ARTIKULO YUʼUN ESTUDIO 17
Jtsaltik te chopol espirituetike ta swenta te koltayel yuʼun Jehová
«Ha ya jtsal jbahtic [...] soc chopol espírituhetic te ay yipic te ayic ta toyol» (EFES. 6:12).
KʼAYOJIL 55 sjj-S ¡No los temas!
¿BIN YA XBAJTʼ KILBEYTIK SKʼOPLAL? *
1. Jich bitʼil ya yal Efesios 6:10-13, ¿bin-utʼil ya yakʼ ta ilel Jehová te ay jkʼoplaltik ta yoʼtan sok te kʼux ya yaʼiyotike?
JUN te bintik-utʼil kʼax mukʼ skʼoplal ya yakʼ ta ilel Jehová te ay jkʼoplaltik ta yoʼtan sok te kʼux ya yaʼiyotik, jaʼ te ya skoltayotik ta stsalel te jkontrataktike. Te mero jkontratike jaʼ te Satanás sok te chopol espirituetike. Te Jehová ya yakʼ jnaʼtik te kʼax chopolik sok ya yakʼbotik te bin ya xtuun kuʼuntik ta sitintayel (kʼopona Efesios 6:10-13). Teme ya jkʼantik te ya skoltayotik sok teme jkʼaxel ya smukʼulin koʼtantike, ya xjuʼ ya jtsaltik te Pukuje. Ya xjuʼ te ay smukʼul koʼtantik jich bitʼil te jpuk-kʼop Pablo te la stsʼibay: «Teme jaʼ ay ta jtojoltic te Diose, ¿ay bal machʼa ya xjuʼ te ya scontroinotique?» (Rom. 8:31, XCD).
2. ¿Bin ya kiltik ta artikulo ini?
2 Te smelelil j-abatotik yuʼun Dios ma jaʼuk ay skʼoplal ta koʼtantik snaʼbeyel sba te Satanás sok te chopol espirituetike. Te bin ya xbajtʼ ta koʼtantike jaʼ snopbeyel skʼoplal te Jehová sok te ya x-abatinotik ta stojole (Sal. 25:5). Pero ya skʼan ya jnaʼtik bin-utʼil ya x-aʼtej te Satanás swenta maba ya sloʼlayotik-a (2 Cor. 2:11). Ta artikulo ini ya kiltik bin-a te mero ya stuuntes te Satanás sok te chopol espirituetik ta sloʼlayel te ants winiketike. Jaʼnix jich ya kiltik bitʼil ya xjuʼ ya jtsaltik.
¿BIN-UTʼIL YA XLOʼLAYWAN TE CHOPOL ESPIRITUETIKE?
3, 4. 1) ¿Bin-a te espiritismoe? 2) ¿Bantito kʼalal pujkem skʼoplal?
3 Te bin mero ya stuuntes te Satanás sok te chopol espirituetik swenta ya sloʼlay te ants winiketike, jaʼ te espiritismoe. *
Te machʼatik jich ya spasike ya yalik te ya snaʼik o ay yuʼelik ta spasel te bin ma xjuʼ yuʼunik spasel te yantike. Te jnaʼojeletik o astrologoetik ya yalik te ya xjuʼ yuʼunik snaʼel te bin ya xkʼot ta pasel ta pajel chaʼbeje. Ay yantik jich yilel te ya xkʼopojik sok te machʼatik lajemikixe. Sok ay machʼatik ya yakʼik chamel o ya spasik majia, te yaniwan skʼanbeyik te chopol espirituetik te ay bin chopol ya spasbeyik yantik ants winiketik.4 Te espiritismo bayal pujkem ta swolol Balumilal. Ta jun estudio te la yichʼ pasel ta 18 nasionetik ta Latinoamérica sok ta Caribe, jteb ma sta olil te machʼatik la yichʼik jojkʼoybeyel la yalik te ya schʼuunik te majia sok te yakʼel chamel, jaʼnix jich jteb ma sta olil la yalik te ya xjuʼ ta kʼoponel te chʼulelaletike. Ta yan estudio te la yichʼ pasel ta 18 nasionetik ta África, kʼaxem ta olil te machʼatik la yichʼik jojkʼoybeyel schʼuunejik te ay akʼchamel. Ta melel, chikan banti nainemotik ya skʼan ya jtsajtay jbatik, melel te Satanás ya skʼan ya sloʼlay «spisil te bahlumilale» (Apoc. 12:9).
5. ¿Bin yilel ya yil Jehová te espiritismoe?
5 Te Jehová jaʼ te Dios yuʼun smelelil (Sal. 31:5, TNM). Jaʼ yuʼun ya yilay te espiritismo sok spisil te bin smakojbey skʼoplale. Jich la yalbey te Israeletike: «Ma me xchicnaj ta awohlilic te machʼa ya yacʼ cʼaxel ta cʼahcʼ te squerem o yantsil-nichʼan, o te machʼa ya xʼaʼtej ta jnaʼojel, te machʼa ya spasbe seña snaʼel te bin chopol ya xcʼoht ta pasel, te machʼa ya snaʼ spasel chopol señahetic, jʼacʼ-chamel, jyahaltaywanej, te machʼa ya scʼopon chʼuhlelal, jpas señahiletic, o te machʼa ya scʼopon te machʼa chamene. Como ihlaybil yuʼun Jehová machʼayuc a te hich ya spas» (Deut. 18:10-12). Te j-abatotik yuʼun Dios ma sujbilotik ta schʼuunel te Ley la yakʼbey Jehová te israeletike. Pero jnaʼojtik te ma jelonem te bin ya snop ta swenta te espiritismoe (Mal. 3:6).
6. 1) ¿Bin-utʼil ya stuuntes Satanás te espiritismo swenta ya yutsʼin te ants winiketike? 2) Jich bitʼil ya yal Eclesiastés 9:5, ¿bin-utʼil ayik te machʼatik lajemikixe?
6 Te Jehová ya yalbotik te yakuk jpʼajtik te espiritismo, melel snaʼoj te jaʼ ya stuuntes te Satanás swenta ya yutsʼin te ants winiketike. Ya stuuntes ta spukel lotiletik, jich bitʼil te aylaj banti ya xbajtʼik ta kuxinel te machʼatik ya xlajike (kʼopona Eclesiastés 9:5). Jaʼnix jich ya stuuntes swenta ya yakʼbey xiwel te ants winiketik sok yuʼun maba nopol ayik ta stojol te Diose. Te bin ya skʼan te Satanás, jaʼ te jaʼuk ya smukʼulin yoʼtanik te chopol espirituetike ma jaʼuk te Jehovae.
¿BIN-UTʼIL YA JTSALTIK TE CHOPOL ESPIRITUETIKE?
7. ¿Bin ya yalbotik te Jehovae?
7 Jich bitʼil la kiltikixe, te Jehová ya yalbotik te bin ya skʼan ya jnaʼtik swenta maba ya sloʼlayotik-a te Satanás sok te chopol espirituetike. Kiltik bintik ya xjuʼ ya jpastik swenta ya jtsaltik.
8. 1) ¿Bin-a te mukʼxan skʼoplal ya skʼan pasel swenta ya jtsaltik te chopol espirituetike? 2) ¿Bin jamal ya yal te Salmo 146:4 ta swenta te machʼatik lajemikixe?
8 Jkʼopontik te sKʼop Dios sok jnopilan ta koʼtantik. Jaʼme te bin mukʼxan skʼoplal ya skʼan pasel swenta ya xjuʼ ta pʼajel te lotiletik ya spukik te chopol espirituetike. Te sKʼop Dios jich kʼoem bitʼil jun espada te juxbil ta lek ye te ya slajin spisil te lotiletik yuʼun te Satanase Efes. 6:17). Jich bitʼil, ya yal ta jamal te machʼa lajemikixe ma xjuʼ xkʼopojik sok te machʼatik kuxulike (kʼopona Salmo 146:4). Jaʼnix jich ya sjultes ta koʼtantik te jaʼnax stukel te Jehová ya xjuʼ yuʼun yalel ta jamal te bin ya xkʼot ta pasel ta pajel chaʼbeje (Is. 45:21; 46:10). Teme spisil-ora ya jkʼopontik te Biblia sok ya jnopilan ta koʼtantik te bin ya jkʼopontike, jichme chapalotik ta spʼajel sok yilayel te lotiletik yuʼun te chopol espirituetike.
(9. ¿Bintik-a te ya jpʼajtik te snitojbey sba skʼoplal sok te espiritismoe?
9 Mame jpastik te bin snitojbey sba skʼoplal sok te espiritismoe. Te smelelil j-abatotik yuʼun Dios ma jletik koltayel yuʼun jtul espiritista sok ma jletik bitʼil ya xjuʼ xkʼopojotik sok te machʼa lajemikixe. Jich bitʼil la kiltik ta yan artikulo, kʼalal ay machʼa ya xlaje ma jtʼuntik kostumbreetik te ya yakʼ ta nopel te ay banti ya xbajtʼ ta kuxinel schʼulel te machʼatik lajemikixe. Sok ma jpastik tulan ta snaʼel ta swenta te astrología o te naʼojel te bin ya xkʼot ta pasel ta pajel chaʼbeje (Is. 8:19). Ma jkʼan ya jpastik jtebuk te kostumbreetik ini o yantikxan te pajal soke. Jnaʼojtik te kʼax xiʼbantik sba sok ya xjuʼ ya yakʼ jokin jbatik sok te Satanás sok te chopol espirituetike.
10, 11. 1) ¿Bin la spasik chaʼoxtul ta lum Éfeso ta sbabial siglo kʼalal la snopik te smelelil kʼope? 2) Jich bitʼil ya yal 1 Corintios 10:21, ¿bin yuʼun ya skʼan ya jtʼunbeytik te ejemplo yuʼunike sok bin-utʼil ya jpastik?
10 Jlajinbeytik skʼoplal biluketik te snitojbey sba skʼoplal sok te espiritismoe. Ta sbabial siglo chaʼoxtul ants winiketik ta Éfeso ya spasik-a te espiritismoe. Pero kʼalal la snopik te smelelil kʼope, oranax ay bin la spasik. Te Biblia ya yal «te machʼatic yaʼtelinejic naʼojel la yichʼticlanic tal te hunetic yuʼunic, la schiqʼuic ta comonsitil» (Hech. 19:19). Jich bitʼil ya kiltik, tulan skʼoplal kʼot ta yoʼtanik stsalel te chopol espirituetike. Manchukme kʼax toyol stojol te libroetik yuʼun majia, jkʼaxel la schikʼik maba la skʼebanik o la schonik. Jaʼ bayalxan skʼoplal ta yoʼtanik te lek ilbilik yuʼun te Jehová te bitʼil stojol te libroetik-abi.
11 ¿Bin-utʼil ya xjuʼ ya jtʼunbeytik te ejemplo yuʼunike? Teme ay kuʼuntik biluketik te snitojbey sba skʼoplal sok te espiritismo, jich bitʼil sjojkʼanel axux ta tiʼna sok schukbeyel tsajal na ta yok skʼabik te alaletike soknix yantikxan biluketik te ya stuuntesik te ants winiketik yuʼunlaj ya xkanantayotik ta swenta te chopol espirituetike, ya skʼan ya jlajinbeytik skʼoplal (kʼopona12. ¿Bin ya skʼan ya jojkʼoybey jbatik?
12 Jtsajtaytik ta lek te bintik ya jkʼasestik kʼajkʼal-ae. Jich akʼa jojkʼoybey jbatik: «¿Yakonbal ta skʼoponel libroetik, rebistaetik o artikuloetik ta Internet ta swenta te espiritismoe? ¿Bin yaʼiyel te musika ya kaʼiye, te pelikulaetik sok te programaetik ta telebision ya kil sok te bideojuegoetik kuʼune? ¿Aybal ya yalbey skʼoplal espiritismo te bin ya jkʼases kʼajkʼal-ae? ¿Aybal ya xchiknaj ta ilel vampiroetik tey-a, zombis (chamen bakʼet te ya xlokʼ ta beel) sok te bintik ya yakʼ sba ta ilel, aʼiyel swenta ya yakʼ xiwel? ¿Yabal yakʼ ta nopel te maba chopol ta ilel te majia sok te akʼchamel?». Ta melel, ma spisiluk te bintik mulantik sba ta ilel ta pelikulaetik o ta yantikxan, ochem skʼoplal ta espiritismo. Te bin ya jtatik ta nopel te kʼalal ya jtsajtaytik te bin ya jkʼasestik kʼajkʼal-ae, akʼame yakʼ kilaytik te bintik ya yilay te Diose. Ya jkʼantik te lekuk bin ya yalbotik te koʼtantik ta stojol te Jehová (Hech. 24:16). *
13. ¿Bin ma jkʼan ya jpastik?
13 Mame jpuktik ta alel bin ya spasik te chopol espirituetike. Ta swenta-abi, ya skʼan ya jnoptik te ejemplo yuʼun Jesús (1 Ped. 2:21). Kʼalal ayto ta chʼulchan-a, bayal bin la yil ya spas te Satanás sok te chopol espirituetike. Jaʼukmeto, kʼalal tal ta Balumilal ma jaʼuk la scholbey skʼoplal te yaʼtelike. Te Jesús jaʼ la skʼan ya yalbeyel skʼoplal te Jehová, ma jaʼuk te ya spukbey skʼoplal te Satanás. Jich bitʼil te Jesús te joʼotike ma jaʼuk ya kalbeytik skʼoplal te chopol espirituetike. Te bin ya jpastike jaʼ te ya kakʼtik ta ilel ta swenta te bin ya kaltik te jaʼ nojel ta koʼtantik te «tʼujbil cʼop», jaʼ te smelelil kʼope (Sal. 45:1).
14, 15. 1) ¿Bin yuʼun ma skʼan ya jxiʼtik te chopol espirituetike? 2) ¿Bintik ya yakʼ kiltik te ya skanantay Jehová te lum yuʼun ta kʼajkʼal ini?
14 Mame jxiʼtik te chopol espirituetike. Jpisiltik ay bin chopol ya xjuʼ xkʼot ta jtojoltik. Ay ya xjuʼ ya jtatik jun aksidente, chamel o lajel te ma maliybil kuʼuntik-a. Pero mame skʼan ya jnoptik te jaʼ smulik te chopol espirituetike. Te Biblia ya yal te jpisiltik ya xjuʼ ya jtatik wokol o te «ta chʼin ajcʼ nax» ay bin ya xkʼot ta jtojoltik (Ecl. 9:11, XCD). Ta melel, te Jehová yakʼoj ta ilel te jaʼ bayalxan yuʼel te bitʼil chopol espirituetike. Jun ejemplo jaʼ te kʼalal ma la yakʼ te ya xmilot yuʼun Satanás te Jobe (Job 2:6). Ta skʼajkʼalel te Moisés la yakʼ ta ilel te jaʼ bayalxan yuʼel te bitʼil machʼatik la spasik majia ta Egipto (Éx. 8:18; 9:11). Bayal tiempo ta patil te Jehová la yakʼbey yuʼel te Jesús yuʼun ya schʼoj koel tal ta Balumilal te Satanás sok te chopol espirituetike. Jaʼnix jich nopol ya schʼojtiklan ochel ta xaab, banti ma xjuʼ x-utsʼinwanikix-ae (Apoc. 12:9; 20:2, 3).
15 Bayal bintik ya yakʼ kiltik te ya skanantay Jehová te lum yuʼun ta kʼajkʼal ini. Jnop kaʼiytik ini, yakotik ta scholel skʼop Dios sok ta yakʼel ta nopel te smelelil kʼope ta swolol Balumilal (Mat. 28:19, 20). Jich ya kakʼtik ta naʼel te schopolil yaʼtel te Pukuje. Te yakuk xjuʼ yuʼune ya skom te kaʼteltik te jichuke. Pero ma xjuʼ yuʼun. Jaʼ yuʼun ma skʼan ya jxiʼtik te chopol espirituetike. Te Jehová «ya yil spisil te qʼuinal, yuʼun ya yaʼbe yip te machʼatic jun yoʼtanic ta stojol» (2 Crón. 16:9). Teme jun koʼtantik ta stojol te Dios, te chopol espirituetike ma xjuʼ ya yakʼ jwokoltik ta spisil-ora.
TE JEHOVÁ YA YAKʼBEY BENDISION TE MACHʼATIK YA SKʼANIK TE YA XKOLTAYOTIK YUʼUNE
16, 17. Ala jun ejemplo te ya yakʼ ta ilel te ya skʼan ay yip koʼtantik ta stsalel te chopol espirituetike.
16 Ya skʼan ay yip koʼtantik ta stsalel te chopol espirituetike, kʼaxtoxan-a kʼalal ay kamigotaktik o jfamiliatik te ma sokuk schopolil yoʼtanik
ya sujotik ta spasel jun kostumbre. Pero te Jehová ya yakʼbey bendision te machʼatik ay yip yoʼtanik. Kiltik te bin kʼax ta stojol jtul ermana te Erica sbiil te nainem ta Ghana. Ay 21 yaʼbilal-a kʼalal jajch snop te Biblia. Te bitʼil jaʼ j-akʼchamel te spapae, spisil la skuyik te ya stʼun te kostumbreetik yuʼun espiritismo, jich bitʼil sweʼel tiʼbal te yichʼoj akʼel ta majtʼanil ta stojol te diosetik yuʼun spapae. Kʼalal la yal te ma spase, spisil te sfamilia jich la yilik te yak ta sbolkʼoptayel te diosetik-abi. Schʼuunejik te ya x-akʼbotik kastigo yuʼun, jich bitʼil chamel sok te ya sojkesbot sjolik.17 La spasik tulan ta sujel yuʼun ya spas te kostumbreetik-abi, pero ma la yakʼ sba ta komel manchukme lokʼ bael ta sna yuʼun. Bayal Testigoetik la yikʼ ta snaik. Te Jehová la yakʼbey bendision ta swenta jun familia te jaʼik ermanoetik te pajal schʼuunel yoʼtan soke (Mar. 10:29, 30). Manchukme labanot sok chikʼbot sbiluk yuʼun te sfamiliae, jun yoʼtan la yakʼ sba, la yichʼ jaʼ, ta ora ini jaʼ prekursora regular. Maba ya sxiʼ te chopol espirituetike. Jich ya yal ta stojol te sfamiliae: «Jujun kʼajkʼal ya jkʼanbey te jkʼuxul oʼtanil Dios te yakuk yaʼiyik te tseʼel-oʼtanil yuʼun te ya jnaʼbeytik sbae sok te yakuk smulanik te libre ya kaʼiy jbatik kʼalal ya x-abatinotik ta stojole».
18. ¿Bintik bendision ya jtatik teme ya smukʼulin koʼtantik te Jehovae?
18 Maba jpisiltik ya xkʼax ta jtojoltik tulan prueba ta swenta te schʼuunel koʼtantike. Pero jpisiltik ya skʼan jtsaltik te chopol espirituetik sok te jaʼ ya smukʼulin koʼtantik te Jehová. Teme jich ya jpastike, yame jtatik bayal bendisionetik. Jich bitʼil, te ma xkichʼtik loʼlayel yuʼun te Satanás. Sok maʼyuk bin-ora ya kijkʼitaytik te Jehová ta skajnax te ya jxiʼtik te chopol espirituetike. Te bin mukʼxan skʼoplale, jaʼ te ya stsakxan yip te bitʼil kamigoinej jbatik sok te Jehovae. Te jnopojel Santiago jich la stsʼibay: «Ha yuʼun acʼa abahic ta cuentahinel yuʼun te Diose; ma xawacʼ yochintayex te pucuje, hich ya xlocʼ ta ahnel ta atojolic. Nohpojanic ta stojol Dios, hich ya xnohpoj ta atojolic» (Sant. 4:7, 8).
KʼAYOJIL 150 sjj-S ¡Jehová será tu Salvador!
^ parr. 5 Te Jehová te jkʼuxul oʼtanil Dios, yalojbotik te schopolil yaʼtel te chopol espirituetike sok te bitʼil ya x-utsʼinwanike. ¿Bin-utʼil ya sloʼlayik te ants winiketike? ¿Bin ya xjuʼ ya jpastik yuʼun ya jtsaltik? Te artikulo ini ya yalbey skʼoplal bin-utʼil ya skoltayotik te Jehová ta spʼajel te yaʼtel te chopol espirituetike.
^ parr. 3 ¿BIN YA SKʼAN YA YAL?: Te espiritismo jaʼ spisil te bintik schʼuunej te ants winiketik sok te bintik ya yichʼ pasel te snitojbey sba skʼoplal sok te chopol espirituetike. Tey ochem skʼoplal-a te schʼuunejik te aylaj bin kuxul ya xjil yuʼunik te ants winiketik te kʼalal ya xlajike sok te yalaj xkʼopojik sok te machʼatik kuxulike, jaʼ-abi ya spasik ta swenta jtul espiritista. Te espiritismo jaʼnix jich smakojbey skʼoplal te akʼchamel sok te naʼojel. Kʼalal ya kalbeytik skʼoplal majia ta artikulo ini, jaʼ ya kalbeytik skʼoplal te bintik ya yichʼ pasel ta swenta yuʼel Pukuj, jich bitʼil skʼanel bin chopol ta stojol yantik sok yakʼel o skomel chamel. Ma jaʼuk ya kalbeytik skʼoplal te machʼatik ya spasik truko ta skʼabik swenta ya smonbey yoʼtan te ants winiketike.
^ parr. 12 Te ansianoetik maʼyuk ta swentaik yalel te bin ya jkʼasestik kʼajkʼal-ae. Ta swenta te bin ya x-albot yoʼtanik te pʼijuben ta Biblia ta tulutul ya skʼan ya staik ta nopel te bin ya skʼoponik, bin ya yilik o bin ya xtajinik-a. Te jololetik ta na ya skʼan ya yakʼik ta chʼuunel spasel te tojobteseletik ay ta Biblia ta swenta te tema ini (ilawil te artikulo «¿Aybal jun lista yuʼun te stestigotak te Jehová ta swenta pelikulaetik, kʼayojiletik sok libroetik te ma xjuʼ ta tuuntesele?» te ay ta pajina jw.org®, ta seksion SWENTA JKʼOPLALTIK > TE BINTIK YA SJOJKʼOYLANIK).
^ parr. 54 TE BIN YA XCHIKNAJ TA ILEL TA LOKʼOMBAETIK: Te Jesús ya xchiknaj ta ilel bitʼil Ajwalil ta chʼulchan te bayal yuʼel te swoloj ipal chʼul-abatetik sok nopol ayik ta stojol te smukʼul juktajib Jehová.