1, 2. Te kʼalal ya ata ta nopel bin tulanxan skʼoplal ya xkʼot ta akuxlejal, ¿bin yuʼun lek te ya awichʼ ta wenta te Jpaswaneje? (Ilawil te lokʼombaetik ta sjajchibal te artikulo).

TEME achʼix keremate ayniwan awichʼoj albeyel bin ya skʼan ya apas ta akuxlejal ta pajel chaʼbeje. Repenta te maestroetik awuʼun o yantik stijbeyojat awoʼtan ta stsakel jun karrera te bayal takʼin ya ata yuʼun ta pajel chaʼbej. Yan stukel te Jehová yan bin ya skʼan te ya apase. Ta melel te Jehová ya skʼan te lekil alumnoate, melel ya skʼan te ya anop aʼtel yuʼun ya xjuʼ ya awentain aba ta pajel chaʼbej (Col. 3:23). Pero te kʼalal ya anop bin tulan skʼoplal ya xkʼot ta akuxlejal ya yalbat te jaʼuk ya atʼun te tojobteseletik ay ta sKʼope. Te tojobteseletik yuʼun ya skoltayotik yuʼun ya kichʼtik ta wenta bin ya skʼan te ya jpastik ta ora ini te ayotik ta slajibal kʼajkʼale (Mat. 24:14).

² Juluk ta awoʼtan-euk te ya snaʼ Jehová bin ya xkʼot ta pasel ta balumilal sok te nopolix ya xlaje (Is. 46:10; Mat. 24:3, 36). Jaʼnix jich ya snaʼbotik jbatik ta lek. Ya snaʼ bintik ya yakʼbotik stseʼelil koʼtantik sok sbujtsʼ koʼtantik soknix te bintik ya yakʼ te ya jmel koʼtantik sok te maʼyuk swentail ya xkʼot jkuxlejaltik yuʼun. Jaʼ yuʼun, manchukme jich yilel te lek te bintik ya kichʼtik albeyel maba lekuk teme maba  yichʼoj ta wenta te bin ya yal te Bibliae (Prov. 19:21).

3, 4. Ta skaj te la schʼuunik tsitsel te ma lekuk te Adán sok te Eva, ¿bin kʼot ta stojolik sok ta stojol te stsʼumbalike?

³ Ma jajcheltonax te ay machʼatik ya yakʼik chopol tsitsel. Te Satanás jaʼ te machʼa nail la yakʼbey chopol tsitsel te ants winiketik. Maʼyuk skʼexlal ta yalbeyel yaʼiy te Eva te jaʼ lek te jaʼnix sok te smamlal ya yilik bin ya spas ta skuxlejalik, melel jichlaj tseʼelxan yoʼtanik-a (Gén. 3:1-6). Pero ta melel te Satanás ta skajnax sbikʼtal yoʼtan te jich la yalbey te Eva. Te Satanás yak ta sleel te jaʼ ya xchʼuunbot skʼop yuʼun te Adán, Eva sok te stsʼumbalik sok te ya x-ichʼot ta mukʼe te ma jaʼukix te Jehová. Pero, ¿aynixbal bin lek spasoj ta stojolik-a? Maʼyuk ta jkʼaxel. Jaʼ Jehová te machʼa la yakʼbey te Adán sok Eva spisil te bin ay yuʼunike, jich bitʼil te nujpunel yuʼunik, te tʼujbil tsʼumbil kʼinal sok te sbakʼetalik te ma yichʼoj mulil te ya xjuʼ sbajtʼelkʼinal aye.

⁴ Pero mel-oʼtantik sba te la skʼaxuntaybeyik skʼop te Jehová te Adán sok te Eva, sok te ma la skʼanikix te jun ayik soke. Jich bitʼil ya anaʼ jkʼaxel ma lek kʼot ta lokʼel te bin la spasike. Jajchik ta meʼel mamalubel sok lajik bael, jich bitʼil ya xtakij jpejt nichim kʼalal ya yichʼ bojel lokʼel ta steʼel. Jaʼnix jich la sta wokol yuʼun te mulil te stsʼumbalike (Rom. 5:12). Manchukme ayotik ta wokol, jteb ma spisil te ants winiketik ma skʼan ya schʼuunbeyik skʼop te Diose, jaʼ lek ya yilik te ya xkuxinik bitʼil ya smulanike (Efes. 2:1-3). Pero spisil te bin lokʼem yuʼun ya yakʼ ta ilel te «mayuc pʼijil-oʼtanil [...] te ya xhuʼ ya scontrahin te Jehová». Te bin ya skʼan ya yal ini jaʼ te ma lekuk spisil te tsitsel teme ya skontrain te bin ya yal te Jehová (Prov. 21:30).

5. 1) ¿Bin-a te snaʼoj ta lek te Jehová? 2) ¿Bin yuʼun ya jnaʼtik te yuʼun-nix jich-ae?

⁵ Jaʼukmeto te Jehová snaʼoj ta lek-a te ay machʼatik ya xbajtʼ skʼanik snaʼbeyel sba sok te ya x-abatinik ta stojol, tey ochem skʼoplalik-euk te jchʼieletike (Sal. 103:17, 18; 110:3). Te Jehová kʼax kʼux ta yoʼtan spisil te jchʼieletike. ¿Teybal ochem akʼoplal-euk te jaʼate? Teme jiche, ay bayal bintik ya yakʼbat te Jehová te ya amulanbey yutsil sok te ya yakʼbat stseʼelil awoʼtan (kʼopona Salmo 103:5; Prov. 10:22). Jich bitʼil ya kiltik ta artikulo ini tey ochem skʼoplal te weʼelil ta swenta skʼop Dios, lekil amigoetik, te bintik ya yakʼbat apas ta stojol te ma tojolnax sok te libre ya xkʼoat ta smelelile.

6. ¿Bin yuʼun ya skʼan ya amakʼlin aba ta swenta skʼop Dios, sok bin-utʼil ya yakʼbat te Jehová te weʼelil-abi?

⁶ Te chambalametik maba ya yal yoʼtanik snaʼbeyel sba te Jpaswaneje, yan te joʼotike yak stukel (Mat. 4:4). Kʼalal ya kaʼiytik stojol te bin ya yalbotike, bayal bin ya xkʼot ta naʼel kuʼuntik, ya jta jpʼijiltik sok stseʼelil koʼtantik. Te Jesús jich la yal: «Tseʼelnaxme yoʼtanik te machʼatik ya snaʼik te ya skʼan ya snopik te skʼop Diose» (Mat. 5:3, TNM). Te Jehová ya yakʼbat te bin ya xtuun awuʼun swenta schʼuunel awoʼtan, jaʼ yuʼun ya yakʼbat te Biblia sok bayal ta chajp weʼelil ta swenta te «abat te jun yoʼtan soc pʼij» (Mat. 24:45; Is. 65:13, 14).

7. ¿Bintik lekilal ya ata teme ya atuuntes ta lek te weʼelil ya yakʼ te Jehová?

⁷ Te weʼelil ya yakʼ Jehová ta swenta te skʼope, yame yakʼbat spʼijil awoʼtan sok te ya anaʼ pensar ta lek, bayalme bin-utʼil ya skanantayat (kʼopona Proverbios 2:10-14). Jun ejemplo jaʼ ini, yame skoltayat yuʼun ya ata ta ilel lotiletik, jich bitʼil te ya yalik te maʼyuk Dios o te jaʼnax tseʼel koʼtantik teme bayal jtakʼintik o jbiluktik. Jaʼnix jich ya skoltayat yuʼun maba ya apas te bin chopol ya skʼan awoʼtan sok yuʼun maba ya anop bisio te ya yutsʼinbat akuxlejale. Jaʼ yuʼun pasame tulan yuʼun ya ata te pʼijilal ya yakʼ te Dios sok te ya anaʼ pensar ta lek. Jich jaʼatnix ya ata ta ilel  te kʼuxat ta yoʼtan te Jehová sok te ya skʼanbat awutsil alekil (Sal. 34:8; Is. 48:17, 18).

8. Teme ya xnoptsajat ta stojol Dios ta ora ini, ¿bin-utʼil ya skoltayat ta pajel chaʼbej?

⁸ Mero nopolix yorail te ya xlaj skʼoplal te balumilal ay ta skʼab te Satanás. Ta yorail-a jaʼnaxme te Jehová ya xjuʼ ya skanantayotik. Ta melel jichniwan ya xkʼot ta pasel te maʼyukix bin ya jweʼtik te jaʼxanix smukʼul koʼtantik te ya yakʼbotik te Jehová (Hab. 3:2, 12-19). Jich yuʼun ta ora ini jaʼme yorail te ya xnoptsajat ta stojol te jTatik ta chʼulchan sok te ya awakʼbey stsak yip te schʼuunel awoʼtan ta stojol (2 Ped. 2:9). Teme jich ya apas, biluk bin ya xkʼot ta pasel ta ajoyobal, jich ya awaʼiy aba bitʼil te David te la stsʼibay: «Spisil ora nahil cacʼoj ta jtojol te Jehová; te bin utʼil ay ta jwaʼel, ma ba ya xyucʼoton» (Sal. 16:8).

9. 1) Ta swenta te bin ya yal Juan 6:44, ¿bin ya spas te Jehová? 2) ¿Bin yuʼun bayal yutsil te ya anaʼbey sba yan Testigo?

⁹ Te kʼalal ay machʼa ya anaʼbey sba te ma Testigouke, ¿mabal jichuk te jtebnax te bin ya anaʼ ta stojol? Yaniwan anaʼ bin sbiil, bin yilel sit yelaw sok ayniwan bin yan ya anaʼ ta stojol. Pero te kʼalal ya anaʼbey sba jtul Testigo bayal bin ya anaʼix ta stojol stukel. Ya anaʼ te kʼux ta yoʼtan te Jehová sok te ay bin lek la yil Dios ta yoʼtan te jich la yikʼ ochel ta lum yuʼune (kʼopona Juan 6:44). Manchukme talem ta yan nasion, yan stsʼumbal, yan skʼop, bayal bin ya anaʼix ta stojol sok bayal bin ya snaʼix ta atojol-euk.

10, 11. ¿Banti pajalotik te j-abatotik yuʼun te Jehová, sok bintik lekilal ya jtatik yuʼun?

¹⁰ Jun ejemplo jaʼ te oranax ya ata ta ilel te jich kʼoem te pajal akʼop soke, melel achebalik jaʼ ya atuuntesik te kʼopil yuʼun te smelelil kʼope (Sof. 3:9). Te bin ya skʼan ya yal jaʼ te achebal anaʼojik te pajal te bintik achʼuunejik ta stojol Dios, te pajal te mantaliletik ya achʼuunik ta swenta te bin lek sok te bin ma lek ta pasel sok te pajal te bin yakex ta smaliyel te ya ataik ta pajel chaʼbeje, sok yantikxan. Ta melel, jaʼ te bin tulanxan skʼoplal ya skʼan ya jnaʼtik ta stojol yantik, melel jaʼ te bin ya yakʼ te ya smukʼulin koʼtantik sok te ya kamigoin jbatik ta lek soke.

¹¹ Ta melel maba yalelnax te ataoj te machʼatik lekikxan ta amigoinel ta swenta te j-abatat yuʼun Diose. Ay awamigotak ta swolol Balumilal,  manchukme mato anaʼtiklanbeyej sba spisilik. ¿Aybal machʼa jichnix ya xjuʼ ya yal teme ma j-abatuk yuʼun Dios?

12. ¿Bintik ya xjuʼ ya awakʼ ta awoʼtan te ya apas ta stojol Dios?

¹² (Kʼopona Eclesiastés 11:9-12:1). ¿Aybal bin yakat ta yakʼbeyel yipal ta skʼotesel ta pasel ta swenta te Jehová? Yakatniwan ta spasel tulan yuʼun ya akʼopon te Biblia ta jujun kʼajkʼal o te ya alekubtes akomentario o te ya achajpanxan ta lek te bin ya ata skʼasesel ta kongregasion. O yakatniwan ta spasel tulan yuʼun ya anaʼ stuunteselxan ta lek te Biblia ta scholel skʼop Dios. Chikan bin yakat ta spasele, ¿bin yaʼiyel ya awaʼiy aba kʼalal ya awil te yak ta lekubel awaʼtel o kʼalal ya staik ta ilel te yantik sok ya awichʼ utsil kʼoptayel yuʼunike? Ta melel, mero tseʼel awoʼtan yuʼun. Snujpʼ te jich ya awaʼiy aba, melel jaʼ nail yakat ta yakʼel ta akuxlejal spasel te skʼanojel yoʼtan te Dios, jich bitʼil la spas te Jesuse (Sal. 40:8; Prov. 27:11).

13. ¿Bin yuʼun te jaʼ lekxan te ya x-abatinotik ta stojol Dios te ma jaʼuk xbajtʼ koʼtantik ta sleel te bin ya skʼan koʼtantik ta balumilal ini?

¹³ Teme jaʼ ya xbajtʼ ta awoʼtan stael te bintik la anop te ya apas ta stojol Jehová, jich ya awaʼiy te ay stseʼelil awoʼtan sok te ay swentail te akuxlejale. Te jpuk-kʼop Pablo jich la stsʼibay: «Ayuc me yip awoʼtanic soc junuc me awoʼtanic, spisil ora behbehuc me ta mucʼubel awuʼunic te yaʼtel te Cajwaltic, como anaʼojic te ma tojoluc ya xcʼoht te awaʼtelic yuʼun te Cajwaltique» (1 Cor. 15:58). Te machʼatik jaʼ ya xbajtʼ ta yoʼtanik stael te bin ya skʼan yoʼtanik ta balumilal ini, jich bitʼil spaselxan ganar takʼin o te naʼbil sbaik ta lek ya xkʼotike, ta melel maʼyuk stseʼelil yoʼtanik ta smelelil (Luc. 9:25). Jich bitʼil ya xbajtʼ kilbeytik skʼoplal, te ajwalil Salomón la yil te jich kʼot ta pasel ta stojol (Rom. 15:4).

14. ¿Bin ya anop ta swenta te bin la spas te Salomone?

¹⁴ Te Salomón te ayin bayal skʼulejal sok te mukʼ yaʼtel yichʼoj, la skʼan la smulan te bin ya yakʼbey yutsil te kuxlejalil yuʼun ya yil te bin-utʼil ya xkʼot ta lokʼel-a (Ecl. 2:1-10). La spas naetik, la yakʼ ta pasel nichimaltik sok parkeetik, la spas jayebto la skʼan yoʼtan. ¿Tseʼelbal yoʼtan sok junbal yoʼtan la yaʼiy sba yuʼun? Jaʼnix la yal te kʼalal la snop ta yoʼtan spisil te bin spasoje, la yil te tojolnax spisil sok te jkʼaxel maʼyuk bin ay te mukʼ skʼoplal ta smelelile (Ecl. 2:11). ¿Yabal awakʼ ta awoʼtan te bin la sta ta ilel te Salomone?

15. ¿Bin yuʼun tulan skʼoplal te ayuk schʼuunel awoʼtan, sok bin-utʼil ya skoltayat jich bitʼil ya yal Salmo 32:8?

¹⁵ Ay machʼatik jaʼto ya snopik kuxinel ta lek te kʼalal ay bin ma lek ya xkʼot ta lokʼel yuʼunik sok te ya yilik wokol yuʼune. Te Jehová ma skʼan te jich ya xkʼax ta atojole, ya skʼan te ya achʼam awaʼiy te bin ya yalbat sok te ya achʼuunbey skʼop. Swenta ya xjuʼ ya apas ya skʼan te ayuk schʼuunel awoʼtan. Ta melel maʼyuk bin-ora ya awal te tojol te bin la apastiklan ta swenta te schʼuunel awoʼtane. Te Jehová maʼyuk bin-ora ya xchʼay ta yoʼtan te skʼuxul awoʼtan ta stojol te sbiile (Heb. 6:10). Jich yuʼun pasa tulan yuʼun ya yichʼxan yip te schʼuunel awoʼtane. Jich ya ata ta ilel te spisil te bin ya yalbat te jTatik ay ta chʼulchan jaʼnix awutsil alekil (kʼopona Salmo 32:8).

16. ¿Bin yuʼun ya skʼan ayuk skʼoplal kuʼuntik te libre ayotik sok te lek ya jtuuntestike?

¹⁶ Te Pablo jich la stsʼibay: «Banti ay te Espíritu yuʼun te Cajwaltic [Jehová], ayic ta libre tey a» (2 Cor. 3:17). Ta melel bayal skʼoplal ta yoʼtan Jehová te ayinel ta libre, jich la spasotik te ay skʼoplal ta koʼtantik-euke. Pero jaʼnix jich ya skʼan te lek ya atuuntes, melel jich maba ya ata wokol-a. Yaniwan anaʼbey sba achʼix keremetik te ya yilik pornografia, ya xyalik ta mulil, ya snopik tajimal te ya xjuʼ x-akʼotik ta lajel yuʼun, ya stuuntesik droga o ya xjelawik ta yuchʼel trago. Yaniwan  yaʼiybeyik yutsil jtsʼinuk te bin ya spasik, pero jteb ma spisil-ora ya staik tulan wokol yuʼun te bin ya spasike, melel ma xjuʼ ya yijkʼitayikix te bin chopol ya snopik spasel, ya xtsakotik ta chamel o ya xlajik yuʼun (Gál. 6:7, 8). Ya skuyik te libre ayik, pero jaʼiknix ya sloʼlay sbaik (Tito 3:3).

17, 18. 1) ¿Bin yuʼun ya xjuʼ ya kaltik te libre ya xkʼootik kʼalal ya jchʼuunbeytik skʼop te Jehová? 2) ¿Banti ma pajaluk te libre ayik ta sjajchibal-a te Adán sok te Eva sok te libre ayik te ants winiketik ta ora ini?

¹⁷ Yan stukel te schʼuunbeyel skʼop te Jehová kutsil jlekiltiknix. Ya skoltayotik yuʼun ma jtatik chamel sok ya yakʼotik ta libre ta smelelil (Sal. 19:7-11). Te kʼalal ya anaʼ stuuntesel te bitʼil libre ayate, jaʼ te ya awichʼ ta wenta te leyetik sok te tojil tojobteseletik yuʼun te Dios, ya awakʼbey yil te Jehová sok te ameʼ atat te ya xjuʼ te librexan ya awichʼ akʼel. Ta melel te Dios jich ay ta yoʼtan te ya yakʼ ta libre ta tsʼakal te j-abatetik yuʼune, te Biblia ya yal te jaʼ «yutsilal te libre ya xcʼot spisil te yal-snichʼan te Diose» (Rom. 8:21, XCD).

¹⁸ Jich ayik ta sjajchibal te Adán sok te Eva. Nopa awaʼiy ini, ¿jayeb bin kʼanbotik yuʼun Dios te ma xjuʼ ya spasik ta tsʼumbil kʼinal Edén? Jun-nax, jaʼ te ma xjuʼ ya sloʼbeyik sit jpejt teʼ (Gén. 2:9, 17). ¿Kʼax tulanbal ta chʼuunel te mantale o yuʼunbal ma stojiluk? Ta melel maʼuk. Jkʼaxel ma pajaluk sok te leyetik yakʼojik te ants winiketik ta ora ini te ma xlaj ta ajtayel sok te ya sujik te yantik ta schʼuunel.

19. ¿Bin-utʼil ya snojptesotik te Jehová sok te Jesús yuʼun libre ya xkʼootik?

¹⁹ Te spʼijil yoʼtan te Jehová chikan ta ilel ta swenta te bin ya spas ta jtojoltik. Te Jehová maba ya yakʼbotik ipal leyetik, te bin ya spas jaʼ te sok slamalil yoʼtan ya snojptesotik ta stʼunel te ley yuʼun te kʼuxul oʼtanil. Yoʼtanuk te jaʼ ya jtʼuntik ta jkuxlejaltik te tojobteseletik yuʼun sok te ya kilaytik te bin chopole (Rom. 12:9). Jun ejemplo te jich ya yakʼ ta ilel ta jamal jaʼ te nojptesel la yakʼ te Jesús ta wits, tey-a la yal bintik ya xjuʼ ya yikʼotik bael ta spasel muliletik ta stojol te Diose (Mat. 5:27, 28). Te bitʼil jaʼ Ajwalil yuʼun te Wentainel yuʼun te Dios ya spʼijubtesotikxan ta achʼ balumilal yuʼun jich ya kiltik te bin lek sok te bin chopol bitʼil ya yil stukele (Heb. 1:9). Jaʼnix jich ya skoltayotik yuʼun tojil ants winikotik ya xkʼootik sok te toj ya xkʼot te jpensartike. Nopanax awaʼiy, maʼyukix bin chopol ya skʼan awoʼtan-a sok maba ya xkʼaxix awokol ta skaj te mulile. Yame ata te bin yakat ta smaliyele, jaʼ te «yutsilal» yuʼun te akʼel ta libre yuʼun Dios.

20. 1) ¿Bin-utʼil ya stuuntes Jehová te libre aye? 2) ¿Bin-utʼil ya skoltayotik te ejemplo yuʼun te Diose?

²⁰ Ta melel maʼyuk bin-ora libre ya xkʼootik ta jkʼaxel, melel spisil-ora ya kakʼ jbatik ta tojobtesel yuʼun te skʼuxul koʼtantik ta stojol Dios sok te jpatxujktike. Te bin-nax yak ta skʼanel ta jtojoltik te Jehová jaʼ te ya jkʼayinbeytik te stalele. Manchukme libre ay ta jkʼaxel te Jehová, spisil te bin ya spas jaʼ ta swenta te skʼuxul yoʼtan ta stojol te chʼul-abatetik sok te ants winiketike (1 Juan 4:7, 8). Chikan ta ilel te jaʼnax ya xjuʼ te libre ya xkʼootik ta smelelil teme ya jkʼayinbeytik stalele.

21. 1) ¿Bin la yalbey Jehová te Davide? 2) ¿Bin ya kiltik ta yan artikulo?

²¹ ¿Aybal skʼoplal ta awoʼtan spisil te bin lek yakʼojbat te Jehová? Ta artikulo ini la kalbeytik skʼoplal te bintik ya yakʼbat te Jehová yuʼun ya amakʼlin schʼuunel awoʼtan, te lekil amigoetik, te bin ya yakʼbat apas ta stojol te ma tojolnax sok te ya amaliy te libre ya xkʼoat ta tsʼakale (Sal. 103:5). Jichniwan ya awaʼiy aba bitʼil te David kʼalal jich la yalbey te Jehová: «Yac awaʼbon quil te sbehlal cuxlejal; ay bayel tseʼel-oʼtanil ta atojol, ta awaʼel ay bintic mulantic sba sbahtel qʼuinal» (Sal. 16:11). Ta yan artikulo ya kiltik yantik tʼujbil nojptesel te ayik ta Salmo 16. Jaʼme ya skoltayat yuʼun ya anaʼ ta lek bin ya xjuʼ ya apas yuʼun tseʼel awoʼtan ta smelelil ta akuxlejal.