1, 2. 1) ¿Bin yuʼun lek te ya xtal te Armagedone? 2) ¿Bintik jojkʼoyeletik ya kilbeytik skʼoplal ta artikulo ini?

BAYAL ants winiketik ya snopik te ya yichʼ tal wokol te Armagedón, jich bitʼil jun mukʼul guerra banti ya stuuntesik bombaetik o te ay bin ya xtal te ya sjin te Balumilale. Pero ma jichuk ya yal te Biblia. Te Biblia ya yakʼ ta nopel te ya xtal jun guerra te ay bin lek ya xlokʼ-ae. Te guerra ini Armagedón sbiil, te bin ya yakʼ ta nopel te Biblia jaʼ jun lekil notisia te ya skʼan ya yakʼ stseʼelil koʼtantik (Apoc. 1:3). Te Armagedón maba ya slajin spisil te ants winiketike, jaʼ ya skoltay. ¿Bin-utʼil ya spas?

² Te Biblia ya yal te Armagedón ya slajin te ajwaliletik ta balumilal sok te machʼatik chopolik, pero kuxul ya yijkitay te machʼatik toj yoʼtanik sok maba ya yakʼ ta lajinel te Balumilale (Apoc. 11:18). Yuʼun ya jnaʼbeytik swentail ta lek, kilbeytik skʼoplal te chaneb jojkʼoyeletik ini: ¿Bin-a te Armagedone? ¿Bintik nail ya xkʼot ta pasel kʼalal ya xtalix-ae? ¿Bin ya skʼan ya jpastik yuʼun ya xkolotik jilel? Sok ¿bin-utʼil ya xjuʼ jun koʼtan ya kakʼ jbatik te bitʼil yak ta noptsajel tale?

3. 1) ¿Bin ya skʼan ya yal te kʼopil Armagedón? 2) Teme ya kichʼtik ta wenta te bin ya yal Apocalipsis 16:14, 16, ¿bin-utʼil ya jnaʼtik te ma jaʼuk jun lugar te Armagedone?

³ (Kʼopona Apocalipsis 16:14, 16). Te kʼopil Armagedón jun-nax buelta ya jtatik ta Biblia, talem ta kʼopil hebreo te ya skʼan ya yal Wits ta Meguido (Apoc. 16:16). Te Meguido jaʼ jpam lum te ay ta namey Israel (Jos. 17:11). Pero te Armagedón ma jaʼuk jun lugar, jaʼ te bin ya xkʼot ta pasel te kʼalal ya yichʼik tsobel te «ajwaliletic te ayic ta swohlol bahlumilal» ta skontrainel te Jehová (Apoc. 16:14). Ta artikulo ini jaʼnix jich ya jtuuntestik te kʼopil Armagedón ta yalbeyel skʼoplal te guerra ya xjajch te kʼalal ya yichʼik tsobel te ajwaliletik ta Balumilal ta skontrainel  te Diose. ¿Bin-utʼil ya jnaʼtik te ma jaʼuk jun lugar te Armagedone? Sbabial, ta Meguido manix ayuk wits tey-a. Schebal, maba mukʼ jamal te sjoyobal te lum Meguido, jaʼ yuʼun maba ya x-och spisilik tey-a te «ajwaliletic te ayic ta swohlol bahlumilal», te soldadoetik yuʼunik sok te yaʼtejibik yuʼun guerra. Yoxebal, jich bitʼil ya kiltik ta artikulo ini, te guerra yuʼun Armagedón ya xjajch kʼalal te «ajwaliletic» ta Balumilal ya xjajch yutsʼinik te j-abatetik yuʼun Dios te kuxinemik ta swolol Balumilale.

4. ¿Bin yuʼun te Jehová la spaj te mukʼul guerra sok te Meguido?

⁴ Te Jehová la spaj te mukʼul guerra yuʼun sok te Meguido, melel ta Meguido sok ta spamlej kʼinal Jezreel te nopol ayike, jaʼ jun lugar banti ya stsob sbaik ta spasel guerra-a. Ta guerraetik-abi ay koltaywan te Jehová. Jich bitʼil «ta nopol haʼetic yuʼun Meguido», la skoltay te jues Barac ta yakʼbeyel guerra te cananeoetik te jaʼ swentainej te Sísara. Te Barac sok te j-alwanej ants Débora la yalbeyik wokol te Jehová yuʼun te koltayotike. Jich la yalik ta kʼayoj: «Cʼalal chʼulchan la yaqʼuic guerra te eqʼuetic, [...] la yaʼbeyic guerra te Sísara. Te snojel haʼ Cisón la smesticlan bahel» (Juec. 5:19-21).

5. ¿Banti ma pajalik te Armagedón sok te guerra la spas te Barac?

⁵ Te Barac sok te Débora jich laj yoʼtanik ta kʼayoj: «Hich me acʼa lajuc spisil acontratac, Jehová; yan te machʼatic cʼuxat ta yoʼtanic, hichuc me te bin utʼil te cʼahcʼal cʼalal ya xlocʼ tal soc yip» (Juec. 5:31). Ta Armagedón, jaʼnix jich ya xlajik te skontratak te Jehová, pero te machʼatik kʼux ta yoʼtanik ya xkolik stukelik. Pero te Armagedón ay banti ma pajal sok te guerra la spas te Barac. Ta Armagedón maba ya spasik guerra te j-abatetik yuʼun Dios sok maba ya stsak yaʼtejibik yuʼun guerra. Yame sta yip yoʼtanik teme lamal ya yakʼ sbaik sok teme ya smukʼulin yoʼtanik te Jehová soknix te soldadoetik yuʼun ta chʼulchane (Is. 30:15; Apoc. 19:11-15).

6. ¿Bintik ya xjuʼ ya stuuntes te Jehová ta slajinel ta Armagedón te skontratake?

⁶ ¿Bin-utʼil ya slajinlan ta Armagedón te skontratak te Jehovae? Bayal bin-utʼil ya xjuʼ ya spas. Yaniwan stuuntes tulan nijkel, batetik sok chawuk (Job 38:22, 23; Ezeq. 38:19-22). Jaʼnix jich ya xjuʼ ya spas te talel kʼaxel ya smil sbaik te skontratake (2 Crón. 20:17, 22, 23). Sok yaniwan stuuntes te chʼul-abatetik ta slajinel te machʼa chopolike (Is. 37:36). Chikan bintik ya stuuntes te Jehová, yananix xjuʼ yuʼun tsalaw-a. Spisil ya xlajik te skontratake, pero spisil te machʼatik toj yoʼtanik ya xkol stukelik (Prov. 3:25, 26).

7, 8. 1) Jich bitʼil ya yal 1 Tesalonicenses 5:1-6, ¿bin ya yalik te jwolwanejetik ta balumilal te maʼyuk jich albil-ae? 2) ¿Bin yuʼun jaʼ jun loʼlayel te ya x-utsʼinwane?

⁷ Ya yalik te ay «lamal qʼuinal, lec ay spisil» kʼalal mato talem-a te «scʼahcʼalel te Cajwaltic» (kʼopona 1 Tesalonicenses 5:1-6). Kʼalal te 1 Tesalonicenses 5:2 ya yal te «scʼahcʼalel te Cajwaltic [Jehová, TNM]» jaʼ ya yalbey skʼoplal te «tulan wokolil» (Apoc. 7:14, TNM). ¿Bin ya yakʼ jnaʼtik te kʼalal nopol ya xjajchix te tulan wokolil-abi? Te Biblia ya yal te ay bin ya yichʼ alel te maʼyuk jich albile.

⁸ Te jwolwanejetik ta balumilal ya yalik te ay «lamal qʼuinal» sok te «lec ay spisil». ¿Bin yuʼun jich ya yalik? ¿Teybal ochem skʼoplalik-euk-a te jwolwanejetik yuʼun relijion? Teyniwan. Jaʼukmeto, te bin ya yalike jaʼme yan loʼlayel yuʼun te chopol espirituetike. Te loʼlayel ini ya x-utsʼinwan, melel ya yakʼbey schʼuun te ants winiketik te lekix ay spisil te kʼalal jtebxanix ya skʼan yuʼun ya xtal te tulan wokolil te maʼyuk jich kʼaxem ta stojol te ants winiketike. Ta «repente nax ya xtal jinel ta stojolic, hich te bin utʼil ya xhahch  scʼuxul cʼalal ya xʼayin yal te antse». Pero, ¿bin ya xkʼot ta stojolik te j-abatetik yuʼun Jehová te jun yoʼtanike? Te bitʼil ma snaʼojik bin kʼajkʼalil ya xjajch te tulan wokolile, chajpniwan ya yaʼiyik te kʼalal ya xjajche, pero chapalikix-a.

9. ¿Yabal slajin spisil ta jun-nax buelta te Jehová te balumilal yuʼun Satanase? Cholbeya skʼoplal.

⁹ Te Jehová maba ta jun-nax buelta ya slajin spisil te balumilal yuʼun Satanás jich bitʼil la spas ta skʼajkʼalel te Noé. Ta yorail-abi ya spas ta cheb parte. Nail ya slajin te Mukʼul Babilonia, te jaʼ spisil te lotil relijionetik ta Balumilal. Ta patil, ta Armagedón ya slajin te yan parte yuʼun te balumilal yuʼun Satanás, tey ochem spisil te bintik smakojbey skʼoplal te politika, te guerra sok te chonbajel. Kiltikxan bitʼil ya xkʼot ta pasel te sbabial sok te schebal parte.

10. Jich bitʼil ya yal Apocalipsis 17:1, 6 sok 18:24, ¿bin yuʼun ya slajin te Mukʼul Babilonia te Jehovae?

¹⁰ «Te castigo ya xʼaʼbot te jʼantsinel-ants» (kʼopona Apocalipsis 17:1, 6; 18:24). Te Mukʼul Babilonia bayal sbolobtesbeyoj sbiil te Diose, yakʼoj ta nopel lotil kʼopetik ta stojol sok jaʼ j-antsinel ants kʼoem ta sit te Diose, melel skoltayoj te ajwaliletik yuʼun balumilal. Jaʼnix jich yutsʼinoj te machʼatik swentainoj sok smalbeyoj schʼichʼel bayal ants winiketik soknix chaʼoxtul j-abatetik yuʼun Dios (Apoc. 19:2). ¿Bin-utʼil ya slajin Mukʼul Babilonia te Jehovae?

11. ¿Bin-a te «tsajal chambahlam te xiweltic sba» sok bin-utʼil ya stuuntes te Dios ta slajinel te Mukʼul Babilonia?

¹¹ Te Jehová ya stuuntes te «lajuneb xulub» yuʼun te «tsajal chambahlam te xiweltic sba» swenta ya slajin te j-antsinel antse. Te chambalam te xiweltik sbae jaʼ te Organización de las Naciones Unidas, te lajuneb xulubiletik jaʼik te ajwaliletik te ya skoltayik ta kʼajkʼal ini. Kʼalal jich ya skʼan yoʼtan te Jehová te ya xkʼot ta pasele, te ajwaliletik ini ya skontrainik te Mukʼul Babilonia te jaʼ te lotil relijionetike. «Jimbil soc mayuc scʼuʼ ya xhil yuʼunic» ya spojbeyik te skʼulejal sok ya yakʼik ta naʼel te schopolil yaʼtele (Apoc. 17:3, 16). Te bitʼil oranax ya yichʼ lajinel te jich yilel te ya xkʼot ta pasel «ta junax  cʼahcʼal», xchamnax yoʼtanik yuʼun te machʼatik la skoltayike, melel sok stoybail jich ya yal-a: «¡Hoʼon hich huculon te bin utʼil ajwalil-ants, ma ba meʼbaʼ antson, soc mayuc bin ora ya coqʼuetay jba!» (Apoc. 18:7, 8).

12. ¿Bin maba ya yakʼ Jehová te ya spasik te nasionetik sok bin yuʼun?

¹² Te Dios maba ya yakʼ te ya yichʼik lajinel yuʼun nasionetik te j-abatetik yuʼune, melel yichʼojbeyik sok sbujtsʼ yoʼtanik te sbiile sok la schʼuunik te mantal te ya skʼan ya xlokʼik ta Mukʼul Babiloniae (Hech. 15:16, 17; Apoc. 18:4). Jaʼnix jich spasojik tulan ta skoltayel yantik yuʼun ya xlokʼik ta Mukʼul Babiloniae. Jaʼ yuʼun maba ya yichʼik kastigo stukelik. Pero yame yichʼ pasel ta prueba te schʼuunel yoʼtanike.

13. 1) ¿Machʼa-a te Gog? 2) Jich bitʼil ya yal Ezequiel 38:2, 8, 9, ¿bin ya xtijbot yoʼtan te Gog swenta ya yutsʼin te lum yuʼun te Diose?

¹³ Te kontrainel yuʼun te Gog (kʼopona Ezequiel 38:2, 8, 9). Kʼalal la yichʼix lajinel spisil te lotil relijionetike, junxanix relijion ya xjil ta Balumilal, jaʼ te lum yuʼun Jehovae. Jaʼ yuʼun te Satanás bayal ya x-ilin yuʼun. Ya xbajt stuuntes lotil kʼopetik te ya yalik te chopol espirituetik, yuʼun jich te nasionetik ya stsob sbaik ta skontrainel te j-abatetik yuʼun Jehová (Apoc. 16:13, 14). Te nasionetik te ya stsob sbaike sbiilinej «Gog ta sqʼuinal Magog». Kʼalal te nasionetik ya xkaj yutsʼinik te lum yuʼun Dios, yame xjajch te guerra yuʼun Armagedón (Apoc. 16:16).

14. ¿Bin ya xbajt sta ta ilel te Gog?

¹⁴ Te Gog jaʼ ya xbajt smukʼulin yoʼtan te «chʼichʼ-baqʼuet», te ipal soldadoetik yuʼune (2 Crón. 32:8). Jaxan te joʼotike jaʼ ya smukʼulin koʼtantik te Jehová te Dios kuʼuntike, jich yuʼun chajpnax ya yilik-a te nasionetike. Melel te Mukʼul Babilonia ay yip-a, pero te diosetik yuʼun maba koltayot ta skʼab te «chambahlam te xiweltic sba» sok te «lajuneb xulubiletic» (Apoc. 17:16). Jaʼ yuʼun te Gog ya skuy te maba wokol ta lajinel te lum yuʼun Diose. «Hich te bin utʼil tocal te ya smac te qʼuinale», jich ya xtal yutsʼin te lum yuʼun Jehová (Ezeq. 38:16). Pero ta oranax ya sta ta ilel te yalemix ta pejtsʼe.  Jich bitʼil kʼot ta pasel ta stojol te faraón ta mar Rojo, ya xbajt sta ta ilel te jaʼ yak ta yakʼbeyel guerra te Jehovae (Éx. 14:1-4; Ezeq. 38:3, 4, 18, 21-23).

15. ¿Bin ya xbajt spas ta guerra yuʼun Armagedón te Jesuse?

¹⁵ Te Cristo sok te soldadoetik yuʼun ta chʼulchan ya skoltayik te j-abatetik yuʼun Dios sok ya slajinik te soldadoetik yuʼun te Gog (Apoc. 19:11, 14, 15). Pero ¿bin ya yichʼ pasbeyel te Satanás te jaʼ mero skontra te Jehová, te jaʼ la sloʼlay te nasionetik te la stsob sbaik ta yutsʼinel te lum yuʼun Diose? Te Jesús ya xbajt schʼoj ochel ta xaab sok te chopol espirituetik, tey ya yichʼik makel jmil jaʼbil-a (Apoc. 20:1-3).

16. 1) ¿Bin ya skʼan ya jpastik swenta ya kakʼtik ta ilel te ya jnaʼbeytik sba te Diose? 2) ¿Bin ya staik ta Armagedón te machʼatik ya snaʼbeyik sba te Jehovae?

¹⁶ Chikan teme bayalix o mato bayal tiempo ayotik ta lum yuʼun Jehová, swenta ya xkolotik ta Armagedón ya skʼan ya kakʼtik ta ilel te ya jnaʼbeytik sba te Dios sok te ya jchʼuuntik spasel «te lec yachʼil cʼop yuʼun te Cajwaltic Jesucristo» (2 Tes. 1:7-9). Ya jnaʼbeytik sba te Dios teme ya jnaʼtik bin ya smulan sok bin ma smulan soknix te mantaliletik yuʼune. Sok ya kakʼtik ta ilel te ya jnaʼbeytik sba kʼalal kʼux ta koʼtantik, ya jchʼuunbeytik smantal sok te jaʼnax stukel ya kichʼtik ta mukʼe (1 Juan 2:3-5; 5:3). Kʼalal ay machʼa ya yakʼ ta ilel te ya snaʼbey sba te Diose, jaʼnix jich ya xnaʼbot sba yuʼun te Diose, jich ma xlaj ta Armagedón (1 Cor. 8:3). ¿Bin yuʼun? Melel teme «naʼbibil sba yuʼun» te Diose, jaʼ ya skʼan ya yal te lek ilbil yuʼune.

17. ¿Bintik smakojbey skʼoplal te ya jchʼuuntik spasel «te lec yachʼil cʼop yuʼun te Cajwaltic Jesucristo»?

¹⁷ «Te lec yachʼil cʼop yuʼun te Cajwaltic Jesucristo» jaʼ spisil te bintik la yakʼ ta nopel te Jesús te ya jtatik ta Biblia. Ya jchʼuuntik spasel te kʼalal ya jpas ta jkuxlejaltik. Jaʼ ini ya skʼan ya yal te jaʼ nail ya kakʼ ta jkuxlejaltik te ya x-abatinotik ta stojol te Jehová, te ya jchʼuuntik spasel te tojil mantaliletik yuʼun sok te ya jpuktik ta alel te Wentainel yuʼune (Mat. 6:33; 24:14).  Soknix te ya xkoltaywanotik ta spasel te yaʼtelik te yermanotak te Cristo te ya xbajtik ta chʼulchane (Mat. 25:31-40).

18. ¿Bin ya xbajt spasik ta stojol te «yantic tuminchijetic» te machʼatik ya xbajtik ta chʼulchane?

¹⁸ Te machʼatik ya xbajtik ta chʼulchan nopol ay bin lek ya xbajt spasik ta stojol te «yantic tuminchijetic» ta swenta te la yakʼik ta ilel slekil yoʼtanik ta stojolik (Juan 10:16). ¿Bin-utʼil ya spasik? Te kʼalal mato xjajch-a te guerra yuʼun Armagedón, spisilik te 144,000 lame yichʼikix-a te skuxlejalik ta chʼulchan bitʼil espirituetik te maʼyuk bin-ora ya xlajike. Jaʼnix jich ya xkoltaywanik ta slajinel te Gog sok ta skanantayel te ipal ants winiketik te manso yoʼtanik jich bitʼil tuminchijetik (Apoc. 2:26, 27; 7:9, 10). Kʼax lek ya yaʼiy sbaik te ipal ants winiketik te la skoltayik te j-abatetik yuʼun Jehová te tsabilik te ya xbajtik ta chʼulchan te kʼalal liʼto ayik ta Balumilal-ae.

19, 20. Manchukme bayal pruebaetik, ¿bin ya skoltayotik yuʼun jun koʼtan ya kakʼ jbatik te bitʼil yak ta noptsajel tal te Armagedone?

¹⁹ Ta slajibal kʼajkʼal ini te kʼax chujkultik sbae, bayal j-abatotik yuʼun Jehová ya jsitintaytik pruebaetik. Pero ya xjuʼ ya xkujch kuʼuntik sok ya xjuʼ ya jtatik stseʼelil koʼtantik (Sant. 1:2-4). Te bin ya skoltayotike jaʼ te ma jkom jbatik ta skʼoponel te Diose (Luc. 21:36). Jaʼnix jich ya skʼan ya jnoptik ta jujun kʼajkʼal te Biblia sok ya jnopilan ta koʼtantik te bin ya yale, jich bitʼil te tʼujbil albilkʼopetik ya xkʼotik ta pasel ta jkʼajkʼaleltike (Sal. 77:12). Teme ya jpastik spisil ini sok ya jcholtik skʼop Dios te ban kʼalal ya xjuʼe, ya xtulanubxan te schʼuunel koʼtantik sok maba ya xlaj te smukʼul koʼtantik ta swenta te bin yakotik ta smaliyel.

²⁰ Jnop kaʼiytik te stseʼelil koʼtantik kʼalal la yichʼix lajinel-a te Mukʼul Babilonia sok te kʼalal kʼaxix-a te Armagedone. Jaʼnix jich nopa awaʼiy te stseʼelil koʼtantik ya yakʼbotik te kʼalal spisil te ants winiketik ya yichʼik ta mukʼ te sbiil te Diose sok te jaʼnax ay ta swenta te ya xmantalteswane (Ezeq. 38:23). Ta melel, te Armagedón jaʼ jun lekil notisia ta stojol te machʼatik ya snaʼbeyik sba te Dios, te ya schʼuunbeyik smantal te sNichʼan sok te ya xkujch yuʼunik kʼalalto ta slajibale (Mat. 24:13).