1, 2. 1) ¿Bin la sta ta ilel jtul hermano ta skuxlejal? 2) ¿Bin la spas swenta ya schajpan te bin staoje?

TE Robert la yichʼ jaʼ te kʼalal jchʼielto-ae, jaʼukmeto maʼyuk skʼoplal ta yoʼtan te smelelil kʼope. Jich ya yal: «Maʼyuk bin-ora la jpas te bin chopole, jaʼukmeto ma jtabey sbujtsʼ te bitʼil yakon ta abatinel ta stojol Jehová. Jich yaʼiyel te tulan te schʼuunel koʼtane, melel ya xboon ta tsoblejetik sok ay ochon ta precursor auxiliar bayal buelta ta jaʼbil. Jaʼukmeto ya kaʼiy te ayto bin maʼyuk kuʼune».

² Maʼyuk bin-ora kʼot ta yoʼtan bin yuʼun te jich ya yaʼiy sbae, jaʼto te kʼalal nujpune. Ay baeltik te ya sjojkʼoybey sbaik aʼiyejetik ta swenta Biblia. Te yiname jaʼ ya snaʼxan yakʼbeyel sujtib te bin ya xjojkʼoybote, melel jaʼ ayxan ta yoʼtan te bintik swenta Dios. Jaʼukmeto te hermanoe spisil-ora ma snaʼbey sujtib te jojkʼoyeletike, jich yuʼun ya xkʼexaw te jich ya yaʼiy te jkʼaxel maʼyuk bin ya snaʼe. Jich yuʼun la snop ta yoʼtan: «Teme joʼon jaʼ ya jwentain te kinam ta swenta te skʼop Diose, ya skʼan te ay bin ya jpas». Jich la spas. Ta patil la yalxan: «Spisil-ora jajchon ta snopel te Biblia, sok jich kʼunkʼun kaj ta kʼoel ta koʼtan». Te bin lokʼ yuʼun-ae, jaʼ te kʼot ta yoʼtan te smelelil kʼope, sok te bin tulanxan skʼoplale jaʼ te kaj yamigoin sba ta lekxan sok te Jehovae.

3. 1) ¿Bin ya yakʼ jnoptik te bin kʼax ta stojol te Robert? 2) ¿Bin jojkʼoyeletik te tulanik skʼoplal ya kiltik ta articulo ini?

³ Te bin kʼax ta stojol te Robert ay bintik ya yakʼ jnoptik te tulanik skʼoplale. Ayniwan jnopojtik te Bibliae, te ya xbootik ta tsoblejetik sok te ya  xlokʼotik ta scholel skʼop Dios sok te kongregasione. Pero maba ya skʼan ya yal-abi te tulan te schʼuunel koʼtantike. Jaʼnix jich, ayniwan jpasojtik tulan ta yakʼbeyelxan yipal ta swenta te schʼuunel koʼtantike, jaʼukmeto te kʼalal ya kiltik ta lek te bin-utʼil ayotike ya jtatik ta ilel te ayto banti ya skʼan ya xlekubotikxan (Filipenses 3:16). Te bin ya skoltayotik te ya xmukʼubxan te schʼuunel koʼtantik, jaʼ te ya kilbeytik skʼoplal te oxeb jojkʼoyeletik ta articulo ini: Te sbabiale, ¿bin ya skoltayotik ta snaʼel bin-utʼil ay te schʼuunel koʼtantike? Te schebale, ¿bin ya skʼan ya jpastik swenta ya xmukʼubxan te schʼuunel koʼtantike? Sok te yoxebale, ¿bin-utʼil ya skoltayotik ta jujun kʼajkʼal ta jkuxlejaltik te ayuk kuʼuntik te spʼijil yoʼtan te Cristo?

4. ¿Machʼatik-a te ya skʼan ya stʼunik te tsitsel ay ta Efesios 4:23, 24?

⁴ Te kʼalal ochotik ta j-abat yuʼun Dios, bayal bintik la jeltaytik ta jkuxlejaltik. Sok yato jpastikxan te bitʼil kichʼojtikix jaʼe. Te Biblia ya yal: «Achʼubenuc me apensaric» (Efesios 4:23, 24). Ta kʼopil griego te la yichʼ tsʼibayel te Bibliae, te kʼopil «achʼubenuc me» ya yakʼ ta naʼel te spisil-ora ya yichʼ pasel. Jich bitʼil te jmulawilotik, jpisiltik ya jkʼantik te aynanix bin ya jeltaytik ta jkuxlejaltik-a. Jaʼnix jich te machʼatik bayalix jaʼbil yakik ta abatinel ta stojol Jehová yame skʼan te ya skanantayik te schʼuunel yoʼtanike (Filipenses 3:12, 13).

5. ¿Bin jojkʼoyeletik ya xjuʼ ya skoltayotik ta snaʼel te bin-utʼil ay te schʼuunel koʼtantike?

⁵ Swenta ya x-ayin sok ya xmukʼubxan te schʼuunel koʼtantike, yame skʼan te ya kil jbatik ta lek bin-utʼil ayotike. Chikan teme achʼix keremotik o ayix kaʼbilaltik, jpisiltik ya xjuʼ jich ya jojkʼoybey jbatik: «¿Jichbal ya kil te yak ta mukʼubelxan te schʼuunel koʼtane? ¿Jichbal pajal yak ta kʼoel jtalel bitʼil te Cristoe? ¿Bin ya yakʼ ta ilel te snopjibal kuʼun sok te jtalel ta tsoblejetike? ¿Bin ya kakʼ ta naʼel te kʼalal ya xkʼopojon ta swenta te bin ya skʼan te koʼtane? ¿Bin ya yakʼ ta ilel ta swenta te bin yilel jtalel, te bitʼil ya jnop te skʼop Dios, te bin yilel jkʼuʼ jpakʼ ya jtuuntes, te bitʼil ya jchajpan jbae sok bin yilel jtalel te kʼalal ya kichʼ tsitsele? ¿Bin-utʼil ya kil te tsajel ya xtal ta jtojole? ¿Tulanixbal te schʼuunel koʼtan te ma tikʼuk ya kaʼiy te bintik nail ya skʼan nopel ta sKʼop Dios? (Efesios 4:13). Teme ya jnop ta koʼtantik bin-utʼil ya kakʼbeytik sujtib te jojkʼoyeletik-abi, jaʼme ya skoltayotik ta snaʼel bin-utʼil yak ta mukʼubel bael te schʼuunel koʼtantike.

6. Swenta ya jnaʼtik bin yilel te schʼuunel koʼtantike, ¿binxan ya xjuʼ ya jpastik?

⁶ Swenta ya jnaʼtik bin yilel te schʼuunel koʼtantike, ayniwan ya jkʼantik koltayel yuʼun yantik hermanoetik. Te jpuk-kʼop Pablo la yal ta swenta «te machʼa ma ba yichʼoj te Espíritu» te ma snaʼ te maba lek ilbil yuʼun Dios ta swenta te bin ya spase. Yan «te machʼa yichʼoj te Espíritu» ya yil te bintik ya xkʼot ta pasel jich bitʼil ya yil te Diose sok ya snaʼ te maba lek ya yil Dios te bintik swenta bakʼet (1 Corintios 2:14-16; 3:1-3). Te ancianoetik ay yuʼunik te «spʼijil yoʼtan te Cristo», jich yuʼun bayal buelta ya staik ta ilel ta ora te kʼalal ay machʼa maba ya yil te bintik ya xkʼot ta pasel jich bitʼil ya yil te Diose. Teme ay jich ya xkʼot ta pasel ta jtojoltike, te jich ya skʼan ya skoltayotik te ancianoetike, ¿yabal jpastik te bin ya yalbotike? Teme ya jchʼuuntike, yame yakʼ ta ilel te ya jkʼantik te tulanukxan te schʼuunel koʼtantike (Eclesiastés 7:5, 9).

7. ¿Bin-utʼil ya jnaʼtik te ma tikʼuk-a te ya jnaʼbeytik skʼoplal te bin ya yal te Biblia swenta tulanuk te schʼuunel koʼtantik ta stojol te Diose?

⁷ Juluk ta koʼtantik te ma tikʼuk-a te ya jnaʼbeytik skʼoplal te bin ya yal te Biblia swenta tulan te schʼuunel koʼtantike. Te ajwalil Salomón bayal bintik snaʼoj ta swenta te Jehová. Chaʼoxchajp te bin la yale, och skʼoplal ta Biblia. Jaʼukmeto ta patil, la sta smul ta stojol Jehová (1 Reyes 4:29, 30; 11:4-6). Jich yuʼun, ya skʼan te spisil-ora ay bin ya jpastik swenta ya xmukʼubxan te schʼuunel koʼtantik ta stojol Dios, ma jaʼuknax te ya jnaʼbeytik skʼoplal te bin ya yal te Bibliae (Colosenses 2:6, 7). ¿Bin-utʼil ya xjuʼ ya jpastik-abi?

8, 9. 1) ¿Bin ya skoltayotik te spisiluk-ora ayuk te schʼuunel koʼtantike? 2) ¿Bin ya jkʼantik te kʼalal ya jnoptik te Biblia sok te ya jnopilan ta koʼtantike? (Ilawil te lokʼombaetik te ay ta sjajchibal te articulo).

 ⁸ Te Pablo la yalbey te jchʼuunjeletik ta sbabial siglo te akʼa spasik tulan yuʼun ya xmukʼubxan te schʼuunel yoʼtanike (Hebreos 6:1). Ta ora ini, ya skʼan te ya jpastik-euk te bin la yal te Pabloe. Jaʼ yuʼun tulan skʼoplal te ya jnoptik te libro «Ayinanikme ta stojol te skʼuxul yoʼtan te Diose». Teme ya jnoptike, ya skoltayotik ta yilel bin-utʼil ta spasel ta jkuxlejaltik te bintik smelelil ya xtojobteswan te ayik ta Biblia. Teme lajix koʼtantik ta snopele, ya xjuʼ te yakuk jnoptik yan junetik te ya skoltayotik te spisiluk-ora ayuk te schʼuunel koʼtantike (Colosenses 1:23). Jaʼnix jich ya skʼan ya jkʼopontik Dios sok te ya jnopilan ta koʼtantik te bin-utʼil ya xjuʼ ya jpastik ta jkuxlejaltik te bin ya jnoptike.

⁹ Te kʼalal ya jnoptik te Biblia sok ya jnopilan ta koʼtantike, jaʼ ya jkʼantik te lekuk ya yilotik te Jehová sok te ya jchʼuunbeytik te mantaliletik yuʼune (Salmo 40:8; 119:97). Jaʼnix jich ya jnoptik spʼajel te bintik ya smakotik yuʼun ya xmukʼubxan-a te schʼuunel koʼtantike (Tito 2:11, 12).

10. ¿Bin ya xjuʼ ya spasik te achʼix keremetik swenta tulanukxan te schʼuunel yoʼtanike?

¹⁰ Teme jchʼielat-toe, ¿aybal bintik tulan skʼoplal anopoj spasel? Jtul hermano te ya x-aʼtej ta Betel kʼayem te ya xkʼopoj sok te achʼix keremetik te ya yichʼik jaʼ ta mukʼul tsoblej yuʼun jun kʼajkʼal. Ya sjojkʼoylanbey te bintik snopojik spasel ta swenta te Diose. Bayal machʼatik ta swenta te sujtib ya yakʼike, chikan ta ilel te ya snaʼik ta jamal te bin ya skʼan ya spasik ta pajel chaʼbej ta swenta te abatinel ta stojol Jehová. Ay te machʼatik ya skʼanik te ya x-abatinik ta spisil-ora o te ya xbajtʼik ta scholel skʼop Dios te banti maʼyuk bayal jcholkʼopetik. Pero ay baeltik te hermano ya sta achʼix keremetik te ma snaʼik bin ya skʼan ya spasik. Yaniwan skuyik te ma puersauk te ay bin ya staik ta nopel spasel ta swenta te Diose. Jich yuʼun te achʼix keremetik ya skʼan te ya sjojkʼoybey sbaik: «¿Yabal xboon ta tsoblej sok ta scholel skʼop Dios ta skaj te jich ya skʼan te jmeʼ jtat te ya jpase? ¿O kamigoinejbal te Jehovae?». Ta melel, ta jpisiltik ya skʼan te ay bintik ya jtatik ta nopel te ya jpastik ta swenta te Diose, chikan teme achʼix keremotik o ayix kaʼbilaltik. Jaʼ-abi yame skoltayotik ta yakʼbeyelxan yip te schʼuunel koʼtantike (Eclesiastés 12:1, 13).

11. 1) ¿Bin ya skʼan ya jpastik swenta ya xmukʼubxan bael te schʼuunel koʼtantike? 2) ¿Bin ejemplo ay ta Biblia te ya xjuʼ ya jkʼayintike?

¹¹ Te kʼalal jtaojtikix ta ilel-a te banti ya skʼan ya xlekubotike, yame skʼan te ya xjajch jeltik te banti jich ya skʼane. Kʼaxme tulan skʼoplal-abi. Ta melel, yame xjuʼ jtatik lajel o kuxlejalil yuʼun (Romanos 8:6-8). Te machʼa yijuben ta lek te schʼuunel yoʼtane, maba ya skʼan ya yal te kʼax toj ta kʼinal. Te Jehová ya yakʼbotik te schʼul espiritu swenta ya skoltayotik. Manchukme jich-abi, yananix skʼan-a te ya jpastik tulane. Ayix tal jaʼbil, te hermano John Barr te och ta Jtsojb Jwolwanej, ay bintik la yal ta swenta te sjun Lucas 13:24 sok la yal te ay bayal j-abatetik yuʼun Dios te ya xchʼayik «ta skaj te ma spasik tulane». Yame skʼan te jichuk jtaleltik bitʼil te Jacob te la stsal sba sok jtul chʼul-abat jaʼto te kʼalal akʼbot bendision yuʼune (Génesis 32:26-28). Ya xjuʼ ya jtabeytik bayal sbujtsʼ te kʼalal ya jnoptik te Bibliae. Jaʼukmeto mame skʼan te jich ya jkʼopontik bitʼil jun novela te jaʼnax la yichʼ tsʼibayel swenta ya jkʼasestik kʼajkʼal-a. Te kʼalal ya jnoptik te Biblia yame skʼan te ya jtabeytik skʼubulil yuʼun jich ya jtatik te bintik tʼujbil skʼoplal te ya skoltayotik ta smukʼubteselxan te schʼuunel koʼtantike.

12, 13. 1) ¿Bin ya skoltayotik te jichuk snopjibal kuʼuntik bitʼil te Cristo Jesús? 2) ¿Bin-utʼil ya skoltayotik te ejemplo sok te tsitsel la yakʼ te Pedro? 3) ¿Bin ya skʼan ya jpastik swenta ya xmukʼubxan te schʼuunel koʼtantike? (Ilawil te recuadro « ¿Bin ya xjuʼ ya jpastik swenta ya xmukʼubxan te schʼuunel koʼtantike?»).

¹² Te kʼalal ya jpastik tulan swenta tulanukxan te schʼuunel koʼtantike, te chʼul espiritu ya yakʼbotik kiptik swenta ya jeltik te jpensartike. Jich kʼunkʼun pajalxan ya xkʼot jpensartik sok te Cristoe (1 Corintios 2:16). Jaʼnix jich te chʼul espiritu ya skoltayotik ta stupʼel te bikʼtal-oʼtanil sok ya skoltayotik ta schʼitesel taleliletik te ya smulan te Diose (Gálatas 5:16, 22, 23). Teme ya jtatik ta ilel te koʼtan ya jtatik kʼulejaliletik o te ya jkʼantik bintik swenta bakʼet, akʼame jpastik tulan ta yijkʼitayel. Mame xkomotik  ta skʼanel te chʼul espiritu, jich te Jehová ya skoltayotik te jaʼuk ya xbajtʼ ta koʼtantik-a te bintik lek ta pasele (Lucas 11:13). Juluk ta koʼtantik te bin kʼax ta stojol te jpuk-kʼop Pedro. Bayal buelta te maba la yakʼ ta ilel te tulan schʼuunel yoʼtane (Mateo 16:22, 23; Lucas 22:34, 54-62; Gálatas 2:11-14). Jaʼukmeto maba la skom sba yuʼun, ta swenta te koltayel yuʼun te Diose te Pedro kʼunkʼun pajal kʼot snopjibal yuʼun bitʼil te Cristo. Jichnix ya xjuʼ jpastik-euk te joʼotike.

¹³ Ta melel, ta patil te Pedro la yalbey skʼoplal taleliletik te ya skʼan ya jchʼijtestik ta koʼtantik, jich bitʼil te skomel jbatik, te ya xkujch kuʼuntik sok te kʼuxuk ya kaʼiy jbatik (kʼopona te 2 Pedro 1:5-8). Jich yuʼun teme ya kakʼbeytik yipal te ayuk kuʼuntik te taleliletik-abi, jaʼme ya skoltayotik te ya xmukʼubxan te schʼuunel koʼtantike. Lek te jichuk ya jojkʼoybey jbatik: «¿Bin ya xjuʼ ya jpas ta kʼajkʼal ini swenta ya xmukʼubxan te schʼuunel koʼtane?».

14. ¿Bin ya xkʼot ta lokʼel ta jkuxlejaltik ta swenta te tulan te schʼuunel koʼtantike?

¹⁴ Teme jich snopjibal kuʼuntik bitʼil te Cristoe yame xchiknaj ta ilel ta swenta te bin yilel ya xkʼopojotik, ta jtaleltik, ta kaʼteltik o ta eskuela, sok ta swenta te bintik ya jtatik ta nopel spasel ta jujun kʼajkʼal. Jichme ya kakʼtik ta ilel te ya jkʼantik stʼunel te Cristoe. Teme tulan te schʼuunel koʼtantike, mame xkakʼtik te ay bin ya yutsʼin te bitʼil kamigo jbatik sok te Jehovae. Teme ay ya xtal tsajel ta jtojoltike, ya jpʼajtik. Te kʼalal ay bin ya jtatik ta nopel spasele, jich ya jojkʼoybey jbatik: «¿Bintik smelelil te ya xtojobteswan te ayik ta Biblia ya skoltayon ta stael ta nopel te bin ya jpase? ¿Binwan ya spas te Cristo te jichuke? ¿Bin-a te ya jta ta nopel spasel te ya smulan te Jehová?». Yame skʼan te jichuk ya jkʼaytes jbatik ta snopel ta koʼtantik. Kiltik chaʼoxchajp ejemploetik te ya skoltayotik. Ta jujun ejemplo yame kaltik jun te bin smelelil ya xtojobteswan te ay ta Biblia te ya skoltayotik ta stael ta nopel te bin ya jpastike.

15, 16. Ala kaʼiytik te bin-utʼil ya skoltayotik te pajal snopjibal kuʼuntik bitʼil te Cristo te kʼalal ay bin ya jtatik ta nopel spasel ta swenta ini: 1) te kʼalal ya jtsatik te machʼa ya xnujpunotik soke; 2) te kʼalal ya jtsatik te machʼa ya kamigointike.

¹⁵ Te kʼalal ya jtsatik te machʼa ya xnujpunotik soke. Te bin ya xtojobteswan te ay ta Biblia ta swenta-abi ay ta 2 Corintios 6:14, 15 (kʼopona). Te bin la yal te Pablo jamal ya yakʼ ta ilel te ma xjuʼ xnujpun te machʼa tulan schʼuunel yoʼtan sok te machʼa jaʼnax baem yoʼtan te bintik swenta bakʼet. ¿Bin-utʼil ya xjuʼ ya jtʼuntik-abi te kʼalal ya jnoptik machʼa ya xnujpunotik soke?

¹⁶ Te kʼalal ya jtsatik te machʼa ya kamigointike. Kiltik te bin ya xtojobteswan te ay ta Biblia ta swenta-abi ta 1 Corintios 15:33 (kʼopona). Te machʼatik ay ta yoʼtan te bintik swenta Dios maba ya yamigoin sba sok te machʼatik ya xjuʼ x-utsʼinbot schʼuunel yoʼtan yuʼun. Jnop kaʼiytik bin-utʼil ya xjuʼ ya jchʼuuntik te tsitsel-abi ta swenta te bintik ya xkʼax ta jtojoltike. Jich bitʼil: «¿Bin-utʼil ya skoltayon ta stael ta nopel te bin-utʼil ya jtuuntes te redes sociales? ¿Bin ya jpas te kʼalal ay machʼa ma jnaʼbey sba ya yikʼon ta ixtaʼ ta Internet?».

17-19. 1) ¿Bintik ya jpʼajtik ta jkʼaxel teme tulan te schʼuunel koʼtantike? 2) ¿Bintik ya jtatik ta nopel spasel teme ay ta koʼtantik te bintik swenta te Diose? 3) Teme ay ta koʼtantik te bintik swenta Dios, ¿bin-utʼil ya skoltayotik teme ay machʼa ya jtatik kʼop soke?

¹⁷ Te bintik ya xjuʼ ya skom te ya xmukʼubxan te schʼuunel koʼtantike. Ay bin ya jtatik te tulan skʼoplal ta sjun Hebreos 6:1 (kʼopona). Kʼalal te  Pablo ya yal liʼ ini te ya skʼan ya jpʼajtik te «aʼteliletic te ya xʼacʼawan ta lajel», jaʼ yak yalbeyel skʼoplal te bintik maʼyuk skʼoplal ta jkʼaxel te maba ya skoltayotik ta smukʼubteselxan te schʼuunel koʼtantike. Te bin ya yal te texto-abi ya xjuʼ ya skoltayotik ta yakʼbeyel sujtib bayal jojkʼoyeletik te ayniwan jich ya jpasbey jbatik ta jkuxlejaltike. Jich bitʼil ini: «¿Aybal bin lek ya jta yuʼun te bin yakon ta spasele, o jkʼaxel maʼyuk skʼoplal? ¿Snujpʼbal te ya jtsak te aʼtelil ini swenta ya jpasxan ganar takʼin? ¿Bin yuʼun ma skʼan te jun-nax ya kakʼ jba sok te machʼatik ya skʼan ya slekubtesik te balumilale?».

¹⁸ Te bin ya jtatik ta nopel spasel ta swenta Dios. Kʼalal pʼijubteswan ta wits te Jesuse, tey la yakʼ jnaʼtik ta lek te bintik ya xjuʼ ya jtatik ta nopel spasele (Mateo 6:33). Te machʼa ay ta yoʼtan te bintik swenta Dios, nail ya yakʼ ta skuxlejal te Wentainel yuʼun te Diose. Teme ay ta koʼtantik te bin smelelil ya xtojobteswan-abi te ay ta Biblia, yame skoltayotik ta stael ta nopel bin sujtib ya kakʼbeytik jojkʼoyeletik jich bitʼil ini: «¿Yabal xboon ta nop jun ta universidad o maʼuk? ¿Yabal jtsak jun aʼtelil te kichʼoj japbeyele?».

¹⁹ Kʼalal maba akuerdo ayotik. Te bin ya skoltayotik te kʼalal ay machʼa maba akuerdo ayotik soke, jaʼ te stʼunel te tsitsel yuʼun te Pablo te la yakʼbey te hermanoetik ta Roma (Romanos 12:18). Te machʼatik jnopojelotik yuʼun te Cristo ya jpastik tulan te lamaluk koʼtantik sok spisil ants winiketike. ¿Bin yilel ya kakʼtik ta ilel jtaleltik te kʼalal ay machʼa ya jtatik kʼop soke? ¿Tulanbal ya kaʼiytik schajpanel te kʼope o jichbal naʼbil jbatik te ya jkʼantik te lamaluk koʼtantik sok te yantike? (Santiago 3:18).

20. ¿Bin yuʼun ya akʼan te ya xmukʼubxan bael te schʼuunel awoʼtane?

²⁰ Jich bitʼil ya yakʼ ta ilel te ejemploetik-abi, te snopilanel ta koʼtantik te bintik smelelil ya xtojobteswan te ayik ta Biblia ya skoltayotik te lek te bintik ya jtatik ta nopel spasel te jich ya xchiknaj ta ilel te tulan te schʼuunel koʼtantike. Jaʼ-abi, ya yakʼ te ayukxan stseʼelil koʼtantik ta jkuxlejaltik. Te Robert te la kalbeytik skʼoplal ta sjajchibal te articuloe, jich ya yal: «Kʼalal jajch kamigoin ta smelelil te Jehová, lekubxan jtalel bitʼil mamlalil sok tatil. La kaʼiy te lek te bin la jpase sok kʼax tseʼel koʼtan la kaʼiy». Jich pajal ya kaʼiy jbatik-euk te joʼotike teme jaʼ ayxan ta koʼtantik te ya jkʼan xmukʼubotikxan ta swenta te schʼuunel koʼtantike. Ta melel kʼax lek ya x-ayin te jkuxlejaltik ta ora ini sok ta pajel chaʼbej yame jtatik te smelelil kuxlejalile (1 Timoteo 6:19).