JTUL ermana te Diana sbiil kʼaxemix ta 80 yaʼbilal. Te smamlal yichʼoj chamel te Alzheimer sbiil, la yichʼ akʼel cheʼoxeb jaʼbil te banti ya yichʼ kanantayel te meʼel mamaletik jaʼto te kʼalal laj baele. Jaʼnix jich bayal kʼax swokol te ermana te kʼalal laj bael te chaʼtul yalatake sok te kʼalal taot ta kanser te schuʼe. Manchukme jich kʼax ta stojol, kʼalal ya x-ilot yuʼun te ermanoetik ta tsoblej sok ta scholel skʼop Diose, spisil-ora ya yilik te tseʼel yoʼtane.

Jtul ermano te John sbiil kʼaxem ta 43 jaʼbil aʼtej jich bitʼil superintendente yuʼun sirkuito. Bayal la smulan te aʼtelil-abi, pero la yijkʼitay ta skaj te tsakot ta chamel jtul sfamilia. Kʼalal te ermanoetik te bayal jaʼbil snaʼojbeyik sba ya yilik ta mukʼul tsoblej, ya yalik te maba jelonem te stalele. Spisil-ora tseʼel yoʼtan.

¿Bin-utʼil juʼem yuʼun te Diana sok te John te spisil-ora tseʼel yoʼtanike? ¿Bin yuʼun te ay machʼa tseʼel yoʼtan manchukme ay ta wokol o te ya yijkʼitay jun asignasion te bayal ya smulane? Te Biblia ya yakʼbey sujtib: «Tseʼel me yoʼtan ta stojol Jehová te machʼa toj yoʼtan» (Sal. 64:10). Swenta ya xkʼotxan lek ta koʼtantik te bin smelelil-abi, akʼa kiltik bin-a te ya yakʼbotik sbujtsʼ sok stseʼelil koʼtantik sok bin-a te ma xyakʼbotike.

Ay chaʼoxchajp te bintik ya jpastik ta jkuxlejaltik te ya yakʼbotik stseʼelil koʼtantike, jich bitʼil te kʼalal ya xnujpunotik, stael jtul alnichʼan o jun asignasion ta swenta Dios. Stalel te ya yakʼbotik stseʼelil koʼtantike, melel jaʼ majtʼaniletik yuʼun te Jehová. Jaʼ la schiknajtes te nujpunel, te ya xjuʼ ya jta kal jnichʼnabtik sok jaʼnix ya yakʼbotik jun aʼtelil ta swenta te organisasion yuʼune (Gén. 2:18, 22; Sal. 127:3; 1 Tim. 3:1).

Jaʼukmeto ayniwan bintik cheʼoxebnax kʼajkʼal ya yakʼbotik stseʼelil koʼtantik. Mel-oʼtantik sba te yaniwan xlaj te mamlalil o inamil o ay machʼa ya sloʼlay te sjoye (Ezeq. 24:18; Os. 3:1). Te alnichʼanetik yaniwan skʼaxuntaybeyik smantal te smeʼ statik sok te Dios o te ya yichʼik lokʼesel ta kongregasion. Jich bitʼil te snichʼnab te j-alwanej Samuel ma stojiluk abatinik ta stojol Jehová. Jaʼnix jich te ajwalil David la spas tulan mulil te la yakʼbey bayal swokol te sfamilia (1 Sam. 8:1-3; 2 Sam. 12:11). Te kʼalal jich ya  xkʼot ta pasele, ya xlaj te stseʼelil koʼtantik, melel kʼux ya kaʼiytik sok ya yakʼbotik bayal jwokoltik.

Jaʼnix jich te asignasionetik ta swenta Dios ya xjuʼ ya jchʼaytik ta skaj chamel, skanantayel jfamiliatik o kʼalal ay bin ya xjelon ta organisasion. Bayal ermanoetik te puersa la yijkʼitayik te asignasion yuʼunik ya yalik te bayal ya snaʼulanik te bitʼil akʼbotik stseʼelil yoʼtanik yuʼun te yaʼtelike.

Ma wokol ta ilel te ayniwan bintik cheʼoxebnax kʼajkʼal ya yakʼbotik stseʼelil koʼtantik. Pero te ejemploetik yuʼun te Samuel, David sok yantikxan ya yakʼ kiltik te ay yan sbujtsʼ-oʼtanil o tseʼel-oʼtanil te maba ya xlaj manchukme ay bin ya xjelon ta jkuxlejaltik o te kʼalal ya jta jwokoltike.

Te Jesús snaʼoj-a bin ya yakʼ tseʼel-oʼtanil ta smelelil. Kʼax tʼujbil skuxlejal te kʼalal ay ta chʼulchan-ae. Jaʼ yuʼun jich la yal: «Spisil ora tseʼel coʼtan ta stojol [Jehová]» (Prov. 8:30). Pero te kʼalal tal ta Balumilale, la sitintay tulan wokoliletik. Manchukme jich-abi, tseʼel yoʼtan te kʼalal la spasbey skʼanojel yoʼtan te sTate (Juan 4:34). ¿Bin koltayot ta stsʼikel te swokol te kʼalal nopol ya xlajix-ae? Te Biblia jich ya yal: «Soc sbujtsʼ yoʼtan la stsʼic swocol ta milel ta cruz [«teʼ» TNM]» (Heb. 12:2, XCD). Akʼa kiltik te bin la yal te Jesús ta swenta te sbujtsʼ-oʼtanil te jaʼ te smelelil tseʼel-oʼtanile.

Ta jun buelta, tseʼelnax yoʼtan sujtik tal te 70 ta tul jnopojeletik te kʼalal bajtʼik ta jun kampaña yuʼun scholel te skʼop Diose, melel la spasik bayal milagroetik jich bitʼil slokʼesel chopol espirituetik. Pero jich albotik yuʼun te Jesús: «Ma me haʼuc tseʼel awoʼtanic yuʼun te acʼot ta acuentahic espírituhetic, haʼuc me tseʼel awoʼtanic yuʼun te tsʼihbabil ta chʼulchan te abihilique» (Luc. 10:1-9, 17, 20). Ta melel, manchukme ya yakʼbotik stseʼelil koʼtantik te aʼtelil yakʼojbotik te Diose, jaʼ mukʼxan skʼoplal te lek yoʼtan kuʼuntik, ta melel jaʼ ya yakʼbotik te smelelil tseʼel-oʼtanile.

Jun buelta te kʼalal yak ta nojpteswanej-a te Jesús, jtul judia-ants la yal te tseʼelnax yoʼtan te smama te Jesús ta skaj te ya snaʼ ta lek jnojpteswanej te skerem-ale. Pero te Jesús jich la yal: «Ha bayel yutsil [o, tseʼel yoʼtan] te machʼatic ya yaʼiyic te scʼop Dios soc te ya spasique» (Luc. 11:27, 28). Te machʼa leknax stalel te yal snichʼnabe, tseʼel yoʼtan sok leknax ya yaʼiy sba yuʼun. Pero jaʼ bayalxan stseʼelil  yoʼtan teme ya schʼuunbey smantal te Jehová sok teme yamigoinej sba soke.

Jich yuʼun te bin ya yakʼ te ya kaʼiytik bayal sbujtsʼ-oʼtanil jaʼ te ya jnaʼtik te lek yoʼtan kuʼuntik te Jehová. Ta melel, maba ya yakʼbotik stseʼelil koʼtantik te kʼopetike, pero maba ya spojbotik te sbujtsʼ koʼtantike. Bayalxan sbujtsʼ koʼtantik yuʼun te kʼalal ya xkujch kuʼuntik te jwokoltik sok te jun koʼtantik ta stojol te Jehová (Rom. 5:3-5). Mame xchʼay ta koʼtantik te ya x-akʼbot te chʼul espiritu yuʼun te Jehová te machʼatik ya smukʼulin yoʼtanike, jun talelil te ya yakʼ te chʼul espiritu ta jtojoltike, jaʼ te sbujtsʼ-oʼtanile (Gál. 5:22). Jaʼ swentail te jich ya yal te Salmo 64:10: «Tseʼel me yoʼtan ta stojol Jehová te machʼa toj yoʼtan».

Spisil ini ya yakʼ jnaʼtik bin yuʼun te Diana sok te John te la kalbeytik skʼoplal ta sjajchibale, maba chʼay te stseʼelil yoʼtanik manchukme tal tulan wokolil ta stojolik. Te Diana jich ya yal: «Jaʼ anibal kuʼun te Jehová, jleoj koltayel ta stojol jich bitʼil ya spas te tut kerem ta stojol te smeʼ state». Jich ya yalxan: «Ya kaʼiy te yakʼojbon bendision te Jehová, melel skoltayejon swenta maba ya jkom jba ta scholel te skʼop Dios sok te ma jchʼay te stseʼelil koʼtane». ¿Bin ya yal-euk te John? Ya yal te la yichʼ yaʼtel ta jpʼijubteswanej ta Escuela de Entrenamiento Ministerial ta 1998, jaʼ yuʼun bayalxan la snop sok la skʼopon te junetik te bitʼil maʼyuk jich spasoj-ae. Ta swenta-abi, maba la skom sba ta scholel skʼop Dios te kʼalal la yijkʼitay te aʼtelil ta superintendente yuʼun sirkuito. La yal te maba tulan la yil sok te yinam te bitʼil la yijkʼitayik te aʼtelil-abi, melel spisil-ora jun yoʼtan la spasik te aʼtelil akʼbotik yuʼun te Jehová sok maʼyuk bin-ora ya sut skʼopik yuʼun te jich la spasike.”

Bayalxan j-abatetik yuʼun Jehová yilojik te yuʼun-nix smelelil-a te bin ya yal te Salmo 64:10. Jich ya yakʼ jnaʼtik jtul ermano sok yinam te kʼaxem ta treinta jaʼbil abatinik ta Betel ta Estados Unidos, patil la yichʼik tikunel jich bitʼil prekursor espesial, jich ya yalik: «Te kʼalal ya kijkʼitaytik jun aʼtelil te bayal jmulanojtik-ae, stalel te ya jmel koʼtantik yuʼune. Pero maba spisil-ora jich ya skʼan ya kaʼiy jbatik». Oranax jajchik ta scholel skʼop Dios sok te kongregasion te banti tikunbilik-ae. Jich ya yalikxan: «Ya kalbeytik ta jamal te Jehová te bin yaʼiyel ya kaʼiy jbatik te kʼalal ya jkʼopontike. Te kʼalal ya kiltik bitʼil ya sutbotik te jkʼoptike, tseʼelnax koʼtantik ya kaʼiy jbatik sok ya stij koʼtantik. Mato jaluk jkʼoeltik ta kongregasion-a, ochik ta prekursor yantik ermanoetik. Jaʼnix jich ay chaʼtul te machʼatik ya jnojptestik ta Biblia te yakik ta yakʼbeyel yipale».

Melelnix-a te wokol ya kaʼiytik te ya kakʼtik ta ilel tseʼel-oʼtanil. Aynanix baeltik-a te ya jmel koʼtantike. Pero te Jehová ya yakʼbotik smukʼul koʼtantik ta swenta te Salmo 64:10. Manchukme ay ya xchebaj koʼtantik ya xjuʼ smukʼulin koʼtantik te «tseʼel me yoʼtan ta stojol Jehová te machʼa toj yoʼtan». Chikan bin wokolil ya xtal ta jtojoltik, tseʼel koʼtantik teme jun koʼtantik ta stojol te Jehová. Yame jmaliytik te bin-ora ya xpastaj te «yachʼil chʼulchan soc yachʼil bahlumilal» te yaloj Dios ta jamal te ya spase. Jichme tojix skuxlejalik-a te j-abatetik yuʼun Dios sok ayme stseʼelil yoʼtanik ta spisil-ora ta swenta te bin ya xbajtʼ spas te Jehovae (Is. 65:17, 18).

Jnop kaʼiytik te bin ya skʼan ya yal-abi, maba ya stsakotikix chamel sok ay kiptik ya xjajchotik te jujun sabe. Chikan biluk wokolil kʼaxem ta jtojoltik, maba ya xtalix ta koʼtantik. Te Jehová jich yaloj ta jamal: «Te bin ay ta nahil mayuquix ta naʼel, jcʼaxel ma xnaʼotix». Ta yorail te chaʼkuxajel te bayal yutsile, yame jchaʼjokin jbatik sok te machʼatik lajem kuʼuntike. Bayal miyon ta tul ants winiketik ya x-ayin bayal stseʼelil yoʼtanik te maʼyuk jich kilojtik-ae, jich bitʼil la yaʼiy sba te smeʼ stat te tut achʼix te 12 yaʼbilal te chaʼkuxajtesot yuʼun te Jesús (Mar. 5:42). Yame sta yorail te spisil machʼa ya xkuxin ta swolol te Balumilale ya xkʼot ta tojil ants winik ta smelelil sok «tseʼel me yoʼtan ta stojol Jehová» ta sbajtʼelkʼinal.