ARTIKULO YUʼUN ESTUDIO 19
Te kʼuxul oʼtanil sok te bin toj ta pasel ya stsal te bin chopole
«Como haʼat Diosat te ma lecuc awoʼtan yuʼun te bin chopole, te machʼa chopol ma ba ya xnahin ta atsʼehl» (SAL. 5:4).
KʼAYOJIL 142 Akʼa stsakxan yip te smukʼul koʼtantik
¿BIN YA XBAJTʼ KILBEYTIK SKʼOPLAL? *
1-3. 1) Jich bitʼil ya yal Salmo 5:4-6, ¿bin yilel ya yil Jehová te bintik chopole? 2) ¿Bin yuʼun ya kaltik te skontrainej ta jkʼaxel «te ley yuʼun Cristo» te yutsʼinel alaletike?
TE Jehová ya yilay ta jkʼaxel spisil te bintik chopole (kʼopona Salmo 5:4-6). Jaʼ yuʼun ya yilay-euk te yutsʼinel alaletike, melel kʼax chopol sok kʼax ilobtik sba ta jkʼaxel. Jichnix bitʼil te Jehová, te Testigootik yuʼune ya kilaytik ta jkʼaxel te yutsʼinel alaletik sok ma xkakʼtik te jich ya xkʼot ta pasel ta kongregasion (Rom. 12:9; Heb. 12:15, 16).
2 Te yutsʼinel alaletik skontrainej sba ta jkʼaxel sok «te ley yuʼun Cristo», te jaʼ spisil te bintik la yakʼ ta nopel ta swenta te bin la yal sok te bin la spas te Jesuse (Gál. 6:2). ¿Bin yuʼun te skontrainej sba soke? Melel, jich bitʼil la kiltik ta yan artikulo, te ley yuʼun Cristo talem ta swenta kʼuxul oʼtanil sok ya yakʼ ta pasel te bin stojil ta pasele. Te j-abatotik yuʼun Dios jaʼ ya jtʼuntik te ley-abi, jaʼ yuʼun ya jpastik tulan swenta jun yoʼtan sok kʼanbil ya yaʼiy sbaik te alaletike. Kʼalal ay machʼa ya yutsʼin jtul alal ya yakʼ ta ilel sbikʼtal yoʼtan te kʼax chopole, melel te alale maba jun yoʼtan ya yaʼiyix sba sok ya skuy te maʼyuk machʼa ya xkʼanotix yuʼune.
3 Mel-oʼtantik sba te ayix ta swolol Balumilal te yutsʼinel alaletike, jaʼnix jich te j-abatetik yuʼun Dios staojik bayal wokol yuʼun. ¿Bin yuʼun? Melel ta kʼajkʼal ini «te machʼatic chopolic soc te jloʼloywanejetic» bayuk ayik ta swolol Balumilal sok ay ya skʼan ya x-ochik ta kongregasion (2 Tim. 3:13). Jaʼnix jich ay machʼatik te ya yalik te schʼuunejik Dios te ayik ta kongregasion, ay spasojik te bin kʼax chopol ya skʼan yoʼtanike, jaʼ te ya yutsʼinik alaletike. Ta ora ini ya kilbeytik skʼoplal bin yuʼun te yutsʼinel alaletik jaʼ jun tulan mulil te kʼax chopole. Ta patil, ya kilbeytik skʼoplal bin ya spas te ansianoetik kʼalal ay machʼa ya spas tulan mulil, jich bitʼil te yutsʼinel alaletike. Sok ya kiltik bin-utʼil ya skʼan ya skanantay te yal snichʼnabik te meʼil tatiletike. *
JAʼ TULAN MULIL
4, 5. ¿Bin yuʼun jaʼ jun mulil ta stojol te alal te ya yichʼ utsʼinele?
4 Te machʼatik ya yichʼik utsʼinele bayal jaʼbil ya yaʼiybeyik swokolil. Ma jaʼuknax stukel ya sta swokolik, jaʼnix jich te machʼatik kʼux aʼiybilik yuʼune, te sfamilia sok te ermanoetik ta kongregasion. Te yutsʼinel alaletike jaʼ jun tulan mulil.
5 Jaʼ jun mulil ta stojol te alal te la yichʼ utsʼinele. Yutsʼinel sok yakʼbeyel swokol te yantike, jaʼ jun tulan mulil. Jich bitʼil ya kiltik ta yan artikulo, jaʼ jich ya xkʼot ta stojol jtul alal te ya yichʼ utsʼinele, melel ya xlajinbot jilel yoʼtan ta jkʼaxel. Te machʼa jich ya spase, ya stuuntes ta yutsʼinel te alal te bitʼil jun yoʼtan soke, jaʼnix jich ya yutsʼinbey jilel te yoʼtane. Ta melel, ya skʼan ya jkanantaytik te alaletik swenta ma staik te utsʼinel ini te kʼax chopole. Sok ya skʼan ya kakʼbeytik smukʼul yoʼtanik sok te ya jkoltaytik te machʼatik yichʼojik utsʼinele (1 Tes. 5:14).
6, 7. ¿Bin yuʼun jaʼ jun mulil ta stojol te kongregasion sok ta stojol te j-aʼtel patanetik te yutsʼinel alaletike?
6 Jaʼ jun mulil ta stojol te kongregasion. Machʼauk-a te ay ta kongregasion te ya yutsʼin alale, ya yakʼ ta bolkʼoptayel te kongregasion (Mat. 5:16; 1 Ped. 2:12). Pero ma snujpʼuk ta aʼiyel te ta skajnax jtul te machʼa ya spas bin chopol, ya xbolob skʼoplal bayal ta millón ermanoetik te yakik ta spasel tulan ta spasel te bin leke (Jud. 3). Jich yuʼun, ma xkakʼtik te ya x-ayin ta kongregasion te machʼatik ya spasik te bin chopol te ma sujtes yoʼtanike sok te ya sbolobtesbeyik skʼoplal te kongregasione.
7 Jaʼ jun mulil ta stojol te j-aʼtel patanetik. Te j-abatetik yuʼun Dios ya skʼan ya «yacʼ sbahic ta cuentahinel yuʼun te machʼatic mucʼ yaʼtelic» (Rom. 13:1). Jich ya kakʼtik ta ilel kʼalal ya kichʼtik ta mukʼ te leyetik yuʼun te nasione. Teme ay machʼa ta kongregasion ya skʼaxuntay te leye, jich bitʼil te ya yutsʼin jtul alale, jaʼme tulan mulil ya sta ta stojol te j-aʼtel patanetike (paja sok Hechos 25:8). Manchukme ma jaʼuk ay ta swentaik yalel te ansianoetik te ya yichʼ pasel te bin ya yal te leye, maba ya skoltayik te machʼa la yutsʼin alal swenta ma x-akʼbot kastigo yuʼun te j-aʼtel patanetike (Rom. 13:4). Te machʼa la spas mulile, jaʼnix ya stsobey sit te yaʼtele (Gál. 6:7).
8. ¿Bin yilel ya yil Dios kʼalal ay machʼa ya spas mulil ta stojol yan ants winik?
8 Jaʼ jun mulil ta stojol Jehová (Sal. 51:4). Kʼalal jtul ants winik ya sta smul ta stojol yan ants winik jaʼnix jich ya sta smul ta stojol te Diose. Kiltik jun ejemplo te ya jtatik ta Ley te la yichʼik akʼbeyel yuʼun Dios te Israele. Ya yal teme ay machʼa ay bin ya yelkʼanbey o ya sloʼlay te spatxujke, «ya sta falta ta stojol Jehová» (Lev. 6:2-4). Ta melel, teme ay machʼa ta kongregasion ya yutsʼin jtul alale, ya yutsʼinbey yoʼtan ta jkʼaxel, jich yuʼun ya sta smul ta stojol Dios sok ya sbolobtesbey skʼoplal. Jaʼ yuʼun te yutsʼinel alale, jaʼ jun tulan mulil te kʼax ilobtik sba ta sit Dios sok ya jpʼajtik ta jkʼaxel.
9. ¿Bintik informasion te lokʼem skʼoplal ta Biblia yakʼoj bayalix tal jaʼbil te organisasion sok bin yuʼun?
9 Ta bayalix tal jaʼbil, te organisasion yakʼoj bayal informasion te lokʼem ta Biblia ta swenta te yutsʼinel alaletike. Jich bitʼil ta rebistaetik La Atalaya sok ¡Despertad! ay artikuloetik te ya yalbey skʼoplal bin ya xjuʼ ya spasik te machʼatik yichʼojik utsʼinel swenta ya sitintayik te swokolike. Jaʼnix jich ya yal bin-utʼil ya xjuʼ xkoltayotik sok ya x-akʼbot yip yoʼtanik soknix bintik-utʼil ya xjuʼ ya skanantay yal snichʼnabik te meʼil tatiletike. Jaʼnix jich te ansianoetik yichʼojik akʼbeyel yuʼun te organisasion tojobtesel te lokʼemik ta Biblia, jich ya snaʼik bin ya spasik kʼalal ay machʼa ya spas te mulil-abi. Te organisasion spisil-ora ya yachʼubtes te bintik ya skʼan ya spasik te ansianoetik kʼalal ya xkʼot ta pasel te mulil-abi. Kʼalal jich ya yichʼ pasele, ya kakʼtik ta ilel te yakotik ta stʼunel te ley yuʼun te Cristoe.
¿BIN YA SKʼAN PASEL KʼALAL AY MACHʼA YA SPAS TULAN MULIL?
10-12. 1) Kʼalal te ansianoetik ya yilbeyik skʼoplal jun tulan mulil, ¿bin ay ta yoʼtanik sok bintik-a te tulan skʼoplal ya yilike? 2) Jich bitʼil ya yal Santiago 5:14, 15, ¿bin ya spasik tulan ta spasel te ansianoetike?
10 Kʼalal ay machʼa ya spas tulan mulil, te ansianoetik te ya yilbeyik skʼoplale, ay ta yoʼtanik te ay bin ya skʼan ya spasik swenta ya stʼunik te ley yuʼun Cristo, jaʼ te ayuk skʼuxul yoʼtanik ta stojol te tuminchijetik sok te ya spasik te bin toj sok te bin lek ya yil te Diose. Jich yuʼun bayal bintik mukʼ skʼoplal ay ta yoʼtanik. Te bin mukʼxan skʼoplal yuʼunike, jaʼ te chʼultesbiluk te sbiil te Dios (Lev. 22:31, 32; Mat. 6:9). Jaʼnix jich ay skʼoplal ta yoʼtanik skanantayel te schʼuunel yoʼtan te ermanoetike sok ya skoltayik te machʼa la sta swokol ta skaj te la yichʼ pasel jun mulile.
11 Jaʼnix jich teme ay ta kongregasion te machʼa la spas mulile, te ansianoetik ya skoltayik swenta ya xlekub te schʼuunel yoʼtan teme ya xjuʼe (kʼopona Santiago 5:14, 15). Te j-abat yuʼun Dios te ya yakʼ sba ta tsalel yuʼun te bin ya skʼan sbakʼetal sok ya spas tulan mulile, ay ta chamel ta swenta te schʼuunel yoʼtan. Jaʼ ya skʼan ya yal te maba yamigoinejix sba ta lek sok te Jehovae. * Te ansianoetik pajalik sok te doktoretike, melel ya spasik tulan ta slekubtesel te machʼa yalem ta spasel mulile. Te tsitsel ya yakʼbeyik te lokʼemik ta Biblia ya xjuʼ ya xkoltayot ta yamigoinel yan buelta te Diose. Pero jaʼnax ya xkoltayot teme sujtesoj yoʼtan ta smelelile (Hech. 3:19; 2 Cor. 2:5-10).
12 Ta melel, te ansianoetik yichʼojik tulan yaʼtelik. Bayal skʼoplal ta yoʼtanik te tuminchijetik yuʼun Jehová te akʼbilik ta swentaik skanantayele (1 Ped. 5:1-3). Jaʼ ya skʼanik te junuk yoʼtan ya yaʼiy sbaik te ermanoetik ta kongregasion. Jaʼ yuʼun teme ya yaʼiyik te ay la yichʼ pasel tulan mulil, jich bitʼil te yutsʼinel alale, ay bin ya spasik ta oranax. ¿Bin ya spasik? Yame kiltik te sujtib ta jojkʼoyeletik te ayik ta sjajchibal te parrafo 13, 15 sok 17.
13, 14. ¿Yabal schʼuunik te ansianoetik te leyetik ta swenta yakʼbeyel snaʼ te j-aʼtel patanetik kʼalal ay machʼa ya yutsʼin alaletike? Cholbeya skʼoplal.
13 ¿Yabal schʼuunik te ansianoetik te leyetik ta swenta yakʼbeyel snaʼ te j-aʼtel patanetik kʼalal ay machʼa ya yutsʼin alaletike? Yak. Ta lugaretik te banti jich ya yal te leye, ya schʼuunik spasel te ansianoetike (Rom. 13:1). Te leyetik ini maba ya skontrain te ley yuʼun te Diose (Hech. 5:28, 29). Jaʼ yuʼun kʼalal ya yaʼiyik stojol te ansianoetik te ay machʼa la yutsʼin alale, oranax ya skʼanik koltayel ta sukursal swenta ya snaʼ bin ya spasik ta schʼuunel te leyetik yuʼun ajwalil.
14 Te ansianoetik ya yakʼbeyik snaʼ te machʼa ya yal te la yichʼ utsʼinele, te smeʼ stat sok te machʼa snaʼoj te jich kʼot pasele te ya xjuʼ ya yakʼ ta naʼel ta stojol te j-aʼtel patanetik. ¿Jaxan teme ay ta kongregasion te machʼa la spas mulil sok ya xpujk skʼoplal te bin la spase? ¿Yabal xjuʼ ya snop te ya sbolobtesbey skʼoplal Dios te machʼa la yakʼ ta naʼel ta stojol te j-aʼtel patanetike? Maʼuk. Jaʼ ya sbolobtesbey skʼoplal Dios te machʼa la yutsʼin te alale.
15, 16. 1) Jich bitʼil ya yal 1 Timoteo 5:19, ¿bin yuʼun ya skʼan ayuk chaʼtul testigoetik o yantikxan swenta ya spasik jun komite judisial te ansianoetike? 2) ¿Bin ya spasik te ansianoetik kʼalal ya x-albotik te ay machʼa ta kongregasion la yutsʼin alale?
15 Ta kongregasion, ¿bin yuʼun ya skʼan ayuk chaʼtul testigoetik swenta ya spasik jun komite judisial te ansianoetike? Melel jaʼ jun mantalil te stojil ta pasel ya yal te Bibliae. Kʼalal ma xyakʼ ta naʼel smul te machʼa la spas mulile, ya skʼan ya xkʼopojik chaʼtul testigoetik te la yilik te bin kʼot ta pasel o te ay prueba yuʼunike, jich ya xjuʼ ya spasik te komite judisial te ansianoetike (Deut. 19:15; Mat. 18:16; kʼopona 1 Timoteo 5:19). Pero, ¿puersabal chaʼtul testigoetik swenta ya yichʼ akʼel ta naʼel ta stojol te j-aʼtel patanetike? Maʼuk. Ma jichuk ya yichʼ pasel kʼalal te ansianoetik o yan ants winik ya skʼan ya yakʼ ta naʼel ta stojol te j-aʼtel patanetik te mulil-abi.
16 Kʼalal ay machʼa ya yal ta stojol ansianoetik te ay machʼa ta kongregasion la yutsʼin alal, ay cheb bin ya yichʼ pasel. Ta sbabial, te ansianoetik ya spasik tulan ta schʼuunel te leyetik ta swenta yakʼbeyel snaʼ te j-aʼtel patanetik te yutsʼinel alaletik. Ta patil ya stʼunik te bintik ya yal te Biblia swenta ya yilik te bin kʼot ta pasel ta smelelile sok teme ya skʼan pasel jun komite judisial. Teme la yal te maʼyuk bin la spas te ants winike, te ansianoetik ya yaʼiybeyik skʼop te testigoetike. Ya yichʼ pasel jun komite judisial teme ay chaʼtul testigo o kʼaxem-a te ya yakʼik ta ilel ta jamal te yuʼun-nix la yichʼ pasel-a te mulile. Teme chaʼtulnax te testigoe, jtul jaʼ te machʼa la yakʼ ta naʼel te mulile, te yane, jaʼ te machʼa ay prueba yuʼun te la yichʼ utsʼinel te alale o teme yutsʼinoj yantik alaletike. * Teme jtulnax testigo aye ma skʼan ya yal te yak ta lot te machʼa la yakʼ ta naʼel te mulile. Teme maʼyuk chaʼtul testigoetik te ya yalik ta jamal te mulile, te ansianoetik ya xjuʼ ya xkʼot ta naʼel yuʼunik te laniwan yichʼ pasel te tulan mulile te bayal machʼa yakʼojbey swokole. Jaʼ yuʼun, ya yakʼbeyik koltayel te machʼatik la staik wokol ta skaj te mulile sok ya skanantayik te kongregasion te manchuk ya yutsʼinxan yan alaletik te machʼa chiknaj skʼoplal te la spas mulile (Hech. 20:28).
17, 18. Cholbeya skʼoplal bin aʼtelil ya spas te komite judisial.
17 ¿Bin aʼtelil ya spas te komite judisial? Te ansianoetik te ya sta yaʼtelik ta spasel jun komite judisial, jaʼ ya staik ta ilel teme yato xjuʼ ya x-ayin ta kongregasion te machʼa la spas tulan mulile. Te kʼopil judisial o schajpanel ma skʼan ya yal te jaʼ ya yalik te ansianoetik teme ya yichʼ akʼbeyel kastigo yuʼun j-aʼtel patanetik o maʼuk te machʼa la skʼaxuntay te leye. Te ansianoetik maba ya smakik te bin ya spas te j-aʼtel patanetik ta yakʼbeyel kastigo te machʼa la yutsʼin alale, jaʼ ya yakʼbeyik ta skʼab schajpanel te j-aʼtel patanetike (Rom. 13:2-4; Tito 3:1).
18 Te yaʼtel te ansianoetik ta jun komite judisial jaʼ te ya schajpanik ta stojol Dios te machʼa la spas mulile. Ya stuuntesik te Biblia swenta ya staik ta ilel teme sujtesoj yoʼtan o maʼuke. Teme maba sujtesoj yoʼtane, ya yichʼ lokʼesel ta kongregasion sok ya yichʼ pasel anunsiar ta kongregasion te maba testigoix yuʼun Jehovae (1 Cor. 5:11-13). Teme sujtesoj yoʼtan ta smelelile, ya xjuʼ ya x-ayin ta kongregasion. Pero te ansianoetik ya yalbeyik te maniwan ayukix bin-ora ya yichʼ akʼbeyel yaʼtel ta kongregasion. Jich bitʼil bayal skʼoplal ta yoʼtanik te lekuk ay te alaletik ta kongregasion, yaniwan yalbeyik te meʼil tatiletik te ay tut alaletik yuʼunike, te yakuk skanantayik ta stojol te machʼa la yutsʼin alale. Pero ma xyakʼik ta naʼel machʼatik yichʼojik utsʼinel.
¿BIN YA XJUʼ YA SPASIK TE MEʼIL TATILETIK YUʼUN YA SKANANTAY TE YAL SNICHʼNABIKE?
Swenta ma xyichʼik utsʼinel te yal snichʼnabik, te meʼil tatiletik ya scholbey yaʼiyik te bin ya xjuʼ ya snaʼik ta swenta te ya sjokin sbaik ta wayel jtul ants sok jtul winik, soknix te bin ya skʼan ya snaʼik ta swenta te sbakʼetalike. Swenta jich ya spasik ya stuuntesik te informasion te ya slokʼes te organisasion yuʼun te Jehová. (Ilawil te parrafo 19 kʼalal ta 22).
19-22. ¿Bin ya xjuʼ ya spasik te meʼil tatiletik yuʼun ya skanantay te yal snichʼnabike? (Ilawil te foto ta yelaw te rebista).
19 Te meʼil tatiletike, jaʼ ay ta swentaik skanantayel te yal snichʼnabik te manchuk ayuk bin chopol ya xkʼot ta stojolike. * Meʼil tatiletik, te awal anichʼnabike, jaʼ majtʼanil yakʼojbeyex te Dios, jaʼ te bin yakʼojbeyex awichʼik te Jehovae (Sal. 127:3). Jaʼme ay ta awentaik skanantayel te majtʼanil ini. ¿Bin ya xjuʼ ya apasik yuʼun ya akanantayik te awal anichʼnabik yuʼun maba ya yichʼik utsʼinel-a?
20 Sbabial, leaik informasion te ya yalbey skʼoplal bin-utʼil ya xkʼot ta pasel te yutsʼinel alaletike. Ilbeyaik skʼoplal bin yilel stalel te machʼatik ya yutsʼinik alaletik sok bin-utʼil ya sloʼlayik. Ya skʼan ya akanantayik swenta ma sta swokolik sok maʼyuk machʼa ya x-utsʼinotik yuʼun (Prov. 22:3; 24:3). Juluk ta awoʼtanik te jteb ma spisiluk te machʼa ya yutsʼin te alaletike, jaʼ te machʼatik ya snaʼbey sba te alal sok te lek ya yil sba soke.
21 Schebal, ya skʼan spisil-ora ya xkʼopojex sok te awal anichʼnabike (Deut. 6:6, 7). Ya skʼan ya achʼam awaʼiyik ta lek te skʼopike (Sant. 1:19). Juluk ta awoʼtanik te wokol ya yaʼiyik scholel te alaletik te bin la yichʼik pasbeyele. Yaniwan skuyik te maba ya yichʼik chʼuunbeyel te bin ya yalike. O repenta xiwtesot yuʼun te machʼa utsʼinot yuʼune te ma xyal te bin pasbot yuʼune. Teme ya ataik ta ilel te ay bin ma lek la sta te awal anichʼnabike, jojkʼoybeyaik sok yutsil awoʼtanik bin kʼoem ta pasel ta stojolik sok chʼama awaʼiyik ta lek te bin ya yalike.
22 Yoxebal, akʼbeya snaʼik skʼoplal te awal anichʼnabik te utsʼinel ya xjuʼ ya staike. Jaʼ chikan jayeb yaʼbilalik cholbeya yaʼiyik te bin ya xjuʼ ya snaʼik ta swenta te ya sjokin sbaik ta wayel jtul ants sok jtul winike, soknix te bin ya skʼan ya snaʼik ta swenta te sbakʼetalike. Akʼbeya snopik bin ya skʼan ya spasik sok bin ya skʼan ya yalik kʼalal ay machʼa ya skʼan ya xpikbot sbakʼetalik yuʼun. Tuuntesaik te informasion slokʼesoj te organisasion yuʼun te Dios te ya yal bin-utʼil ta kanantayel te alaletike (Ilawilik te rekuadro « Swenta meʼil tatiletik sok alnichʼanetik»).
23. 1) ¿Bin yilel ya kiltik te testigootik te yutsʼinel alaletike? 2) ¿Bin ya kiltik ta yan artikulo?
23 Te testigootik yuʼun Jehová jaʼ tulan mulil ya kiltik te yutsʼinel alaletik sok kʼax ilobtik sba ya kiltik. Te kongregasionetik jaʼ ya schʼuunik te ley yuʼun Cristo, jich yuʼun maba ya skoltayik te machʼa la yutsʼin alal swenta maba ya sta kastigo yuʼun te bin la spase. Pero, ¿bin-utʼil ya xjuʼ ya jkoltaytik te machʼatik ay yichʼojik utsʼinele? Yame kiltik ta yan artikulo.
KʼAYOJIL 103 sjj-S Nuestros pastores son un regalo de Dios
^ parr. 5 Ta artikulo ini ya kiltik bin-utʼil ya xjuʼ ta kanantayel te alaletik yuʼun maba ya yichʼik utsʼinel. Ya kiltik bin ya xjuʼ ya spasik te ansianoetik swenta ya skanantayik te kongregasion sok bin-utʼil ya xjuʼ ya skanantay yal snichʼanik te meʼil tatiletike.
^ parr. 3 ¿BIN YA SKʼAN YA YAL?: Ya yichʼ albeyel skʼoplal yutsʼinel alaletik spisil te bintik chopol ya spas jtul winik o jtul ants ta stojol jtul tut achʼix o kerem swenta ya spas te bin ya smulan te sbakʼetale. Te bintik ya spase kʼax ilobtik sba, spisil-abi jaʼ smakojbey skʼoplal ini: sjokinel ta wayel te alal ta spasel mulil, slekʼbeyel skʼunil sbakʼetal o stuuntesbeyel yit ta spasel mulil, spikbeyel skʼunil sbakʼetal, spikbeyel schuʼ o scho yit. Jamal ya kaltik te ma jaʼuk smul ya xkʼot te machʼa la yichʼ utsʼinele, jaʼ smul ya xkʼot te machʼa ya x-utsʼinwane. Manchukme jaʼ bayalxan ya yichʼik utsʼinel te tut achʼixetike, jaʼnix jich ya yichʼik utsʼinel-euk te tut keremetik. Manchukme jaʼ bayalxan te winiketik ya x-utsʼinwanike, ay antsetik te jichnix ya spasik-euke.
^ parr. 11 Kʼalal ay machʼa ya spas tulan mulil ta skaj te ma lek ay te schʼuunel yoʼtane, aynanix smul ya xkʼot ta stojol Dios-a. Ta melel jaʼnanix smul ya xkʼot-a te bin la sta ta nopel spasel sok yananix ichʼot ta kʼop yuʼun-a te Jehovae (Rom. 14:12).
^ parr. 16 Te machʼa ya xjuʼ ya yakʼ ta naʼel ta stojol te ansianoetik te la yichʼ utsʼinel te alale, jaʼ te smama o te spapa te alal o te machʼa jun yoʼtan sba soke. Teme jiche te alale maba ya staxan swokol-a. Te ansianoetik ma skʼan ya yikʼik te alal kʼalal ya xkʼopojik sok te machʼa albil te utsʼinot yuʼune.
^ parr. 19 Te bin ya yichʼ albeyel te meʼil tatiletik liʼ ini, jaʼnix jich ya yichʼ alel ta stojol te machʼatik ay ya swentainik alaletik te ma jaʼuk mero yal snichʼanike o yantikxan ants winiketik te ay ta swentaik skanantayel alaletike.
