1, 2. ¿Bin tulan aʼtelil la yichʼ akʼbeyel te Josué kʼalal laj te Moisés?

TE Josué jich albot yuʼun te Jehová: «Chamix te caʼbat Moisés, ha yuʼun hahchan, sohlan bahel ta mucʼul-haʼ Jordán, haʼat soc spisil te pueblo ini, tey ta qʼuinal te ya caʼbe te snichʼnab Israel» (Jos. 1:1, 2). ¡Mero jelon te yaʼtel te Josué! Jteb ma sta 40 jaʼbil jaʼ j-abat yuʼun te Moisés, pero ta ora ini jaʼix te jwolwanej yuʼun te nasion Israel.

² Te Moisés bayal jaʼbil la swentain te israeletik, jaʼ yuʼun te Josué laniwan sjojkʼoybey sba teme lek ya x-ilot yuʼun te nasion te jaʼ ya xjajch swentainixe (Deut. 34:8, 10-12). Ta swenta te Josué 1:1, 2 jich ya yal jun libro te ya yalbey skʼoplal te Biblia: «Te kʼalal ya xjelon te machʼa ya swentain jun nasion maba jun yoʼtan ay te lume, jich stalel ta namey kʼinal kʼalal ta ora ini».

3, 4. ¿Bin-utʼil ya jnaʼtik te lek te bin la spas te Josué te bitʼil jaʼ la smukʼulin yoʼtan te Dios, sok binwan ya jojkʼoybey jbatik?

³ Ay swentail te bintik yuʼun ya xiw yoʼtan te Josué. Jaʼukmeto la smukʼulin yoʼtan te Jehová sok ta oranax jajch spas te bintik albot yuʼune (Jos. 1:9-11). Lek te jich la spase, melel te Biblia ya yal te tojobtesot  te Josué sok te lum Israel yuʼun te Jehová ta swenta jtul chʼul-abat. Snujpʼ te ya jnoptik te chʼul-abat-abi jaʼ «te Cʼopile» te jaʼ sba sNichʼan te Diose (Juan 1:1; Éx. 23:20-23).

⁴ Te Jehová la skoltay te lum Israel yuʼun ma wokol ya yaʼiyik schʼuunel te skʼop te Josué jaʼ te yachʼil jwolwanej yuʼunike. Ta kʼajkʼal ini, jaʼnix jich ay bayal te bintik yak ta jelonel. Jaʼ yuʼun ayniwan jich ya jojkʼoybey jbatik: «Jich bitʼil oranax yak ta beel yaʼtel te organisasion yuʼun Dios, ¿aybal bintik ya yakʼ te ya smukʼulin koʼtantik te Jwolwanej kuʼuntik, jaʼ te Jesuse?» (kʼopona Mateo 23:10). Akʼa kiltik bin-utʼil te Jehová la stojobtes te lum yuʼun ta namey ta yorail te ay bintik jelone.

5. ¿Machʼa la sta ta nopol Jericó te Josué? (Ilawil te lokʼomba ta sjajchibal te articulo).

⁵ Te kʼalal mato jaluk solik bael-a te israeletik ta mukʼul jaʼ Jordán, ay bin chajpnax kʼot ta swenta te Josué. Ta nopol lum Jericó la yil jtul winik te yichʼoj espada ta skʼab. Ma snaʼoj machʼa-a, jaʼ yuʼun jich la yalbey: «¿Ayat bal soc hoʼotcotic o ayat soc te jcontracotic?». Chamnax yoʼtan yuʼun te Josué te albot yuʼun te winik te jaʼ te «jtsobaw yuʼun te soldadohetic yuʼun Jehová», te chʼul-abat-abi chapal ay ta skoltayel te lum yuʼun te Diose (kʼopona Josué 5:13-15). Manchukme te Biblia ay banti ya yal te jaʼ Jehová te machʼa ya xkʼopoj sok te Josué, ya jnaʼtik te ya xkʼopoj ta swenta jtul chʼul-abat, jich bitʼil bayal buelta la spas (Éx. 3:2-4; Jos. 4:1, 15; 5:2, 9; Hech. 7:38; Gál. 3:19).

6-8. 1) ¿Bin yuʼun jich yilel te ay bintik maʼyuk swentail la yal Jehová te ya skʼan pasele? 2) ¿Bin yuʼun kʼax lek sok ay swentail kʼot te bin la yakʼ ta pasel te Jehová? (Jaʼnix jich Ilawil te nota).

⁶ Te Josué albilix ta lek-a bintik ya skʼan ya yichʼ pasel ta yochintayel te lum Jericó. Ta sjajchibal ayniwan bintik maʼyuk swentail yilele. Jun ejemplo jaʼ ini, te Dios la yal te akʼa yichʼ akʼbeyel circuncisión spisil te winiketike. Ta swenta-abi, ta bayal kʼajkʼal te soldadoetik ma xjuʼ ya yakʼik guerra. Jich yuʼun, ¿lekbal te ya yichʼik akʼbeyel circuncisión te winiketik ta yorail-a? (Gén. 34:24, 25; Jos. 5:2, 8).

⁷ Ta skaj te bitʼil ayike ayniwan soldadoetik te la sjojkʼoybey sbaik bin-utʼil ya skoltay sfamiliaik teme ya yichʼik utsʼinel yuʼun te skontratakike. Pero ma la yichʼik utsʼinel yuʼun te yajwal Jericó, melel ta skaj sxiwelik ay bin yan-nax ta ilel la spasik. Te Biblia ya yal: «Te Jericó buen macal ta scaj te la xiʼic te snichʼnab Israel, maʼyuc machʼa ya xʼoch bahel o ya xlocʼ talel» (Jos. 6:1). Ta melel, kʼalal la yilik te israeletik te bin kʼot ta pasele, la schʼuunxan yoʼtanik te lek yakik ta tojobtesel yuʼun te Jehová.

⁸ Jaʼnix jich te Jehová la yal te maba ya yakʼbeyik guerra te Jericó. Te bin ya skʼan ya spasik, jaʼ te ya sjoytayik ta beel jun buelta ta kʼajkʼal te lum ta wakeb kʼajkʼal, ta sjukebal kʼajkʼal ya skʼan jukeb buelta jich ya spasik. Ayniwan soldadoetik la skuyik te schʼayelnax tiempo sok te tojolnax yakik ta slajinel yipik-a. Pero te Jwolwanej yuʼun Israel te jaʼ Jehová snaʼoj ta lek te bin yak ta spasele. Jich bitʼil la spasik te israeletik te bin la yakʼ ta pasel te Jehová juʼ yochintaybelik te lume sok la stsak yip schʼuunel yoʼtanik. Jaʼnix jich ma puersa la stsak sbaik ta guerra sok te soldadoetik yuʼun Jericó te mero chapalike (Jos. 6:2-5; Heb. 11:30). *

9. ¿Bin yuʼun ya skʼan ya jchʼuuntik spasel te bin ya yal tal te organisasion yuʼun Dios? Ala junuk ejemplo.

⁹ ¿Bin ya yakʼ jnoptik te bin la spas Jehová ta stojol te israeletike? Ayniwan ma xkʼot ta koʼtantik ta lek bin yuʼun ay bintik yachʼil ya xjajch spas te organisasion. Kiltik jun ejemplo. Ta namey tal maniwan lek ya kiltik stuuntesel selular, tablet o yan aparato ta snopel te skʼop Dios ta jtukeltik, ta scholel skʼop Dios o ta tsoblejetik. Pero ta ora ini, jichniwan te la jtatikix ta ilel te mero ya skoltayotik teme ay kuʼuntike.  Jich yuʼun manchukme ta sjajchibal ma mero ya xkʼot ta koʼtantik bin yuʼun ay bin ya kichʼtik albeyel te akʼa jpastike, ya skʼan ya jchʼuuntik spasel te bin ya yal tal te organisasion yuʼun te Diose. Kʼalal ya kiltik te lek ya xkʼot ta lokʼel te bin ya yichʼ jelonel o te bin yachʼil ya xjajch ta pasel, ya yichʼxan yip te schʼuunel koʼtantik sok junxan ya xkʼootik-a.

10. ¿Machʼanix ta smelelil la stojobtes te jtsojb jwolwanejetik ta Jerusalén ta schajpanel te kʼop jajchem-a?

¹⁰ Treceniwan jaʼbil ta patil te och ta jchʼuunjel te Cornelio te jaʼ jyanlum te ma yichʼoj circuncisión, ay jchʼuunjel judioetik te ya yalik te yatolaj skʼan ya yichʼ pasel te circuncisión (Hech. 15:1, 2). Kʼalal jajch kʼop ta swenta te circuncisión ta Antioquía, la yichʼ tikunel te Pablo ta Jerusalén yuʼun ya yakʼbey snaʼ te jtsojb jwolwanejetik swenta ya yilbeyik skʼoplal. Pero, ¿machʼanix ta smelelil yak ta yilel-a te kʼope? Chikan ta ilel te jaʼ te Cristo te machʼa la stojobtes te jtsojb jwolwanejetik ta schajpanel te kʼope, melel te Pablo jich la yal: «Mohon bahel tey a yuʼun te bin aʼboton quil yuʼun Dios» (Gál. 2:1-3).

11. 1) ¿Bin yato snopik-a ta swenta te circuncisión bayal jchʼuunjel judioetik? 2) ¿Bin-utʼil la yakʼ ta ilel te Pablo te jun yoʼtan ta stojol te ancianoetik ta Jerusalén? (Jaʼnix jich Ilawil te nota).

¹¹ Te Cristo la stojobtes te jtsojb jwolwanejetik yuʼun ya yakʼik ta naʼel ta jamal te ma puersaukix te ya yichʼik circuncisión te jchʼuunjeletik te yan snasionike (Hech. 15:19, 20). Jaʼukmeto bayal jaʼbil ta patil bayal judioetik yato yakʼbeyik yichʼ circuncisión te snichʼnabike. Kʼalal te ancianoetik ta Jerusalén la yaʼiyik te ay machʼatik yakik ta yalel te ma schʼuun te Ley yuʼun Moisés te Pablo, ay bin la yalbeyik te akʼa spas te ma jichuk smaliyoje (Hech. 21:20-26). * Albot te akʼa yikʼ bael chantul winiketik ta templo yuʼun ya slekubtes sbaik ta stojol Dios, jich ya yilik-a te yantik te yato schʼuun spasel te Ley. Te Pablo juʼ la yalbey yaʼiy te ancianoetik te ma stojiluk te jich ya spas sok te jaʼ te judioetik te ma lek ayike, melel ma kʼoem ta yoʼtanik bin-utʼil ay skʼoplal te yichʼel circuncisión. Pero ma jichuk la spas, melel ya skʼan ya skoltay te ancianoetik te yoʼtanik te jun-nax ya x-ayinik spisil te jchʼuunjeletike, jich yuʼun sok spekʼelil yoʼtan la spas te bin albote. Pero jichniwan ya jnoptik: «Te Jesús la  slajinbey skʼoplal te Ley yuʼun Moisés kʼalal la yakʼ sba ta lajel, ¿bin yuʼun-abi la yakʼ kʼaxuk bayal tiempo yuʼun ya schajpan te kʼop jajchem ta swenta te circuncisión?» (Col. 2:13, 14).

12. ¿Binwan yuʼun la yakʼ kʼaxuk bayal tiempo te Cristo yuʼun ya xchiknaj ta lek bin-utʼil ay skʼoplal te circuncisión?

¹² Ay machʼatik wokol ya yaʼiyik te jaʼ ya xjajch schʼuunik te bin yachʼil ya yichʼ alel ta swenta jun nojptesel. Bayalto tiempo la yichʼ yuʼun jelon te bin ya snopik te jchʼuunjel judioetik ta swenta te circuncisión (Juan 16:12). Ay machʼatik wokol la yaʼiyik slokʼesel ta yoʼtanik te ma xyakʼix ta ilel te circuncisión te mero jun ayik sok te Jehová (Gén. 17:9-12). Ay yantik ya sxiʼik te ya yichʼik utsʼinel ta slumalik teme yan bin ya snopik stukelik (Gál. 6:12). Pero ta patil bael te Cristo la yakʼ chiknajuk ta lek bin-utʼil ay skʼoplal te circuncisión ta swenta te kartaetik akʼbot stsʼibay yuʼun Dios te Pablo (Rom. 2:28, 29; Gál. 3:23-25).

13. ¿Bin ya skoltayotik yuʼun ya jkʼantik stʼunel te tojobtesel yuʼun te Cristo ta ora ini?

¹³ Kʼalal ma mero ya xkʼot ta koʼtantik bin yuʼun ay bintik ya sjel te organisasion, lek te ya jnoptik bin-utʼil stojobtesoj te Cristo te j-abatetik yuʼun Dios ta namey kʼinal. Ta skʼajkʼalel te Josué sok ta sbabial siglo lek la stojobtes te j-abatetik yuʼun Dios, jich kanantaybilik ta lek-a, la yichʼ yip schʼuunel yoʼtanik sok jun-nax ayinik (Heb. 13:8).

14-16. Te Cristo ya yakʼ tojobtesel ta swenta «te aʼbat te jun yoʼtan soc pʼij», ¿bin-utʼil ya xchiknaj ta ilel tey-a te ay skʼoplal ta yoʼtan te lek ayukotik ta stojol Dios?

¹⁴ «Te aʼbat te jun yoʼtan soc pʼij» ya yakʼbotik tojobtesel ta mero yorail (Mat. 24:45). Jich ya yakʼ ta ilel te Jesús te kʼuxotik ta yoʼtan sok te ay skʼoplal ta yoʼtan te lek ayukotik ta stojol Dios. Te Marc te chantul yal snichʼnab jich ya yal: «Te Satanás ya yutsʼin te familiaetik yuʼun ya spejkʼanbey yip te kongregasionetik. Ta ora ini ya kichʼtik alulanbeyel te spisiluk semana ya jpastik te yichʼel ta mukʼ Dios ta sjunal na. Chikan ta aʼiyel bin ya skʼan ya jpastik te jololotik ta yutil na, jaʼ te ya jkanantaytik te jfamiliatik».

¹⁵ Kʼalal ya jtatik ta ilel bin-utʼil yak stojobtesbelotik te Cristo, ya kiltik te ya skʼan ya skoltayotik yuʼun yichʼojuk yip te schʼuunel koʼtantike. Jtul anciano te Patrick sbiil jich ya yal: «Ta sjajchibal ay machʼatik ma mero lek ya yaʼiy sbaik te chaʼoxtulnax machʼatik ya stsob sbaik yuʼun ya xlokʼik ta scholel skʼop Dios ta slajibal semana. Pero te jich jajch yichʼ pasele ya yakʼ ta ilel ta jamal jun talelil yuʼun te Jesús, jaʼ te ay ta yoʼtan te machʼatik pekʼel ya yaʼiy sbaike. Te hermanoetik te ya xiwik ta kʼop o te machʼatik ma mero ya xlokʼik ta scholel skʼop Dios-a ichʼbilik ta wenta ya yaʼiyik ta ora ini sok mero ya xtuunik ya yaʼiyik. Jaʼ yuʼun ta ora ini yakikxan ta aʼtel ta stojol te Jehová».

¹⁶ Te Cristo ma jaʼuknax ya yakʼbotik te bin ya xtuun kuʼuntik ta swenta te schʼuunel koʼtantik. Ya skoltayotik-euk yuʼun jaʼ ya xbajtʼ koʼtantik ta spasel te aʼtelil te tulanxan skʼoplal ta jkʼajkʼaleltik (kʼopona Marcos 13:10). Te André te mato jaluk yochel ta anciano spisil-ora yak ta yilel bintik yachʼil ya yal tal te organisasion. Jich ya yal: «Ay bin ya yakʼ jnaʼtik te tsʼuj yajwal te Betel ta swolol Balumilal, jaʼ te ayotik ta slajibal kʼajkʼal sok te ya skʼan jaʼ ya xbajtʼ ta koʼtantik te scholel skʼop Diose».

17, 18. ¿Bin yuʼun lek te ya jultes ta koʼtantik bintik lek ya xlokʼ teme ya jchʼuuntik spasel te bintik yachʼil sjelontesoj o jajch spas te organisasion?

¹⁷ Te tojobtesel yuʼun te Cristo te jaʼ Ajwalil kuʼuntik ya skoltayotik ta ora ini sok ta pajel chaʼbej. Jich yuʼun bajtʼuk ta koʼtantik snopel bin-utʼil skoltayojotik te jchʼuunejtik spasel te bintik yachʼil sjelontesoj o jajch spas te organisasion. Te kʼalal ya jpastik te yichʼel ta mukʼ Dios ta sjunal na ya xjuʼ ya jnoptik bintik lek staoj te jfamiliatik ta swenta te yichʼoj jeltayel bitʼil ta pasel te tsoblejetik sok te scholel skʼop Dios. Ya jnaʼtik te ya yakʼbotik yip koʼtantike.

¹⁸ Teme ya jultes ta koʼtantik bintik lek ya xkʼot ta lokʼel kʼalal ya jtʼuntik te tojobtesel ya  yakʼ tal te organisasion yuʼun Jehová, junxan koʼtantik ya jtʼuntik te tojobtesel ya kichʼtik akʼbeyele. Ta melel, tseʼel koʼtantik kʼalal ya kiltik te ma bayal takʼin ya slajinix te organisasion yuʼun te ma bayalix yak ta spasel imprimir junetik. Jaʼnix jich ta swenta te yak ta stuuntesel te organisasion te yachʼil tecnología jich yak ta yakʼbeyel yaʼiy bayalxan ants winiketik te lek yachʼil kʼope. Jich yuʼun, ¿jaxan teme jaʼ ya jtuuntestikxan te junetik te ayik ta electrónico o lokʼombaetik sok videoetik teme ya xjuʼ kuʼuntike? Teme jiche ya kakʼtik ta ilel te ya jkʼantik te lek ya yichʼ tuuntesel te takʼin yuʼun te organisasion, jichnix bitʼil te Jesuse.

19. ¿Bin yuʼun ya skʼan ya jtʼuntik te tojobtesel yuʼun Cristo?

¹⁹ Kʼalal sok spisil koʼtantik ya jtʼuntik te tojobtesel yuʼun Cristo, ya jkoltaytik te hermanoetik yuʼun ya stsakxan yip schʼuunel yoʼtanik sok junxan ya xkʼotik-a. Te André te la kalbeytikix skʼoplal jich la yal ta swenta te ko yajtalul te machʼatik ya x-aʼtejik ta Betel ta swolol Balumilal: «Kʼalal ya kil te jun yoʼtanik ya xjajch spasik yan aʼtelil te machʼa lokʼik ta Betel, ya yakʼbon smukʼul koʼtan sok lek skʼoplal kuʼun te hermanoetik-abi. Tseʼel yoʼtanik ta biluk aʼtelil ya yichʼik akʼbeyel, jich pajal yakik ta beel sok te organisasion yuʼun Jehová».

20, 21. 1) ¿Bin yuʼun ya xjuʼ ya smukʼulin koʼtantik te Jwolwanej kuʼuntik, jaʼ te Cristo? 2) ¿Bin ya jnoptik ta yan articulo?

²⁰ Jtebxanix ya skʼan yuʼun te Jesucristo te Jwolwanej kuʼuntik ya yaʼiy tsalaw ta jkʼaxel sok ya spas chajp aʼteliletik (Apoc. 6:2; Sal. 45:4). Pero ta ora ini yak skoltaybelotik swenta chapal ayotik yuʼun ya xkuxinotik ta achʼ balumilal sok ya jnaʼtik spasel te aʼtelil ya xbajtʼ ayinuk kʼalal ya jnojptestik te machʼatik ya xchaʼkuxajik sok kʼalal ya xkoltaywanotik ta skʼatpʼunel ta nichimal kʼinal te Balumilale.

²¹ Jaʼme ya yikʼotik ochel ta achʼ balumilal te Ajwalil kuʼuntik, jich ya xkʼot ta pasel teme spisil-ora jaʼ ya smukʼulin koʼtantik chikan bin ya xkʼot ta pasel (kʼopona Salmo 46:1-3). Ta melel ayniwan baeltik te wokol ya kaʼiytik te ya xkʼayotik ta spasel te bin yachʼil ya xjajch spas te organisasion, kʼaxtoxan-a teme ay bin ya xjelon ta jkuxlejaltik ta repentenax. Teme jiche, ¿bin ya xjuʼ ya jpastik yuʼun lamaluk koʼtantik sok te jaʼ ya smukʼulin koʼtantik ta jkʼaxel te Jehová? Yame kiltik ta yan articulo.