1. ¿Bin yak ta koel ta pasel-a te kʼalal la spas te sbabial milagro te Jesuse?

 JNOP KAʼIYTIK te ayotik ta jaʼbil 29 kʼalal talemix-a te Cristoe, sok te mato jaluk jajch ta scholel skʼop Dios. Te Jesús sok te snan, soknix chaʼoxtul jnopojeletik bajtik ta il nujpunel ta Caná, ta chʼin lum te ay ta norte yuʼun Nazaret te banti chʼi te Jesuse. Te María jaʼ yamigoinej sbaik sok te sfamilia te machʼatik yakik ta nujpunele, jich yilel te yak ta koltaywanej ta yilel te machʼatik ya xkʼotik ta il nujpunele. Pero ay bin kʼot ta pasel te ma lek skʼoplal ya xkʼot yuʼun te machʼa yak ta nujpunel soknix te sfamiliae, jaʼ te laj te vinoe. b Maniwan snopojik-a te bayal machʼatik ya xkʼotik. Te María oranax bajt ta stojol te yale jich la yalbey: «Maʼyukix vino yuʼunik» (Juan 2:1-3). ¿Bin la spas te Jesuse? La spas jun milagro: la skʼatpʼun ta «lekil vino» te jaʼe (Juan 2:9, 10).

2, 3. 1) ¿Bin-utʼil la stuuntes yuʼel te Jesús? 2) ¿Bin yuʼun mukʼ skʼoplal te ya skʼan ya kiltik te milagroetik la spas te Jesús?

² Te Jesús bayalxan milagro la spas te kʼalal la schol skʼop Dios. c La stuuntes te yuʼel ta skoltayel bayal ta mil ta tul ants winiketik. Ta jun buelta ay la smakʼlin 5 mil ta tul winiketik sok ta yan kʼajkʼal ay la smakʼlin 4 mil ta tul winiketik. Ta spisil ayniwan 27 mil ta tul te la smakʼlin te Jesús, tey ochem skʼoplal-a te antsetik sok alaletik te tey ayik-a (Mat.  14:15-21; 15:32-38). Ta schebal milagro te la spase, jaʼnix jich la slekubtes te machʼatik ayik ta chamel (Mat. 14:14; 15:30, 31). Chamnax yoʼtanik te ants winiketik te kʼalal la yilik te Jesús te ya x-akʼbot sweʼelik yuʼun sok te la slekubteslan te machʼatik ayik ta chamel.

³ Bayal bin ya xjuʼ ya yakʼ jnoptik ta swenta te milagroetik la spas te Jesús. Ta artículo ini ya xbajt jnoptik bin-utʼil ya xjuʼ ya yichʼxan yip te schʼuunel koʼtantik. Jaʼ nix jich ya xbajt kiltik bin-utʼil ya xjuʼ ya jkʼayinbeytik spekʼelil yoʼtan te Jesús sok te la snaʼbey yoʼbolil sba te yantik te kʼalal la spas milagroetik.

4. ¿Machʼatik ya jnopbeytik stalel kʼalal la kilbeytik skʼoplal te milagroetik la spas te Jesús?

⁴ Te milagroetik la spas te Jesús ma jaʼuknax ya yakʼ jnoptik ta stojol, jaʼnix jich ay bin ya yakʼ jnoptik ta swenta te sTate, melel jaʼ te Jehová te machʼa akʼbot yuʼel yuʼun ya xjuʼ ya spas te milagroetik. Ta Hechos 10:38 jich ya yal ta swenta te Jesús: «Tsaot yuʼun Dios ta swenta chʼul espíritu sok te akʼbot yuʼele sok te been ta bayuk ta spasel te bin leke soknix la skoltaylan spisil te machʼatik ay swokolik yuʼun te Pukuje, melel jokinbil yuʼun te Diose». Jaʼnix jich te Jesús la skʼayinbey te bin-utʼil ya yaʼiy sba te sTat soknix te snopojibal yuʼun, jich la yakʼ ta ilel ta swenta te bin la yal sok te bin la spas, tey ochem skʼoplal euk-a te milagroetik (Juan 14:9). Kiltik oxchajp te bin ya xjuʼ ya yakʼ jnoptik te milagroetik la spas te Jesús sok te bitʼil ya yakʼbeyxan yip te schʼuunel koʼtantik.

5. ¿Bin tijbot yoʼtan yuʼun te Jesús ta spasel te milagroetik? (Mateo 20:30-34).

⁵ Sbabial, te Jesús sok te sTat kʼax kʼuxotik ta yoʼtan. Kʼalal xtaluk ta Balumilal te Jesús, la yakʼ ta ilel te kʼux ta yoʼtan te ants winiketik kʼalal la stuuntes te yuʼel yuʼun ya skoltay sok ya slekubtes te ants winiketik te ayik ta wokol. Ta jun buelta, kʼanbot koltayel yuʼun chaʼtul winiketik te ma xyilik kʼinal (kʼopona Mateo 20:30-34). Te relato ya yal te «bayal la snaʼtiklanbey yoʼbolil sba», jaʼ yuʼun la slekubteslan. Ta kʼopil griego «te bayal la snaʼtiklanbey yoʼbolil sba» ya skʼan ya yal te ay machʼa ya spichʼ sba yoʼtan yuʼun. Te kʼalal jich la yakʼ ta ilel te Jesús la yakʼ ta ilel te kʼax kʼux ta yoʼtan te ants winiketik, sok jaʼ tijbot yoʼtan yuʼun ya yakʼbey sweʼel te machʼatik ayik ta wiʼnal sok ta slekubtesel jtul winik te ay skʼaʼel chamel (Mat. 15:32; Mar. 1:41). Jaʼ yuʼun, ya jnaʼtik te ay «yutsil skʼuxul yoʼtan» te Jehová sok te snichʼan, kʼax kʼuxotik ta yoʼtan sok ya smel yoʼtanik te kʼalal ya xkʼax jwokoltik (Luc. 1:78; 1 Ped. 5:7). Ya skʼan ya slajinikix ta jkʼaxel spisil te wokoliletik te ya yakʼbey swokol te ants winiketik.

6. ¿Bin akʼbil yuʼun Dios te Jesuse?

⁶ Schebal, te Dios yakʼbeyoj yuʼel te Jesús yuʼun ya slajin spisil te wokoliletik. Ay wokoliletik te jkʼaxel ma xjuʼ kuʼuntik slajinel. Pero te Jesús ta swenta te milagroetik la spase, la yakʼ ta ilel te ya xjuʼ yuʼun stukele. Ay yuʼel ta slajinel spisil te wokoliletik ay ta balumilal jich bitʼil te mulil, te chameletik sok te lajele (Mat. 9:1-6; Rom. 5:12, 18, 19). Te milagroetik la spase ya yakʼ ta ilel te ya xjuʼ ya slekubtes spisil te chameletik, sok ya xjuʼ ya schaʼkuxajtes te machʼatik lajemikixe (Mat. 4:23; Juan 11:43, 44). Jaʼnix jich ay yuʼel ta skombeyel yip te tulan yikʼal jaʼal sok ay yuʼel ta slokʼesel pukujetik (Mar. 4:37-39; Luc. 8:2). Ya yakʼ smukʼul koʼtantik snaʼel te akʼbil yuʼel te Jesús yuʼun te Jehová

7, 8. 1) ¿Bin ya yakʼbat anop ta swenta te milagroetik la spas te Jesús? 2) ¿Bin-a te awoʼtanuk te ya xkʼotix ta pasele?

⁷ Yoxebal, yananix xkʼot ta pasel-a te bendicionetik ya yakʼ te Wentainel. Te milagroetik la spas te Jesús kʼalal xtaluk ta Balumilal kʼaxemtoxan ya xbajt spas-a te kʼalal ya x-och ta Ajwalil yuʼun te Wentainel yuʼun Dios. Nopanax awaʼiy bin yilel te kuxlejalil te kʼalal ya x-och ta wentainwanej te Jesús ta Balumilal. Toj ya xkʼot te jkuxlejaltik te kʼalal ya slajin spisil te wokoliletik sok te chameletik te ya yakʼbey swokol te ants winiketik (Is. 33:24; 35:5, 6; Apoc. 21:3, 4). Ya x-ayin bayal weʼelil sok ma xkʼaxix jwokoltik yuʼun te kʼalal ya xkʼax te bintik ya xjinawan jilel (Is. 25:6; Mar. 4:41). Ya xbajt yakʼ stseʼelil koʼtantik te kʼalal ya jchaʼkiltik te machʼatik lajem kuʼuntike (Juan 5:28, 29). Te kʼalal ya anop ta swenta te achʼ balumilal, ¿bin-a te awoʼtanuk te ya xkʼotix ta pasele?

⁸ Kʼalal te Jesús la spas te milagroetik la yakʼ ta ilel cheb taleliletik te ya skʼan te ayuk kuʼuntik, jaʼ te pekʼel oʼtanil sok te ya jnaʼbeytik yoʼbolil sba te yantik. Kiltik cheb relatoetik. Nail ya kilbeytik skʼoplal te nujpunel ta Caná.

9. ¿Bin yuʼun la spas jun milagro te Jesús kʼalal bajt ta il nujpunel ta Caná? (Juan 2:6-10).

⁹ (Kʼopona Juan 2:6-10). Te kʼalal laj te vino kʼalal ay machʼa nujpun, ¿puersabal te ay bin ya spas te Jesuse? Maʼuk. Maʼyuk junuk albilkʼop te ya yal te ya skʼan ya spas  vino te Mesías ta swentanax jun milagro. Pero nopanax awaʼiy bin-utʼil la awaʼiy aba te jichuk kʼot ta pasel te kʼalal nujpunate. Te Jesús laniwan snop te ya staik kʼexlal te familia, kʼaxtoxan-a te machʼatik yakik ta nujpunel, jaʼ yuʼun la snaʼbey yoʼbolil sbaik sok la skoltaylan. Jaʼ yuʼun la spas te milagro te la kalbeytik skʼoplal ta sjajchibal te articuloe. Ayniwan 390 litro jaʼ te la skʼatpʼuntes ta lekil vino. ¿Bin yuʼun te kʼax bayale? Jaʼniwan yuʼun te yato xjuʼ ya stuuntesik ta patil o ya xjuʼ ya schonik yuʼun jich ya yichʼ koltayel-a te machʼatik nujpuneliktoe. ¡Laniwan yalik bayal wokol yuʼun!

10. Albeya chaʼoxchajp skʼoplal te bin ya yal te capítulo 2 yuʼun te Juan (jaʼnix jich ilawil te dibujo).

¹⁰ Kiltik chaʼoxchajp skʼoplal te bin ya yal te capítulo 2 yuʼun Juan. ¿Machʼa la snojes ta jaʼ te yawil jaʼetike? Ma jaʼuk te Jesús. Te bitʼil ma skʼan ya yakʼ sba ta naʼel te jaʼ ya spase, la yalbey te j-aʼteletik tey-a te akʼa snojesike (versículo 6 sok 7). Te kʼalal la spasix-a te milagroe, ¿machʼa bajt yakʼbey spas prueba te machʼa swentainoj te kʼine? Ma jaʼuk te Jesuse. La yalbey te j-aʼteletik tey-a te akʼa yichʼbeyik bael jtebuk (versículo 8). Te Jesús maba la tsak jun copa yuʼun vino sok te jich la yal ta stojol te machʼatik tey ayik-ae: «¡Pasaik prueba te bujtsʼan vino ini te lajelto jpasbele!».

11. ¿Bin ya yakʼ jnoptik ta swenta te milagro la spas te Jesús?

¹¹ ¿Bin ya yakʼ jnoptik ta swenta te milagro la spas te Jesús? Jaʼ te pekʼel oʼtanil. Te Jesús ma la stoy sba te kʼalal la skʼatpʼun ta vino te jaʼe, sok maʼyuk bin-ora la stoy sba ta spisil te bintik la spase. Spisil-ora la yakʼ ta ilel pekʼel oʼtanil sok jaʼ la yalbey yutsil skʼoplal te sTate (Juan 5:19, 30; 8:28). Teme jaʼ ya jtʼunbeytik stalel te Jesús, ya kakʼtik ta ilel te spekʼelil koʼtantik sok ma jtoy jbatik yuʼun ta swenta te bintik ya jpastike. Chikan te bintik ya jpastik te yakotik ta abatinel ta stojol te Jehová, ma skʼan ya jtoy jbatik, jaʼ ya skʼan ya kalbeytik yutsil skʼoplal te Dios te bitʼil yakotik ta abatinel ta stojole (Jer. 9:23, 24). Melel maʼyuk bin ya xjuʼ kuʼuntik spasel teme ma jaʼuk ta swenta te koltayel yuʼun te Jehová (1 Cor. 1:26-31).

12. ¿Bin-utʼil ya xjuʼ ya jkʼayinbeytikxan te spekʼelil yoʼtan te Jesús? Ala junuk ejemplo.

¹² Kiltik bin-utʼil ya xjuʼ ya jkʼayinbeytikxan te spekʼelil yoʼtan te Jesús. Jnop kaʼiytik te jtul anciano ya skʼases bayal tiempo ta skoltayel jtul siervo ministerial ta schajpanel te sbabial sdiscurso. Jaʼ yuʼun tʼujbilnax te discurso la yak te hermanoe sok bayal la smulanik. Te kʼalal laj te tsoblej ay machʼa jich la yalbey te anciano: «Melel te kʼax tʼujbilnax te sdiscurso la skʼases te hermanoe». Nopanax awaʼiy te jich ya yal te ancianoe: «Jaʼ yuʼun te joʼon la jkoltaye» o sokbal spekʼelil yoʼtan ya yal: «Jich kʼax lek la spas» Te machʼa pekʼel yoʼtan ma jaʼuk ya skʼan te ya yichʼ albeyel yutsil skʼoplal ta swenta te ay bintik lek la spas ta stojol te yantik. Tikʼnax ya yaʼiy–a te lek ya yil Jehová te bin la spase (paja sok Mateo 6:2-4; Heb. 13:16). Ya x-akʼbot stseʼelil yoʼtan te Jehová kʼalal ya yil te ya jkʼantik te pekʼeluk koʼtantik jich bitʼil te Jesús (1 Ped. 5:6).

13. ¿Bin la yil te Jesús ta nopol mukʼul lum Naín sok bin la spas? (Lucas 7:11-15).

¹³ (Kʼopona Lucas 7:11-15). Te kʼalal jajchemix ta scholel skʼop Dios-a te Jesús bajt ta Naín. Te jaʼ jun lugar te ma namal yiloj sba sok te Sunem, te banti 900 jaʼbil ta nail te Eliseo la schaʼkuxajtesbey yal jtul ants (2 Rey. 4:32-37). Te kʼalal yak ta kʼoel ta lum-abi, te Jesús la yil te ay machʼa yak ta  ikʼel bael ta mukel. Kʼax mel oʼtantik sba te bin yak ta kʼoel ta pasele, jtul meʼba ants laj te jip jtul yale. Pero maba stukeluk te meʼba antse, bayal machʼatik jokinbil yuʼun. Jaʼ yuʼun te Jesús ay bin la spas yuʼun ya skoltay-a te meʼba antse, la schaʼkuxajtesbey te yale. Jaʼ ini jaʼme te sbabial chaʼkuxajel te la spas te Jesús te ya yalbey skʼoplal ta Evangelioetik.

14. Ala cheʼoxebuk te bin kʼot ta pasel ta capítulo 7 yuʼun Lucas (jaʼnix jich ilawil te dibujo).

¹⁴ Kiltik cheʼoxebuk te bintik ya yal te capítulo 7 yuʼun Lucas. ¿Yabal ata ta ilel te bintik kʼot ta pasele? Sbabial, te Jesús la yil te antse, ta patil «kʼaxto la snaʼbey yoʼbolil sba» (versículo 13). Laniwan yil te yak ta okʼel bael te meʼba ants te kʼalal yakik ta yikʼel bael ta mukenal-a te yale. Te bin la yile kʼax kʼux la yaʼiy. Jaʼ yuʼun te Jesús ma jaʼuknax la snaʼbey yoʼbolil sba, jaʼnix jich ay bin la spas ta stojol. Sok slamalil yoʼtan la yalbey: «Ma x-okʼatix». Pero ma jaʼuknax te jich la yalbeye, jaʼnix jich la schaʼkuxajtesbey te yale sok «la yikʼ bael ta stojol te snane» (versículo 14 sok 15).

15. ¿Bin ya yakʼ jnoptik te milagro la spas te Jesuse?

¹⁵ ¿Bin ya yakʼ jnoptik te milagro la spas te Jesuse? Jun te bin ya yakʼ jnoptik, jaʼ te bin-utʼil ya xjuʼ ya jnaʼbeytik yoʼbolil sba te machʼatik ay machʼa lajem yuʼunik. Melelnix-a te ma xjuʼ ya jchaʼkuxajtestik te machʼatik lajemikix, jich te bin-utʼil la spas te Jesús sok te yal te meʼba antse. Pero ya xjuʼ ya jnoptik bin-utʼil ya xjuʼ ya jnaʼbeytik yoʼbolil sba te machʼatik ay machʼa lajem yuʼunik. Ta nail ya skʼan ya kiltik ta lek te bin yak ta kʼoel ta pasel, ta patil ya xjuʼ te ay bin ya kaltik o ya jpastik te ya xkoltayotik sok te ya x-akʼbot smukʼul yoʼtanik yuʼun (Prov. 17:17; 2 Cor. 1:3, 4; 1 Ped. 3:8). d Manchukme ma bayal te bin ya kaltike, pero ya xjuʼ te lek ya yaʼiy sbaik yuʼun.

16. ¿Bin ya yakʼ jnoptik te experiencia ini? (Ilawil te foto).

¹⁶ Ya kiltik te bin kʼot ta pasel te ayix tal  bayal jaʼbil ta jun tsoblej. Te kʼalal yak ta yichʼel kʼayojtayel-a te kʼayojil ta swenta te chaʼkuxajel, jtul hermana la yil yan hermana te yak ta okʼel. Jaʼ ta swenta te mato jaluk slajel-a te chʼin achʼix yuʼun. Te bitʼil snaʼoj te hermana te bin yaʼiyel ya yaʼiy sba te yan hermanae, oranax bajt spet sok jun-nax la slajinik ta kʼayojtayel te kʼayojile. Yato xjul ta yoʼtan te hermana te kʼax kʼux-xan la yaʼiy ta yoʼtan te hermanoetik, sok akʼbot stseʼelil yoʼtan te bitʼil bajt ta tsoblej. Jich la yal: «Jnaʼoj-a te tey ta sNail Tsoblej, ya jta te koltayele». Jnaʼojtik te Jehová ya yil sok mukʼ skʼoplal ta yoʼtan te bin ya jpastik ta stojol te machʼatik ay machʼa lajem yuʼunik sok te «pichʼil yoʼtanique» (Sal. 34:18).

17. ¿Bin la jnoptik ta artículo ini?

¹⁷ Te kʼalal ya jnoptik te milagroetik la spas te Jesús ya yakʼbeyxan yip te schʼuunel koʼtantik. Te bintik ya yal te Evangelioetik ya yakʼ kiltik te Jehová sok te Jesús kʼax kʼuxotik ta yoʼtan, sok te ay yuʼel te Jesús yuʼun ya xjuʼ ya slajin spisil te wokoliletik ay ta balumilal sok te ya schʼuun koʼtantik te nopolix ya xkʼot ta pasel te bendicionetik ya yakʼ te Wentainele. Jaʼnix jich ya xjuʼ ya jnopilantik te bin-utʼil ya xjuʼ ya jkʼayinbeytik te taleliletik yuʼun te Jesús. ¿Bin yuʼun maba ya anopbeyxan skʼoplal yantik milagroetik te la spas te Jesús te kʼalal ya awichʼ ta mukʼ Dios ta sjunal na o te kʼalal ya anop ta atukel te Bibliae? Ilawil te bintik ya xjuʼ ya anop sok albeya yantik. Jichme ya xjuʼ te bayal bin ya awalbey skʼoplal (Rom. 1:11, 12).

18. ¿Bin ya xbajt kilbeytik skʼoplal ta yan artículo?

¹⁸ Te kʼalal nopol ya xlajix-a te Jesús, la spas te yoxebal sok te slajibalix chaʼkuxajel te jnaʼojtik te yuʼunix kʼot ta pasel-ae. Pero ma jichuk te bin-utʼil te yantik chaʼkuxajeletik, melel la schaʼkuxajtes jtul yamigo te chaneb kʼajkʼal slajelix-a. ¿Bin ya yakʼ jnoptik ta swenta te milagro ini? Sok ¿Bin ya xjuʼ ya jpastik yuʼun ya yichʼxan yip te schʼuunel koʼtantik ta swenta te chaʼkuxajele? Ya xbajt kilbeytik skʼoplal ta yan artículo.