1. ¿Bin-utʼil la yakʼik ta ilel oxtul Testigoetik te jun yoʼtanik ta stojol Jehová?

JNOP kaʼiytik oxchajp te bin ya xkʼot ta pasele. Jtul achʼix te ay ta eskuela kʼanbot yuʼun smaestro te yakuk xkoltaywan ta spasel kʼin te snaʼoj te ma smulan te Diose, jaʼ yuʼun sok slekil yoʼtan la yalbey te maestro te maba ya spase. Jtul kerem yak ta scholel skʼop Dios, tey-abi la yil te na banti ay ta baele jaʼ sna jtul sjoy ta nopjun te ya slaban te testigoetik yuʼun Jehová. Manchukme ya xiw ta kʼop, bajtʼ stijbey te stiʼ snae. Jtul tatil te ay ta yaʼtel, kʼanbot yuʼun spatron te yakuk spas te bin ma stojiluk o yakuk spas lot. Manchukme ya xjuʼ xlokʼesot ta yaʼtel la scholbey yaʼiy te ma xjuʼ ya spas lot sok te ya yichʼ ta mukʼ te leyetik yuʼun ajwalil, melel jich ya skʼan Dios te ya spasik te j-abatetik yuʼune (Rom. 13:1-4; Heb. 13:18).

2. ¿Bin jojkʼoyeletik ya kakʼbeytik sujtib ta artikulo ini sok bin yuʼun?

² ¿Bin talelil la yakʼik ta ilel te oxtul Testigoetik ta ejemplo ini? Ayniwan cheʼoxeb, jich bitʼil te maba xiwik o te maba la spasik lote. Pero ay jun talelil te la yakʼik ta ilel te mukʼ skʼoplal sok jaʼ tijbot yoʼtanik yuʼun te jich la spasike, jaʼ te jun-oʼtanile. Ta spisilik la spasik tulan te manchuk ya skʼaxuntaybeytik smantal te Jehová. Ya jnaʼtik te leknax ilotik yuʼun Jehová ta swenta te jich la spasike. Jaʼnix jichotik-euk, ya jkʼantik te lekuknax ya yilotik te jTatik Jehová te ay ta chʼulchane. Ta swenta-abi, ya kakʼbeytik sujtib te jojkʼoyeletik ini: ¿Bin ya skʼan ya yal te jun koʼtantike? ¿Bin yuʼun mukʼ skʼoplal te junuk koʼtantike? ¿Bin ya xjuʼ ya jpastik swenta ya jkʼantik te junukxan koʼtantik ta kʼajkʼal ini te kʼax chujkʼultik sbae?

3. 1) ¿Bin ya skʼan ya yal te jun koʼtantike? 2) ¿Bin ejemplo ya skoltayotik yuʼun ya xkʼot ta koʼtantik te bin ya skʼan ya yal te jun koʼtantike?

³ Te jun koʼtantik ta stojol Jehová ya skʼan ya yal te maʼyuk bin ya slajinbey skʼoplal te kʼux ta koʼtantik sok te ya kichʼtik ta  mukʼe sok te ya jpastik spisil-ora te bin ya smulane. Ta Biblia te kʼopil hebreo te la yichʼ kʼasesel jich bitʼil «jun-oʼtanil», jaʼ ya yalbey skʼoplal te bin tsʼakal o maʼyuk schamele. Ta Ley yuʼun Moisés, la yichʼik albeyel te israeletik kʼalal ya yakʼbeyik jkojt chambalam ta chikʼbil majtʼanil te Jehová, ya skʼan te manchuk ay schamele (Lev. 22:21, 22). * Te j-abatetik yuʼun Dios ma xjuʼ ya yakʼik ta chikʼbil majtʼanil jkojt chambalam teme maʼyuk jun yok, schikin o sit, o te ay schamele. Bayal skʼoplal ta yoʼtan Jehová te tsʼakal ay sok te lekuk skojtol te chambalame (Mal. 1:6-9). ¿Bin yuʼun ya skʼan Jehová te tsʼakaluk te bin ya kakʼbeytike? Te ejemplo ini ya skoltayotik yuʼun ya xkʼot ta koʼtantik. Kʼalal ya jmantik jpʼij sit-teʼ, maba ya jkʼantik te ay schanul o te jxejtʼxanixe. Jaʼ pajal sok te skʼuxul koʼtantik ta stojol Jehová sok te jun koʼtantik ta stojole. Te Jehová ya skʼan te tsʼakaluke.

4. 1) Cholbeya skʼoplal bin yuʼun ma puersauk tojotik swenta jun koʼtantik. 2) Ta swenta te bin ya yal te Salmo 103:12-14, ¿bin-a te ma skʼan ta jtojoltik te Jehová?

⁴ Te bitʼil maba tojotik sok te bayal banti ya xchʼayotike yaniwan jojkʼoybey jbatik: «¿Puersabal tojotik swenta jun koʼtantik ta stojol te Jehovae?». Maʼuk. Kilbeytik cheb swentail. Sbabial, te Jehová ma jaʼuk ya xbajtʼ ta yoʼtan te banti ya xchʼayotike. Te Biblia jich ya yal: «Jehová, te yacuc awichʼ ta cuenta te muliletic, ¿machʼa ya xhuʼ te teqʼuel ya xhil?» (Sal. 130:3). Te Jehová ya snaʼ te maba tojotik sok te jmulawilotike, jaʼ yuʼun sok slekil yoʼtan ya spasbotik perdon (Sal. 86:5). Schebal, te Jehová snaʼoj te bantito kʼalal ya xjuʼ kuʼuntik sok maba ya skʼanbotik te bin ma xjuʼ kuʼuntik spasele (kʼopona Salmo 103:12-14). Jich yuʼun, ¿bin-utʼil ya xjuʼ te jun koʼtantik ta sit te Diose?

5. ¿Bin yuʼun te jaʼ ya skoltayotik te kʼuxul oʼtanil swenta jun koʼtantik?

⁵ Te kʼuxul oʼtanil jaʼ ya skoltayotik swenta jun koʼtantik. Te bitʼil jaʼ jTatik te Jehová te ay ta chʼulchan ya skʼan te tsʼakaluk te kʼuxul oʼtanil sok te jun-oʼtanil ya kakʼtik ta ilel ta stojole. Teme maba ya xlaj te skʼuxul koʼtantik kʼalal ya xtal prueba ta jtojoltike, jichme ya kakʼtik ta ilel te jun koʼtantike (1 Crón. 28:9; Mat. 22:37). Akʼa jnopxan kaʼiytik ta swenta te oxtul Testigoetik te la kilbeytik skʼoplal ta sbabial parrafo. ¿Bin-nix yuʼun-a te jich la spasike? ¿Yuʼunbal ya skʼan te chʼajiltiknax ya yaʼiy sba ta eskuela te achʼixe, te ya yichʼ labanel yuʼun te ya schol skʼop Dios te kereme sok yuʼunbal ya skʼan xchʼay te yaʼtel te tatile? Maʼuk. Melel snaʼojik te toj stukel te mantaliletik yuʼun te Diose sok te jaʼ mukʼxan skʼoplal te lek ya x-ilotik yuʼun te jTatik Jehovae. Jaʼ tijbot yoʼtanik te skʼuxul yoʼtanik ta stojol Jehová yuʼun jaʼ ya spas ta skuxlejalik te bin ya smulane. Jich la yakʼik ta ilel te jun yoʼtanike.

6. 1) ¿Bin yuʼun kʼax mukʼ skʼoplal te ya kakʼtik ta ilel ta jujuntul te jun koʼtantike? 2) ¿Bin-utʼil la yakʼik ta ilel te Adán sok Eva te maba jun yoʼtanike?

⁶ ¿Bin yuʼun mukʼ skʼoplal te ya kakʼtik ta ilel ta jujuntul te jun koʼtantike? Te Satanás sbolkʼoptayej te Jehová sok ta jujuntulotik. Ta tsʼunbil kʼinal Edén te chʼul-abat te kʼatpʼuj ta Satanás, te ya skʼan ya yal «Jkontrainwanej», la sbolkʼoptaybey sbiil te Jehová kʼalal la yal te jaʼ chopol ajwalil, te ay sbikʼtal yoʼtan sok te ya spas lote. Mel-oʼtantik sba, te Adán sok te Eva la schʼuunbeyik skʼop te Satanás sok la stoy sbaik ta stojol te Diose (Gén. 3:1-6). Te kʼalal kuxinik ta Edene, juʼ yuʼunik te lajuk yakʼbeyikxan yip te skʼuxul yoʼtanik ta stojol te Jehovae. Pero te kʼalal la stoy sba te  Satanás, te skʼuxul yoʼtanik ta stojol Jehová maba tsʼakal-a. Bayalxan jaʼbil ta patil, ta skʼajkʼalel te Job ay yan bin jajch skʼoplal, ¿aybal jtuluk ants winik jun yoʼtan ya yakʼ sba ta stojol Jehová ta swenta skʼuxul yoʼtan? o, ¿yabal xjuʼ yuʼunik te ants winiketik te jun yoʼtan ya yakʼ sbaik ta stojol te Diose?

7. 1) Ta swenta te bin ya yal Job 1:8-11, ¿bin yilel la yil Jehová te jun yoʼtan te Jobe? 2) ¿Bin yilel la yil stukel te Satanase?

⁷ Te Job kuxin ta yorail te kʼalal ayik ta Egipto-a te israeletike. Ta yorail-abi maʼyuk jtuluk ants winik te mero jun yoʼtan jich bitʼil te Jobe. Melelnix-a, maba tojil winik sok ay banti ya xchʼay jich bitʼil te joʼotike. Pero kʼux aʼiyot yuʼun Dios ta swenta te jun yoʼtane. Te Satanás ayniwan yalojbeyix-a te Jehová te ma jun yoʼtan ya yakʼ sbaik te ants winiketike. Jaʼ yuʼun te Dios la yalbey te yakuk yilbey stalel te Jobe. Te skuxlejal te Job ya yakʼ ta ilel-a te jpaslot stukel te Satanase. Jaʼ yuʼun te Satanás la skʼanbey te Dios te yakuk x-akʼbot permiso te ya spas ta pruebae. Te Jehová ay smukʼul yoʼtan ta stojol-a te Job te yamigo, jaʼ yuʼun la yakʼ permiso te ya yichʼ pasel ta prueba (kʼopona Job 1:8-11).

8. ¿Bin-utʼil la yichʼ utsʼinel yuʼun Satanás te Jobe?

⁸ Te Satanás jaʼ jmilawal sok bayal ya smulan utsʼinwanej. La spojbey spisil te bin ay yuʼun te Job, te skʼulejal, te j-abatetik yuʼun sok te lek skʼoplal ilbile. Jaʼnix jich la smilbey te lajuntul snichʼnab te bayal kʼux ta yoʼtane. Patil, la yakʼbey kʼaʼel chin te jajch ta stan yok kʼalal ta sjol. Kʼax smeloj yoʼtan-a te yinam sok ma snaʼix bin ya spas ta skaj te swokol te Jobe jaʼ yuʼun la yalbey te yakuk yijkʼitay te Dios, te yakuk sbolkʼoptay sok te ya xlaje. Te Job la skʼan te yakuk xlaje, pero jun yoʼtan la yakʼ  sba. Jich yuʼun te Satanás la sle bitʼil ya schebajtesbey yoʼtan. La stuuntes oxtul yamigotak te Jobe, bajtʼ yulaʼtayik cheʼoxeb kʼajkʼal, pero ma la yakʼbeyik smukʼul yoʼtan. Jaʼnax la slebeyik smul sok la slabanik. La yalbeyik te jaʼ yak ta akʼbeyel kastigo yuʼun Dios sok te maʼyuk skʼoplal ya yil teme jun yoʼtane. Jaʼnix jich la yalbeyik te yuʼun ay bin chopol spasoj sok te snujpʼ te jich yak ta kʼaxel ta stojole (Job 1:13-22; 2:7-11; 15:4, 5; 22:3-6; 25:4-6).

9. Manchukme bayal wokolil kʼax ta stojol te Jobe, ¿bin-a te ma la skʼan la spase?

⁹ ¿Bin yaʼiyel la yaʼiy sba te Job ta swenta te swokole? Ta swenta te maba tojil winike, ilin sok la yutiklan te machʼatik la skuy sbaik ta yamigoe sok ay bintik la yal te patil la snaʼ te ma stojiluke. La skuy te jaʼ tojxan-a te bin-utʼil te Diose (Job 6:3; 13:4, 5; 32:2; 34:5). Manchukme kʼax tulan te swokole, maʼyuk bin-ora la yal te ya yijkʼitay te Diose. Maba la schʼuun te bintik albot yuʼun te machʼatik la skuy sba ta yamigotake. Jich la yal: «¡Mayuc bin ora ya cal te melel bin yac awalic! ¡Ha to cʼalal ya xchamon ya cal te jun te coʼtane!» (Job 27:5). Ta swenta te bintik la yale, la yakʼ ta ilel te jun yoʼtan ya yakʼ sba chikan bin ya xkʼax ta stojol. Ma la yakʼ chebajuk yoʼtan, jich ya xjuʼ ya jpastik-euk.

10. ¿Bin-utʼil ochem jkʼoplaltik tey-euk-a te bin la yal Satanás ta stojol te Jobe?

¹⁰ ¿Bin-utʼil ochem jkʼoplaltik tey-euk-a te bin la yal Satanás ta stojol te Jobe? Te Satanás ya yal te ma smeleliluk te kʼux ta koʼtantik te Jehová, te ya kijkʼitaytik ta yichʼel ta mukʼ teme ya jkʼan ya jkoltay te jkuxlejaltik sok te manix junuk koʼtantik ta smelelil-ae (Job 2:4, 5; Apoc. 12:10). ¿Bin yaʼiyel ya kaʼiy jbatik yuʼun-abi? ¿Mabal jichuk te kʼux ya kaʼiytike? Pero jnop kaʼiytik ta swenta ini, te Jehová bayal smukʼul yoʼtan ta jtojoltik te ya yakʼbey permiso te Satanás te ya spasotik ta prueba yuʼun jich ya kakʼtik ta ilel te jun koʼtantik sok te jpaslot te Satanase. Jaʼnix jich, te Dios yaloj ta jamal te ya skoltayotike (Heb. 13:6). ¡Kʼax lek te ay smukʼul yoʼtan ta jtojoltik te Mukʼul Ajwalil yuʼun te chʼulchan sok te Balumilale! ¿Labal kiltik bin yuʼun kʼax mukʼ skʼoplal te jun koʼtantike? Jich ya kakʼtik ta ilel te lotil te bin ya yal te Satanás sok ya jkoltaybeytik skʼoplal sbiil te Dios sok te jaʼ kʼax lek bitʼil ya xmantalaj te jTatik ay ta chʼulchane. Jich yuʼun, ¿bin ya xjuʼ ya jpastik swenta ya jkʼantik te junukxan koʼtantike?

11. ¿Bin ya jnopbeytik te Jobe?

¹¹ Te bitʼil «slajibal cʼahcʼal» ayotikixe, te Satanás yakʼojbeyxan yipal ta skontrainel te j-abatetik yuʼun te Diose (2 Tim. 3:1). Jaʼ yuʼun, ¿bin ya xjuʼ ya jpastik swenta ya jkʼantik te junukxan koʼtantike? Ya xjuʼ ay bin ya jnopbeytikxan te Jobe. Te kʼalal mato xpasot ta prueba yuʼun-a te Satanase, bayal buelta yakʼojix ta ilel-a te jun yoʼtane. Kiltik oxchajp te bin la spas sok te bitʼil ya xjuʼ ya jkʼayinbeytik stalel.

12. 1) Ta swenta te bin ya yal Job 26:7, 8, 14, ¿bin la spas te Job yuʼun la yilbey te maʼyuk slajib te yuʼel sok te smukʼul te Jehovae? 2) ¿Bin ya skoltayotik yuʼun jich ya kiltik-euk te Diose?

¹² La yakʼbeyxan yip te skʼuxul yoʼtan ta stojol Dios kʼalal la yilbey te smukʼule. Te Job la slokʼes tiempo ta snopilanel ta yoʼtan te yutsilal yaʼtel skʼab te Jehovae (kʼopona Job 26:7, 8, 14). Chajpnax la yil-a te bin-utʼil pasbil te Balumilal, chʼulchan, tokal sok te chawuk, manchukme la yal te maʼyuk bayal bin ya snaʼ ta swenta te bintik spasoj te Jehovae. Jaʼnix jich bayal skʼoplal la yil te bitʼil nojptesot yuʼun te Jehová, jaʼ yuʼun jich la yal: «La jqʼuej ta coʼtan te bintic yaloj»  (Job 23:12). Te bitʼil la yil sok la snaʼ te maʼyuk slajib te yuʼele, jaʼ koltayot swenta kʼux la yaʼiy ta yoʼtan te Jehová sok te la skʼan spasel te bin ya smulan yoʼtane. Jaʼ-abi koltayot swenta ya skʼan te junxan yoʼtane. Jich bitʼil te Job ya skʼan ya jlokʼes jtiempotik ta snopilanel ta koʼtantik te bintik tʼujbil spasoj te Jehová. Ta kʼajkʼal ini bayal bin ya jnaʼtikix ta swenta te bintik spasoj te bitʼil ta skʼajkʼalel te Jobe. Jaʼnix jich ayix kuʼuntik spajkal te Biblia te ya skoltayotik ta snaʼbeyel sba ta lek te Diose. Spisil te bin ya jnoptik ta stojole, yame skoltayotik ta yilel te smukʼul yuʼele. Jaʼme ya stij koʼtantik swenta kʼux ya kaʼiy ta koʼtantik sok te ya jchʼuunbeytik te smantale sok ya skoltayotik swenta ya jkʼantik te junukxan koʼtantik ta stojole (Job 28:28).

13, 14. 1) Ta swenta te bin ya yal Job 31:1, ¿banti la yakʼ ta ilel te Job te la schʼuun mantal? 2) ¿Bin-utʼil ya xjuʼ ya jkʼayinbeytik te ejemplo yuʼune?

¹³ La spas tulan ta schʼuunbeyel smantal Dios ta spisil skuxlejal. Te Job snaʼoj-a te ya skʼan ya schʼuunbey smantal te Jehová swenta jun yoʼtan ya yakʼ sba. Ta melel, ta jujun buelta te ya jchʼuunbeytik smantal te Jehová, ya skoltayotik swenta ya jkʼantik te junukxan koʼtantike. Te Job la spas tulan ta schʼuunbeyel smantal te Dios ta jujun kʼajkʼal. Jun ejemplo jaʼ te la stsajtay sba ta lek ta swenta te bin yilel ya yil te antsetike (kʼopona Job 31:1). Te bitʼil nujpuneme, snaʼoj te maba lek teme ya smulan yan ants te ma jaʼuk te yiname. Ta kʼajkʼal ini yakotik ta kuxinel te banti bayal bin ya stij koʼtantik ta spasel mulil. ¿Yabal jkʼayinbeytik stalel te Job te manchuk ya xkaj jmulantik te machʼa ma jaʼuk nujpunemotik soke? ¿Yabal kakʼ ta koʼtantik te ma xkiltik lokʼombaetik te ya stij oʼtanil ta spasel mulil o pornografia chikan banti ayotik? (Mat. 5:28). Teme jujun kʼajkʼal ya jkom jbatik, yame ya skoltayotik swenta ya jkʼantik te junukxan koʼtantike.

¹⁴ Te Job la schʼuunbey smantal Jehová ta swenta te bin yilel la yil te biluketike. La yal  teme jaʼ smukʼulinej yoʼtan te skʼulejale, snujpʼ te ya x-akʼbot kastigo yuʼun te juesetike (Job 31:24, 25, 28). Ta kʼajkʼal ini te ants winiketik jaʼ baem ta yoʼtanik sleel te sbilukike. Teme jich ya kiltik te takʼin sok te sleel biluketike bitʼil ya yal te Biblia, yame skoltayotik swenta ya jkʼantik te junukxan koʼtantike (Prov. 30:8, 9; Mat. 6:19-21).

15. 1) ¿Bin koltayot te Job swenta jun yoʼtan la yakʼ sba? 2) ¿Bin yuʼun ya skʼan ya jultes ta koʼtantik te bin ya yakʼbotik Jehová ta pajel chaʼbeje?

¹⁵ Jaʼ bajtʼ ta yoʼtan te ya x-akʼbot smajtʼan ta patil yuʼun te Diose. Te Job schʼuunej yoʼtan ta lek-a te bayal skʼoplal ya yil Dios te jun yoʼtan ya yakʼ sbae (Job 31:6). Manchukme bayal swokol, la smukʼulin yoʼtan te Jehová te ya x-akʼbot smajtʼan ta patil yuʼune, jaʼ-abi jaʼ koltayot yuʼun te jun yoʼtan ya yakʼ sbae. Te Jehová kʼax lek la yil te bin la spas te Job, jaʼ yuʼun la yakʼbey bayal bendision manchukme mato tojil winikuk-a (Job 42:12-17; Sant. 5:11). Ta pajel chaʼbej yatome x-akʼbot bayal bendision yuʼun te Diose. ¿Jaxan te joʼotike? ¿Schʼuunejbal koʼtantik te ya xbajtʼ yakʼbotik bendision te Jehová ta swenta te jun koʼtantike? Te Dios kuʼuntik maba jelonem stalel (Mal. 3:6). Teme ya jultes ta koʼtantik te bayal skʼoplal ya yil Dios te jun koʼtantike, yame skoltayotik swenta jaʼ ya xbajtʼ ta koʼtantik smaliyel te bendisionetik ta pajel chaʼbej (1 Tes. 5:8, 9).

16. ¿Bin-a te ya skʼan ya kakʼ ta koʼtantike?

¹⁶ Akʼa kakʼ ta koʼtantik te spisiluk-ora jun koʼtantike. Ayniwan baeltik ya kaʼiy jbatik te joʼotiknax yakotik ta spasel tulan te jun koʼtantike. Pero ma jtukeltikuk. Ta swolol Balumilal, bayal millón ta tul ermanoetik yakik ta spasel tulan te jun yoʼtan ya yakʼ sbaike. Jaʼnix jich, pajalme ya xkʼootik sok te winiketik sok antsetik te jun yoʼtan la yakʼ sbaik ta namey manchukme la yichʼik albeyel te ya yichʼik milele (Heb. 11:36-38; 12:1). Jtʼuntik ta jpisiltik te ejemplo yuʼun Job sok jich akʼa kaltik: «¡Ha to cʼalal ya xchamon ya cal te jun te coʼtane!». Akʼa yalbey yutsil skʼoplal Jehová ta sbajtʼelkʼinal te bitʼil jun koʼtantike.