1, 2. 1) ¿Bin yuʼun wokol ya yilik te meʼil tatiletik snojptesel te yal snichʼnabik te ayuk schʼuunel yoʼtanik ta stojol Jehová? 2) ¿Bin-a te jaʼnax ya xkoltayotik te meʼil tatiletik swenta ya skoltay te yal snichʼnabik te ayuk schʼuunel yoʼtanike? 3) ¿Bintik chanchajp te ya xjuʼ ta pasel ya kiltik ta articulo ini?

TA Francia, jtul hermano sok yinam jich la yalik: «Te joʼotike ya jchʼuunkotik te Jehová, jaʼukmeto maba ya skʼan ya yal te jaʼnix jich ya xbajtʼ schʼuunik-euk te kal jnichʼnabtike. Te chʼuunel oʼtanil maba jichuknax ya jtatik. Te alnichʼanetik jaʼiknix ya xjajch yakʼik ta ilel ta kʼunkʼun». Ta Australia, jtul hermano la stsʼibay te bitʼil te skoltayel te alnichʼanetik te ayuk schʼuunel yoʼtanik jaʼniwan te aʼtelil te tulanxan ya xbajtʼ yaʼiyik te meʼil tatiletike. Sok la yalxan: «Yaniwan achʼuun te tseʼel yoʼtan jil yuʼun te awal anichʼnab ta swenta te sujtib la awakʼbey, jaʼukmeto ta patil ya schaʼjojkʼoybat. Te sujtib te tikʼ ya yaʼiyik ta swenta te jojkʼoyeletik ya spasik ta ora ini, maniwan tikʼukix ya yaʼiyik ta patil bael. Yaniwan skʼan ya awalbey skʼoplal chaʼoxchajp temaetik bayal buelta». Kʼalal ya xchʼiik bael te alnichʼanetike, bayal meʼil tatiletik ya yilik te ya skʼan te ya scholbeyikxan ta jamal te bin ay scholbeyojikix skʼoplale. Sok ya yilik te ya skʼan bayal ta chajp te bintik ya stuuntesik swenta ya snojptesik ta skʼuxultayel te Jehovae.

² ¿Aybal awal anichʼnab? Teme jiche ayniwan ya ajojkʼoybey-aba teme ya xjuʼ awuʼun snojptesel ta skʼuxultayel te Jehová sok te spisiluk-ora ya x-abatin ta stojole. Ta melel ni jtuluk te joʼotik ya xjuʼ ya jpastik ta jtukeltik (Jeremías 10:23). Te bin-utʼil ya xjuʼ yuʼunik spasel te meʼil tatiletik, jaʼnax  teme ya yakʼ smukʼul yoʼtanik te ya xkoltayotik yuʼun te Jehovae, melel akʼbilik bayal tsitsel yuʼun. ¿Bin-utʼil ya xjuʼ ya akoltay te awal anichʼnabe? Ta articulo ini ya kiltik chanchajp. Sbabial, naʼbeya sbaik ta lek. Schebal, akʼbeya snopik te bintik ay ta awoʼtane. Yoxebal, tuuntesa ejemploetik. Schanebal, kʼanbeya te schʼul espiritu te Jehová sok naʼa smaliyel te awal anichʼnabe.

3. ¿Bin-utʼil te meʼil tatiletik ya xjuʼ ya slokʼtaybeyik te ejemplo yuʼun Jesús te bitʼil la snojptes te jnopojeletik yuʼune?

³ Ta bayal buelta, te Jesús la skʼan snaʼ te bin ya snopik-euk te jnopojeletik yuʼun (Mateo 16:13-15). Te jaʼate ya xjuʼ ya atʼunbey te ejemplo yuʼune. ¿Bin-utʼil? Kʼalal yakat ta kʼop o ay bin yakat ta spasel sok te awal anichʼnabe, jojkʼoybeya bin ya snop ta stojol sok akʼa te jaʼuknix ya yal te bin ya snop ta yoʼtane. Ayniwan bin maba snaʼojik ta lek. Ta Australia, jtul hermano te ay joʼlajuneb yaʼbilal jich la yal: «Te jtate bayal ya smulan kʼop sok joʼon ta swenta te schʼuunel koʼtan sok ya yakʼ x-ochon ta rason. Ya spasbon jojkʼoyeletik jich bitʼil “¿bin ya yal te Biblia?”, “¿yabal achʼuun te jaʼate?” sok “¿bin yuʼun ya achʼuun?”. Ya skʼanbon te lokʼemuk ta koʼtan te sujtib ma jaʼuk te ya kal te bin jnaʼoj te ya yal stukel o te jmeʼe». Jaʼnix jich la yal te kʼalal chʼi baele, la skʼan te la yakʼbeyxan lek sujtib te state.

4. Chola sok junuk ejemplo bin yuʼun tulan skʼoplal te ya anaʼ smaliyel sok te ya akoltay te awal anichʼnab ta snaʼel te bin maba kʼoem ta yoʼtane.

⁴ Teme ay bin wokol ya yilik schʼuunel te ya yal te Biblia te awal anichʼnabe, naʼame smaliyel. Jtul tatil jich la yal: «Ayuk skʼoplal ta awoʼtan te bin ya sjojkʼoybat te awal anichʼnabe. Ichʼa ta wenta manchukme maʼyuk skʼoplal yilel o ya xkʼexawat yuʼun te jojkʼoyele». Ta melel, lek te ya spasbat jojkʼoyeletik te awal anichʼnabe, melel jich ya yakʼik ta ilel te ya skʼan ya snopike. Jaʼnix jich te Jesús la spas jojkʼoyeletik kʼalal tut-to-ae (kʼopona te sjun Lucas 2:46). Jtul jchʼiel kerem te ay ta Dinamarca la yal: «Te kʼalal la kalbey te jmeʼ jtat te maba kʼoem ta koʼtan teme yuʼun-nix jaʼ smelelil relijion-a te banti ayike, te jmeʼ jtat maba chajp la yaʼiyik manchukme la skʼan te ya smel yoʼtanik yuʼune. La yakʼbonik sujtib spisil te jojkʼoyeletik kuʼun ta Biblia».

5. Manchukme ay schʼuunel yoʼtanik yilel ta stojol Jehová te alnichʼanetik, ¿bin ya skʼan ya spas te meʼil tatiletike?

⁵ Naʼbeya sba ta lek te awal anichʼnabe. Mame xa akuy te ay schʼuunel yoʼtanik ta stojol Jehová jaʼnax yuʼun te ya xbajtʼik ta tsoblej sok te ya scholik skʼop Dios. Jojkʼoybeya aba ini: «¿Bin ya schʼuunik ta smelelil te kal jnichʼnab ta stojol te Jehová sok te Bibliae?». Pasa tulan ta snaʼel teme ay bin ya xmakotik te jich tulan ya yaʼiyik te jun yoʼtan ya yakʼ sbaik ta stojol te Jehová. Nojptesa ta swenta Dios ta jujun kʼajkʼal kʼalal ay bin yakex ta spasel-ae. Kʼopona Dios ta stojol te awal anichʼnab kʼalal ajokinej sok te kʼalal atukel ayate.

6. ¿Bin yuʼun tulan skʼoplal te ya snopikxan ta swenta te Jehová sok te Biblia te meʼil tatiletike?

⁶ Te ants winiketik la yilik te bitʼil te Jesús ay skʼuxul yoʼtan ta stojolik, ta stojol Jehová sok te ya snaʼbey swentail ta lek te Bibliae. Jaʼ yuʼun la schʼam yaʼiyik ta lek te bin la yale (Lucas 24:32; Juan 7:46). Jaʼnix jich, kʼalal ya yilik te awal anichʼnab te kʼux ta awoʼtan te Jehová, jich ya xtijbot yoʼtanik ta skʼuxultayel-euk (kʼopona te sjun Deuteronomio 6:5-8; Lucas 6:45). Jaʼ yuʼun ta spisil-ora nopa ta lek te Biblia sok kʼopona te junetik kuʼunkotik te lokʼemik ta Biblia sok nopaxan ta swenta te bintik spastiklanoj te Jehovae (Mateo 6:26, 28). Kʼalal ya anopxan ta swenta te Jehová, jich ya xjuʼ ya anojptesxan te awal anichʼnab ta stojol (Lucas 6:40).

7, 8. 1) Ta jujun buelta te ay bin ya anop ta swenta Jehová, ¿bin ya xjuʼ ya apas? 2) ¿Bin-utʼil jich spasojik chaʼoxtul meʼil tatiletik?

⁷ Ta jujun buelta te ay bin ya anop ta swenta Jehová, albeya te awal anichʼnabe. Ya xjuʼ ya awalbey biluk-ora kʼalal jun ayat soke, ma jaʼuknax te kʼalal ya achajpan abaik ta swenta te tsoblej o kʼalal ya anopik te Biblia ta familia. Jich ya spas jtul hermano sok yinam ta Estados Unidos. Spisil-ora kʼalal ay bin tʼujbil ya yilik ta swenta te bintik yichʼoj pasel o ay bin bujtsʼan ya sweʼike, ya yalbeyik skʼoplal Jehová te yal snichʼnabike. Jich ya yalik: «Ya jultesbeytik  ta yoʼtan te kal jnichʼnabtik te spisil te bin yakʼojbotik te Jehová jaʼ ta skaj te kʼuxotik ta yoʼtan sok te spisil-ora ayotik ta yoʼtane». Ta Sudáfrica, yan hermano sok yinam ya smulanik yalbeyel skʼoplal te bintik pastiklanbil sok te chaʼtul yantsil snichʼnabik kʼalal yakik ta aʼtel ta nichimal yuʼunike. Jich bitʼil, yaniwan yalbeyik te chajpnax ta ilel-a te bitʼil te sbakʼ tsʼunubil ya xkʼot ta jpejt teʼ. Jich ya yalik: «Ya jpastik tulan ta snojptesel ta yichʼel ta mukʼ te kuxlejalil sok ta yilel te chajpnax chajpanbile».

⁸ Jtul hermano ta Australia la yikʼ bael snichʼan te ayniwan lajuneb yaʼbilal ta jun museo. Te hermano la stuuntes te tiempo swenta la skoltay ta yakʼbeyel prueba te yuʼun-nix jaʼ Jehová te Jpaswanej kuʼuntik te jich ya stsakxan yip te schʼuunel yoʼtane. La yilik te banti ay yakʼojibal ta ilel yuʼun chambalametik te kuxinik ta namey te maba ayikix ta ora-ini. Chajpnax la yilik-a te bitʼil kʼax tʼujbilik te chambalametik-abi, sok te chajpnax pasbilik-ae sok te tsʼakal pasbilik, jichnix bitʼil te chambalametik ya kiltik ta ora ini. Te hermano jich la yal: «Te yuʼunuknix la skʼatpʼun sba-a te bin kuxul te maʼyuk swentail yilel ta yan te bin kuxul te chajpnax ta ilele, ¿bin yuʼun te chambalametik-abi te kuxinik ta namey kʼinal chajpikix-a ta ilel te bitʼil pasbilike? Chajpnax la kaʼiy jba yuʼun-abi sok la jcholbey yaʼiy te jnichʼane».

9. 1) ¿Bin yuʼun lek te ya atuuntes ejemploetik kʼalal ya anojptes te awal anichʼnabe? 2) ¿Bin ejemplo la stuuntes jtul hermana?

⁹ Ta bayal buelta, te Jesús la stuuntes aʼiyejetik sok ejemploetik swenta ya yakʼ ta nopel te bintik tulan skʼoplale (Mateo 13:34, 35). Teme jichnix ya apase, ya akoltay te awal anichʼnab te ay bin ya snop ta sjolike. Jaʼ-abi ya xkoltayotik ta spasel pensar, ta yichʼbeyel swentail sok ta sjultesel ta yoʼtanik te bintik lek snopojike. Jaʼnix jich ya smulanik snopel. Jich bitʼil, jtul hermana te jaʼ slumal Japón la snojptes te yalatak te bin-utʼil la spas te bin spotsoj te Balumilal te Jehová, ya yakʼ ta ilel te kʼuxotik ta yoʼtan. Jich bitʼil te pekʼelto yaʼbilalik te ay ta waxakeb sok lajuneb te yane, la stuuntes jun ejemplo te maba wokol ya yichʼbeyik swentaile. La yakʼtiklanbey leche, asukar sok kapel. Ta patil la yaltiklanbey te akʼa schajpanbeyik junuk vaso kapel ta jujuntul. Te hermana jich la yal: «La spasik tulan ta spasel te kapel, kʼalal la jojkʼoytiklanbey te bin yuʼun te jich la spasike, la yalik te la skʼanik te lek ya xlokʼ te kapel jich bitʼil ya jmulane. Tey-abi, la jcholtiklanbey te jaʼnix jich te Jehová kʼax lek la skap te bintik yichʼoj te spotsojibal te Balumilal swenta jich ay kuxlejalil-a». Te alaletik bayal la smulanik snopel ta swenta-abi sok maʼyuk bin-ora chʼay ta yoʼtanik.

10, 11. 1) ¿Bin ejemplo ya xjuʼ ya atuuntes swenta ya awakʼbey yil te awal anichʼnab te yuʼun-nix ay jtul Jpaswanej-ae? (Ilawil te lokʼomba ta sjajchibal te articulo). 2) ¿Bintik ejemplo atuuntesoj jaʼat sok te awal anichʼnabe?

¹⁰ ¿Bin ejemplo ya xjuʼ ya atuuntes swenta ya awakʼbey yil te awal anichʼnab te yuʼun-nix ay jtul Jpaswanej-ae? Ya xjuʼ te jun-nax ya apasik tamale. Choltiklanbeya bin yuʼun tulan skʼoplal te ya yichʼ tʼunel ta lek te receta te ya yal bin-utʼil ta pasele. Ta patil ya xjuʼ ya atsak jun mansana o yan sit teʼ sok jojkʼoybeya: «¿Anaʼojikbal te la yichʼ tʼunel jun receta swenta juʼ te mansanae?». Xotʼa ta cheb te mansana sok akʼbeya yilik jpʼijuk sbakʼ. Albeya te bitʼil te sbakʼe jich kʼoem te bitʼil te receta te ya yal bin-utʼil  ta pasel te mansanae. Sok albeya te bitʼil te bintik yichʼoj te sbakʼ te mansana jaʼ chajpxan-a te bitʼil te bintik ya yal te receta yuʼun te tamale. Tey-abi, jojkʼoybeya: «Teme ay machʼa la stsʼibay te receta te bin-utʼil ta pasel te tamale, ¿machʼa la stsʼibay te receta te bin-utʼil ta pasel te mansanae?». Teme ayix lek yaʼbilalik te awal anichʼnabe, ya xjuʼ ya acholbey te bitʼil ta sbakʼ te mansana ay bin ay ta yutil te ADN sbiil, tey ya yal bitʼil ya xjuʼ te mansana sok bin yilel ya xkol te steʼele. Jaʼnix jich ya xjuʼ ya awakʼbey yil cheʼoxebuk lokʼombaetik te ya xchiknaj ta pajina 10 kʼalal ta 20 yuʼun te foyeto El origen de la vida.

¹¹ Bayal meʼil tatiletik ya skʼoponik sok yal snichʼnabik te seccion «¿Casualidad o diseño?» ta revista ¡Despertad! Teme mato ayuk lek yaʼbilalik te alaletike, te meʼil tatiletik ya xjuʼ ya scholbeyik te bitʼil kʼun-nax ta ichʼbeyel swentaile. Jich bitʼil, jtul hermano sok yinam te jaʼ slumalik Dinamarca jich la yalik: «Te abionetik pajalik sok te jaʼmal mutetik, jaʼukmeto, ¿yabal xjuʼ xtoninik yuʼun jich ya yakʼ tut abionetik? Jaxan te jaʼmal mutetik, ¿puersabal ya skʼan skʼinalik banti ya xkojtajik jich bitʼil te abionetike? ¿Banti ya amulanxan, jaʼbal te skʼop te abion o te skʼayoj te jaʼmal mutetike?». Jich yuʼun, ¿machʼa ya akuy te bayalxan spʼijil? ¿Jaʼbal te machʼa la spas te jaʼmal mutetik o te winik te la spas te abione?». Kʼalal jich ya x-ochat ta rason sok te awal anichʼnab sok ya apasbey jojkʼoyeletik, ya akoltay swenta ya stuuntes te spʼijilik sok te ya yakʼbeyikxan yip te schʼuunel yoʼtanik ta stojol Jehová (Proverbios 2:10-12).

12. ¿Bin-utʼil ya xjuʼ ya atuuntes ejemploetik swenta ya anojptes te awal anichʼnab te spisil toj te bin ya yal te Bibliae?

¹² Ya xjuʼ ya atuuntes ejemploetik swenta ya anojptes te awal anichʼnab te spisil toj te bin ya yal te Biblia. Jich bitʼil ya xjuʼ ya akʼoponbey te bin ya yal te Job 26:7 (kʼopona). Jaʼukmeto mame jaʼuknax ya acholbey te jaʼ te Jehová te machʼa la yakʼbey snaʼ te Job te kʼopetik-abi. Koltaya yuʼun ay bin ya snop ta sjolik. Ya xjuʼ ya awalbey te bitʼil te ants winiketik te kuxinik ta skʼajkʼalel te Job maniwan la schʼuunik te bitʼil te Balumilal maʼyuk banti jipile. Snaʼojik te spisil te bintik aye, ay banti kajalik. Maʼyuk machʼa yakʼoj ta ilel-a te bitʼil te Balumilal maʼyuk banti jipil, melel mato ayuk-a te telescopio sok te naves espaciales. ¿Bin ya jnoptik ta swenta-abi? Manchukme te Biblia ayix bayal ta cien jaʼbil la yichʼ tsʼibayel, spisil toj te bin ya yal, melel te Machʼa la yakʼ ta tsʼibayel jaʼ te Jehová (Nehemías 9:6).

13, 14. ¿Bin-utʼil te meʼil tatiletik ya xjuʼ ya snojptes te yal snichʼnabik ta schʼuunel spasel te bin ya yal te Bibliae?

¹³ Jaʼnix jich tulan skʼoplal te ya anojptes te awal anichʼnab te jaʼ ya staikxan tseʼel oʼtanil teme ya schʼuunik spasel te bin ya yal te Biblia (kʼopona te sjun Salmo 1:1-3). Jich bitʼil, ya xjuʼ ya akʼanbey te akʼa snop yaʼiyik te ya xbajtʼik ta nainel ta jun isla sok te ya skʼan ya stsaik bael ants winiketik te jun-nax ya skʼan ya x-ayinik soke. Ta patil ya xjuʼ ya ajojkʼoybey: «¿Bin yilel stalel te ants winiketik ya atsaik swenta talel kʼaxel lek ya awil abaik sok te ayuk lamalkʼinal ta apisilike?». Ta patil ya xjuʼ ya akʼoponbey te Gálatas 5:19-23 swenta ya yilik bin yilel stalel te ants winiketik ya skʼan te Jehová te ya xkuxinik ta achʼ balumilale.

¹⁴ Teme jich ya apase, ay chaʼchajp te bin mukʼ skʼoplal ya awakʼbey snop te awal anichʼnabe. Sbabial, jaʼ te bitʼil te Jehová yak snojptesbelotik bin-utʼil tseʼel koʼtantik sok te ayuk slamalil kʼinal ya x-ayinotik sok yantik ta ora ini. Schebal, jaʼ te bitʼil yak snojptesbelotik bin-utʼil ya xkuxinotik ta achʼ balumilal (Isaías 54:13; Juan 17:3). Jaʼnix jich ya xjuʼ ya anojptes te awal anichʼnab bin-utʼil te Biblia skoltayoj yantik hermanoetik. ¿Bin-utʼil? Ya xjuʼ ya ale te bin kʼax ta skuxlejal jtul hermano te ya xlokʼ ta junetik kuʼunkotik, jich bitʼil ta seccion «La Biblia les cambió la vida», ta revista La Atalaya. O ya xjuʼ ay machʼa ya akʼanbey ta kongregasion te akʼa scholbeyex bin-utʼil koltayot yuʼun te Biblia ta sjeltayel te skuxlejal swenta ya xjuʼ x-abatin ta stojol te Jehová (Hebreos 4:12).

15. ¿Bin ya xjuʼ ya skoltayat swenta ya anojptes te awal anichʼnabe?

¹⁵ Teme ya anaʼ sleel bin-utʼil ya anojptes te awal  anichʼnab, jich ya smulanik sok ya x-akʼbot stseʼelil yoʼtanik te nojptesel ya awakʼbeye. Lea bayal ta chajp bintik-utʼil ya anojptes swenta ya smulanik snopel ta stojol te Jehová te jich ya yamigoinikxan ta lek. Sok mame xlujbat ta spasel te kʼalal ya xchʼiik bael. Jtul hermano jich la yal: «Mame xlujbat ta sleel yachʼil bintik-utʼil ya xjuʼ ya acholbey yaʼiy temaetik te ay la awilbeyikix skʼoplale».

16. 1) Kʼalal ya anojptes te awal anichʼnabe, ¿bin yuʼun mukʼ skʼoplal te ya anaʼ smaliyele? 2) ¿Bin-utʼil yakʼojik ta ilel chaʼoxtul meʼil tatiletik te ya snaʼik smaliyel te yal snichʼnabike?

¹⁶ Ta swenta te koltayel yuʼun te schʼul espiritu te Jehová, te awal anichʼnab ya xjuʼ ya stsak yip te schʼuunel yoʼtanike (Gálatas 5:22, 23). Jaʼukmeto maba orauk jich ya xkʼot ta pasel. Jaʼ yuʼun ya skʼan ya anaʼ smaliyel te awal anichʼnab sok nojptesaxan bael. Ta Japón, jtul hermano te ay jtul snichʼan sok jtul yantsil nichʼan la yal: «Te joʼon sok te kinam ya jlokʼestik bayal tiempo ta stojolik. Kʼalal kʼax tutikto-ae, ya jnop te Biblia sok te alaletik joʼlajuneb minuto jujun kʼajkʼal, jaʼnax kʼalal ay tsobleje maba ya jnopkotik. Te joʼlajuneb minutoe maba bayal tiempo ya kiltik te joʼotik ni jaʼuk te alaletike». Jtul superintendente yuʼun circuito jich la stsʼibay: «Kʼalal jchʼielonto-ae, kʼax bayal jojkʼoyeletik kuʼun-a sok te bintik maba kʼoem ta koʼtane. Bayal jojkʼoyeletik-abi la jtabey sujtib ta patil ta tsoblejetik, ta snopel te Biblia ta jtukel o ta snopel Biblia ta familia. Jaʼ yuʼun tulan skʼoplal te ma skom sbaik ta snojptesel te yal snichʼnabik te meʼil tatiletike».

17. 1) ¿Bin yuʼun tulan skʼoplal te ya yakʼ stsak yip te schʼuunel yoʼtanik te meʼil tatiletike? 2) ¿Bin-utʼil ya skoltayik te yantsil snichʼnabik jtul hermano sok yinam te jaʼ slumalik islas Bermudas swenta ayuk schʼuunel yoʼtanik ta stojol te Jehová?

¹⁷ Bayal bin ya snopik te awal anichʼnab kʼalal ya yilik te tulan te schʼuunel awoʼtan ta stojol Jehová. Yame yilik te bin ya apase. Jaʼ yuʼun, pasa tulan ta yakʼbeyelxan yip te schʼuunel awoʼtan sok akʼbeya yilik te yuʼun-nanix achʼuunej-a te Jehovae. Nopa awaʼiy ta swenta jtul hermano sok yinam te jaʼ slumalik te islas Bermudas. Kʼalal ay bin ya smel yoʼtanik yuʼune, jun-nax ya skʼoponik Dios sok te yantsil snichʼnabik sok ya skʼanbeyik te ya xtojobtesotik yuʼune. Jaʼnix jich ya stijbey yoʼtanik yuʼun ya skʼoponik te Jehovae. Sok ya yalbeyik te wixile te akʼa yakʼ smukʼul yoʼtan ta jkʼaxel ta stojol Jehová, te jaʼuk ya xbajtʼ yoʼtan te ya x-aʼtej ta stojol te Ajwalinel sok te maba ya skʼan ya smel yoʼtan ta jkʼaxel. Jich la yalik ta stojol: «Kʼalal ya yil te bin ya xkʼot ta lokʼele, ya xkʼot ta yoʼtan te yak skoltaybelotik te Jehovae. Te bitʼil jich spasoj chajpnax ta ilel-a te bitʼil stsakoj yip te schʼuunel yoʼtan ta stojol Dios sok te Biblia».

18. ¿Bin ya skʼan ya xjul ta yoʼtan te meʼil tatiletik ta spisil-ora?

¹⁸ Meʼil tatiletik, julukme ta awoʼtanik spisil-ora te ma xjuʼ ya asujik te awal anichʼnabik te ayuk schʼuunel yoʼtanike. Te jaʼexe ay bin ya xjuʼ ya atsʼunik, yakʼbeyel yalel, jaʼukmeto jaʼnax te Jehová ya xjuʼ ya yakʼ chʼiuk (1 Corintios 3:6). Jaʼ yuʼun, pasaik tulan ta snojptesel ta swenta Dios te awal anichʼnabik te kʼax kʼux ta awoʼtanik sok kʼanbeyaik Jehová te ya skoltayex sok te schʼul espiritu yuʼun ayuk schʼuunel awoʼtanike. Akʼa ta awoʼtanik te ya yakʼbeyex bendision te Jehová yuʼun te ya apasik tulane (Efesios 6:4).