1, 2. 1) ¿Bin ejemplo ya yakʼ kiltik te stalel te ya jkʼantik te ay machʼa ya yakʼbotik smukʼul kʼinal kaʼiytik sok te ya xjuʼ kuʼuntik yakʼel-euke? 2) ¿Bin wokolil ya staik bayal alaletik?

TE ANTS WINIKOTIKE stalel te ya jkʼantik te ay machʼa ya yakʼbotik smukʼul kʼinal kaʼiytike sok jich kichʼojtik pasel te ya xjuʼ kuʼuntik yakʼele. Kiltik jun ejemplo. ¿Bin ya spas jtul alal te ya xyal kʼalal ay ta tajimal sok ya yejchʼentes sba? Yak ta okʼel ya xbajtʼ sle ta oranax te spapa o te smama. Maʼyuk bin ya xjuʼ ya spasik yuʼun ya xkʼax ta oranax te yejchʼene, pero ya xjuʼ ya yakʼbeyik smukʼul yoʼtan. Ya sjojkʼoybeyik bin la spas, ya skusbeyik yaʼlel sit, ya spetik, leknax bin ya yalbeyik, yaniwan spoxtaybeyik te yejchʼene sok ya spotsbeyik. Jich yuʼun ta oranax ya xkejchaj ta okʼel sok yaniwan xchaʼbajtʼ ta tajimal. Ta patil bael ya xkʼax te yejchʼene.

² Jaʼukmeto, ay alaletik te ya staik wokolil te kʼax tulanxane, melel ay ya yichʼik utsʼinel ta spasel mulil. Chikan teme jun-nax buelta ya yichʼik utsʼinel o ta bayal jaʼbil, ay machʼatik jkʼaxel ya x-utsʼinbot yoʼtanik yuʼun. Te machʼatik ya yutsʼinik alaletike ay ya xchiknaj smulik sok ya yichʼik akʼbeyel kastigo, pero ay yantik te jich yilel te jichnax jilem te tulan mulil spasojike. Manchukme ya yichʼ akʼbeyel kastigo ta oranax te j-utsʼinwaneje, te alale yato yaʼiybey swokolil kʼalal mukʼix-ae.

3. 1) Jich bitʼil ya yal 2 Corintios 1:3, 4, ¿bin ya skʼan te Jehovae? 2) ¿Bin jojkʼoyeletik ya kilbeytik skʼoplal?

³ ¿Bin ya xjuʼ ya xkoltayot te j-abat yuʼun Dios te ay la yichʼ utsʼinel ta yalalil sok te mato xkʼax ya yaʼiy te swokole? (Kʼopona 2 Corintios 1:3, 4). Ta melel, te Jehová ya skʼan te kʼuxuk ta oʼtanil te tuminchijetik yuʼune sok te ya x-akʼbotik smukʼul yoʼtanike. Jich yuʼun kilbeytik skʼoplal te jojkʼoyeletik ini: ¿Bin yuʼun ya skʼan smukʼul yoʼtanik te machʼatik yichʼojik utsʼinel ta yalalilike? ¿Machʼa ya xjuʼ ya yakʼbey smukʼul yoʼtanik? Sok ¿bin ya xjuʼ ya jpastik swenta ya kakʼbeytik smukʼul yoʼtanik?

4, 5. 1) ¿Bin yuʼun mukʼ skʼoplal te ya xjul ta koʼtantik te maba pajal te alaletik sok te machʼatik ayix yaʼbilalike? 2) ¿Bin-a te wokol ya yaʼiyix te alal ta skaj te ya yichʼ utsʼinel yuʼun te machʼa jun yoʼtan sba soke?

⁴ Ay machʼatik te la yichʼik utsʼinel kʼalal tutikto-ae, yato skʼanik koltayel ta ora ini manchukme kʼaxemix bayal jaʼbil. Swenta ya xkʼot ta koʼtantik bin yuʼun, nail ya skʼan ya xjul ta koʼtantik te maba pajal te alaletik sok te machʼatik ayix yaʼbilalike, jaʼnix jich kʼalal ya yichʼik utsʼinel te alaletike yan-a te bitʼil ya sta swokolik yuʼune. Kiltik cheʼoxebuk te bin yuʼune.

⁵ Te alaletike ya skʼan te mero ay smukʼul yoʼtanik ta stojol te machʼa ya xchʼitesotik sok ya xkanantayotik yuʼune. Ta swenta-abi, jun yoʼtan ya yaʼiy sbaik sok ya snopik yakʼel smukʼul yoʼtanik ta stojol te machʼa kʼux aʼiybilik yuʼune (Sal. 22:9). Pero mel-oʼtantik sba te bayal alaletik ta snaiknix ya yichʼik utsʼinel, melel jaʼ ya x-utsʼinotik yuʼun te machʼatik ay bin yutoj sbaik soke o te yamigotak te sfamiliae. Te kʼalal ya yichʼ utsʼinel jtul alal yuʼun te machʼa jun yoʼtan sba soke, ya xchʼay smukʼul yoʼtan ta stojolik. ¿Bin-a te wokol ya yaʼiy yuʼune? Jaʼ te wokolniwan ya yaʼiyix te ya yakʼ smukʼul yoʼtan ta stojol te yantike, manchukme kʼaxemix bayal jaʼbil te la yichʼ utsʼinele.

6. ¿Bin yuʼun kʼax chopol sok jkʼaxel ya x-utsʼinwan te yutsʼinel alaletike?

⁶ Te alaletike ma snaʼ skanantayel sbaik ta stukelik. Te yutsʼinel alaletike kʼax chopol sok jkʼaxel ya x-utsʼinwan. Te alaletik te ya yichʼik utsʼinele, ya staik tulan wokol ta sbakʼetalik, spensarik sok ta yoʼtanik, melel mato ayuk yaʼbilalik sok mato kʼoem ta yoʼtanik bin swentail te nujpunel sok te ay machʼa ya sjokin sba ta wayel soke. Te alal te la yichʼ utsʼinele ma lekix bin ya snop ta swenta te ya sjokin sbaik ta wayel jtul ants sok jtul winike, boloben skʼoplal ya yaʼiy sba o ma lek te bin ya snop ta stojol te machʼatik ya skʼan ya xnoptsajik tal ta stojole.

7. 1) ¿Bin yuʼun ma wokol ya yaʼiy te ya sloʼlay te alal te machʼa ya x-utsʼinwane, sok binwan-utʼil ya spas? 2) ¿Binwan ya xkʼot ta pasel ta stojol te alal ta skaj te lotil ya yichʼ albeyele?

⁷ Te alaletik mato ayuk lek spensarik, mato ayuk lek spʼijilik, mato staik ta ilel banti ya xjuʼ ya sta swokolik sok bin-utʼil ya skanantay sbaik (1 Cor. 13:11). Jaʼ yuʼun te machʼa ya yutsʼin alale, oranax ya xjuʼ sloʼlaybel. Ay bintik ya yalbey te ya x-utsʼinbot yoʼtan yuʼune, jich bitʼil te jaʼlaj smul ya xkʼot te alal te la yichʼ utsʼinele, te ya skʼan ya smuk te bin la yichʼ pasbeyel, te ma x-ichʼbot ta wenta te bin ya yale sok te ma xchʼuunbote o te jichlaj ya xchiknaj ta ilel te kʼux ya yaʼiy sba jtul ants winik sok jtul alal teme ay bin ya spas soke. Te bin ya xkʼot ta stojol te alale, jaʼ te bayal jaʼbil ma snaʼ te lotil spisil te bin la yichʼ albeyele. Te alale yaniwan skuy te boloben skʼoplal, te jkʼaxel ma xtuunix ta kʼinale sok te ma snujpʼuk ya yaʼiy te lek ya x-ilot sok te kʼux ta oʼtanile.

8. ¿Bin yuʼun schʼuunej koʼtantik te ya xjuʼ ya yakʼbey smukʼul yoʼtan te Jehová te machʼatik yichʼojik utsʼinele?

⁸ Ta swenta te bintik la kiltikixe, ma chajpuk ya kaʼiytik te bayal jaʼbil ya sta swokol te machʼa ya yichʼ utsʼinele. Te mulil ini ya x-utsʼinwan ta jkʼaxel. Te bitʼil bayal pʼolemix ta balumilal te yutsʼinel alaletike, ya yakʼ ta ilel te ayotikix ta kuxinel ta slajibal kʼajkʼal, jich yuʼun bayal ants winiketik «mayuc scʼuxul yoʼtanic» sok «te machʼatic chopolic soc te jloʼloywanejetic behbe bohlobelic» (2 Tim. 3:1-5, 13). Kʼax chopol te bintik ya spas te Satanás ta yutsʼinel te ants winiketike. Kʼax mel-oʼtantik sba te ya spasik te bin ya smulan Satanás te ants winiketik. Pero te Jehovae, jaʼ kʼax bayalxan yip te bitʼil te Satanás sok te ants winiketik te ya spasik te bin ya skʼan te Satanase. Jaʼnix jich, te Dios ya snaʼ ta lek bin yilel ya x-aʼtej te Satanase. Jaʼ yuʼun, schʼuunej koʼtantik te spisil-ora ya yil te wokolil ya kaʼiytik sok te ya xjuʼ ya yakʼbotik te mukʼul oʼtanil ya jkʼantike. Bayal ya yakʼ stseʼelil koʼtantik te jaʼ ya x-abatinotik ta stojol «te Dios  te ya yacʼ spisil mucʼul-oʼtanil, ha te machʼa ya smucʼubtes qʼuinal caʼiytic ta spisil te jwocoltic, scuenta yuʼun te smucʼul-oʼtanil te ya yaʼbotic te Dios hich ya xhuʼ ya jmucʼubtesbetic qʼuinal yaʼiyic yantic te ay swocolique» (2 Cor. 1:3, 4). Pero, ¿machʼa ya stuuntes te Jehová ta yakʼel smukʼul koʼtantik?

9. Ta swenta te bin la stsʼibay te ajwalil David ta Salmo 27:10, ¿bin ya spas te Jehová ta stojol te machʼatik maba la yichʼik kanantayel yuʼun te sfamiliaike?

⁹ Te machʼatik ma la yichʼik kanantayel yuʼun te smeʼ statik swenta ma xyichʼik utsʼinel o te machʼatik la yichʼik utsʼinel yuʼun te machʼatik ay bin yutoj sba soke, jaʼ kʼaxtoniwan ya skʼan smukʼul yoʼtanik. Te ajwalil David snaʼoj te jaʼ Jehová te machʼa ya snaʼxan ta lek yakʼel smukʼul koʼtantike (kʼopona Salmo 27:10). Schʼuunej sok spisil yoʼtan te ya skanantay Jehová te machʼatik yichʼojik pʼajel yuʼun te machʼatik jun yoʼtan sba soke. ¿Bin-utʼil ya spas? Ta swenta te j-abatetik yuʼune. Te ermanoetik ta kongregasion jaʼme jfamiliatik. Jaʼnix te Jesús la yakʼ ta naʼel te yuʼun-nix jich-ae, melel la yal te jaʼ yermanotak, swixitak sok smama ya xkʼot te machʼatik pajal ya yichʼik ta mukʼ Dios soke (Mat. 12:48-50).

10. ¿Bin la yal ta swenta te yaʼtel ya spas ta ansianoil te Pabloe?

¹⁰ Kiltik jun ejemplo te jich kʼot ta pasel ta kongregasion. Te jpuk-kʼop Pablo jaʼ jtul ansiano te bayal ya x-aʼtej sok jun yoʼtan, jich yuʼun la yakʼ ta ilel lekil ejemplo. Ma jaʼuknax-abi, te Dios la yalbey te Pablo te akʼa yalbey te jchʼuunjeletik te ya skʼan ya xtʼunbot stalel jich bitʼil ya stʼunbey stalel te Cristoe (1 Cor. 11:1). Ta jun buelta, jich la yal ta swenta te yaʼtel ya spas ta ansianoile: «La jcʼuxultayexcotic, hich te bin utʼil nanil ya scʼuxultay yalatac» (1 Tes. 2:7). Te ansianoetik ta ora ini jichnix stalelik bitʼil te Pablo, melel te kʼalal ya stuuntesik te Biblia ta yakʼbeyel smukʼul yoʼtanik te machʼatik ayik ta wokole, sok yutsil yoʼtan ya xkʼopojik.

11. ¿Bin ya yakʼ ta ilel te ma jaʼuknax ay ta swenta te ansianoetik yakʼel mukʼul oʼtanile?

¹¹ Mame jaʼuknax te ansianoetik ay ta swentaik yakʼbeyel smukʼul yoʼtan te machʼatik ay la yichʼik utsʼinele, melel jpisiltik ay ta jwentatik schʼuunel spasel te tsitsel ini: «Talel cʼaxel me xamucʼubtesbe aba qʼuinal awaʼiyic» (1 Tes. 4:18).  Te ermanaetik te yijubenix ta lek te schʼuunel yoʼtanike, ya xjuʼ ya yakʼbeyik smukʼul yoʼtan te ermanaetik te ayik ta wokole. Jaʼnix te Jehová ya spaj sba sok jtul mamail te ya skanantay ta lek te yale (Is. 66:13). Te Biblia ya yalbey skʼoplal bayal antsetik te ay la skoltayik te machʼatik ayik ta mel-oʼtane (Job 42:11). Te Jehová mero tseʼel yoʼtan ya yaʼiy sba kʼalal ya yil te ermanaetik te ya skoltayik yantik ermanaetik te pichʼil yoʼtanik yuʼun te swokolike. Teme jich ya skʼan pasel ya yilik te ansianoetike, ya xjuʼ ya sjojkʼoybeyik jtul ermana teme ya xjuʼ ya skoltay yan ermana te ay swokole, jaʼnax yuʼun ya skʼan te stukeluknax ya yichʼ albeyel te ermanae. *

12. ¿Bin-a te ma skʼan ya jpastik te kʼalal ya jkoltaytik jtul ermanoe?

¹² Kʼalal ya jkʼan ya jkoltaytik jtul ermano, ma skʼan te ya jojkʼoybeytik te bintik ma skʼan ya yalbey skʼoplale (1 Tes. 4:11). Jaʼ yuʼun, ¿bin ya xjuʼ ya jpastik ta stojol te machʼatik ay swokolik sok ya skʼan smukʼul yoʼtanike? Kiltik joʼchajp te bin ya xjuʼ ya jpastik te ya yakʼ ta nopel te Bibliae.

13. 1) Jich bitʼil ya yal 1 Reyes 19:5-8, ¿bin la spas te chʼul-abat yuʼun Jehová ta stojol te Eliase? 2) ¿Bin-utʼil ya xjuʼ ya jtʼunbeytik stalel te chʼul-abate?

¹³ Kiltik bin koltayel ya xtuun yuʼunik ta smelelil. Kʼalal te j-alwanej Elías lokʼ ta anel ta skaj te kʼan yichʼ milele, mero chebaj yoʼtan yuʼun sok jaʼ la skʼan te ya xlaje. Jich yuʼun, te Jehová la stikun jtul chʼul-abat swenta ya yakʼbey yip yoʼtan. Te chʼul-abate la yakʼbey kʼixin weʼelil sok la yalbey te yakuk xweʼe (kʼopona 1 Reyes 19:5-8). Jaʼ-abi ay bin mukʼ skʼoplal ya yakʼ jnoptik: kʼalal ay bin ya jpastik ta stojol jtul ermano te ay ta wokole, manchukme maʼyuk skʼoplal yilel te bin ya jpastike, bayal ya xjuʼ ya xkoltayot yuʼun. Teme ya kakʼbeytik sweʼel, stut smajtʼan o ay bin ya jtsʼibaybeytik, ya sta ta ilel te kʼux ta koʼtantik sok te ay skʼoplal ta koʼtantike. Ya xjuʼ jich ya jpastik teme ma lek ya kaʼiy jbatik te ya kalbeytik skʼoplal te bin pasbote o te bin ya yakʼ jmel koʼtantike.

14. ¿Binxan ya yakʼ jnoptik te bin kʼax ta stojol te Eliase?

¹⁴ Lekuk sok junuk yoʼtan akʼa yaʼiy sba kuʼuntik te machʼatik la yichʼik utsʼinele. Kiltik binxan kʼot ta pasel ta stojol te Eliase. Te Jehová la yakʼbey yip swenta ya xkʼot ta wits Horeb te kʼax namal sbelale. Ta wits ini jaʼ te banti la schap skʼop te Jehová ta namey sok te lum Israele. Ta namal kʼinal ini, kʼax lekniwan la yaʼiy sba tey-a, melel namal ayix ta stojol te skontratak te ya skʼan ya xmilot yuʼune. Te bin la spas te Jehová ta stojol te Elías, ay yan bin ya yakʼ jnoptik. Teme ya jkʼan ya jkoltaytik te machʼa yichʼojik utsʼinele, ta nail ay bin ya skʼan ya jpastik swenta jun yoʼtan ya yaʼiy sbaik-a. Te ansianoetik ya skʼan ya snaʼik te yanyantik bitʼil ya yaʼiy sbaik-a ta jujuntul te ermanoetike. Jich bitʼil jtul ermana jaʼniwan lek sok jun yoʼtan ya yaʼiy sba te ya xkʼopoj sok te ansianoetik ta sna, ta yuchʼel té, kapel o yan bin-a, pero ay yantik te jaʼniwan lek yaʼiy sbaik kʼalal ya xkʼopojik ta sNail tsobleje.

15, 16. ¿Bintik smakojbey skʼoplal te kʼalal ay machʼa ya jchʼam kaʼiytik skʼope?

¹⁵ Jchʼam kaʼiytik ta lek te bin ya yalike. Te Biblia ya yakʼbotik te tsitsel ini: «Chapaluquex me apisilic yuʼun yaʼiyel ta ora te bin ya yichʼ halel, ma me orahuc ya xcʼopojex» (Sant. 1:19). ¿Yabal jnaʼtik schʼamel kaʼiytik te bin ya kichʼtik albeyele? Yaniwan jkuytik te tikʼnax-a te maba ya jtij jbatik, ya kilbeytik sit te machʼa ya skʼoponotike sok te maʼyuk bin ya kaltike. Pero ma jaʼuknax ya skʼan pasel-abi. Kiltik te bin la spas te Jehová ta stojol te Elías. Te Jehová la schʼambey yaʼiy ta lek te skʼop te Elías kʼalal la yal ta jamal te bin ay ta yoʼtan te ya x-akʼot ta wokol yuʼune. La sta ta ilel te yak ta xiwel te j-alwanej yuʼune, te stukel ya yaʼiy sbae sok te skuyoj te tojolnax te bin lek la spase. Te Jehová la yichʼ ta wenta te jujun chajp swokol te Elías soknix la skoltay sok  yutsil yoʼtan. Jich la yakʼ ta ilel te la schʼambey yaʼiy ta lek te skʼope (1 Rey. 19:9-11, 15-18).

¹⁶ Kʼalal yakotik ta yaʼiybeyel skʼop te machʼa la yichʼ utsʼinele, ¿bin-utʼil ya xjuʼ ya kakʼbeytik yil skʼuxul koʼtantik sok te ya jnaʼbeytik yoʼbolil sbae? Kʼalal ay bin ya kaltik te nopbil ta lek kuʼuntike, ya xjuʼ ya kakʼbeytik yil te kʼux ta koʼtantik ta smelelile. Ya xjuʼ jich ya kalbeytik: «Mel-oʼtantik sba te bin la awichʼ pasbeyele. Ma skʼan te jich ya yichʼ pasbeyel jtul alale». Teme ya jkʼan ya jnaʼtik te yak ta kʼoel ta koʼtantik te bin yak ta yalele, ya xjuʼ ya jkʼanbeytik te yakuk scholbotik kaʼiytik ta lek te bin maba la kichʼbeytik swentaile o ya xjuʼ jich ya kalbeytik: «Kʼalal la awalbey skʼoplal ini, jichme kʼot ta koʼtan te..., ¿jichbal?». Kʼalal jich ya kalbeytik, ya kakʼbeytik yil te yakotik ta yaʼiyel ta lek te skʼop sok te ay yutsil koʼtantik ta stojol soknix te ya jpastik tulan yuʼun ya xkʼot ta koʼtantik te swokole (1 Cor. 13:4, 7).

17. ¿Bin yuʼun ya skʼan ya jnaʼtik smaliyel sok te ma xkʼopojotik ta orae?

¹⁷ Jaʼnix jich ya skʼan ya jtsajtay jbatik te manchuk oranax ya xkʼopojotik. Ma skʼan ya jtuchʼbeytik skʼop te ermano swenta ya kakʼbeytik tsitsel o tojobtesel. Ya skʼan ya jnaʼtik smaliyel. Te Elías la yalbey ta jamal te Dios te bin ay ta yoʼtan te ya x-akʼot ta wokol yuʼune. Kʼalal te Jehová la yakʼbeyix-a te yip schʼuunel yoʼtane, te Elías la yalbey yan buelta bin yaʼiyel ya yaʼiy sba (1 Rey. 19:9, 10, 13, 14). Te bin la spas te Elías ya yakʼ jnoptik te machʼatik ay swokol ta yoʼtanik ma tikʼuk ya yaʼiyik te jun-nax buelta ya yalik te swokolike. Kʼalal ay machʼa jich ya kaʼiybeytik skʼope, ya skʼan ya jnaʼtik smaliyel, jich bitʼil ya spas te Jehovae. Ma jaʼuk mukʼ skʼoplal te ya kalbeytik bin-utʼil ya xchajpaj te swokole, jaʼ mukʼ skʼoplal te ya kakʼbeytik yil te yutsil koʼtantik sok te ya jnaʼbeytik yoʼbolil sbae (1 Ped. 3:8).

18. ¿Bin yilel ya skʼan ya jkʼopontik Dios swenta ya sta smukʼul yoʼtan te machʼatik ay swokolik sok bin yuʼun?

¹⁸ Jkʼopontik Dios ta spisil koʼtantik sok te machʼatik ayik ta wokole. Te machʼa ay ta tulan mel-oʼtane, maniwan ya xjuʼ yuʼun te ya skʼopon Dios. Maniwan snujpʼuk ya yaʼiy te ya skʼopon Dios. Teme ya jkʼan ya jkoltaytik, akʼa kalbeytik sbiil te ermano kʼalal ya jkʼopontik Dios soke. Kalbeytik te Jehová te kʼux ta koʼtantik te ermano  sok te kʼux aʼiybil ta kongregasion-euke. Sok akʼa jkʼanbeytik te ya slamantesbey yoʼtan te tuminchij yuʼune. Kʼalal jich ya jkʼopontik Dios sok te ermanoetike, ya sta bayal smukʼul yoʼtanik.

19. ¿Bin ya skoltayotik swenta ya jchajpan jbatik ta lek ta yakʼel mukʼul oʼtanil?

¹⁹ Jletik kʼopetik te ya slamantes oʼtanil sok te ya yakʼ mukʼul oʼtanile. Jnoptik ta lek te bin ya kaltike. Te kʼopetik te ma nopbil ta leke ya x-ejchʼenteswan, yan teme nopbil ta leke ya xpoxtaywan stukel (Prov. 12:18). Jaʼ yuʼun, akʼa jkʼanbeytik te Jehová te yakuk skoltayotik ta stael lekil kʼopetik te ya slamantesbey sok te ya spoxtaybey yoʼtan te machʼa ay ta wokole. Juluk ta koʼtantik te jaʼ bayalxan yip te kʼopetik ayik ta Bibliae, melel talem ta stojol te Jehová (Heb. 4:12).

20. 1) ¿Bin ya snopik te machʼatik yichʼojik utsʼinel ta skaj te bin kʼaxem ta stojolik? 2) ¿Bin ya skʼan ya jultesbeytik ta yoʼtanik?

²⁰ Te machʼatik ay la yichʼik utsʼinel kʼalal tutikto-ae, yaniwan snopik te ma xtuunikix ta kʼinale, te boloben skʼoplalik sok te maʼyuk machʼa ya xkʼanotikix yuʼune. Jaʼnix jich, yaniwan skuyik te ma snujpʼuk te kʼux aʼiybilik ta oʼtanil yuʼun te yantike. Pero jkʼaxel ma jichuk te bin ya snopike. Jaʼ yuʼun, akʼa jtuuntestik te Biblia swenta ya kakʼbeytik snaʼik te bayal skʼoplalik ta yoʼtan te Jehovae (ilawil te rekuadro « Tekstoetik te ya yakʼ smukʼul koʼtantik»). Juluk ta koʼtantik te kʼalal te j-alwanej Daniel lajem yip la yaʼiy sba sok smeloj yoʼtan ta jkʼaxele, te Dios la stikun jtul chʼul-abat swenta ya yakʼbey smukʼul yoʼtan, melel la skʼan la yakʼbey snaʼ te bayal skʼoplal ya yil sok te kʼux ta yoʼtane (Dan. 10:2, 11, 19). Te Jehová jaʼnix jich bayal skʼoplal ta yoʼtan te kermanotaktik te ayik ta tulan mel-oʼtane.

21.  1) ¿Bin ya xkʼot ta stojol te machʼatik ya yutsʼinik alaletik te maba ya sujtes yoʼtanike? 2) ¿Bin ya xjuʼ ya jpastik ta ora ini?

²¹ Kʼalal ya kakʼbeytik smukʼul yoʼtanik te yantike, ya jultesbeytik ta yoʼtanik te kʼux aʼiybilik yuʼun te Jehová. Sok ma skʼan ya xchʼay ta koʼtantik te jaʼ jun Dios te ya smulan te bin toj ta pasele. Ya sta ta ilel spisil te machʼatik ya yutsʼinik alaletike. Spisil ya yil stukel, sok ya xbajtʼ slajin te machʼatik ya yutsʼinik alaletik te ma sujtes yoʼtanike (Núm. 14:18). Pero ay bin ya xjuʼ ya jpastik ta ora ini, akʼa jpastik chikan te bantito kʼalal ya xjuʼ kuʼuntik swenta ya kakʼbeytik yil te kʼux ta koʼtantik te machʼatik la yichʼik utsʼinele. Ya yakʼ bayal smukʼul koʼtantik te bin ya spas te Jehová, jaʼ te jkʼaxel ya xbajtʼ slajinbey swokol te machʼatik yichʼojik utsʼinel yuʼun te Satanás sok te balumilal yuʼune. Pajel chaʼbejxanix, spisil te bintik la yichʼik pasbeyel te machʼatik yichʼojik utsʼinele, ma xjulix ta yoʼtanik (Is. 65:17).