1. ¿Bin ya skʼan ya yal te ayuk spʼijil koʼtantike? (2 Timoteo 4:5).

 YA XJUʼ ya yichʼ pasel ta prueba te bitʼil jun koʼtantik ta stojol te Jehová sok te organización yuʼun te kʼalal ya xkʼax jwokoltike. ¿Bin ya skoltayotik ta sitintayel? Jaʼ te ayuk jpʼijiltik, wikʼiluk jsitik sok te ayuk yip te schʼuunel koʼtantike (kʼopona 2 Timoteo 4:5). ¿Bin ya skoltayotik yuʼun ayuk spʼijil koʼtantik? Jaʼ te lamaluk koʼtantik, te jamaluk jpensartik sok te yakuk jpastik tulan ta yilel te bintik yak ta kʼoel ta pasel jich te bin-utʼil ya yil te Jehová. Teme jich ya jpastike, maba ya yutsʼinotik te bintik ma stojil ya jnoptike.

2. ¿Bin ya jnoptik ta artículo ini?

² Ta yan tal artículo, la jnoptik oxchajp wokolil te ya xjuʼ ya xkʼax ta jkuxlejaltik. Ta artículo ini, ya jnoptik oxchajp te bintik ya xjuʼ ya xkʼot ta pasel ta yutil congregación te ya spas ta prueba te bitʼil jun koʼtantik ta stojol te Jehová: kʼalal ay bin ma lek la spasbotik jtul hermano, kʼalal ya kichʼtik tojobtesel sok te kʼalal ay wokol ya kaʼiytik schʼuunel te bintik yachʼil ya spas te organización. Teme ay jich kʼot ta jtojoltike, ¿bin ya skoltayotik yuʼun ayuk spʼijil koʼtantik sok te junuk koʼtantik ta stojol te Jehová sok te organización yuʼune?

3. ¿Bin ya xjuʼ ya jnoptik te kʼalal ay bin maba lek ya spasbotik jtul hermano?

³ ¿Aybal bin maba lek la spasbat jtul hermano te yichʼoj yaʼtel ta congregación? Te hermano-abi maniwan jichuk yoʼtan te la yakʼbat awokole (Rom. 3:23; Sant. 3:2). Manchukme jich-abi, te jaʼate kʼux la awaʼiy. Ayniwan maba ochem awayel ta snopilanel ini: «¿Jaʼnixbal-a te organización yuʼun Jehová te bitʼil jich stalel te hermanoe?». Jaʼme jich ya skʼan te Pukuj te jichuk ya anope (2 Cor. 2:11). Teme  jich ya anope yame xjuʼ xnamajat ta stojol te Jehová sok te organización yuʼune. Jaʼ yuʼun, teme ay jtul hermano o hermana te ay bin ma lek la spasbate, ¿bin ya skoltayat yuʼun ayuk spʼijil awoʼtan sok te manchuk ayuk te bin ma stojiluk ya xjajch anop?

4. 1) ¿Bin la spas te José yuʼun la yakʼ ta ilel te ay spʼijil yoʼtan te kʼalal ay bin ma lek la yichʼ pasbeyele? (Génesis 50:19-21). 2) ¿Bin ya jnoptik ta swenta te bin la spase?

⁴ Ma xa akʼej slab awoʼtan. Kʼalal jchʼielto-a te José, maba lek ilot yuʼun te sbankiltake. Ay slab yoʼtanik ta stojol sok ay chaʼoxtul te kʼan milotuk yuʼune (Gén. 37:4, 18-22). La yichʼ chonel bael jich bin-utʼil jtul moso. Ta skaj-abi, 13 jaʼbil la yil bayal swokol te José. Juʼ la snop te ma kʼanbilix yuʼun te Jehová sok te ijkitayot yuʼun te kʼalal kʼax bayal swokole, pero ma jichuk la snop. La slaman yoʼtan sok la yichʼ spʼijil. Te kʼalal juʼ yuʼun yakʼbeyel spakol te bintik ma lek pasbot yuʼun te sbankiltake, ma la spas, la yakʼ ta ilel skʼuxul yoʼtan sok la spastiklanbey perdón (Gén. 45:4, 5). ¿Bin yuʼun te jich la spase? Melel ma jaʼuk bajt ta yoʼtan snopel te swokole. La sjam spensar sok jaʼ la snop te bin-a te skʼanojel yoʼtan te Jehová (kʼopona Génesis 50:19-21). ¿Bin ya yakʼ jnoptik? Teme ay machʼa ay bin ma lek spasojbat, mame ayuk bin chopol xa anop ta stojol te Jehová o te ya akuy te chʼayematix ta yoʼtane. Jaʼ lek te yakuk anop te bin-utʼil skoltayojat ta stsʼikel te awokole. Jaʼnix jich, pasa perdón sok juluk ta awoʼtan «te kʼuxul oʼtanil ya schʼaybey skʼoplal bayal muliletik» (1 Ped. 4:8).

5. ¿Bin-utʼil la yakʼ ta ilel spʼijil yoʼtan te Miqueas te kʼalal ay bin ma lek la yichʼ pasbeyel?

⁵ Kiltik te ejemplo yuʼun jtul anciano ta Sudamérica te Miqueas sbiil. b Ta jun buelta, jich la yaʼiy te ma akʼbot yil kʼuxul oʼtanil yuʼun te ancianoetik. Jich ya xjul ta yoʼtan: «Maʼyuk bin-ora te jich kʼaxem ta jtojole. Kʼax bayal la jmel koʼtan. Ma x-och jwayel-a sok ya x-okʼon yuʼun te jich ya kaʼiy te maʼyuk bin ya xjuʼ kuʼun spasele». Manchukme jich-abi, te Miqueas la yakʼ ta ilel spʼijil yoʼtan sok la spas tulan ta slamantesel te yoʼtane. La skʼanbey bayal schʼul espíritu te Jehová yuʼun ya xkoltayot ta stsʼikel te swokole. Jaʼnix jich, la sle información ta publicacionetik kuʼuntik. ¿Bin ya yakʼ jnoptik? Teme ya akuy te ay machʼa ay bin ma lek spasoj ta atojol, lamana awoʼtan sok mame xa anopilan te bintik maba lek ta stojol. Ayniwan maba ya anaʼ te bin yuʼun te jich la yal o jich la spas te hermano o hermanae. Jaʼ yuʼun albeya spisil te Jehová sok kʼanbeya koltayel yuʼun jichuk ya awil te bitʼil ya yil te hermanoe. Teme jich ya apase mame xa anop te spasemal yoʼtan la spas te bin ma lek ta atojole sok jich ya apas perdón (Prov. 19:11). Julukme ta awoʼtan te ya yil spisil te Jehová te bintik yak ta kʼaxel ta atojole sok jaʼme ya yakʼbat awip yuʼun ya stsʼijk awuʼun te awokole (2 Crón. 16:9; Ecl. 5:8).

6. Te kʼalal ya stojobtesotik te Jehová jich ya yakʼ ta ilel te kʼuxotik ta yoʼtane, ¿bin yuʼun te jich ya skʼan ya kiltike? (Hebreos 12:5, 6, 11).

⁶ Kʼax kʼux ta aʼiyel te kʼalal ya kichʼtik tojobtesel. Pero teme jaʼnax ya xbajt ta koʼtantik snopel te bin yaʼiyel ya kaʼiy jbatike, ya xjuʼ te maʼyuk skʼoplal ya kiltik te tojobtesel sok te ya jnoptik te ma stojiluk te tojobtesel la kichʼtike. Jaʼnix jich, maniwan ya kiltik te jaʼ jich ya yakʼ ta ilel te skʼuxul yoʼtan te Jehovae (kʼopona Hebreos 12:5, 6, 11). Teme jaʼ ya xbajt ta koʼtantik snopel te bin yaʼiyel ya kaʼiy jbatike, yame xjuʼ ya yochintayotik te Pukuje,  melel jaʼ ya skʼan te yakuk jpʼajtik te tojobtesel, te yakuk xnamajotik ta stojol te Jehová sok ta stojol te congregación. Teme awichʼoj tojobtesel, ¿bin ya skoltayat yuʼun ayuk spʼijil awoʼtan?

7. 1) Jich te bin-utʼil ya kiltik ta dibujoetik, ¿bintik aʼtelil akʼbot spas te Pedro yuʼun te Jehová te kʼalal yichʼojix tojobtesel-ae? 2) ¿Bin ya jnoptik ta swenta te bin la spas te Pedroe?

⁷ Chʼuuna te tojobtesel. Ma junuknax buelta, la yichʼ tojobtesel te Pedro yuʼun te Jesús ta sit te jpuk-kʼopetike (Mar. 8:33; Luc. 22:31-34). ¡Bayalniwan kʼexaw te Pedroe! Manchukme jich-abi jun yoʼtan la yakʼ sba ta stojol te Jesús sok la schʼuun te tojobtesel. Ta swenta te jich la spase, la yichʼ majtantesel yuʼun te Jehová sok la yichʼxan yaʼtel ta congregación (Juan 21:15-17; Hech. 10:24-33; 1 Ped. 1:1). ¿Bin ya yakʼ jnoptik? Jaʼ te ya jtatik jlekilaltik te kʼalal ya jchʼuuntik te tojobtesel manchukme ya jtatik kʼexlal yuʼun. Teme jaʼ jich ya jpastike, yame stuuntesotikxan te Jehová soknix te hermanoetike.

8, 9. ¿Bin-utʼil la yaʼiy sba ta sjajchibal te Bernardo te kʼalal la yichʼ tojobtesele, pero bin koltayot ta sjeltayel te snopojibal yuʼune?

⁸ Kiltik te bin kʼax ta stojol te hermano Bernardo te ay ta Mozambique, anciano-a, pero la yichʼ lokʼesel ta yaʼtel. ¿Bin-utʼil la yaʼiy sba? Jich ya yal: «Mero kʼux la kaʼiy, melel ma la jmulan te bin-utʼil la stojobtesonike». La smel yoʼtan ta swenta te bin ya snopik te hermanoetik ta stojole. Jich ya yal te Bernardo: «Kʼax bayal u swenta ya jtojobtes te snopojibal kuʼune sok te ya smukʼulin koʼtan yan buelta te Jehová sok te organización yuʼune». ¿Bin koltayot yuʼun?

⁹ Te Bernardo la sjeltay te snopojibal yuʼune. Jich ya yal: «Te kʼalal ayon ta anciano-ae, jaʼ ya jkʼoponbey te hermanoetik te Hebreos 12:7 yuʼun lek ya yilik te tojobtesel yuʼun te Jehová. Jaʼ yuʼun jich la jojkʼoybey jba: ‹¿Machʼatik ya skʼan ya spas ta skuxlejalik te versículo-abi?›. Spisil te j-abatetik yuʼun te Jehová, jaʼnix jich te joʼone». Te Bernardo ay binxan la spas yuʼun ya smukʼulinxan yoʼtan te Jehová sok te organización yuʼune. Jaʼ yuʼun la slokʼesxan tiempo yuʼun ya skʼopon te Biblia sok te ya snopilan ta yoʼtan. Manchukme yato smel yoʼtan te bin ya yal te hermanoetik ta stojol, ya sjokinlan ta scholel skʼop Dios sok ya yakʼ scomentario ta tsoblejetik. Ta patil, chaʼoch ta anciano. Teme ay awichʼoj tojobtesel, jich te bitʼil kʼax ta stojol te Bernardo,  ma jaʼuk ya skʼan ya xbajt ta awoʼtan te kʼexlal ya yakʼ te tojobtesel, jaʼuk ya apas ta akuxlejal (Prov. 8:33; 22:4). c Teme jich ya apase, ya smajtantesat te Jehová, melel maba namajat ta stojol sok te organización yuʼune.

10. ¿Bin jelon ta stojol te israeletik te jich la yakʼik ta ilel-a teme yuʼun-nix jun yoʼtanik ta stojol te Jehová?

¹⁰ Te kʼalal ay bin ya xjelon ta organización, tey ya xchiknaj-a teme jun koʼtantik ta stojol te Jehová. Teme maba ya jtsajtay jbatik, ya xjuʼ ya xnamajotik ta stojol te Jehová. Jnop kaʼiytik te bin jelon ta stojol te israeletik te kʼalal la yichʼik albeyel te Ley yuʼun Moisés. Te kʼalal mato yichʼojik akʼbeyel-a te Ley, te jolaletik ta familia jaʼ ya spasik-a te bin ya xbajt spasik te sacerdoteetik; jich bitʼil te skajtajib chikʼbil majtanil sok te ya yakʼbeyik chikʼbil majtanil te Jehová ta stojol te sfamiliaik (Gén. 8:20, 21; 12:7; 26:25; 35:1, 6, 7; Job 1:5). Pero, te kʼalal la yichʼik akʼbeyel te Ley, te jolaletik ta familia ma xjuʼ te jich ya spasikixe. Te Jehová jaʼ la stsa te sfamilia te Aarón yuʼun ya x-ochik ta sacerdoteetik swenta ya yakʼik chikʼbil majtanil. Jaʼto tal-abi, teme jtul jolal ta familia te ma jaʼuk stsʼumbal te Aarón ay bin ya spas te jaʼ ay ta swenta te sacerdote, ya xjuʼ ya xlaj yuʼun (Lev. 17:3-6, 8, 9). d ¿Jaʼbal swentail-abi te Coré, te Datán, te Abiram, sok te 250 ta tul principaletik la skontrainik te Moisés sok te Aarón? (Núm. 16:1-3). Ma jnaʼtik te bin swentaile. Pero, te Coré sok te yantik winiketik maba jun yoʼtanik ta stojol te Jehová. Teme ay bin jelon ta organización, ¿bin ya xjuʼ ya apas yuʼun ya awakʼ ta ilel te jun awoʼtan ta stojol te Jehová?

11. ¿Bin ya yakʼ jnoptik te ejemplo yuʼun te snichʼnab te Cohat?

¹¹ Chʼuuna sok spisil awoʼtan te bintik ya xjelon ta organización. Kʼalal te israeletik yakik ta beel ta jochol takʼin kʼinal, te levitaetik te jaʼik te sfamilia te Cohat yichʼoj yaʼtelik te kʼax mukʼ skʼoplal. Ta jujun buelta te ya xbajtik ta yan lugar te israeletik, spisilik ya yilik te chaʼoxtul snichʼnab te Cohat ya yichʼik bael te skaxaul te chapbilkʼop (Núm. 3:29, 31; 10:33; Jos. 3:2-4). ¡Kʼax mukʼ skʼoplal te bin la spasike! Te kʼalal ochik ta Kʼinal te albil skʼoplal te ya yichʼike, ma jichuk la spasikix. Melel maba ya yichʼix jelel te yawil te skaxaul te chapbilkʼop. Te kʼalal ay ta ajwalil-a te Salomón, ay chaʼoxtul snichʼnab Cohat te jaʼik jkʼayojetik sok ay machʼatik ya skanantayik te banti ya yichʼ kʼejel te bintik ya xtuune (1 Crón. 6:31-33; 26:1, 24). Manchukme ta nailal akʼbotik mukʼ yaʼtelik te snichʼnab Cohat te Biblia maba ya yal te jajchik ta kʼop o te ya skʼanikxan mukʼ yaʼtelik. ¿Bin ya yakʼ jnoptik? Chʼuuna sok spisil awoʼtan te bintik ya sjel te organización, manchukme ya xjelon te bin yakat ta spasel ta ora ini. Pasa sok spisil awoʼtan te bin ya awichʼ akʼbeyele. Ayuk ta awoʼtan te ma jaʼuk lekxan ilbilat yuʼun Jehová ta swenta te aʼtelil awichʼoj ta organización. Te bin mukʼxan skʼoplal ta yoʼtan te Jehová, jaʼ te ya achʼuun mantale (1 Sam. 15:22).

12. ¿Bin-utʼil la yaʼiy sba te Zaira te kʼalal lokʼ ta Betel?

¹² Kiltik te bin kʼax ta stojol te hermana Zaira, te yak ta kuxinel ta Oriente Medio. Kʼaxem ta 23 jaʼbil abatin ta Betel sok  kʼax mukʼ skʼoplal ta yoʼtan-a. Pero ta patil akʼbot yaʼtel ta precursora especial. Jich ya yal: «Kʼax wokol la kaʼiy te kʼalal jelon te bin ya jpase. Ya jnop ta koʼtan te jkʼaxel ma xtuunon sok te ayniwan bin ma lek la jpas». Mel-oʼtantik sba te ay chaʼoxtul hermanoetik sok hermanaetik ta congregación ay bin ya yalbeyik te ma lek ya yaʼiy sba yuʼune, melel jich ya yalbeyik: «Te lekukxan la apas te awaʼtele, maniwan la awichʼ lokʼesel ta Betel te jichuke». Ay jun tiempo te jkʼaxel ma lek la yaʼiy sba te Zaira sok ya x-okʼ ta jujun ajkʼabal. Pero jich ya yalxan: «Maʼyuk bin-ora chebaj koʼtan ta swenta te bin ya yal te organización sok te kʼuxon ta yoʼtan te Jehová». ¿Bin koltayot yuʼun ya yakʼ ta ilel te spʼijil yoʼtan?

13. ¿Bin la spas te Zaira yuʼun ma jaʼuk ya xbajt ta yoʼtan te mel-oʼtane?

¹³ Swenta ma jaʼuk ya xbajt ta yoʼtan te mel-oʼtan, te Zaira la skʼopon articuloetik ta jpublicaciontik te ya yalbey skʼoplal te bin yak ta kʼaxel ta stojole. Jun artículo te bayal koltayot te lokʼ ta revista La Atalaya 1 yuʼun febrero 2001, te sbiilinoj «Usted puede afrontar el desánimo». Ta artículo-abi ya yalbey skʼoplal te ejemplo yuʼun te Marcos, te machʼa la stsʼibay-euk te Biblia, te jichniwan la yaʼiy sba-euk te bin kʼax ta stojol te Zaira te jelon te bin ya spas ta stojol te Jehová. Te Zaira jich ya yal: «Te ejemplo yuʼun te Marcos jaʼ la skoltayon yuʼun maba ya xchebajix koʼtan». La skʼanbey koltayel te yamigotak, maba la stukeltay sba sok ma jaʼuk bajt ta yoʼtan te bin ya smel yoʼtan yuʼune. Kʼot ta yoʼtan te jaʼ ya stuuntes te schʼul espíritu te Jehová yuʼun ya stojobtes te organización yuʼun sok te ya xkanantayot yuʼun te hermanoetik te yichʼoj yaʼtelike. Jaʼnix jich kʼot ta yoʼtan te bin mukʼ skʼoplal ya yil te organización, jaʼ te ya yichʼ pasel te aʼtelil yuʼun te Jehová.

14. ¿Bin wokol la yaʼiy spasel te Vlado sok bin koltayot?

¹⁴ Jtul anciano te Vlado sbiil te yak ta kuxinel ta Eslovenia sok te ay 73 yaʼbilal maba la smulan te la yichʼ makel te sNail Tsoblej te banti ay-ae sok te jun-nax kʼot te scongregacion sok yan congregación. Jich ya yal: «Ma jnaʼ te bin yuʼun la yichʼ makele, melel kʼax tʼujbil. Jkʼaxel ma la jmulan, melel mato jaluk te yichʼoj achʼubtesele. Carpinteroon sok ay bintik la jpas te ya xtuun tey-ae. Jaʼnix jich te machʼatik ayix kaʼbilaltik, wokol la kaʼiytik te jich la yichʼ pasele».  ¿Bin koltayot yuʼun ya schʼuun te bin la yichʼ tael ta nopele? Jich ya yalxan: «Spisil-ora ya jta jlekilaltik kʼalal ya jchʼuuntik te bintik ya sjel te organización. Jaʼme ya skoltayotik yuʼun ya jchʼuuntik kʼalal ay bintik mukʼxan ya xjelon ta pajel chaʼbej». ¿Wokolbal yakat ta yilel te jun-nax kʼot te acongregacion sok yan congregación o la awichʼ yachʼil asignación? Ma xa amel awoʼtan, te Jehová ya xkʼot ta yoʼtan te bin yaʼiyel ya awaʼiy aba. Yame ata bayal bendicionetik teme ya achʼuun spasel te bintik ya xjelon sok teme jun awoʼtan ta stojol te Jehová sok te organización yuʼune (Sal. 18:25).

15. ¿Bin-utʼil ya kakʼtik ta ilel spʼijil koʼtantik te kʼalal ay ya xjajch wokolil ta congregación?

¹⁵ Te bitʼil yakotikix ta noptsajel ta slajibal kʼajkʼal, maba yanuk ya kiltik-a te ya xjajch wokoliletik ta yutil congregación te tey ya xchiknaj-a teme jun koʼtantik ta stojol te Jehová. Ya skʼan ya kakʼtik ta ilel spʼijil koʼtantik. Mame skʼan ya xchebaj koʼtantik teme ya jkuytik te ay bin ma lek la spasbotik jtul hermano. Teme ya kichʼtik tojobtesel ya skʼan ya jchʼuuntik spasel, ma jaʼuk ya skʼan ya xbajt ta koʼtantik te kʼexlale. Te kʼalal ay bintik ya xjelon ta organización yuʼun Jehová jchʼuuntik sok spisil koʼtantik sok jpastik te tojobtesel ya yakʼbotike.

16. ¿Bin ya xjuʼ ya apas swenta ya awakʼxan smukʼul awoʼtan ta stojol te Jehová sok te organización yuʼune?

¹⁶ Ya xjuʼ ya awakʼ smukʼul awoʼtan ta stojol te Jehová sok te organización yuʼun te kʼalal ay bintik ya xjelone. Swenta ya xjuʼ awuʼun spasel, ayuk spʼijil awoʼtan, te ya skʼan ya yal te ayuk slamalil awoʼtan, te tsajtaybiluk te bin ya anop spasel sok te jichuknix ya awil-euk te bin-utʼil ya yil te Jehová. Akʼa ta awoʼtan snopel te bin kʼax ta skuxlejalik te j-abatetik yuʼun Dios ta namey te jaʼnix jich kʼax ta stojolik te bin-utʼil yak ta kʼaxel ta atojole sok nopilana ta awoʼtan te ejemplo yuʼunike. Kʼanbeya Jehová te yakuk skoltayat sok manchuk ya xnamajat ta stojol te hermanoetik ta congregación. Teme jich ya apase,te Satanás ma xjuʼ snamajtesat ta stojol te Jehová ni jaʼuk ta stojol te organización yuʼune (Sant. 4:7).