaltik wokol te bitʼil te hermanoetik te nopol ayik la skoltayik te jmeʼkotike sok te Lindae. Ta schebalix kʼajkʼal te ayotik ta Patterson, te Linda la skʼoponotik tal sok la yalbotik te laj te  jmeʼkotike. Jich bitʼil jnaʼoj te ya yalbotik te jmeʼ te ya jpastike, jaʼ bajtʼ ta koʼtantik spasel te kaʼteltike.

Bayal la yakʼbotik stseʼelil koʼtantik kʼalal la jnaʼtik te ya xbootik ta yakʼel te sbabial curso ta sucursal yuʼun Malaui, te banti ayik te kantsil jnichʼnabtik sok te smamlalike. Kʼax lek la kaʼiy jbatik te bitʼil jun-nax ayinotik yan buelta, patil la kakʼtik te curso ta Zimbabue sok ta Zambia. Kʼalal ayix oxeb jaʼbil sok olil te yakotik ta yakʼel te curso, la kichʼtik albeyel te ya sujtotik ta lum Malaui. Tey koltaywanotik ta stsʼibayel te bintik kʼax ta skuxlejalik te hermanoetik te la yichʼik nutsel ta lum-abi ta skaj te maba la schʼik sbaik ta politika * (ilawil te nota).

Kʼalal lokʼotik ta lum África ta jaʼbil 2005, bayal la jmel koʼtantik yan buelta. Sujtotik ta jnatik te ay ta lum Basalt (Colorado) te banti yakotikto ta aʼtel ta precursoril. Ta 2006, te Brian sok te Kimberly jaʼnix jich talik ta nainel ta stsʼeel jnaʼtik swenta ya schʼitesik te chaʼtul yantsil snichʼnabik, te Mackenzie sok Elizabeth sbiilike. Te Paul sok te Stephany ayikto ta Malaui, te Paul ochem ta Komite yuʼun Sucursal. Te joʼone jteb ma jtaix 80 kaʼbilal, ya yakʼbon bayal stseʼelil koʼtan te bitʼil chaʼoxtul hermanoetik te mato ayuk lek yaʼbilalik te aʼtejik sok joʼon te jaʼ yakik ta spasel te aʼtelil ya jpas-ae. Swenta slekilal te kantsil jnichʼnabkotik sok te jmamtaktike, jpasojtik tulan ta stʼunel te lekil ejemplo la yakʼbotik kiltik yantik hermanoetik. Jaʼ yuʼun spisil-ora ayinem stseʼelil koʼtantik.