1. ¿Bin yuʼun snujpʼ te kʼax tseʼel koʼtantik ya kaʼiy jbatike?

KʼAX tseʼel koʼtantik te yak ta moel yajtalul te machʼatik yakik ta ochel ta lum yuʼun te Jehová. Ta melel, chikan ta ilel te yakik ta yakʼel ta ilel te sakal kʼinal yuʼunik te j-abatetik yuʼun Dios. Te junabey kʼaxem ta 10 miyon ta tul machʼatik la kakʼbeytik nojptesel ta Biblia. Jaʼnix jich bayal miyon ta tul kʼotik ta Snaʼojibal slajel te Jesuse, tey la snopik te la yakʼ ta ilel skʼuxul yoʼtan Dios ta jtojoltik kʼalal la yakʼ te sNichʼan swenta jkoleltik (1 Juan 4:9).

2, 3. 1) ¿Bin-a te maba ya smakotik ta yakʼel ta ilel te sakal kʼinal kuʼuntike? 2) ¿Bin ya kiltik ta articulo ini?

² Yanyantik skʼopik te jayeb machʼatik ayik ta lum yuʼun te Jehová. Pero maba ya smakotik yuʼun jun-nax ya kalbeytik yutsil skʼoplal te Jehová (Apocalipsis 7:9). Chikan bin kʼopil ya xkʼopojotik o banti nainemotik, jpisiltik ya xjuʼ xtilotik o ya kakʼtik sakal kʼinal «ta bahlumilal te bin utʼil eqʼuetic» (Filipenses 2:15).

³ Ay oxchajp bin ya skoltayotik ta yalbeyel yutsil skʼoplal te Jehová sok te ya yikʼbey yoʼtan te ants winiketik ta snaʼbeyel skʼoplal te smelelil kʼope, jaʼ te yak ta moel yajtalul te j-abatetik yuʼun Dios, te jun-nax ayotik sok te wikʼil jsitik ta spasel yaʼtel te Jehová. Ta swenta te oxchajp-abi, yame xjuʼ ya kakʼtik ta ilel te sakal kʼinal kuʼuntik,  ta articulo ini yame kiltik bin-utʼil (kʼopona te sjun Mateo 5:14-16).

4, 5. 1) Kʼalal ya jcholtik skʼop Dios ya kakʼtik ta ilel te sakal kʼinal kuʼuntike, pero ¿binxan-utʼil ya xjuʼ ya kakʼtik ta ilel? 2) ¿Bin lek ya xkʼot ta lokʼel kʼalal ya kakʼbeytik yil slekil koʼtantik te ants winiketike? (Ilawil te lokʼomba ta sjajchibal te articulo).

⁴ Ta melel, ya kakʼtik ta ilel te sakal kʼinal kuʼuntik kʼalal ya jcholtik skʼop Dios sok te kʼalal ya kotsestik jnopojeletik (Mateo 28:19, 20). Ta revista te jaʼnix sjoy ini te lokʼ ta inglés te yichʼoj sfechaul 1 yuʼun junio 1925 ta articulo «Luz en la oscuridad» jich la yal: «Maʼyuk machʼa ya xjuʼ te jun yoʼtan sok smelelil ya yakʼ sba ta stojol Kajwaltik ta slajibal kʼajkʼal [...] teme maba ya spas tulan te ya xchiknaj ta ilel te sakal kʼinal yuʼun». Sok la yalxan: «Ya skʼan jich ya spas ta swenta scholbeyel yaʼiy te ants winiketik ta bayuk te lek yachʼil kʼop sok te ya spas ta skuxlejal te bin swenta sakal kʼinale». Ma jaʼuknax ya kalbeytik yutsil skʼoplal te Jehová kʼalal ya jcholtik te skʼope, jaʼnix jich ta swenta jtaleltik. Kʼalal ya jcholbeytik yaʼiy skʼop Dios te ants winiketik ya yilik bin yilel jtaleltik. Te ants winiketik lek jkʼoplaltik ya yilotik soknix te Dios te ya x-abatinotik ta stojol teme ya kakʼbeytik yil te tseʼel koʼtantik sok teme leknax ya jpatbeytik yoʼtanike.

⁵ Te Jesús jich la yalbey te jnopojeletik yuʼune: «Cʼalal ya xcʼohex tey ta na, patbeyahic yoʼtan» (Mateo 10:12). Ta lumetik banti ya scholik skʼop Dios, te ants winiketik kʼayemik te ya yotsesik ta snaik te machʼatik maba ya snaʼbeyik sbae. Pero ta jlumaltik maniwan jichuk. Ta melel, ay machʼatik ya xiwik kʼalal ay machʼa ya xkʼot ta snaik te ma snaʼbeyik sba o ay ya x-ilinik yuʼun. Pero teme ya kakʼbeytik yil slekil koʼtantik sok te ya kichʼtik ta mukʼ, jichniwan lekxan ya yilotik-a. Kʼalal ya xkʼootik ta sna te ants winiketik ay jaʼ lekxan te nail ya kakʼbeytik yil ta sit kelawtik te tseʼel koʼtantike. Jichnix ya xkʼot ta pasel te kʼalal ya jcholtik skʼop Dios sok te karrito te banti ya xkʼax bayal ants winiketik. Te jaytul machʼatik jich ya jcholtik skʼop Dios jtaojtik ta ilel te ya smulanik te skʼop Dios te ants winiketik kʼalal tseʼel koʼtantik ya jpatbeytik yoʼtan. Ay machʼatik ya xnoptsajik tal, ya stsakik jlejchuk jun sok ya smulanik te ya jcholbeytik yaʼiyik skʼop Dios.

6. ¿Bin spasoj jtul hermano sok yinam te ayix yaʼbilalik yuʼun ma xkejchaj ta ilel te sakal kʼinal yuʼunike?

⁶ Jtul hermano sok yinam te ayix yaʼbilalik te jaʼ slumalik Inglaterra ma xjuʼ xlokʼik ta scholel skʼop Dios ta nanatik ta skaj te ayik ta chamel. Pero ma skʼanik te ya xkejchaj ta ilel te sakal kʼinal yuʼunik, jaʼ yuʼun jajch scholik skʼop Dios nopol ta stiʼ snaik. Kʼalal ya sta yorail te ya xkʼaxik tey-a te meʼil tatiletik ta stael te alaletik yuʼunik ta eskuela te nopol ay tey-ae, te hermanoetik ya yakʼik jun mesa sok junetik te lokʼemik ta Biblia. Ay meʼil tatiletik te ya x-ikʼbot yoʼtanik yuʼun sok ya yichʼik bael te cheb volumen yuʼun te libro Los jóvenes preguntan sok ay ya yichʼik bael foyetoetik. Jtul precursora te jun-nax skongregasion sok te hermanoetike jajch sjokinlan ta scholel skʼop Dios. Ta swenta te tʼujbil stalel yakʼoj ta ilel te precursora sok te spasoj tulan te hermano sok te yiname, jtul tatil jajch yichʼ nojptesel ta Biblia.

7. ¿Bin-utʼil ya xjuʼ ya jkoltaytik te machʼatik anemik lokʼel ta slumalik?

⁷ Te cheʼoxeb jaʼbil kʼaxeme ta bayal nasionetik tsobol machʼatik kʼoemik te anemik lokʼel ta slumalik. ¿Bin ya xjuʼ ya jpastik yuʼun ya jkoltaytik ta snaʼbeyel sba te Jehová sok te skʼanojel yoʼtane? Te bin ya xjuʼ ya jpastik ta naile, jaʼ te ya jnoptik bin-utʼil ya jpatbeytik yoʼtan ta skʼopik. Ya xjuʼ ya skoltayotik te aplicación JW Language. Jaʼnix jich ya xjuʼ ya jnoptik chaʼoxpʼal kʼopetik te ya x-ikʼbot yoʼtanik yuʼun. Ta patil ya xjuʼ ya kakʼbeytik yil te pajina jw.org sok te ya kakʼbeytik yil te videoetik sok te junetik te ayik ta skʼopike (Deuteronomio 10:19).

8, 9. 1) ¿Bin koltayel ya kichʼtik akʼbeyel ta tsoblej ta olil semana? 2) ¿Bin-utʼil ya xjuʼ ya skoltayik te yal snichʼnabik te meʼil tatiletik yuʼun ya yakʼik komentario?

⁸ Te Jehová yakʼojbotik te tsoblej te sbiilinej  Jkuxlejaltik sok Kaʼteltik ta swenta Dios yuʼun jich lekxan ya jcholtik-a te skʼop Dios. Spisil te lekil pʼijubtesel ya kichʼtike ya skoltayotik yuʼun lek ya jpʼijubtestik te ants winiketik kʼalal ya jchaʼulaʼtaytik sok te kʼalal ya jnojptestik ta skʼop Dios.

⁹ Ay bayal machʼatik te kʼalal ya xtalik ta sNail Tsoblej chajpnax ya yilik te ya yakʼik komentario te alaletik ta tsoblejetik. Jaʼ yuʼun, te meʼil tatiletik ya skʼan ya skoltayik te yal snichʼnabik yuʼun ya yakʼik komentario te jaʼnix lokʼem ta yoʼtan te alaletik yuʼun jich ya yakʼik ta ilel sakal kʼinal-euk. Te machʼatik ya smulanik te skʼop Dios, kʼalal ya yilik te ya yakʼik komentario sok spisil yoʼtanik te alaletik, ay jich ya xkʼot ta yoʼtanik te la staikix te smelelil kʼope (1 Corintios 14:25).

10. ¿Bin-utʼil ya stsakxan yip te bitʼil jun-nax ay te familia ta swenta te yichʼel ta mukʼ Dios ta sjunal na?

¹⁰ Yan te bin-utʼil ya xjuʼ ya kakʼtik ta ilel te sakal kʼinal kuʼuntik, jaʼ te ya kakʼbeytik stsakxan yip te bitʼil jun-nax ay te jfamiliatik sok te kongregasion. Jich bitʼil, tulan skʼoplal te spisiluk-ora te meʼil tatiletik ya spasik te yichʼel ta mukʼ Dios ta sjunal na, ay bayal machʼatik ya yilik te JW Broadcasting. Kʼalal lajix yoʼtanik ta yilel, lek te komon ya yalbeyik skʼoplal swenta ya yilik bin-utʼil ya spasik ta skuxlejalik te bin la snopike. Te meʼil tatil te ya swentain te yichʼel ta mukʼ Dios ta sjunal na ya skʼan ayuk ta yoʼtan te ma pajaluk te koltayel ya skʼan akʼbeyel te alaletik sok te achʼix keremetike. Jich yuʼun, yame skʼan te ya sle bintik ya xtuun yuʼun spisil te sfamilia (Salmo 148:12, 13).

11-13. ¿Bin ya xjuʼ ya jpastik swenta junukxan ya xkʼot te jkongregasiontike?

¹¹ Jpisiltik, ay bin ya xjuʼ ya jpastik yuʼun junukxan ya xkʼot te kongregasion, jich ya jtijbeytik yoʼtan te yantik yuʼun ya yakʼik ta ilel te sakal kʼinal yuʼunike. Jich bitʼil, te achʼix keremetik ya xjuʼ ya snaʼbeyikxan sba ta lek te hermanoetik te ayix yaʼbilalike. Ya xjuʼ ya sjojkʼoybeyik bin kʼaxem yuʼunik te jayeb jaʼbil abatinemik ta stojol Jehová. Teme jich ya spasik, yame yichʼ yip te schʼuunel yoʼtanik te achʼix keremetik soknix te hermanoetik te ayix yaʼbilalik, sok talel kʼaxel ya stijbey sba yoʼtanik yuʼun ya yakʼik ta ilel te sakal kʼinal yuʼun te smelelil kʼope. Jpisiltik ay bin ya xjuʼ ya jpastik, jaʼ te ya jpatbeytik yoʼtan te machʼatik ya xtal yulaʼtayotik ta sNail Tsoblej. Lek te tseʼelnax koʼtantik ya jpatbeytik yoʼtanik, te ya jkoltaytik ta stael sjuktajibik sok te ya kakʼbeytik xnaʼbot sbaik yuʼun te yantik hermanoetike. Teme jich ya jpastike, mame yanuk ya yaʼiy sbaik yuʼun.

¹² Te machʼatik ya swolotik ta scholel skʼop Dios, ya xjuʼ ay bin ya spasik yuʼun jich te  hermanoetik te ayix yaʼbilalik ma xpejkʼaj yip te sakal kʼinal yuʼunike. Jaʼ yuʼun, ya skʼan ya slebeyik territorio banti ma wokoluk ya yaʼiyik scholel skʼop Dios. Ya xjuʼ ya skʼanbeyik jtul hermano te pekʼelxan yaʼbilal te ya sjokin ta scholel skʼop Dios yuʼun ya skoltay. Jaʼnix jich ya skʼan te ya yichʼik ta wenta kʼalal ay hermanoetik te ma xjuʼ xjalajik ta scholel skʼop Dios ta skaj te ayik ta chamel o ay yantik swokol. Teme ya yichʼik ta wenta bin-utʼil ayik te hermanoetik, yame skoltayik yuʼun ayuk sbujtsʼ yoʼtanik ta scholel skʼop Dios, chikan teme achʼix keremetik, meʼel mamaletik, yachʼilikto o ayix jaʼbil yakik ta scholel skʼop Dios (Levítico 19:32).

¹³ Jtul te machʼa la stsʼibay te salmo jich la yal: «Buen lec soc bayel yutsil te jun yoʼtan sbahic te machʼatic yermano sbahique» (kʼopona te sjun Salmo 133:1, 2). Te israeletik bayal bin lek ya staik kʼalal jun-nax ya yichʼik ta mukʼ te Jehová. Te salmista la spajaltay te jun-nax ayik sok te lekil aceite te ya yichʼ malel ta jolal, te lek sok siketnax ya xkʼot. Ta ora ini, ¿jaxan teme ya jpastik tulan swenta ya kakʼbeytik stsakxan yip te kongregasion sok te junukxan ya x-ayinotik te j-abatotik yuʼun te Diose? Teme jich yakotikix ta spasel kʼaxme lek te kaʼteltike. Pero, ¿jaxan teme ya jpastik tulan yuʼun ya jam koʼtantik ta stojol te hermanoetik sok te ya jnaʼbeytikxan sba ta leke? (2 Corintios 6:11-13).

14. ¿Bin ya xjuʼ ya jpastik yuʼun ya xchiknajxan ta ilel te sakal kʼinal kuʼuntik ta stojol te machʼatik nopol nainemotik soke?

¹⁴ ¿Yabal xjuʼ ya jpastik tulan yuʼun ya xchiknajxan ta ilel te sakal kʼinal kuʼuntik ta stojol te machʼatik nopol nainemotik soke? Teme lek koʼtantik ta stojol te machʼatik jlakʼojtik ta nainele, yaniwan x-ikʼbot yoʼtanik ta snaʼbeyel skʼoplal te smelelil kʼope. Jaʼ yuʼun jojkʼoybey jbatik: «¿Bin ya yalik ta jtojol te machʼatik nopol nainemon soke? ¿Lekbal ta ilel te jna sok te spat jnae? ¿Tʼujbilbal ta ilel ya xkʼot yuʼun te jcolonia o te banti nainemone? ¿Yabal jpas tulan ta skoltayel te yantike?». Kʼalal ya xkʼopojotik sok te hermanoetike jojkʼoybeytik bin lek lokʼem yuʼunik ta swenta te lek stalelik yakʼojik ta ilel ta stojol te machʼatik slakʼojik ta nainel, sfamiliaik, sjoʼtakik ta eskuela sok ta yaʼtelik. Yaniwan yal kaʼiytik bintik lek staojik (Efesios 5:9).

15. ¿Bin yuʼun yananix skʼan-a te wikʼiluk jsitike?

¹⁵ Teme ya jkʼantik te ma xpejkʼaj yip te sakal kʼinal kuʼuntike, yame skʼan ayuk ta koʼtantik te ayotik ta kuxinel ta slajibal kʼajkʼal. Te Jesús jich la yalulanbey te jnopojeletik yuʼune: «Wiqʼuiluc me asitic» (Mateo 24:42, XCD; 25:13; 26:41). Ta melel, teme ya jkuytik te bayalto skʼan yuʼun ya xjajch te «tulan wocol» sok te maba ya kiltikix te joʼotike, maba ya kakʼbeytik yipal ta oranax te scholel skʼop Dios (Mateo 24:21). Teme jiche, mame xchiknajix ta ilel ta lek te sakal kʼinal kuʼuntike sok yaniwan xtupʼ ta jkʼaxel.

16, 17. ¿Bin ya xjuʼ ya jpastik swenta wikʼiluk jsitik?

¹⁶ Te kʼalal bejbe ya xjinxan bael te kuxlejalil ta slajibal kʼajkʼal ayotike, yame skʼan te wikʼilxan jsitik ya x-ayinotike. Te bin schapoj ya spas te Jehová yananix xkʼot ta pasel yuʼun ta mero yorail (Mateo 24:42-44). Te joʼotike, yame skʼan te jun koʼtan ya jmaliytik sok te wikʼiluk jsitik spisil-ora. Akʼame jkʼopontik te sKʼop Dios ta jujun kʼajkʼal sok mame jkejchantik skʼoponel te Diose (1 Pedro 4:7). Jtʼuntik te lekil ejemplo ya yakʼik te hermanoetik te wikʼil sitik sok te kʼax chikan ta ilel te sakal kʼinal yuʼunike. Ya jtatik jun lekil ejemplo ta La Atalaya 15 yuʼun abril 2012, pajina 18 kʼalal ta 21 ta articulo «Siete décadas aferrado a la falda de un judío».

¹⁷ Baemuk koʼtantik ta aʼtel ta stojol Jehová, jletik bin-utʼil ya xjuʼ ya jkoltaytik te yantik sok jokintik ta lek te hermanoetike. Jich tseʼelxan koʼtantik-a sok ma chikanuk ya kaʼiytik ya xkʼax te tiempo (Efesios 5:16). Ta cien jaʼbil kʼaxem tale bayal bin juʼem spasbelik te j-abatetik yuʼun Dios, pero ta ora ini ta swenta bin yilel yak swentainbelotik te Jehová yame xjuʼ te mukʼxan aʼtelil ya jpastik. Ta ora ini kʼax chikan ta ilel te sakal kʼinal kuʼuntik te maniwan jichuk jnopojtik te ya xchiknaj ta ilele.

18, 19. ¿Bin-utʼil ya skoltayotik te ancianoetik te wikʼiluk jsitik sok te ma jkom jbatik ta aʼtel ta stojol te Diose? Chola kaʼiytik junuk ejemplo.

 ¹⁸ Manchukme ay banti ya xchʼayotik, te Jehová yato yakʼ te ya x-abatinotik ta stojol. Swenta ya skoltayotik te wikʼil jsitik sok te ma jkom jbatik ta aʼtel ta stojole, yakʼojbotik majtʼaniletik te jaʼ te ancianoetik ta kongregasionetik (kʼopona te sjun Efesios 4:8, 11, 12). Jaʼ yuʼun, kʼalal ya yulaʼtayotik jtul anciano, jpastik tulan yuʼun ya xpʼijubotik ta swenta te lekil tsitsel ya yakʼbotike.

¹⁹ Jtul hermano sok yinam te ayik ta Inglaterra staojik kʼop ta yutil snaik, jaʼ yuʼun la skʼanbeyik koltayel chaʼtul ancianoetik. Te hermana la yalbey yaʼiy te ancianoetik te jich ya yaʼiy te ma pajaluk schʼuunel yoʼtan sok te smamlale. Te hermano la yal te mananix lek ya yil-a te bitʼil yak ta spʼijubtesel te sfamilia sok te ma spisiluk-ora ya spas te yichʼel ta mukʼ Dios ta sjunal na. Te ancianoetik la scholbeyik yaʼiyik te ejemplo yuʼun te Jesús te la skanantay ta lek te jnopojeletik yuʼun sok te la yichʼ ta wenta bin koltayel ya skʼan ta jujuntul. La yalbeyik yaʼiy te hermano te akʼa stʼun te ejemplo yuʼun te Jesús, te hermana la yalbeyik te akʼa yakʼ ta ilel slamalil yoʼtan. Jaʼnix jich la yichʼik albeyel bin-utʼil ya xjuʼ ya skoltay sbaik ta pajal yuʼun ya xjuʼ ya spasik te yichʼel ta mukʼ Dios ta sjunal na sok te chaʼtul yal snichʼnabike (Efesios 5:21-29). Ta patil bael ay bintik lek juʼ spasbel te hermanoe, jaʼ yuʼun te ancianoetik la yutsil kʼoptayik. Jaʼnix jich la stijbeyik yoʼtan te manchuk ya skom sba ta spasel tulan sok te akʼa smukʼulin yoʼtan te ya xkoltayot yuʼun te chʼul espiritu yuʼun ya snaʼ swentainel ta lek te sfamilia. Ta ora ini chikan ta ilel te sakal kʼinal yuʼun te familiae, jaʼ koltayotik yuʼun te skʼuxul yoʼtanik sok te slekil yoʼtanik te ancianoetike.

20. ¿Bintik lek ya xlokʼ teme ya kakʼtik ta ilel te sakal kʼinal kuʼuntike?

²⁰ Te Salmo 128:1 ya yal: «Bayel yutsil spisil machʼatic ya yichʼic ta mucʼ te Jehová, te ya xbehenic ta behetic yuʼune». Ta melel, tseʼelme koʼtantik teme ya kakʼtik ta ilel te sakal kʼinal kuʼuntike. Ta articulo ini la kiltik oxchajp, jaʼ te ya jtijbeytik yoʼtan te ants winiketik yuʼun ya x-abatinik ta stojol te Jehová, te ya kakʼbeytik stsakxan yip te bitʼil jun-nax ayotik ta familia sok ta kongregasion sok te wikʼiluk jsitike. Jich lekil ejemplo ya yilotik te yantik sok bayal machʼatik ya xtijbot yoʼtanik yuʼun ta yalbeyel yutsil skʼoplal te jTatik te ay ta chʼulchan (Mateo 5:16).