1. ¿Bin ya skoltayotik yuʼun ma xkijkitaytik te abatinel ta stojol te Jehová, manchukme bayal jwokoltik?

 TE BIBLIA ya yal te ayotik ta yorail «te bintik chujkultik sba sok te tulan ta sitintayele» (2 Tim. 3:1). Ta ora ini, te ants winiketik bayal swokolik, pero te j-abatotik yuʼun te Dios, jaʼnix jich yakotik ta sitintayel te utsʼinel sok te kontrainel. ¿Bin ya xjuʼ ya skoltayotik yuʼun ma xkijkitaytik ta yichʼel ta mukʼ te Jehová? Jun te bin ya skoltayotike, jaʼ te manchuk ya xchʼay ta koʼtantik te «ha kuxul Dios» te Jehová (Jer. 10:10; 2 Tim. 1:12).

2. ¿Bin-utʼil ya yakʼ ta ilel te jaʼ kuxul Dios te Jehová?

² Kuxul te Jehová sok ya skoltayotik te kʼalal ya xkʼax jwokoltik sok ya sle bintik-utʼil ya skoltayotik (2 Crón. 16:9; Sal. 23:4). Te kʼalal jich ya kiltike ya yakʼbotik kiptik yuʼun ya xkujch kuʼuntik biluk wokolil. Kiltik te bin kʼax ta stojol te ajwalil David.

3. ¿Bin la skʼan la yal te David kʼalal la yal «cuxul te Jehová»?

³ Te David la snaʼbey sba te Jehová sok ya smukʼulin yoʼtan. La skʼanbey koltayel kʼalal yak ta nutsel yuʼun te ajwalil Saúl (Sal. 18:6). Kʼalal la yil te jaʼkʼbot skʼop yuʼun te Jehová sok te koltayote, te David jich la yal: «Cuxul te Jehová» (Sal. 18:46). Te kʼalal jich la yale, ma jaʼuknax yak ta yalel te ay te Diose. Jun libro la yal te jaʼ yak ta yalbeyel skʼoplal te ya yakʼ smukʼul yoʼtan ta stojol te Jehová sok «te jaʼ kuxul Dios te ya skoltay te lum yuʼune». Te David la yil te bin-utʼil koltayot yuʼun te Jehová ta skuxlejal, sok jich la schʼuunxan yoʼtan te kuxul te Jehová sok akʼbot yip yoʼtan yuʼun yakuk x-abatinxan ta stojol sok te yakuk yichʼxan ta mukʼ (Sal. 18:​28, 29, 49).

4. ¿Bin lekilal ya jtatik teme jich ya kiltik te ja kuxul Dios te Jehová?

⁴ Teme ma xchʼay ta koʼtantik te jaʼ kuxul Dios te Jehová, ya skoltayotik yuʼun ya x-abatinotik ta stojol sok sbujtsʼ koʼtantik.  Ya yakʼbotik yip koʼtantik yuʼun ya xkujch kuʼuntik te wokolil sok ya stijbotik koʼtantik yuʼun ya x-abatinotikxan ta stojol. Jaʼnix jich ya yakʼ te ya xnoptsajotikxan ta stojol.

YA YAKʼBOTIK YIP KOʼTANTIK TE DIOSE

5. ¿Bin ya skoltayotik yuʼun ya xjuʼ kuʼuntik sitintayel te wokolile? (Filipenses 4:13).

⁵ Ya xjuʼ ya xkujch kuʼuntik te wokolil teme ma xchʼay ta koʼtantik te kuxul te Jehová sok te ya skoltayotike, melel ya xjuʼ ya schajpan te wokoliletik. Jaʼ te Machʼa spisil ya xjuʼ yuʼune, sok ya xjuʼ ya yakʼbotik yip koʼtantik yuʼun ya xkujch kuʼuntik (kʼopona Filipenses 4:13). Jaʼ yuʼun ma skʼan ya xiwotik ta sitintayel te wokoliletike. Te kʼalal ya kiltik te ya skoltayotik te Jehová manchukme ma tulan te jwokoltik, ya xjuʼ ya schʼuun koʼtantik te jaʼnix jich ya xbajt skoltayotik te kʼalal ya jtatik tulan wokolil.

6. ¿Bintik kʼax ta skuxlejal te David te la yakʼ te la smukʼulinxan yoʼtan te Jehovae?

⁶ Ya kiltik chaʼchajp skʼoplal te bin kʼax ta skuxlejal te David sok te koltayot yuʼun ya smukʼulinxan yoʼtan te Jehová. Kʼalal jchʼiel keremto-a sok te yak ta skanantayel-a te tuminchijetik yuʼun te state, tal jkojt león choj sok la stsak bael jkojt tuminchij, jaʼnix jich ta yan buelta tal jkojt oso sok jaʼnix jich la stsak bael jkojt tuminchij. Ta schebal buelta-abi, te David la yakʼ ta ilel te ay yip yoʼtan, melel la smiltiklan te león choj sok te oso, yuʼun jich la skoltay-a te tuminchijetike. Snaʼoj te jaʼ akʼbot yip yoʼtan yuʼun te Jehová sok ma la yakʼ sba ta ichʼel ta mukʼ yuʼun (1 Sam. 17:​34-37). Te David maʼyuk bin-ora chʼay ta yoʼtan te bin kʼax ta skuxlejale. La snaʼulan ta yoʼtan sok jich la schʼuunxan yoʼtan te kuxul te Dios sok te ya x-akʼbot smukʼul yoʼtan ta pajel chaʼbej.

7. ¿Bin bajt ta yoʼtan snopel te David, sok bin-utʼil koltayot yuʼun la stsal te Goliat?

⁷ Ta patil, te kʼalal jchʼiel keremtoniwan-a te David, bajt ta campamento yuʼun te soldadoetik yuʼun Israel. Tey la yil-a te xiwenik te soldadoetik melel te najtil filisteo-winik te Goliat sbiil jich yak ta yalel: «¡Yoʼtik ya jkʼan ya kil machʼa soldadoil yuʼun Israel ya xtal jtsak jba sok!» (1 Sam. 17:​10, 11). Te soldadoetik xiwenik, melel jaʼnax baem ta yoʼtanik yilel te kʼax najt te Goliat sok te bin yak ta yalele (1 Sam. 17:​24, 25). Pero, te David ma jaʼuknax la yil stukel-abi, Jich la yil te ma jaʼuk yakik ta yalbeyel skʼoplal te soldadoetik yuʼun te Israel, te jaʼ yakik ta yalbeyel skʼoplal «te soldadoetik yuʼun te kuxul Diose» (1 Sam. 17:26). Jul ta yoʼtan te ya xkoltayot yuʼun te Jehová, melel koltayot te kʼalal la skanantay te tuminchijetike jaʼ yuʼun schʼuunoj yoʼtan te jich ya xkoltayot-euk-abi. Ta swentanax te koltayel yuʼun te Jehová, la sitintay te Goliat sok la stsal te filisteo-winike (1 Sam. 17:​45-51).

8. ¿Bin ya skoltayotik yuʼun ya smukʼulinxan koʼtantik te Jehová te ya skoltayotik te kʼalal ya xkʼax jwokoltik? (Jaʼnix jich ilawil te foto).

⁸ Jich te bitʼil kʼax ta stojol te David, ya xjuʼ ya jsitintaytik-euk te wokolil teme ya xjul ta koʼtantik te ya skoltayotik te kuxul Diose (Sal. 118:6). Ya xjuʼ ya smukʼulinxan koʼtantik te Jehová, teme ya jnopilan ta koʼtantik te bintik spasoj ta namey kʼinal. Jich bitʼil te ya xjuʼ ya jkʼopontik te relatoetik te ay ta Biblia te ya yakʼ xjul ta koʼtantik te bin-utʼil te Jehová skoltayoj te j-abatetik yuʼune (Is. 37:​17, 33-37). Jaʼnix jich, ya xjuʼ ya jkʼopontik te información te ay ta jw.org te banti ya yakʼ ta ilel te Jehová skoltayoj te hermanoetik ta ora ini. Sok julukme ta koʼtantik bin-utʼil skoltayojotik te Jehová ta jkuxlejaltik, manchukme  maʼyuk jich kʼaxem ta jtojoltik te bin kʼax ta skuxlejal te David te la smil jkojt oso sok jkojt león choj. Te bin mukʼ skʼoplale, jaʼ te yakuk xjul ta koʼtantik te bintik spasoj ta jkuxlejaltik te Jehovae. Jich bitʼil te yikʼojotik tal ta lum yuʼun, yuʼun ya kamigointik (Juan 6:44). Yakotik ta abatinel ta stojol jaʼnax ta swenta te koltayel yuʼune. Lek te yakuk jkʼanbeytik te yakuk skoltayotik te Jehová, yuʼun ya sjultes ta koʼtantik te bin-utʼil yakʼbeyoj sujtib te jkʼoptike, te bin-utʼil skoltayojotik te kʼalal ya xtuun kuʼuntik sok te bin-utʼil skoltayojotik yuʼun ya xkujch kuʼuntik te wokoliletike. Teme ya jnopilantik te bin spasoj ta jtojoltik te Jehová, ya schʼuunxan koʼtantik te ya skoltayotikxane.

9. ¿Bin yilel ya skʼan ya kiltik te wokoliletike? (Proverbios 27:11).

⁹ Teme ma xchʼay ta koʼtantik te jaʼ kuxul Dios te Jehová, ya skoltayotik yuʼun ma jaʼuk ya xbajt ta koʼtantik te jwokoltike. Melel te kʼalal ya xkʼaxotik ta jun prueba o jun tulan wokolil jaʼ ya skʼan ya xbajt ta koʼtantik te bin mukʼ skʼoplale, melel te Pukuj ya yal te ya kijkitaytik te Jehová te kʼalal ya xkʼax jwokoltik, jaʼ yuʼun te bin-utʼil ya jsitintaytik te wokolil, ya xjuʼ ya kakʼbeytik smel yoʼtan o stseʼelil yoʼtan te Jehová (Job 1:​10, 11; kʼopona Proverbios 27:11). Jaʼ yuʼun, teme jun koʼtantik ta stojol te Jehová, ya kakʼtik ta ilel te kʼux ta koʼtantik sok te jaʼ jpaslot te Pukuje. ¿Yakatbal ta kʼaxel ta tulan wokolil ta swenta te Gobierno, te takʼin, ta scholel skʼop Dios o ta yantikxan? Teme jiche, julukme ta awoʼtan te bin yak ta kʼaxel ta atojol jich ya xjuʼ ya awakʼbey stseʼelil yoʼtan te Jehová. Julukme ta awoʼtan te Jehová ma xyakʼ te ya kichʼtik akʼel ta prueba teme maba ya xkujch kuʼuntike (1 Cor. 10:13). Ya yakʼbotik yip koʼtantik yuʼun ya xkujch kuʼuntik.

YA SMAJTANTESAT TE KUXUL DIOS

10. ¿Bin ya xbajt spas te kuxul Dios ta stojol te machʼatik ya x-ichʼot ta mukʼ yuʼune?

¹⁰ Te Jehová ya smajtantes te machʼatik  ya x-ichʼot ta mukʼ yuʼune (Heb. 11:6). Ta ora ini ya yakʼbotik lamalkʼinal sok stseʼelil koʼtantik, pero ta pajel chaʼbej ya yakʼbotik kuxlejalil ta sbajtelkʼinal. Schʼuunoj koʼtantik te ya skʼan ya smajtantesotik sok te ay yuʼel yuʼun ya skʼotes ta pasel. Jaʼ-abi, ya stijbotik koʼtantik yuʼun ya x-abatinotikxan ta stojol, jich te bin-utʼil la spasik te j-abatetik yuʼun ta namey. Kiltik te bin kʼax ta stojol te Timoteo (Heb. 6:​10-12).

11. ¿Bin tijbot yoʼtan yuʼun te Timoteo ta spasel tulan yuʼun ya x-aʼtej ta congregación? (1 Timoteo 4:10).

¹¹ (Kʼopona 1 Timoteo 4:10). Te Timoteo la yakʼ smukʼul yoʼtan ta stojol te kuxul Diose, melel snaʼoj te ya xmajtantesot yuʼun. Jaʼ yuʼun, tulan aʼtej ta stojol te Jehová sok ta stojol te yantike. ¿Bin la spas? Te jpuk-kʼop Pablo la stijbey yoʼtan yuʼun lekil jnojpteswanej ya xkʼot ta scholel skʼop Dios sok ta congregación, soknix te yakuk yakʼbey lekil ejemplo te jchʼiel hermanoetik sok te machʼatik ayix yaʼbilalike. Akʼbot tulan yaʼtel, jich bitʼil yakʼbeyel consejo te machʼatik ya xtuun yuʼunike (1 Tim. 4:​11-16; 2 Tim. 4:​1-5). Te Timoteo snaʼoj te manchukme maʼyuk machʼa ya x-ilbot te aʼtelil ya spase, ya x-ilot yuʼun stukel te Jehová sok ya xmajtantesot (Rom. 2:​6, 7).

12. ¿Bin ya xtijbot yoʼtan te ancianoetik ta spasel ta lek te yaʼtelik? (Jaʼnix jich ilawil te foto).

¹² Jich bitʼil te Timoteo, te ancianoetik snaʼojik te ya x-ilotik yuʼun te Jehová sok te mukʼ skʼoplal ya x-ilbot te aʼtelil ya spasike. Ma jaʼuknax ya skanantayik te congregación, ya xnojpteswanik sok ya scholik skʼop Dios, bayal ancianoetik jaʼnix jich ya x-aʼtejik ta construcción sok ya xkoltaywanik te kʼalal ya xkʼax te bintik ya xjinawan jilel. Soknix ay yantik te ya x-aʼtejik ta Comiteetik yuʼun enlace ta swenta Hospital. Te ancianoetik snaʼojik te congregacione jaʼ yuʼun te Jehová, te ma jaʼuk yuʼun jtul ants winik. Jaʼ yuʼun, sok spisil yoʼtanik ya spasik te yaʼtelik sok snaʼojik te ya  xmajtantesotik yuʼun te Jehová ta patil (Col. 3:​23, 24).

13. ¿Bin yaʼiyel ya yaʼiy sba te Jehová kʼalal ya yil te ya jpastik tulan ta abatinel ta stojol?

¹³ Ma jpisiltikuk ya xjuʼ ya x-ochotik ta ancianoil, pero jpisiltik ay bin ya xjuʼ ya kakʼbeytik te Jehovae. Mukʼ skʼoplal ya yil te kʼalal ya jpastik tulan yuʼun ya x-abatinotik ta stojol. Jaʼ yuʼun, mukʼ skʼoplal ya yil te majtan takʼin ya kakʼtik ta swenta te aʼtelil kuʼuntik ta swolol te balumilal, manchukme ma bayaluk te bin ya kakʼtike. Ya x-akʼbot stseʼelil yoʼtan kʼalal ya yil te ya jpastik tulan yuʼun ya jtoy jkʼabtik ta yakʼel jcomentariotik, manchukme ya xkʼexawotik ta kʼop. Sok ya x-akʼbotxan stseʼelil yoʼtan kʼalal ya yil te ya jpasbeytik perdón te machʼa ay bin ma lek la spasbotik. Manchukme maʼyuk bayal te bin ya jpastik ta stojol te Jehová, mame chʼayuk ta awoʼtan te mukʼ skʼoplal ya yil stukel te bin ya jpastike. Kʼuxotik ta yoʼtan sok ya smajtantesotik yuʼun (Luc. 21:​1-4).

AYINUKOTIK TA STSʼEEL TE KUXUL DIOS

14. ¿Bin yuʼun ya xjuʼ ya kaltik te jun koʼtantik ta stojol te Jehová teme nopol ayotik ta stojole? (Jaʼnix jich ilawil te foto).

¹⁴ Teme yuʼun-nix kuxul ya kiltik-a te Jehová, maba wokol ya kaʼiytik te jun koʼtantik ya kakʼ jbatik ta stojol. Jich te bin-utʼil la spas te José te maba la spas mulwej, melel kuxul la yil te Dios sok ma la skʼan la yakʼbey smel yoʼtan (Gén. 39:9). Yuʼun kuxul ya kiltik-euk-a te Jehová, ya skʼan ya jlokʼestik tiempo ta skʼoponel sok te yakuk jnoptik te Biblia. Teme jich ya jpastike, ya yichʼxan yip te bitʼil kamigoinoj jbatik soke. Teme kamigoinojtik te Jehová jich te bitʼil la spas te José, maba ya jpastik te bin ma smulane (Sant. 4:8).

15. ¿Bin ya yakʼ jnoptik te chopol ejemplo yuʼun te israeletik te ayik ta jochol takin kʼinal-a? (Hebreos 3:12).

¹⁵ Te machʼatik ya xchʼay ta yoʼtanik te jaʼ kuxul Dios te Jehová, ya xjuʼ te ya xnamajik ta stojol. Kiltik te bin kʼax ta stojolik te israeletik te kʼalal ayik ta jochol takin kʼinal-a.  Snaʼojik te ay te Jehovae, sok jajch yalik te ma x-akʼbotik te bin ya xtuun yuʼunik. Sok jaʼnix jich la yalik: «¿Sjokinojotikbal te Jehová o maʼuk?» (Éx. 17:​2, 7). Ta patil, la skontrainik te Dios. Ma jkʼantik te ya jtʼuntik te chopol ejemplo-abi (kʼopona Hebreos 3:12).

16. ¿Bin ya xjuʼ ya spas ta prueba te schʼuunel koʼtantike?

¹⁶ Te balumilal ini ya smakotik yuʼun ya xnoptsajotik ta stojol te Jehová. Bayal ants winiketik ya yalik te maʼyuk te Diose, sok jich yilel te leknax te skuxlejalik, manchukme maba ya spasbeyik te skʼanojel yoʼtan te Dios. Spisil ini ya xjuʼ ya yakʼ ta prueba te schʼuunel koʼtantik. Maba ya kaltik te maʼyuk te Diose, pero ya xjuʼ ya xjajch kaltik te maba ya skoltayotike. Jich kʼax ta stojol te machʼa la stsʼibay te Salmo 73, la yil te leknax skuxlejalik te machʼatik ma schʼuunik te mantaliletik yuʼun Dios. Jaʼ yuʼun, jajch sjojkʼoybey sba teme aynix skʼoplal-a o maʼuk te abatinel ta stojol te Jehovae (Sal. 73:​11-13).

17. ¿Bin ya skoltayotik yuʼun junuk koʼtantik ta stojol te Jehová?

¹⁷ ¿Bin koltayot te salmista yuʼun ya stojobtes te bin snopoj-ae? Jaʼ te la snopilan ta yoʼtan te bin ya xkʼot ta pasel ta stojolik te machʼatik ya xchʼay ta yoʼtanik te Jehová (Sal. 73:​18, 19, 27). Jaʼnix jich la snop te bintik lekilal staoj te bitʼil abatinem ta stojol te Jehová (Sal. 73:24). Jaʼnix jich te joʼotik ya skʼan ya jnopilan ta koʼtantik te bendicionetik yakʼojbotik te Jehová sok te binwan yilel te jkuxlejaltik te jichuk ma xkichʼtik ta mukʼe. Teme jich ya jpastike, ya skoltayotik yuʼun jun koʼtantik ya jkʼan ya x-ayinotik ta stojol te Jehová sok te jichuk ya kaltik te bin la yal te salmista: «Te hoʼone, lec te nopol ayon ta stojol Dios» (Sal. 73:28).

18. ¿Bin yuʼun maba ya xiwotik ta swenta te bin ya xkʼax ta pajel chaʼbej?

¹⁸ Ya xjuʼ ya jsitintaytik biluk wokolil te ya xkʼax ta jtojoltik ta slajibal kʼajkʼal ini, melel j-abatotik «yuʼun te smelelil sok te kuxul Diose» (1 Tes. 1:9). Kuxul te Diose sok ya smel yoʼtan ta jtojoltik, sok spisil-ora ya skʼan ya skoltayotik. Jich la spas ta stojol te j-abatetik yuʼun ta namey, sok jich ya spas ta ora ini. Nopolix ya xtal te yorail te tulan wokolil, pero maba jtukeltikuk (Is. 41:10). «Jaʼ yuʼun, jich ya xjuʼ ya kaltik sok smukʼul koʼtantik: ‹Jaʼ jkoltaywanej kuʼun te Jehová. Maba ya xiwon›» (Heb. 13:​5, 6).