1. ¿Bin-a te bayal skʼoplal la yal te Jesús ta slajibal ajkʼabal sjokinej liʼ ta Balumilal te jnopojeletik yuʼune?

TA SLAJIBAL ajkʼabal te ayin Jesús sok te jnopojeletik yuʼun, jteb ma sta 30 buelta la yalbey skʼoplal te kʼuxul oʼtanile. La yalbey yaʼiyik ta jamal te ya skʼan te talel kʼaxel kʼuxuk ya yaʼiy sbaike (Juan 15:12, 17). Ya skʼan te mero chikanuk ta ilel te kʼux ya yaʼiy sbaik te jich ya staik ta ilel-a te ants winiketik te jaʼik te smelelil jnopojeletik yuʼun te Jesuse (Juan 13:34, 35). Te kʼuxul oʼtanil te la yalbey skʼoplal te Jesús ma jaʼuknax te bin ya kaʼiytik ta koʼtantik, ya stij koʼtantik yuʼun ay bin ya jpastik ta stojol yantik sok spisil koʼtantik. Te Jesús la yal: «Mayuc machʼa cʼax hich ay scʼuxul yoʼtan a te bin utʼil te machʼa ya yacʼ scuxlejal ta scuenta te yamigo. Jun me coʼtan jbahtic teme yac apasic te bin ya calbeyexe» (Juan 15:13, 14).

2. 1) ¿Bin-utʼil naʼbil sbaik te j-abatetik yuʼun Dios ta ora ini? 2) ¿Bin jojkʼoyeletik ya kakʼbeytik sujtib ta articulo ini?

² Te j-abatetik yuʼun Dios ta ora ini naʼbil sbaik yuʼun te kʼux ya yaʼiy sbaik ta smelelil sok ta spisil yoʼtanik, jaʼnix jich naʼbil sbaik yuʼun te jun-nax ayik (1 Juan 3:10, 11). Ya jpastik tulan te jichuk te skʼuxul koʼtantik manchukme yanyantik te jlumaltik, jtsʼumbaltik, jkʼoptik o te bitʼil la kichʼtik chʼitesele. Jaʼukmeto ayniwan jich ya jojkʼoybey jbatik: «¿Bin yuʼun te kʼax tulan skʼoplal te yakʼel ta ilel kʼuxul oʼtanil? ¿Bin-utʼil ya yakʼ yip koʼtantik te Jehová sok te Jesús? Sok ¿bin-utʼil  ya xjuʼ ya jtʼuntik te ejemplo yuʼun te Jesús swenta ya kakʼtik ta ilel kʼuxul oʼtanil te “ya xmucʼubteswan”?» (1 Cor. 8:1).

3. ¿Bin yilel skuxlejal te ants winiketik ta skaj te ayotik ta kuxinel ta «yorahil wocol»?

³ Ta ora ini te kuxulotik ta «yorahil wocol» nojel ta «wocol soc aʼtel» te jkuxlejaltike, jaʼ yuʼun bayal ants winiketik jkʼaxel pichʼil yoʼtanik (2 Tim. 3:1-5; Sal. 90:10). Ay machʼatik ma skʼan ya xkuxinikix yuʼun. Tabil ta ilel te kʼaxem ta 800,000 mil ta tul machʼatik ya smil sbaik ta jujun jaʼbil, jaʼ ya skʼan ya yal te jujun buelta ya xkʼax 40 segundo, jtul ants winik ya smil sba. Mel-oʼtantik sba te ay hermanoetik te jich yaʼiyoj sbaik sok te smiloj sbaike.

4. ¿Machʼatik ya yal te Biblia te la yalik te ya skʼan ya xlajike?

⁴ Ta namey kʼinal ay j-abatetik yuʼun Dios te jun yoʼtan la yakʼ sbaik ta stojol te jkʼaxel tenbil la yaʼiy sbaik yuʼun te swokolik te tal ta yoʼtanik te jaʼ lek te ya xlajike. Jich kʼax ta stojol te Job te ma xkujchix ya yaʼiy te swokole, la yal te ya yilay te skuxlejal sok te yoʼtanuk ya xlaje (Job 7:16; 14:13). Te Jonás ay bin ma jichuk kʼot ta lokʼel bitʼil snopoj te kʼalal ay bin tikunot ta spasel, jkʼaxel ma lek la yaʼiy sba yuʼun sok la yal: «Jehová, awocoluc lajimbonix te jcuxlejal, como ha lec te ya xchamon te bin utʼil cuxulone» (Jon. 4:3). Jaʼnix jich jun buelta te j-alwanej Elías jkʼaxel ma lek la yaʼiy sba te la yalbey te Jehová te akʼotuk ta lajel yuʼune, la yal: «¡Ticʼuquix a, Jehová! Lajimbon te jcuxlejal; ma hoʼucon lecon xan a te bin utʼil te jmeʼjtate» (1 Rey. 19:4). Pero te Jehová bayal skʼoplal ta yoʼtan te oxtul j-abatetik yuʼune sok ma skʼan te ya xlajike. Ma la spʼajtiklan yuʼun te bin-utʼil la yaʼiy sbaike, sok skʼuxul yoʼtan la yakʼbey smukʼul yoʼtanik sok la skoltaylan swenta ya xchʼay ta yoʼtanik te ya skʼan ya xlajik sok te jichuk yoʼtanik te ya x-abatinikxan ta stojole.

5. ¿Bin yuʼun jaʼ tulanxan skʼoplal te kʼuxuk ta koʼtantik te hermanoetik ta ora ini?

⁵ Ta ora ini bayal kermanotaktik yakik ta sitintayel tulan wokoliletik, jaʼ yuʼun ya skʼan te ya kakʼbeytik yil skʼuxul koʼtantik sok te ya kakʼbeytik smukʼul kʼinal yaʼiyik. Ay machʼatik yakik ta kontrainel sok mero ya xlabanotik yuʼun te schʼuunel yoʼtanik. Ay yantik mero ya yilik wokol ta yaʼtelik ta skaj te bayal bin chopol ya yalik ta stojolik te sjoʼtakik. O ay machʼatik te mero lujben ya yaʼiy sbaik yuʼun te bayalxan-ora ya x-aʼtejik o kʼax wokol ta pasel te yaʼtelik te ma xjuʼix yuʼun ya yaʼiyike. Jaʼnix jich ay machʼatik ay tulan kʼop ta yutil snaik ta skajniwan te ma Testigouk te machʼa nujpunemik soke te spisil-ora ya xlabanot yuʼun ta swenta te bin schʼuuneje. Ta skaj te wokoliletik ini sok yantikxan, bayal j-abatetik yuʼun Dios jkʼaxel lujben ya yaʼiy sbaik sok maʼyuk yip yoʼtan ya yaʼiyik. ¿Machʼatik ya xjuʼ xkoltayotik yuʼun swenta ma xyakʼ sbaik ta tsalel yuʼun te swokolike?

6. ¿Bin-utʼil ya yakʼbey yip yoʼtan Jehová te j-abatetik yuʼune?

⁶ ¿Bin-utʼil ya yakʼbey yip yoʼtan Jehová te j-abatetik yuʼune? Jchajp bin-utʼil ya spas jaʼ te ya yaltiklanbey ta jamal te maʼyuk bin-ora ya yijkʼitay skʼuxultayel. Te israeletik mero laniwan sta yip yoʼtanik kʼalal jich albotik yuʼun te Jehová: «Como bayel acʼoblal ya caʼiy ta jtojol, ichʼbilat ta cuenta cuʼun soc cʼuxat ta coʼtan». Sok la yalbeyxan yaʼiyik: «Ma me xiwat, como joquinejat» (Is. 43:4, 5). Te jaʼate yame xjuʼ ya achʼuun sok spisil awoʼtan te kʼuxat ta yoʼtan te Dios sok te bayal akʼoplal ta yoʼtan. * Te sKʼop Dios jich ya yal ta jamal ta stojol te machʼatik ya yichʼik ta mukʼ te Jehová: «¡Ay yuʼel, ya scoltayat! Bayel yutsil yoʼtan ta atojol» (Sof. 3:16, 17).

7. ¿Bin-utʼil pajal yilel te skʼuxul yoʼtan te Jehová sok te skʼuxul yoʼtan jtul ants ta stojol te yale? (Ilawil te lokʼomba ta sjajchibal te articulo).

⁷ Te Jehová ya yalbotik ta jamal te ya skoltayotik sok te ya smukʼubtes kʼinal kaʼiytik chikan bin wokolil ya jsitintaytik te j-abatotik yuʼune.  Ta sjun Isaías jich la yal: «Ya me xchuʼunex, ya xpetotex bahel ta scʼab, soc ya xhuhcanotex ta sjol yacan. Hich te bin utʼil nanil te ya smucʼubtesbe qʼuinal yaʼiy te yale, hich ya jmucʼubtesbeyex qʼuinal awaʼiyic te haʼexe» (Is. 66:12, 13). Te kʼopetik-abi, ay bin kʼax tʼujbil ya yakʼ taluk ta koʼtantik, jaʼ te ay jtul ants te spetoj yal o te ya xtajin sok. Sok te ejemplo ini, te Jehová ya yakʼ ta ilel te mero kʼux ta yoʼtan te j-abatetik yuʼun. Mame ayuk bin-ora ya xchʼay ta koʼtantik te bayal jkʼoplaltik ta yoʼtane (Jer. 31:3).

8, 9. ¿Bin-utʼil ya yakʼ yip koʼtantik «te scʼuxul yoʼtan» te Jesús?

⁸ Te smelelil j-abatotik yuʼun Jehová ayxan bin ya yakʼ jnaʼtik te mero kʼuxotik ta yoʼtan. Te Juan 3:16 ya yal: «Hich cʼux ta yoʼtan Dios te bahlumilal te la sticon tal te hip jtuhl Snichʼan, scuenta yuʼun spisil te machʼatic ya schʼuhunic ma ba ya xchʼayic, ay scuxlejalic sbahtel qʼuinal yuʼun». Jaʼnix jich te Jesús la yakʼ ta ilel te mero kʼuxotik ta yoʼtan te kʼalal la yakʼ sba ta lajel ta jtojoltike. Te sKʼop Dios ya yal kaʼiytik ta jamal te maʼyuk bin ya spitotik lokʼel «ta stojol te scʼuxul yoʼtan Cristo», ni jaʼuk te tulan wokoliletik o te tulan mel-oʼtan ya kaʼiytike (Rom. 8:35, 38, 39). ¿Mabal jichuk te ya stij koʼtantik te skʼuxul yoʼtan te Jesús yuʼun ma xkakʼ stsalotik te jwokoltike?

⁹ Kʼalal ya jsitintaytik pruebaetik te ya xlaj yip jbakʼetaltik ya kaʼiytik yuʼun, ya xlaj yip koʼtantik o schʼuunel koʼtantik, jaʼ ya yakʼ yip koʼtantik yuʼun ya xkujch kuʼuntik te ya xjul ta koʼtantik te kʼuxotik ta yoʼtan te Cristoe (kʼopona 2 Corintios 5:14, 15). Te kʼuxul oʼtanil-abi ya stij koʼtantik yuʼun ya jkʼantik te kuxulotik sok te ya x-abatinotik ta stojol te Jehová. Jaʼnix jich ya xjuʼ ya yakʼ te ya xkujch kuʼuntik te wokolil kʼalal ay ya xkʼax tulan yikʼal jaʼal o yantikxan, kʼalal ay bin ma jichuk ya xkʼot ta lokʼel kuʼuntik o ay mel-oʼtan.

10, 11. ¿Machʼa ya skʼan ya yakʼbey smukʼul yoʼtan te machʼatik chebajem yoʼtanike? Cholbeya skʼoplal.

¹⁰ Te Jehová jaʼnix jich ya stuuntes te kongregasion swenta sok skʼuxul yoʼtan ya yakʼ yip koʼtantik. Kʼalal kʼux ta koʼtantik te hermanoetik ya kakʼtik ta ilel te kʼux ta koʼtantik-euk te Dios. Ya jpastik te bantito kʼalal ya xjuʼ kuʼuntik ta skoltayel yuʼun ya staik ta ilel te bayal skʼoplalik ta yoʼtan te Jehová sok te kʼux aʼiybilik yuʼune (1 Juan 4:19-21). Te jpuk-kʼop Pablo jich la yalbey te j-abatetik yuʼun Dios: «Talel cʼaxel me xamucʼubtesbe aba qʼuinal awaʼiyic soc talel cʼaxel me xawaʼbe aba yip awoʼtanic, hich nix te bin utʼil yac apasbelique» (1 Tes. 5:11). Ma jaʼuknax te ancianoetik ya xjuʼ ya yakʼbeyik smukʼul yoʼtan sok yip yoʼtan te  hermanoetik, ta melel jpisiltik ya xjuʼ ya jpastik jich bitʼil ya spas te Jehová sok te Jesús (kʼopona Romanos 15:1, 2).

¹¹ Ay hermanoetik te tsakbilik ta depresion o yan chamelil te jteb ma pajal soke, ya skʼanik ilel yuʼun doktor sok te ya yichʼik koltayel ta poxetik (Luc. 5:31). Te ancianoetik sok te yantik hermanoetik ya snaʼik te ma chapal ayik bitʼil te doktoretik ta spoxtayel te chameletik-abi. Pero ya snaʼik te ya skʼan ya spasik te mantalil ini: «Aʼbeyahic smucʼul yoʼtanic te machʼatic mayuc yip yoʼtanic, coltayahic te machʼatic mayuc yipic, soc cuhchuc me awuʼunic spisilic» (1 Tes. 5:14). Yame skʼan te ya kakʼbeytik yil skʼuxul koʼtantik, te ya kaʼiytik ta koʼtantik te swokolik sok te lamaluk koʼtantik ta stojol te machʼatik chebajem yoʼtanik, jaʼnix jich te ayuk yutsil bin-utʼil ya xkʼopojotik yuʼun ya kakʼtik mukʼubuk kʼinal yaʼiyik. Jaʼ yuʼun ya skʼan te jich ya jojkʼoybey jbatike: «¿Yabal staik smukʼul yoʼtanik sok yip yoʼtanik ta jtojol te yantike? ¿Bin ya xjuʼ ya jpas yuʼun ya xjuʼ ya jkoltay ta lekxan te kermanotake?».

12. Ala kaʼiytik jun ejemplo te ya yakʼ ta ilel bin-utʼil la sta koltayel jtul hermana ta swenta te kʼux aʼiybil ta oʼtanil ta skongregasion.

¹² Kʼalal ya kakʼbeytik yil yutsil skʼuxul koʼtantik te machʼatik tsakbilik ta depresion o ay bin yan ya yaʼiy ta yoʼtanik, ¿bin-utʼil ya xjuʼ xkoltayotik yuʼun? Kiltik junuk ejemplo, jtul hermana yuʼun Europa ya yal: «Ay ya xtal ta koʼtan te ya jkʼan ya jmil jbae. Pero ma xlaj kajtaybel machʼatik ya skoltayonik. Ta melel jaʼ skoltayejon te jkongregasion yuʼun ma jkʼotes ta spasel te ya jmil jbae. Spisil-ora ya yakʼbonik yip koʼtan te hermanoetik sok ya yakʼbonik kil yutsil skʼuxul yoʼtanik. Chaʼoxtulnax machʼatik snaʼojik te tsakbilon ta depresion, pero spisilik jun yoʼtanik ya skʼan ya skoltayonik ta spisil-ora. Ay jtul hermano sok yinam te jich ya skanantayonik bitʼil yal snichʼanonik. Ya skoltayonik chikan jayeb-ora ta kʼajkʼal ajkʼabal». Melelnix-a te ma jpisiltik ya xjuʼ kuʼuntik te jich ya xkoltaywanotike, pero spisil te bin ya jpastik ta skoltayel te machʼatik tsakbilik ta depresion o yan chamelil te jteb ma pajal soke, ya xjuʼ bayal ya xkoltayotik yuʼun. *

13. ¿Bin ya skʼan ya jpastik yuʼun ya xjuʼ ya kakʼbeytik smukʼul yoʼtan te hermanoetike?

¹³ Akʼa jnaʼtik schʼamel ta lek te kʼope (Sant. 1:19). Kʼalal ya kaʼiytik ta koʼtantik te swokol te yantike ya kakʼbeytik yil te kʼux ta koʼtantike. ¿Bin-utʼil ya xjuʼ ya kakʼbeytik yip yoʼtan te machʼa chebajem yoʼtane? Jnop kaʼiytik binwan yaʼiyel ya kaʼiy jbatik te joʼukotik kichʼojtik te swokole sok jpasbeytik jojkʼoyeletik te nopbil ta lek kuʼuntik swenta ya jnaʼtik bin-nix yaʼiyel ya yaʼiy sba-a. Ya skʼan chikanuk ta ilel ta sit kelawtik te mero kʼux ta koʼtantik sok te ay skʼoplal ta koʼtantik te bin ya yalbotike. Teme te hermano ya skʼan ya schol kaʼiytik ta jamal te swokole, mame xlujbotik ta yaʼiyel sok mame jchʼuybeytik te skʼope, melel jichniwan ya xkʼot ta koʼtantik bin yaʼiyel ya yaʼiy sba teme ya jchʼam kaʼiytik ta tsʼakal te bin ya yalbotike. Jich te hermano ayxan smukʼul yoʼtan ta jtojoltik sok ya skʼan ya schʼam yaʼiy te bin ya kalbeytik-euke. Kʼalal sok spisil koʼtantik ya jkoltaytik te yantike ya kakʼbeytik smukʼul yoʼtanik ta smelelil.

14. ¿Bin yuʼun ya skʼan te tsajtaybiluk ta lek te bin ya kaltike?

¹⁴ Tsajtaybiluk ta lek te bin ya kaltike. Teme ya sta ta ilel te machʼa pichʼil yoʼtan te jich yilel te ma lekuk skʼoplal kuʼuntik ta swenta te bin ya kalbeytike, kʼaxtoxan ma lekuk ya yaʼiy sba kuʼuntik-a. Maniwan sta yip yoʼtan yuʼun, manchukme koʼtan ya jkoltaytik ta smelelil. Te Biblia jich ya yal: «Ay machʼa te hich ya xʼehchenteswan te bin utʼil espada te scʼopique, yan te scʼop te machʼa pʼij yoʼtan ya xpoxtaywan stuquel» (Prov. 12:18). Ta melel maʼyuk machʼa  ya jkʼan ya kutsʼinbeytik yoʼtan ta swenta te bin ya kaltike, pero jich ya xkʼot ta pasel teme ma jnoptik ta lek te bin ya kaltike. Swenta sok skʼuxul koʼtantik ya kakʼbeytik yip yoʼtan te yantik, jpastik tulan ta snopel te yak ta kʼaxel ta jtojoltik te swokolike (Mat. 7:12).

15. ¿Bin lekil aʼtejibal ya xjuʼ ya jtuuntestik swenta sok skʼuxul koʼtantik ya kakʼbeytik smukʼul yoʼtan te yantike?

¹⁵ Jtuuntestik te sKʼop Dios (kʼopona Romanos 15:4, 5). Te Biblia jaʼ mukʼul majtʼanil te ya yakʼbotik smukʼul koʼtantik, melel jaʼ talem ta stojol «te Dios te ya yacʼ te ya xcuhch cuʼuntic soc te ya yaʼbotic smucʼul coʼtantic». Swenta ya jtuuntestik ta lek te sKʼop Diose, jkoltay jbatik sok te Índice de las publicaciones Watch Tower sok te Sleojibal temaetik yuʼun stestigotak Jehová, te aʼtejibaletik-abi yame xjuʼ ya skoltayotik ta stael textoetik sok junetik te ya xtuun kuʼuntik ta yakʼbeyel smukʼul yoʼtan te hermanoetik.

16. ¿Bin taleliletik ya skʼan ya kakʼtik ta ilel kʼalal ya kakʼbeytik yip yoʼtan te machʼa pichʼil yoʼtane?

¹⁶ Kakʼtik ta ilel slekil koʼtantik sok yutsil skʼuxul koʼtantik. Te Jehová jaʼ «te Tatil yuʼun cʼuxultaywanej soc te Dios te ya yacʼ spisil mucʼul-oʼtanil» sok ya yakʼ ta ilel «yutsil scʼuxul yoʼtan» ta stojol te machʼatik ya x-abatinik ta stojol (kʼopona 2 Corintios 1:3-6; Luc. 1:78; Rom. 15:13). Te Pablo la yakʼ ta ilel te taleliletik-abi, melel la snopbey yoʼtan te Jehová, mero lek ejemplo ta jtojoltik. Jich la stsʼibay: «La jcʼuxultayexcotic, hich te bin utʼil nanil ya scʼuxultay yalatac. Te bin utʼil lom bayel cʼuxex ta coʼtancotic, ma haʼuc nax la jcalbeyexcotic te lec yachʼil cʼop yuʼun Dios, ha ya cʼan cacʼ jcuxlejalcotic ta acuentahic, como bayel cʼuxex ta coʼtancotic» (1 Tes. 2:7, 8). Teme jichnix kʼux ta koʼtantik yantik bitʼil te Diose, ya xjuʼ ya stuuntesotik ta yakʼbeyel te koltayel kʼanbot yuʼun te machʼa pichʼil yoʼtane.

17. ¿Bin-utʼil ya skʼan ya kiltik te hermanoetik swenta sok skʼuxul koʼtantik ya kakʼbeytik yip yoʼtanik?

¹⁷ Mame jmaliytik te jkʼaxel toj yaʼtelik te hermanoetike. Yame skʼan ya kichʼtik ta wenta te ay bin ma xjuʼ spasbelike. Teme ya jkuytik te jkʼaxel ma xchʼayik te hermanoetik, yame xchebaj koʼtantik, melel manix jichuk ya xkʼot ta pasel-a (Ecl. 7:21, 22). Juluk ta koʼtantik te ya snaʼ Jehová te ay bin ma xjuʼ jpasbeltik o te ay ya xchʼayotike. Teme ya jnopbeytik stalel, chapalme ya x-ayinotik yuʼun ya xkujch kuʼuntik te kʼalal ay banti ya xchʼayik te yantike (Efes. 4:2, 32). Kʼalal ya xkʼopojotik sok te hermanoetik mame jkʼantik te ya xkʼot ta yoʼtanik ta swenta jkʼoptik te maba yakik ta yakʼbeyel yipal sok mame jpajtik sok yantik hermanoetik yuʼun ma xchebaj yoʼtanik-a. Te bin lek ya jpastike, jaʼ te ya xkʼayotik ta yutsilkʼoptayel yuʼun te bin lek ya spasike. Jich ya sta yip yoʼtanik sok tseʼel yoʼtan ya x-abatinik ta stojol te Jehová (Gál. 6:4).

18. ¿Bin yuʼun ya jkʼantik te ya kakʼbeytik yichʼ yipik sok skʼuxul koʼtantik te hermanoetik?

¹⁸ Te Jehová bayal skʼoplal ta yoʼtan spisil te tuminchijetik yuʼune. Jaʼnix jich te Jesús te la yakʼ sba ta lajel ta stojolik (Gál. 2:20). Jaʼnix jich kʼux ta koʼtantik te hermanoetik sok ya jkʼan ya jkanantaytik sok yutsil koʼtantik. Swenta spisil-ora ya sta smukʼul yoʼtanik ta jtojoltik ya skʼan ya «jtʼuntic bin utʼil ya xlahmaj qʼuinal yuʼun soc te talel cʼaxel ya quichʼtic quiptic a» (Rom. 14:19). Ta melel koʼtan ya kiltikix te Nichimal Kʼinal te banti jkʼaxel maʼyukix-a te bin ya schebajtes koʼtantike. Yame xlaj ta jkʼaxel spisil ta chajp chamel, te guerraetik, te lajel ta skaj te mulile, te utsʼinel ta skaj schʼuunel koʼtantik, te kʼopetik ta yutil na sok te bintik ya yakʼ wokoliletik ta jkuxlejaltike. Kʼalal ya xlaj te jmil jaʼbil, tojil ants winikotik kʼoemotikix-a. Te machʼatik jun yoʼtan ya yakʼ sbaik ta stojol Jehová ta slajibal prueba, ya xkʼotik ta yal snichʼnab Dios liʼ ta Balumilal, spisilik «pajal ya yichʼ yutsilal soc te al-nichʼanetic yuʼun Dios» (Rom. 8:21). Jich yuʼun mame jkom jbatik ta yakʼel ta ilel te kʼuxul oʼtanil te ya yichʼ yipik yuʼun te yantike sok te talel kʼaxel akʼa jkoltay jbatik yuʼun ya x-ochotik ta achʼ balumilal te bayal yutsil te yaloj Dios te ya yakʼbotike.